Πώς αναβαθμίζεται η ποιότητα της Βουλής;

Την επόμενη εβδομάδα θα γίνουν οι βουλευτικές εκλογές στην Κύπρο.  Η περασμένη πενταετία ήταν πολύ δύσκολη για τη Βουλή και δυστυχώς σε πολλά σημεία η Βουλή βρέθηκε να μην μπορεί να εκτελέσει το έργο της ικανοποιητικά.  Το ομόλογο στη Λαϊκή το 2012, η απραξία εν μέσω κατρακύλας στη διαβάθμιση του χρέους και οι λανθασμένες αποφάσεις τον Μάρτιο του 2013 είναι μερικά ενδεικτικά παραδείγματα της σημασίας αναβάθμισης στην ποιότητα του έργου της κυπριακής Βουλής.

Αυτό το αντιλήφθηκα και αυτοπροσώπως όταν τον Μάρτιο του 2013, την Παρασκευή μεταξύ του πρώτου και δεύτερου Eurogroup, είχα παραστεί σε μια συνεδρία της Βουλής μαζί με άλλους συνάδελφους από το Πανεπιστήμιο Κύπρου για να εισηγηθούμε μερικές πιθανές λύσεις (από τις πολύ λίγες που είχαν απομείνει μετά τη λανθασμένη απόφαση της Βουλής να μην ψηφίσει τον οριζόντιο φόρο του πρώτου Eurogroup).  Είδαμε με τα ίδια μας τα μάτια πως πέρασε ο νόμος για την εξυγίανση των τραπεζών.  Ο υποστηρικτής ήταν ο πολύ εύγλωττος και ενημερωμένος δικηγόρος από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, αλλά δεν υπήρχε ουσιαστικά καμία νομοτεχνική υποστήριξη και μελέτη από την κυπριακή Βουλή.  Μπροστά σε μια τεράστια κρίση που περνούσε η χώρα δεν υπήρχε η απαραίτητη γνώση και προετοιμασία για σωστή διαχείριση των κρίσιμων προκλήσεων.

Πώς μπορεί να αναβαθμιστεί το έργο της Βουλής; Δύσκολη η ερώτηση.  Μια πιθανή λύση θα ήταν να αυξηθούν οι μισθοί των βουλευτών. Αυτό ίσως να ήταν μία λύση αλλά θα ήταν δαπανηρή και δεν διασφαλίζει τη λύση. Στο Ευρωκοινοβούλιο για παράδειγμα τα διάφορα ωφελήματα μπορεί να φθάσουν και μέχρι €17,000, αλλά ξέρουμε ότι δεν είναι όλοι οι Ευρωβουλευτές ικανοί.

Ίσως μία λύση θα ήταν να μειωθεί ο αριθμός των βουλευτών στο μισό: Κάποτε στην Κύπρο υπήρχαν μόνο 35 βουλευτές.  Αυτό μπορεί επίσης να σημαίνει διπλασιασμό του μισθού με τα ίδια κόστη.  Με λιγότερους βουλευτές που θα είναι αναγκασμένοι να είναι μέρα νύκτα στη βουλή (όπως γίνεται σε όλες τις άλλες εργασίες), ίσως να υπάρξει αναβάθμιση στην ποιότητα των βουλευτών. Με λιγότερους να εκλέγονται θα υπάρχει μεγαλύτερος ανταγωνισμός.  Επίσης, με ψηλότερους προσφερόμενους μισθούς ίσως να υπάρχει μεγαλύτερο κίνητρο για άτομα που δεν είναι ανεξάρτητα πλούσια, ή/και άτομα με κερδοφόρες καριέρες, να θελήσουν να περάσουν από την επίπονη εκλογική διαδικασία.

Η πρώτιστη και τελική ευθύνη όμως βρίσκεται στους πολίτες. Θα έπρεπε να ήταν ήδη ξεκάθαρο ότι σε χώρες όπως την Κύπρο η αποχή δεν είναι λύση.  Δυστυχώς, σε τέτοιες χώρες η αποχή είναι μια ακριβή πολυτέλεια, το κόστος της οποίας θα κληθούν οι απέχοντες να πληρώσουν σε κάποιο στάδιο της ζωής τους.  Οι πολίτες πρέπει να αντιληφθούν ότι θα πρέπει να διαλέξουν υποψηφίους βάση γνώσεων και προδιάθεσης να βοηθήσουν τον απλό συνάνθρωπο τους.  Η χώρα είναι μικρή και άρα τέτοια προδιάθεση μπορεί να εντοπιστεί και να ανταμοιφθεί.  Αυτή θα ήταν μια καλή αρχή στην αναβάθμιση της ποιότητας της Βουλής.

Ο Αλέξανδρος Μιχαηλίδης είναι καθηγητής χρηματοοικονομικών στο Imperial College Business School.