Η επαναστροφή της κ. Λαγκάρντ
Διάβασα με μεγάλο ενδιαφέρον και ικανοποίηση το άρθρο της κ. Λαγκάρντ, νέας Γενικής Διευθύντριας του ΔΝΤ, που δημοσιεύθηκε προχθές στην εφημερίδα Financial Times με τίτλο «Μην αφήσετε τα δημοσιονομικά μέτρα να αποτελέσουν τροχοπέδη στην ανάπτυξη».
Μεταξύ άλλων η κ. Λαγκάρντ αναφέρει τα εξής:
«...αν πατήσουμε φρένο πολύ απότομα θα πλήξουμε την ανάκαμψη και θα επιδεινώσουμε τις προοπτικές στην αγορά εργασίας... Αυτό που χρειάζεται είναι ένα διπλό επίκεντρο στη μεσοπρόθεσμη προσαρμογή και στη βραχυπρόθεσμη στήριξη της ανάπτυξης και της απασχόλησης... Οι αποφάσεις για τη μελλοντική προσαρμογή και η αντιμετώπιση των προβλημάτων που φέρνουν βιώσιμη δημοσιονομική βελτίωση δημιουργούν χώρο για τις στρατηγικές στήριξης της ανάπτυξης και της απασχόλησης. Με την ίδια λογική, η στήριξη της ανάπτυξης βραχυπρόθεσμα είναι καίριας σημασίας για την αξιοπιστία οποιασδήποτε απόφασης για προσαρμογή».
Την πιο πάνω παράγραφο, η οποία δεν μπορώ να κρύψω ότι είναι μουσική στα αυτιά μου, θα μπορούσε να την είχα γράψει ο ίδιος. Μάλλον θα έλεγα ότι την έχω γράψει πολλές φορές τα τελευταία δύο χρόνια, όχι φυσικά με ακριβώς τα ίδια λόγια ούτε και με τόσο όμορφο τρόπο όσο η κ. Λαγκάρντ.
Συνεχίζοντας η κ. Λαγκάρντ εξηγεί με πολύ πειστικά επιχειρήματα ότι και οι αγορές θέλουν να δουν ανάπτυξη για να πεισθούν ότι τα δημόσια χρέη είναι διαχειρίσιμα. Συγκεκριμένα αναφέρει τα εξής:
«...Σε ορισμένες χώρες, οι αγορές δείχνουν να πιέζουν για κάθετη δημοσιονομική προσαρμογή. Και ορισμένες κυβερνήσεις έχουν αποφασίσει ότι αυτός ο δρόμος πρέπει να χαραχτεί. Όμως σε αρκετές άλλες, το βραχυπρόθεσμο επίκεντρο μπορεί να είναι εσφαλμένο. Θα πρέπει να θυμόμαστε ότι οι αγορές κινούνται με διπλό σκεπτικό: Aν και απεχθάνονται τα μεγάλα δημόσια χρέη, απεχθάνονται επίσης, περισσότερο, τους χαμηλούς ή αρνητικούς ρυθμούς ανάπτυξης».
Να υπενθυμίσω ότι η κ. Λαγκάρντ, προτού αναλάβει τα νέα της καθήκοντα στο ΔΝΤ, ήταν υπέρ της λιτότητας «εδώ και τώρα». Ήταν μάλιστα ιδιαίτερα αυστηρή με την Ελλάδα, εντυπωσιάζοντας με τη σκληρή της στάση ακόμη και την κ. Μέρκελ, η οποία ήταν η πρώτη ηγέτης της Ευρώπης, εκτός της Γαλλίας, που υποστήριξε την υποψηφιότητά της κ. Λαγκάρντ για τη θέση στο ΔΝΤ.
Διερωτώμαι τι θα σκέφτεται απόψε η κ. Μέρκελ. Μήπως «Πόσο σύντομα μπορεί να γίνει επαναστροφή της βραχυπρόθεσμης δημοσιονομικής πολιτικής στη Γερμανία, στην υπόλοιπη ευρωζώνη;». «Πώς θα λύσουμε τους γόρδιους δεσμούς που φτιάξαμε για την ΕΚΤ; Πώς να της επιτρέψουμε να λειτουργεί ως πραγματική κεντρική τράπεζα; Πόσο σύντομα μπορούμε να εκδώσουμε ευρω-ομόλογα;» Η μήπως «πώς μας την έσκασε η φίλη μας η Κριστίν;»
Σοβαρά μιλώντας, φαίνεται ότι δεν πήρε πολύ καιρό στη διακυβέρνηση Ομπάμα να αλλάξει τις απόψεις της κ. Λαγκάρντ πάνω σε αυτό το θέμα. Αντιλαμβάνομαι καλύτερα τώρα γιατί οι ΗΠΑ δεν είχαν πρόβλημα να στηρίξουν την υποψηφιότητα της κ. Λαγκάρντ.
Κάποιοι αναλυτές ανάφεραν ότι η Κριστίν Λαγκάρντ συνεχίζει την πολιτική του προκατόχου της στο ΔΝΤ. Εκείνο που τους έχει διαφύγει εντελώς είναι ότι η κ. Λαγκάρντ δεν έχει αναφέρει τίποτα για τις επιπτώσεις των μέτρων λιτότητας στην ανισότητα και στη φτώχια.
Ανεξάρτητα από το τι κρύβεται πίσω από την ιστορική αυτή εξέλιξη, θα ήθελα να συγχαρώ την κ. Λαγκάρντ για το πολύ «νούσιμο» άρθρο της, το οποίο προσβλέπω ότι θα αποδειχθεί η απαρχή του τέλους του σλόγκαν «λιτότητα εδώ και τώρα». Η μήπως θα πρέπει να συγχαρώ τον κ. Γκέιτνερ;
Πανίκος Δημητριάδης
Καθηγητής Οικονομικών
Πανεπιστήμιο του Leicester