Κ. Χαραλαμπίδης, Deloitte: Οικονομικά οφέλη από εταιρείες υψηλής ανάπτυξης

Στα οφέλη που προκύπτουν για την οικονομία από την ανάπτυξη εταιρειών υψηλής ανάπτυξης, αναφέρεται ο επικεφαλής κλάδου Εταιρειών Υψηλής Ανάπτυξης της Deloitte Private (Μέση Ανατολή) Κυριάκος Χαραλαμπίδης.

Στη συνέντευξη του στη StockWatch εξηγεί ότι εταιρείες υψηλής ανάπτυξης είναι όσες έχουν ξεφύγει από το στάδιο της start-up εταιρείας και τα έσοδά τους αυξάνονται με ραγδαίο ρυθμό.

Σημειώνει ότι υπάρχουν μηχανισμοί και κίνητρα με τα οποία το κράτος μπορεί να υποστηρίξει τη δραστηριοποίησή τους, μέσω φορολογικών ωφελημάτων και κινήτρων ή επενδυτικών προγραμμάτων.

Τονίζει ότι η ψηφιοποίηση του ευρύτερου δημόσιου τομέα θα βοηθήσει τις τοπικές επιχειρήσεις να συναλλάσσονται πιο αποτελεσματικά με το δημόσιο και προσθέτει πως με την ανάπτυξη τέτοιων εταιρειών οι νέοι θα ενδιαφερθούν για την επιχειρηματικότητα, δημιουργώντας ένα κύκλο ανατροφοδότησης με οφέλη για την οικονομία, αύξηση κρατικών εσόδων και αύξηση των ευκαιριών απασχόλησης.

Ο κ. Χαραλαμπίδης αναφέρεται επίσης, στο πρόγραμμα της Deloitte, Technology Fast 50, παρουσιάζοντας τις ευκαιρίες προβολής, δικτύωσης και ανάπτυξης που μπορεί να προσφέρει στις επιχειρήσεις που συμμετέχουν σε αυτό. Στόχος, όπως σημειώνει, «δεν είναι μόνο η επιβράβευση και προβολή των εταιρειών αυτών, αλλά και να αναδείξουμε το γεγονός ότι υπάρχει βάθος καινοτομίας στην Κύπρο, καθώς επίσης και να εκμεταλλευτούμε τις συνέργειες της σύνδεσης με το διεθνές μας δίκτυο για να βοηθήσουμε στην περαιτέρω ανάπτυξή» των εταιρειών που συμμετέχουν στο πρόγραμμα.

Ακολουθεί η συνέντευξη

-Σε ποιους τομείς εντοπίζεται συγκέντρωση εταιρειών υψηλής ανάπτυξης στην Κύπρο; Ποια τα βασικά χαρακτηριστικά τους; Μπορεί μια μικρή ή μικρομεσαία εταιρεία να καταστεί εταιρεία υψηλής ανάπτυξης;

Οι εταιρείες υψηλής ανάπτυξης δεν συγκεντρώνονται σε κάποιο συγκεκριμένο τομέα. Μπορεί να βρίσκονται στον τομέα των τηλεπικοινωνιών, του ψηφιακού εμπορίου, των ηλεκτρονικών συσκευών, FinTech, digital gaming, στον τομέα της υγείας, εκπαίδευσης και άλλα. Εταιρεία υψηλής ανάπτυξης θεωρείται η εταιρεία που έχει ξεφύγει από το στάδιο της start-up και τα έσοδά της αυξάνονται με ραγδαίο ρυθμό, άρα αυτό μπορεί να ισχύει για τον κάθε τομέα. Επομένως, μπορεί τόσο μια μικρή όσο και μια μικρομεσαία εταιρεία να θεωρηθεί εταιρεία υψηλής ανάπτυξης. Παρόλα αυτά, οι τεχνολογικές εταιρείες παρουσιάζουν την πιο αλματώδη ανάπτυξη. Αυτό διαφαίνεται παγκοσμίως, ειδικότερα βλέποντας πως άλλαξε ο δείκτης S&P 500 στη σύνθεση του αλλά και την ηλικία των τεχνολογικών εταιρειών που βρίσκονται στην κορυφή του πλέον σε αξία κεφαλαιοποίησης. Συγκεκριμένα, η μέση ηλικία των εταιρειών του δείκτη έχει πέσει από 60 χρόνια το 1950, σε λιγότερο από 20 χρόνια σύμφωνα με διάφορες μελέτες. Στην Κύπρο έχουμε δει αρκετές εταιρείες υψηλής ανάπτυξης να δραστηριοποιούνται, μεταξύ άλλων, στον τομέα του FinTech, της εκπαίδευσης και του gaming.

-Λαμβανομένων υπόψη των πλεονεκτημάτων και των αδυναμιών της κυπριακής οικονομίας, υπάρχει πρόσφορο έδαφος για εγκατάσταση, δραστηριοποίηση και ανάπτυξη αυτών των εταιρειών στην Κύπρο; Ποιες είναι οι προοπτικές, οι προκλήσεις και τα εμπόδια που συναντούν;

Το γεγονός ότι το βιοτικό επίπεδο της Κύπρου είναι υψηλό, με χαμηλό κόστος ζωής συγκριτικά με μεγαλουπόλεις του εξωτερικού και είναι ένα ασφαλές μέρος, αποτελεί ένα σημαντικό λόγο για τον οποίο πολλές εταιρείες, κυπριακών ή και ξένων συμφερόντων, επιλέγουν να έχουν την έδρα τους στην Κύπρο. Με βάση τη χώρα μας, οι εταιρείες αυτές μπορούν να προσφέρουν στο ανθρώπινο δυναμικό τους επαγγελματική σταδιοδρομία που συνδυάζει και ένα άνετο τρόπο ζωής για τους ίδιους και τις οικογένειές τους.

Σαφώς η Κύπρος, λόγω του μεγέθους της δεν προσφέρεται ως βασική αγορά των εταιρειών αυτών. Αναμφίβολα όμως, αποτελεί μια καλή βάση για να ξεκινήσουν τις δραστηριότητές τους, εφόσον υπάρχουν οι απαραίτητες υποδομές και το ανθρώπινο δυναμικό για να υποστηρίξουν την ανάπτυξη τους, αλλά και για να προσελκύσουν περαιτέρω επενδύσεις και υψηλού επιπέδου ταλέντο. Υπάρχουν πολλά παραδείγματα Κυπριακών πετυχημένων εταιριών σε διάφορους τομείς. Όλες, ανεξαρτήτως κλάδου, είναι εξωστρεφείς επιχειρήσεις που κοιτάζουν προς τις αγορές του εξωτερικού.

Μεγάλη πρόκληση παραμένει η πρόσβαση στα επιχειρηματικά κεφάλαια, τα οποία όμως άρχισαν να παρουσιάζουν ενδιαφέρον για την Κύπρο. Σημαντικό εμπόδιο παραμένουν όμως οι γραφειοκρατικές διαδικασίες που καθιστούν αναγκαία την εισαγωγή της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης.  

-Με ποιους τρόπους το κράτος υποστηρίζει, ή μπορεί να υποστηρίξει την δραστηριοποίηση εταιρειών υψηλής ανάπτυξης στην Κύπρο; Ποια οφέλη μπορούν να προκύψουν για την οικονομία;

Υπάρχουν διάφοροι μηχανισμοί και κίνητρα με τα οποία το κράτος μπορεί να υποστηρίξει στη δραστηριοποίηση εταιρειών υψηλής ανάπτυξης στην Κύπρο. Για παράδειγμα, υπάρχουν κάποια φορολογικά ωφελήματα για την προσέλκυση των υψηλά αμειβόμενων στελεχών, τα οποία θα μπορούσαν να επεκταθούν για να προσελκύσουν εξειδικευμένο προσωπικό που να κατέχει γνώσεις σχεδιασμού λογισμικού, αρχιτεκτονικής συστημάτων και ανάλυσης δεδομένων που είναι σε υψηλή ζήτηση και η εγχώρια προσφορά δεν την καλύπτει επαρκώς. Άλλο σημαντικό μέτρο, είναι τα φορολογικά κίνητρα για τα Δικαιώματα Πνευματικής Ιδιοκτησίας. Επιπρόσθετα, μέσα στο 2021 έχει προκηρυχθεί από την Κυπριακή Δημοκρατία το επενδυτικό πρόγραμμα ΘΑΛΕΙΑ, το οποίο έχει ως σκοπό την υποστήριξη, ανάπτυξη και προώθηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων του μεταποιητικού τομέα και άλλων στοχευμένων οικονομικών δραστηριοτήτων. Με έμμεσο τρόπο, η προώθηση της ψηφιοποίησης του ευρύτερου δημόσιου τομέα θα βοηθήσει τις επιχειρήσεις να συναλλάσσονται πιο αποτελεσματικά με το δημόσιο, εξοικονομώντας χρόνο και χρήμα.

Επίσης, με τη σωστή προβολή διεθνώς τέτοιων επιτυχημένων εταιρειών που έχουν ως έδρα την Κύπρο, δημιουργούνται ευκαιρίες για επιτάχυνση και ολοκλήρωση του εγχώριου οικοσυστήματος με την προσέλκυση επιχειρηματικών κεφαλαίων και επενδύσεων. Αυτό θα βοηθήσει τις τοπικές επιχειρήσεις να υλοποιήσουν τα πλάνα τους για ανάπτυξη.

Με την ανάπτυξη τέτοιων εταιρειών, νέοι άνθρωποι θα ενδιαφερθούν για την επιχειρηματικότητα και θα έχουν την ευκαιρία να εκπαιδευτούν σε καινοτόμες εταιρείες που κατέχουν τεχνογνωσία, δημιουργώντας έτσι έναν επωφελή κύκλο ανατροφοδότησης με πολλαπλασιαστικά οφέλη για την Κυπριακή οικονομία. Παράπλευρα οφέλη θα είναι η αύξηση των εσόδων του κράτους και οι αυξημένες ευκαιρίες απασχόλησης.

- Μιλώντας για εταιρείες υψηλής ανάπτυξης, το μυαλό μπορεί να πάει σε εταιρείες τεχνολογίας, ή σε εταιρείες που αξιοποιούν σε μεγάλο βαθμό τα σύγχρονα εργαλεία που προσφέρει η τεχνολογία. Σε ποιο βαθμό συνδέεται η υψηλή ανάπτυξη με την τεχνολογία στο πεδίο των επιχειρήσεων;

Η υψηλή ανάπτυξη σήμερα πράγματι συνδέεται άμεσα με την τεχνολογία στο πεδίο των επιχειρήσεων. Οι επιτυχημένες επιχειρήσεις είναι αυτές που σήμερα έχουν φιλοδοξία να ανταγωνίζονται στις διεθνείς αγορές και η ανάπτυξή τους οδηγείται από την τεχνολογία.  Επιπρόσθετα, τα υφιστάμενα κοινωνικά και περιβαλλοντικά δεδομένα προβάλλουν επιτακτικά την ανάγκη καινοτομίας και ανεύρεσης νέων και αειφόρων τεχνολογιών, για να δοθούν λύσεις στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα. Επομένως αναμφίβολα, οι επιχειρήσεις που έχουν να κάνουν με την τεχνολογία σημειώνουν μεγαλύτερη και πιο ραγδαία ανάπτυξη, αφού πιο εύκολα μπορούν να επεκταθούν σε μεγάλη κλίμακα και να φτάσουν σε πιο πολλές αγορές.

-Τί είναι το πρόγραμμα «Technology Fast 50» της Deloitte στο οποίο συμμετέχει για πρώτη φορά η Κύπρος φέτος; Γιατί δεν συμμετείχε τις προηγούμενες χρονιές; Τί έχει αλλάξει;

Το πρόγραμμα Deloitte Technology Fast 50, απευθύνεται σε ταχέως αναπτυσσόμενες εταιρείες τεχνολογίας. Δεδομένου του σημαντικού ρόλου τους ως κινητήριων δυνάμεων για μελλοντική ανάπτυξη, αυτές οι εταιρείες αξίζουν ιδιαίτερη αναγνώριση και υποστήριξη, και για αυτό ακριβώς τον λόγο έχει δημιουργηθεί αυτό το πρόγραμμα. Η αγορά της Κύπρου έχει ωριμάσει και θεωρούμε ότι οι συνθήκες είναι οι ιδανικές για την ανάπτυξη του προγράμματος. Επίσης, με αυτό τον τρόπο προσβλέπουμε να βοηθήσουμε το τοπικό οικοσύστημα, επιταχύνοντας έτσι τη διαδικασία ανάπτυξής του.

Έχουμε διαπιστώσει ότι υπάρχουν πολλές εταιρείες οι οποίες έχουν διακριθεί επιχειρηματικά όχι μόνο στην Κύπρο αλλά και διεθνώς, οι οποίες δεν λάμβαναν την απαραίτητη αναγνώριση. Στόχος μας δεν είναι μόνο η επιβράβευση και προβολή των εταιρειών αυτών, αλλά και να αναδείξουμε το γεγονός ότι υπάρχει βάθος καινοτομίας στην Κύπρο, καθώς επίσης και να εκμεταλλευτούμε τις συνέργειες της σύνδεσης με το διεθνές μας δίκτυο για να βοηθήσουμε στην περαιτέρω ανάπτυξή τους. Με αυτό τον τρόπο, αναδεικνύονται τα επιτεύγματα των Κυπριακών εταιρειών και προβάλλονται διεθνώς, δημιουργώντας έτσι νέες ευκαιρίες για συνεργασίες και πρόσβαση σε κεφάλαια.  

-Η υποβολή αιτήσεων για το πρόγραμμα βρίσκεται σε εξέλιξη, υπάρχει ενδιαφέρον; Πόσες αιτήσεις έχουν υποβληθεί μέχρι στιγμής και από ποιους κλάδους προέρχονται;

Για λόγους εμπιστευτικότητας δεν μπορώ να σχολιάσω με λεπτομέρειες τους αριθμούς συμμετοχής στο πρόγραμμα και τους κλάδους. Παρόλα αυτά, το πρόγραμμα άνοιξε τις αιτήσεις μόλις πριν δύο εβδομάδες και παρατηρούμε έντονο ενδιαφέρον από διάφορες εταιρείες σε ποικίλους τομείς.

-Λαμβάνοντας υπόψη τις προϋποθέσεις που καθορίζονται για τη συμμετοχή στο πρόγραμμα, πόσο μεγάλος ή περιορισμένος είναι ο αριθμός των κυπριακών εταιρειών που μπορούν να το αξιοποιήσουν;

Για την Deloitte δεν είναι θέμα το πόσο μεγάλος ή πόσο περιορισμένος είναι ο αριθμός των εταιρειών. Στόχος μας είναι να βοηθήσουμε το οικοσύστημα να μεγαλώσει και να αυξηθεί ο αριθμός των εταιρειών που μπορούν να συμμετέχουν σε αυτό το πρόγραμμα. Ήδη υπάρχει αρκετά μεγάλος αριθμός εταιρειών οι οποίες έχουν δική τους τεχνολογία που αναπτύχθηκε στην Κύπρο, έχουν έσοδα μέσα από τη δική τους τεχνολογία και έφτασαν στο σημείο να αναπτύσσονται πολύ γρήγορα. Ελπίζουμε ότι η Κύπρος θα εκπροσωπείται στην κατάταξη με αριθμούς αρκετά μεγάλους σε σχέση με το μέγεθός της.

-Τί έχουν να κερδίσουν οι εταιρείες που θα συμμετέχουν στο πρόγραμμα;

Το πρόγραμμα Deloitte Technology Fast50 έχει ως σκοπό να προβάλει και να αναγνωρίσει τις Αναπτυσσόμενες Τεχνολογικές Εταιρείες στην Κύπρο. Επομένως, οι συμμετέχοντες του προγράμματος θα έχουν την δυνατότητα να δικτυωθούν και να εντοπίσουν νέες ευκαιρίες για ανάπτυξη. Ένα από τα κύρια οφέλη είναι η σχέση που θα δημιουργήσει η νικήτρια εταιρεία και οι συμμετέχοντες, όχι μόνο με την Deloitte, αλλά και με διεθνείς εταιρείες και επενδυτές μέσω της προβολής που δίνει το πρόγραμμα. Έτσι οι εταιρείες μπορούν να αποκτήσουν πρόσβαση σε νέους πελάτες, συνεργασίες και κεφάλαια. Στην Deloitte πιστεύουμε ότι με την ανάδειξη του εταιρικού προφίλ και τη συμμετοχή τους σε αυτόν τον παγκοσμίου κύρους διαγωνισμό, οι συμμετέχοντες θα έχουν τη δυνατότητα να μεγαλώσουν ακόμη πιο πολύ, ενώ παράλληλα θα δημιουργηθεί ενδιαφέρον για το τοπικό οικοσύστημα, δίνοντας έτσι την ευκαιρία και σε άλλες εταιρίες να φτάσουν σε αυτό το στάδιο.