Γ. Μουρουζίδης: Χαμηλή η συμμετοχή σε προγράμματα ΑνΑΔ

Σε χαμηλά επίπεδα κυμαίνεται το ποσοστό συμμετοχής σε προγράμματα εκπαίδευσης και κατάρτισης, σύμφωνα με τον αναπληρωτή γενικό διευθυντή της Αρχής Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού (ΑνΑΔ) Γιάννη Μουρουζίδη.

Σε συνέντευξή του στη StockWatch, αναφέρει ότι το ποσοστό συμμετοχής των ενηλίκων 25-64 χρονών σε δραστηριότητες εκπαίδευσης και κατάρτισης (τελευταίες 4 εβδομάδες) στην Κύπρο, σύμφωνα με την Έρευνα Εργατικού Δυναμικού (ΕΕΔ), κυμαίνεται σε πολύ χαμηλά επίπεδα παρουσιάζοντας πτωτική τάση.

Ειδικότερα, το ποσοστό αυτό το 2008 ανερχόταν στο 8,5% (υψηλότερη τιμή την περίοδο 2000-2020) και μέχρι το 2020 σημείωσε μεγάλη μείωση πέφτοντας στο 4,7% (χαμηλότερη τιμή την περίοδο 2000-2020). Σημειώνεται ότι, το αντίστοιχο ποσοστό στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2020 ήταν πολύ μεγαλύτερο (σχεδόν διπλάσιο) και ανερχόταν στο 9,2%.

«Οι επιδόσεις αυτές δεικνύουν το χαμηλό ενδιαφέρον των ενηλίκων για συμμετοχή σε δραστηριότητες εκπαίδευσης και κατάρτισης και ότι υπάρχουν σημαντικά περιθώρια βελτίωσης, πόσο μάλλον σε περιόδους προκλήσεων και ειδικότερα μιας παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης, όπως η πανδημία του κορωνοϊού», τονίζει.

Παραδέχεται ότι η όσο το δυνατό καλύτερη και αποτελεσματικότερη αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού από τις επιχειρήσεις και τους οργανισμούς, οδηγεί σε αύξηση της παραγωγικότητας και ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς τους και ενδυναμώνει τις προοπτικές ανάπτυξης της οικονομίας. Παράλληλα, η συμμετοχή σε προγράμματα κατάρτισης έχει καθοριστικό ρόλο στην αναβάθμιση των γνώσεων και δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού.

Στη συνέντευξή του ο κ. Μουρουζίδης, αναφέρει επίσης ότι η αρχή αναμένεται να προκηρύξει νέα σχέδια το επόμενο διάστημα ενώ κάνει αναφορά στις ανάγκες απασχόλησης τα επόμενα χρόνια.

Ακολουθεί η συνέντευξη

Νέα ψηφιακή πύλη ΑνΑΔ

-Την 1^η Ιουλίου 2021, τέθηκε σε λειτουργία από την Αρχή Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού Κύπρου (ΑνΑΔ), η ψηφιακή πύλη «Ερμής». Τι προσφέρει η νέα πύλη σε σχέση με τους στόχους της ΑνΑΔ ;

-Με τη λειτουργία της ψηφιακής πύλης «Ερμής», η ΑνΑΔ επιδιώκει να εκσυγχρονίσει και να βελτιώσει τον τρόπο λειτουργίας της με την αξιοποίηση σύγχρονων και καινοτόμων τεχνολογιών.

Η ψηφιακή πύλη «Ερμής» παρέχει εύκολη πρόσβαση, με απλές διαδικασίες, σε όλα τα Σχέδια της ΑνΑΔ, ικανοποιώντας τις αυξημένες ανάγκες της εποχής μας και την απαίτηση των συνεργατών της, όπως οι επιχειρήσεις, τα Κέντρα Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΚΕΚ), οι απασχολούμενοι και οι άνεργοι, για έγκαιρη ενημέρωση, αποτελεσματικότητα, ταχύτητα και άμεση εξυπηρέτηση.

Η ψηφιακή πύλη «Ερμής» καθοδηγεί τον χρήστη για τη διεκπεραίωση της εγγραφής του και στη συνέχεια για την εύκολη και γρήγορη υποβολή αιτήσεων, τη διαχείριση αιτημάτων, καθώς και την παρακολούθηση της εξέλιξής τους.

Σε αυτό το στάδιο, η ψηφιακή πύλη «Ερμής», στην οποία οι χρήστες έχουν πρόσβαση τόσο μέσω της ιστοσελίδας της ΑνΑΔ (www.anad.org.cy) όσο και απευθείας στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://ermis.anad.org.cy, παρέχει τη δυνατότητα για εγγραφή ως οντότητα (Φυσικό πρόσωπο, Νομικό πρόσωπο, Κοινοπραξία, Κυβέρνηση), καθώς και για απόκτηση των διαθέσιμων ρόλων.

Σταδιακά, στην ψηφιακή πύλη «Ερμής» θα ενταχθούν όλα τα Σχέδια και Συστήματα της ΑνΑΔ και για αυτό θα γίνεται έγκαιρη ενημέρωση όλων των ενδιαφερομένων.

Τα προγράμματα που τρέχουν

-Ποια προγράμματα της ΑνΑΔ βρίσκονται αυτήν τη στιγμή σε εξέλιξη;

-Η ΑνΑΔ, στη βάση του Στρατηγικού της Σχεδίου για την περίοδο 2021-2023, υλοποιεί διάφορα Σχέδια και δραστηριότητες με στόχο τη διά βίου μάθηση των απασχολουμένων καλύπτοντας ένα ευρύ φάσμα θεμάτων. Τα Σχέδια της ΑνΑΔ που βρίσκονται σε ισχύ και μπορούν να τύχουν αξιοποίησης από απασχολουμένους με την έγκριση των εργοδοτών τους είναι τα ακόλουθα:

• Ειδικό Σχέδιο Κατάρτισης Εργοδοτουμένων σε Ορισμένους Οικονομικούς Τομείς που Έχουν Επηρεαστεί από την Πανδημία
• Μονοεπιχειρησιακά Προγράμματα Κατάρτισης στην Κύπρο / Μονοεπιχειρησιακά Προγράμματα Κατάρτισης στην Κύπρο (Κρατικές Ενισχύσεις)
• Μονοεπιχειρησιακά Προγράμματα Κατάρτισης στο Εξωτερικό
• Πολυεπιχειρησιακά Προγράμματα Κατάρτισης – Συνήθη
• Πολυεπιχειρησιακά Προγράμματα Κατάρτισης – Ζωτικής Σημασίας

Ο σχεδιασμός και η οργάνωση των μονοεπιχειρησιακών και πολυεπιχειρησιακών προγραμμάτων γίνεται στη βάση Θεματολογίου που καταρτίζεται από την ΑνΑΔ, μετά από διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους και άλλους ενδιαφερόμενους φορείς. Το Θεματολόγιο ισχύει για περίοδο δύο ετών και αναθεωρείται έγκαιρα, με στόχο την ενημέρωση των Κέντρων Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΚΕΚ) και των επιχειρήσεων, αναφορικά με τους θεματικούς τομείς για την επόμενη διετή περίοδο.

Παράλληλα, η ΑνΑΔ, με στόχο την ένταξη των ανέργων στην απασχόληση, ιδιαίτερα των νέων και μακροχρόνια ανέργων, εφαρμόζει επικεντρωμένες δράσεις κατάρτισης για ενεργητική στήριξη της απασχόλησης, ως ακολούθως:

• Ειδικό Σχέδιο Επαγγελματικής Κατάρτισης Ανέργων σε Οργανισμούς του Δημόσιου και ευρύτερου Δημόσιου τομέα, Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Μη Κυβερνητικούς Οργανισμούς και Ιδρύματα Μη Κερδοσκοπικού Χαρακτήρα
• Σχέδιο Στελέχωσης Επιχειρήσεων με Αποφοίτους Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης
• Σχέδιο Κατάρτισης Μακροχρόνια Ανέργων σε Επιχειρήσεις/Οργανισμούς
• Προγράμματα Κατάρτισης Ανέργων
• Πολυεπιχειρησιακά Προγράμματα Κατάρτισης – Συνήθη: Συμμετοχή ανέργων

Πρόσθετα, η ΑνΑΔ λειτουργεί το Σύστημα Επαγγελματικών Προσόντων (ΣΕΠ), μέσω του οποίου παρέχεται η δυνατότητα σε όσα άτομα το επιθυμούν να αξιολογήσουν τις γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες τους στη βάση ενός Προτύπου, ανεξάρτητα του τρόπου απόκτησής τους, σε πραγματικές συνθήκες εργασίας ή/και συνθήκες προσομοίωσης, με σκοπό την πιστοποίηση των επαγγελματικών τους προσόντων.  Τα Πρότυπα Επαγγελματικών Προσόντων (ΠΕΠ) ορίζουν το πλαίσιο για την κατάρτιση και ανάπτυξη του ατόμου. Το ΣΕΠ αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων (CyQF) της Κύπρου, το οποίο έχει συσχετιστεί με το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Προσόντων (EQF).

Έρχονται νέα προγράμματα

-Προγραμματίζετε να εξαγγείλετε νέα σχέδια το επόμενο διάστημα;

-Η ΑνΑΔ έχει αναπτύξει ένα σύγχρονο και ευέλικτο σύστημα κατάρτισης, το οποίο προσαρμόζεται στις ραγδαίες αλλαγές και εξελίξεις στην αγορά εργασίας, μέσω του οποίου παρέχεται συστηματική και προγραμματισμένη κατάρτιση και ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού της Κύπρου. Προς αυτή την κατεύθυνση, πέραν της συνέχισης και του εμπλουτισμού των υφιστάμενων Σχεδίων, προγραμματίζεται ο σχεδιασμός και η υλοποίηση νέων Σχεδίων, ορισμένα από τα οποία έχουν συμπεριληφθεί στο Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας 2021-2026 και στο Πρόγραμμα Πολιτικής Συνοχής «Θ.Αλ.Ε.Ι.Α» 2021-2027.

Τα νέα σχέδια της ΑνΑΔ θα αφορούν στα εξής:

• Προγράμματα Κατάρτισης Διοργάνωσης ΑνΑΔ
• Σχέδιο Αξιοποίησης Εναλλακτικών Μορφών Μάθησης
• Σχέδιο Ενίσχυσης των Υποδομών Κατάρτισης

Ταυτόχρονα, τα έργα της ΑνΑΔ που έχουν περιληφθεί στο Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας 2021-2026 περιλαμβάνουν τα εξής:

• Προγράμματα κατάρτισης για απασχολουμένους και ανέργους για την απόκτηση ψηφιακών δεξιοτήτων

• Προγράμματα κατάρτισης για απασχολουμένους και ανέργους για την απόκτηση γνώσεων και δεξιοτήτων που σχετίζονται με την πράσινη οικονομία
• Προγράμματα κατάρτισης για απασχολουμένους και ανέργους για την απόκτηση γνώσεων και δεξιοτήτων που σχετίζονται με τη γαλάζια οικονομία
• Προγράμματα κατάρτισης ανέργων για απόκτηση γνώσεων και δεξιοτήτων επιχειρηματικότητας

Στο Πρόγραμμα Πολιτικής Συνοχής «Θ.Αλ.Ε.Ι.Α» 2021-2027 έχουν περιληφθεί:

• Ατομικοί Λογαριασμοί Μάθησης (ΑΛΜ)

• Προγράμματα κατάρτισης για νέους ηλικίας 15-29 ετών που βρίσκονται εκτός εκπαίδευσης, απασχόλησης ή κατάρτισης (ΝΕΕΤs)

Χαμηλό το ενδιαφέρον για τα προγράμματα

-Πώς χαρακτηρίζετε το ενδιαφέρον του κόσμου για συμμετοχή στα προγράμματα;

-Το ποσοστό συμμετοχής των ενηλίκων 25-64 χρονών σε δραστηριότητες εκπαίδευσης και κατάρτισης (τελευταίες 4 εβδομάδες) στην Κύπρο, σύμφωνα με την Έρευνα Εργατικού Δυναμικού (ΕΕΔ), κυμαίνεται σε πολύ χαμηλά επίπεδα παρουσιάζοντας σημαντική πτωτική τάση. Ειδικότερα, το ποσοστό αυτό το 2008 ανερχόταν στο 8,5% (υψηλότερη τιμή την περίοδο 2000-2020) και μέχρι το 2020 σημείωσε μεγάλη μείωση πέφτοντας στο 4,7% (χαμηλότερη τιμή την περίοδο 2000-2020). Σημειώνεται ότι, το αντίστοιχο ποσοστό στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2020 ήταν πολύ μεγαλύτερο (σχεδόν διπλάσιο) και ανερχόταν στο 9,2%.

Οι επιδόσεις αυτές δεικνύουν το χαμηλό ενδιαφέρον των ενηλίκων για συμμετοχή σε δραστηριότητες εκπαίδευσης και κατάρτισης και ότι υπάρχουν σημαντικά περιθώρια βελτίωσης, πόσο μάλλον σε περιόδους προκλήσεων και ειδικότερα μιας παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης, όπως η πανδημία του κορωνοϊού.

Αναντίλεκτα, η όσο το δυνατό καλύτερη και αποτελεσματικότερη αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού από τις επιχειρήσεις και τους οργανισμούς, οδηγεί σε αύξηση της παραγωγικότητας και ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς τους και ενδυναμώνει τις προοπτικές ανάπτυξης της οικονομίας. Παράλληλα, η συμμετοχή σε προγράμματα κατάρτισης έχει καθοριστικό ρόλο στην αναβάθμιση των γνώσεων και δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού.

Η ΑνΑΔ, αντιλαμβανόμενη τις δυσκολίες που δημιούργησε η πανδημία του κορωνοϊού στην Κύπρο και με στόχο να συμβάλει, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων και της δραστηριοποίησής της, στην προσπάθεια για περιορισμό της εξάπλωσης του κορωνοϊού, αλλά και στη συνέχιση υλοποίησης δραστηριοτήτων κατάρτισης, προώθησε την αξιοποίηση μεθόδων εξ αποστάσεως ηλεκτρονικής μάθησης από τους οργανωτές προγραμμάτων κατάρτισης από την 26^η Μαρτίου 2020.

-Ποια η σημασία των προγραμμάτων, για την οικονομία, την απασχόληση και την ανεργία;

-Βρισκόμαστε σε μια εποχή έντονου ανταγωνισμού και ραγδαίων εξελίξεων στην οικονομία και την αγορά εργασίας, που προέρχονται κυρίως από τις τεχνολογικές εξελίξεις ως απόρροια της 4^ης Βιομηχανικής Επανάστασης, την παγκοσμιοποίηση, τις δημογραφικές εξελίξεις με κυριότερη την αυξανόμενη γήρανση του πληθυσμού, τις περιβαλλοντικές προκλήσεις, αλλά και από τις αρνητικές συνέπειες της πανδημίας του κορωνοϊού. Ιδιαίτερα για τους ανέργους, η προσαρμογή στις μεταβαλλόμενες συνθήκες της αγοράς εργασίας είναι απαραίτητη για την αποφυγή μακροχρόνιας παραμονής στην ανεργία ή στην αδράνεια και για την παραγωγική ενσωμάτωσή τους στον κόσμο της εργασίας.

Ως εκ τούτου, η απόκτηση των απαραίτητων γνώσεων και δεξιοτήτων και της κατάλληλης νοοτροπίας μέσα από δραστηριότητες διά βίου μάθησης, αποτελεί καθοριστικό παράγοντα επιτυχίας για την επαγγελματική και προσωπική ανέλιξη του ανθρώπινου δυναμικού, ενσωματώνοντας, μεταξύ άλλων, στοιχεία όπως η πρακτική άσκηση και η απόκτηση εργασιακής πείρας.

Η ΑνΑΔ λειτουργεί ένα σημαντικό φάσμα δραστηριοτήτων που προσφέρουν τη δυνατότητα τόσο στους εργοδοτουμένους όσο και στους ανέργους να αποκτήσουν νέες γνώσεις και δεξιότητες και να αναβαθμίσουν υφιστάμενες γνώσεις και δεξιότητες σε μια μεγάλη ποικιλία θεμάτων, αλλά και να πιστοποιήσουν τα επαγγελματικά προσόντα τους.

Οι επιχειρήσεις και οι οργανισμοί της Κύπρου οφείλουν να επενδύσουν στη συνεχή αναβάθμιση του ανθρώπινου δυναμικού τους, αξιοποιώντας τις υπηρεσίες της ΑνΑΔ.  Πρόσθετα, τα ίδια τα άτομα πρέπει να αναλάβουν το δικό τους μερίδιο ευθύνης συνειδητοποιώντας την ανάγκη για διά βίου μάθηση ώστε να παραμείνουν ανταγωνιστικά στην αγορά εργασίας και κατά συνέπεια να συνεχίσουν να απασχολούνται.

Τα επαγγέλματα του μέλλοντος

-Ποια επαγγέλματα έχουν μεγαλύτερες προοπτικές στο μέλλον;

-Η ΑνΑΔ παρακολουθεί με συστηματικό τρόπο τις εξελίξεις στην αγορά εργασίας και προβαίνει σε εκτιμήσεις για τη μελλοντική κατάσταση, λαμβάνοντας τα απαραίτητα μέτρα για αντιμετώπιση της υφιστάμενης αλλά και της μελλοντικής κατάστασης της απασχόλησης και ανεργίας.

Η ΑνΑΔ εκπονεί μελέτη η οποία παρέχει προβλέψεις αναγκών απασχόλησης στην κυπριακή οικονομία δεκαετίας κάθε 2 με 3 χρόνια.  Η πιο πρόσφατη σειρά προβλέψεων καλύπτει την περίοδο 2017-2027 και περιλαμβάνει προβλέψεις για την απασχόληση, τις αναπτυξιακές ανάγκες και τις μόνιμες αποχωρήσεις, καταλήγοντας έτσι στις συνολικές ανάγκες απασχόλησης σε 52 τομείς οικονομικής δραστηριότητας και σε 309 επαγγέλματα που καλύπτουν το σύνολο της κυπριακής οικονομίας. Η επόμενη μελέτη θα καλύψει την περίοδο 2022-2032 και αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2022.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης «Προβλέψεις Αναγκών Απασχόλησης στην Κυπριακή Οικονομία 2017-2027», τα οποία ωστόσο αναφέρονται με κάθε επιφύλαξη ενόψει τόσο της παρέλευσης σημαντικής χρονικής περιόδου από την ολοκλήρωσή της όσο και της πανδημίας του κορωνοϊού, προβλέπεται ότι μέχρι το 2027 θα παρατηρηθεί αύξηση του αριθμού των απασχολουμένων σε όλες τις ευρείες επαγγελματικές κατηγορίες. Οι μισοί περίπου απασχολούμενοι θα συνεχίσουν να εργάζονται στα επαγγέλματα μέσου επιπέδου (επαγγέλματα που χρειάζονται απολυτήριο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης) ενώ 1 στους 3 απασχολούμενους θα εργάζεται σε επαγγέλματα ανώτερου επιπέδου (επαγγέλματα που απαιτούν πτυχίο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης).

Οι αναλυτικές προβλέψεις που αφορούν τις ανάγκες απασχόλησης για τα 309 επαγγέλματα βρίσκονται στην ιστοσελίδα της ΑνΑΔ, όπου οι χρήστες μπορούν να αναζητήσουν και να εντοπίσουν τις πληροφορίες για τα επαγγέλματα που τους ενδιαφέρουν.