Α. Αντρέου APS: Περισσότερα φορολογικά μέτρα στα ακίνητα
Περισσότερα φορολογικά μέτρα για τον τομέα των ακινήτων αναμένει ο διευθύνων σύμβουλος της APS Andreou Property Strategy Ανδρέας Ανδρέου.
Ο κ. Ανδρέου αναμένει περισσότερα σε ό,τι αφορά το φορολογικό κομμάτι, καθώς όπως επισημαίνει σε συνέντευξή του στη StockWatch επειδή παρόλο που καταργήθηκαν φορολογίες – όπως η εκμηδένιση του φόρου ακίνητης περιουσίας – υπάρχουν βαριές φορολογίες όπως η επιβολή ΦΠΑ στην οικοδομήσιμη γη.
«Θα πρέπει να βρεθούν εκείνα τα μέτρα που θα ενεργήσουν σαν κίνητρο αύξησης των συναλλαγών και σε μακροπρόθεσμες επενδύσεις με θετικό αντίκτυπο στην οικονομική δραστηριότητα και την αειφορία», εξηγεί.
«Θα πρέπει επιπλέον όλοι οι εμπλεκόμενοι να ενσκήψουν σε νομοθετικές ρυθμίσεις που κρατούν την αγορά πίσω με τις στρεβλώσεις που προκαλούν και να τις εκσυγχρονίσουν. Τέτοιες νομοθεσίες είναι αυτή του ενοικιοστασίου και ό,τι έχει να κάνει με τη διαχείριση κοινόκτητων οικοδομών», επισημαίνει.
Στη συνέντευξή του αναφέρει ακόμη ότι οι πιέσεις στις τιμές δέχονται πιέσει προς τα πάνω ενώ σε ότι αφορά την κατάργηση του ΚΕΠ σημειώνει ότι πρέπει να γυρίσουμε σελίδα και να εστιάσουμε σε άλλα προϊόντα.
-Πώς επηρέασε πανδημία τον τομέα των ακινήτων;
-Αναμφίβολα η πανδημία έχει επηρεάσει τον τομέα των ακινήτων σε διάφορα επίπεδα. Το μεγαλύτερο από αυτά προς το παρόν εστιάζεται στις καθυστερήσεις στην παραλαβή υλικών οικοδομής και στη μεγάλη αύξηση στο κόστος κατασκευής. Ο υπολογισμός του κόστους κατασκευής αποτελεί πλέον δύσκολο παζλ και αυτό φιλτράρεται σε όλη την κατασκευαστική αλυσίδα με συνέπειες και στις τιμές πώλησης του τελικού προϊόντος.
Παρά τον τραυματισμό της αγοράς από τα εκτεταμένα λοκντάουν η αγορά φέτος είναι ανεβασμένη σε επίπεδο αριθμού συναλλαγών (ακόμη και σε σχέση με το 2019), αλλά η συνολική αξία αυτών των συναλλαγών είναι μειωμένη κατά 25% - 30%. Αυτό σημαίνει πως γίνονται περισσότερες συναλλαγές αλλά μικρότερης αξίας. Το άλλο που παρατηρείται είναι η αυξημένη καθυστέρηση στη διεκπεραίωση των συναλλαγών λόγω σοβαρών καθυστερήσεων στις εμπλεκόμενες κρατικές υπηρεσίες.
-Αυτήν στιγμή ποια είναι η κατάσταση στην αγορά;
-Αυτή την περίοδο η κινητικότητα προέρχεται κατά συντριπτική πλειοψηφία από την ντόπια ζήτηση. Υπάρχουν πολλοί επενδυτές που προχωρούν σε επενδύσεις στον τομέα επειδή πρακτικά δεν υπάρχει καμία εναλλακτική επενδυτική πρόταση που να παρέχει παρόμοια πλεονεκτήματα με τα ακίνητα.
Το ενδιαφέρον εστιάζει περισσότερο σε επενδυτικά οικιστικά διαμερίσματα και σε οικόπεδα. Ενισχυτικό του πιο πάνω είναι η ύπαρξη αρνητικών επιτοκίων στις καταθέσεις, τα χαμηλά επιτόκια δανεισμού και η μεγάλη ρευστότητα στις τράπεζες.
Μετά τη λήξη πανδημίας επιστροφή ξένων
-Πότε αναμένεται να επέλθει το ενδιαφέρον των ξένων για επενδύσεις στην Κύπρο δεδομένης και της κατάργησης του ΚΕΠ;
-Το ενδιαφέρον από ξένους θα επανέλθει όταν ομαλοποιηθεί η κατάσταση μετά τη λήξη της πανδημίας. Ο περιορισμός στα ταξίδια σίγουρα έχει αρνητικό αντίκτυπο και στο επενδυτικό ενδιαφέρον από ξένους.
Σε ό,τι αφορά στην κατάργηση του ΚΕΠ, καλό είναι να σταματήσουμε να το αναμασούμε: τελείωσε με τον πιο άδοξο δυστυχώς τρόπο και πρέπει να γυρίσουμε σελίδα. Θα πρέπει να εστιάσουμε σε άλλου είδους προϊόντα και να βελτιωνόμαστε συνεχώς. Η διεθνής αγορά των ακινήτων είναι σε μια σοβαρή μετάβαση και έχει γίνει πλέον πολύ απαιτητική. Πρέπει να στοχεύουμε στο καλύτερο δυνατόν προϊόν, να έχουμε διαφανείς και γρήγορες διαδικασίες και να μην επαναλαμβάνουμε λάθη του παρελθόντος που μας έδωσαν κατά καιρούς άσχημο όνομα και φήμη. Πρέπει να αναδείξουμε τα θετικά της χώρας μας σε όλα τα επίπεδα. Και έχουμε πολλά να πούμε.
Πιέσεις προς τα πάνω για τιμές ακινήτων
-Ποια εκτιμάται να είναι η πορεία των τιμών των ακινήτων το 2021;
-Ενόψει του γεγονότος ότι το κατασκευαστικό κόστος ανεβαίνει γεωμετρικά, είναι λογικά αναμενόμενο να έχουμε πληθωριστικές τάσεις και στις τιμές των ακινήτων. Από εκεί και πέρα ρόλο θα παίξουν η προσφορά και η ζήτηση, αλλά είναι παρακινδυνευμένο να γίνουν προβλέψεις επειδή είναι άγνωστο το πότε θα αναχαιτιστεί για τα καλά η πανδημία.
-Υπάρχει στροφή του κόσμου σε διαμερίσματα;
-Η στροφή του Κύπριου στα διαμερίσματα άρχισε δεκαετίες πριν. Απλά σε αυτή την μακρόχρονη σχέση το διαμέρισμα άρχισε σαν ενδιάμεσος σταθμός μέχρι την απόκτηση κατοικίας σε οικόπεδο, εξελίχθηκε σε μόνιμη κατοικία και τα τελευταία χρόνια αντιμετωπίζεται πιο επενδυτικά με το να προσφέρεται για ενοικίαση σε τρίτους. Στην πραγματικότητα, πάντα υπήρχαν αυτές οι επιλογές, αλλά στην εξελικτική πορεία της αγοράς άλλαξαν και αλλάζουν οι μεταξύ τους συσχετισμοί. Η αγορά πάντα είναι ρευστή και αντικατοπτρίζει τις εκάστοτε συνθήκες και προσωπικές περιστάσεις.
-Ποιος ο ρόλος του τομέα Ακινήτων και Ανάπτυξης Γης στη δημιουργία βιώσιμης ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας;
-Ο ρόλος του τομέα των Ακινήτων και Ανάπτυξης Γης είναι εξαιρετικά σημαντικός στη δημιουργία βιώσιμης ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας. Αν δούμε γύρω μας θα αντιληφθούμε πολύ εύκολα πως ένα ψηλό ποσοστό του κτηριακού μας στοκ είναι γερασμένο και κακά συντηρημένο.
Το ίδιο εύκολα γίνεται αντιληπτό πως η ενεργειακή απόδοση αυτού του στοκ είναι εκτός κάθε σύγχρονης προδιαγραφής.
Αν μπούμε σε μια διαδικασία αναβάθμισης όλων αυτών των κτηρίων έτσι ώστε να αποκτήσουν αποδεκτούς δείκτες ενεργειακής απόδοσης, θα μειώσουμε αισθητά το αποτύπωμα άνθρακα με το οποίο επιβαρύνουμε καθημερινά το περιβάλλον, ενώ ταυτόχρονα θα μειώσουμε την ασχήμια που είναι εμφανής.
Στην πορεία θα δημιουργηθούν χιλιάδες θέσεις εργασίας και αυξημένη οικονομική δραστηριότητα που θα διαρκέσει για πολλά χρόνια – πράγμα που είναι και το ζητούμενο μετά την πανδημία – αλλά και σαν βάση για την πολυπόθητη αειφόρο ανάπτυξη και την πράσινη οικονομία.
Περισσότερα φορολογικά μέτρα
-Πώς χαρακτηρίζεται την κυβερνητική πολιτική σε θέματα Ανάπτυξης Γης;
-Όλα τα προγράμματα που έχει εκπονήσει κατά καιρούς η κυβέρνηση και έχουν να κάνουν με την ανάπτυξη των ακριτικών περιοχών, την απόκτηση προσιτής κατοικίας, την επιδότηση επιτοκίου δανεισμού για απόκτηση στέγης από νεαρά ζευγάρια, τη δέσμη μέτρων που σκοπό έχουν τη στροφή τις την επιθυμητή ενεργειακή απόδοση των κτηρίων, τα πολεοδομικά και άλλα κίνητρα, κρίνονται ως θετικά και βοηθούν τόσο την κοινωνία όσο και την κτηματαγορά και την οικονομία ευρύτερα. Θετικά κρίνονται και τα όποια μέτρα λήφθηκαν για την απλοποίηση διαδικασιών αδειοδότησης και τιτλοποίησης.
Θα ήθελα να δω περισσότερα σε ό,τι αφορά το φορολογικό κομμάτι, επειδή παρόλο που καταργήθηκαν φορολογίες – τις η εκμηδένιση του φόρου ακίνητης περιουσίας – υπάρχουν βαριές φορολογίες τις η επιβολή ΦΠΑ στην οικοδομήσιμη γη. Θα πρέπει να βρεθούν εκείνα τα μέτρα που θα ενεργήσουν σαν κίνητρο αύξησης των συναλλαγών και σε μακροπρόθεσμες επενδύσεις με θετικό αντίκτυπο στην οικονομική δραστηριότητα και την αειφορία.
Θα πρέπει επιπλέον όλοι οι εμπλεκόμενοι να ενσκήψουν σε νομοθετικές ρυθμίσεις που κρατούν την αγορά πίσω με τις στρεβλώσεις που προκαλούν και να τις εκσυγχρονίσουν. Τέτοιες νομοθεσίες είναι αυτή του ενοικιοστασίου και ό,τι έχει να κάνει με τη διαχείριση κοινόκτητων οικοδομών.
-Mακροπρόθεσμα τι βλέπετε για τον τομέα;
-Ο τομέας των ακινήτων πάντα ήταν και πάντα θα είναι ο πιο σταθερός και σημαντικός τομέας επενδυτικής δραστηριότητας του κύπριου. Η Κύπρος έχει πολλά να προσφέρει στους τομείς του τουρισμού, της υγείας, της εκπαίδευσης, της έλκυσης ξένων για μόνιμη ή εκτεταμένη παραμονή. Είμαστε μια ασφαλής χώρα με πολυάριθμα πλεονεκτήματα και φυσική ομορφιά.
Θα πρέπει ο κρατικός τομέας να γίνει πολύ πιο ευέλικτος και γρήγορος και να αναπροσαρμόζεται στις εκάστοτε συνθήκες για να συνεισφέρει έτσι με τον δικό του τρόπο στην ορθολογιστική ανάπτυξη της αγοράς.