Σ. Καρασιαλής: Πρωτιά στη συλλογή νεκρών ζώων
Στους 75 τόνους ανέρχεται η ποσότητα των νεκρών ζώων που συλλέγονται καθημερινά από τους αυτοκινητόδρομους, τις Κτηνιατρικές Υπηρεσίες και τους δήμους, καθώς και των ζωικών αποβλήτων που προέρχονται από σφαγεία, κρεοπωλεία, πτηνοσφαγεία και εργαστήρια κοπής κρεάτων, με την Κύπρο να κατέχει πρωτιά στη συλλογή νεκρών ζώων.
Σε συνέντευξή του στη StockWatch, ο διευθυντής της Sigan Management Ltd, η οποία είναι η μοναδική εταιρεία που συλλέγει, μεταφέρει και επεξεργάζεται τα ζωικά υποπροϊόντα, μεταξύ των οποίων και τα νεκρά ζώα συντροφιάς, Σόλωνας Καρασιαλής, αναλύει το έργο που υλοποιούν, το οποίο αφορά περιβαλλοντική υποχρέωση της Κυπριακής Δημοκρατίας, ως κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ανέφερε, ότι, η διαχείριση των ζωικών υποπροϊόντων είναι υποχρεωτική από την Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με τις απαιτήσεις του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1069/2009, που στόχο έχει την προστασία της δημόσιας υγείας και της υγείας των ζώων και τη συνεχή αναβάθμιση του περιβάλλοντος και της ποιότητας ζωής.
Τονίζει ότι, τα νεκρά ζώα συντροφιάς (κατοικίδια), βάσει του κανονισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης θεωρούνται τα πιο επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία και για αυτό μόλις συλλεχθούν, μεταφέρονται απευθείας για αποτέφρωση.
Ο κ. Καρασιαλής, είπε ότι η συνολική δυνατότητα των τριών μονάδων που διαθέτει η εταιρεία είναι γύρω στους 230-240 τόνους ημερησίως και πως είναι αρκετή για να καλύψει όλα τα ζωικά υποπροϊόντα που παράγονται στην Κύπρο, παρότι επεξεργάζονται περίπου 75 τόνους αποβλήτων ημερησίως, συμπεριλαμβανομένων και των νεκρών ζώων.
Δήλωσε ότι η Κύπρος κατέχει πρωτιά στην ΕΕ, όσον αφορά τη συλλογή όλων των νεκρών ζώων, εντός 24 ωρών, λόγω και του μεγέθους της.
Η συνέντευξη
Ερ.: Η Sigan Management Ltd, είναι η μοναδική εταιρεία στην Κύπρο που ασχολείται με τη συλλογή, μεταφορά και επεξεργασία ζωικών υποπροϊόντων («αποβλήτων»);
Απ.: Ναι, ασχολούμαστε με τη συλλογή, μεταφορά και επεξεργασία των ζωικών υποπροϊόντων (Ζ.Υ.). Ζωικά υποπροϊόντα θεωρούνται τα νεκρά ζώα ή τμήματα από νεκρά ζώα που είναι ακατάλληλα για κατανάλωση από τον άνθρωπο.
Λόγω της δύσκολης δουλειάς που προνοεί η σύμβαση με την Κυπριακή Δημοκρατία, απαιτείται μεγάλη επένδυση σε εξοπλισμό και το στήσιμο ενός συστήματος για συλλογή, μεταφορά και επεξεργασία των ζωικών υποπροϊόντων.
Είναι κανονισμοί περί ζωικών υποπροϊόντων ,που τα κράτη μέλη πρέπει να εφαρμόζουν με στόχο την προστασία της δημόσιας υγείας και της υγείας των ζώων. Οι κανονισμοί αυτοί της ΕΕ προνοούν τη διαχείριση όλων των ζωικών υποπροϊόντων (Ζ.Υ) μέσω εγκεκριμένων μεθόδων ανάλογα με την επικινδυνότητά τους.
Η όλη διαδικασία, από τη συλλογή μέχρι την επεξεργασία και τελική διάθεση, διέπεται από αυστηρούς υγειονομικούς κανόνες και ελέγχους, με στόχο να εξασφαλίζεται υψηλό επίπεδο υγείας και ασφάλειας και τη συνεχή αναβάθμιση του περιβάλλοντος και της ποιότητας ζωής.
Η υλοποίηση αυτής της οδηγίας στην Κύπρο, (λόγω του μικρού μεγέθους της χώρας), υλοποιείται από το 2007 από τη Sigan Management Ltd. Η Sigan εφαρμόζει ένα Σύστημα Διαχείρισης για την Ποιότητα, σύμφωνα με το πρότυπο ΕΝ ISO 9001: 2015. Επίσης η μελέτη HACCP του συστήματος της εταιρείας Sigan Management Ltd αποδεικνύει την συμμόρφωση της εταιρείας με τις απαιτήσεις του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1069/2009 και του εφαρμοστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 142/2011 με στόχο την προστασία της δημόσιας υγείας.
Στην εταιρεία, υπάρχει τμήμα ελέγχου ποιότητας και διαδικασιών, τηλεφωνικό κέντρο, ομάδα περισυλλογής ζωικών υποπροϊόντων, τεχνικό τμήμα που αφορά τις μονάδες επεξεργασίας και τελικής διάθεσης και εμπορικό τμήμα που διαχειρίζεται τις πωλήσεις (στην Κύπρο και στο εξωτερικό) των τελικών προϊόντων κατηγορίας 3.
Ερ.: Εξηγήστε μας τί ακριβώς κάνετε;
Απ.: Όπως ανέφερα και πιο πάνω, η διαχείριση των ζωικών υποπροϊόντων, είναι υποχρεωτική από την Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με τις απαιτήσεις του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1069/2009 που στόχο έχει την προστασία της δημόσιας υγείας και της υγείας των ζώων και τη συνεχή αναβάθμιση του περιβάλλοντος και της ποιότητας ζωής.
Έτσι για την υλοποίηση αυτού του έργου, η Sigan Management Ltd διαχειρίζεται τρεις μονάδες επεξεργασίας ζωικών υποπροϊόντων. Οι δύο μονάδες χρησιμοποιούν τη μέθοδο της μεταποίησης και η μία μονάδα χρησιμοποιεί τη μέθοδο της αποτέφρωσης.
Η εταιρεία κατέχει άδειες διαχείρισης για όλες τις κατηγορίες ζωικών αποβλήτων (δηλαδή 1, 2 και 3) από τις Κτηνιατρικές Υπηρεσίες. Διαθέτει στόλο 29 ειδικά διαμορφωμένων, φορτηγών οχημάτων που περισυλλέγουν καθημερινώς ζωικά υποπροϊόντα (περιλαμβανομένου και των νεκρών ζώων και ζώων συντροφιάς) από όλη την Κύπρο.
Η οργάνωση γίνεται από το τηλεφωνικό κέντρο, μέσω παρακολούθησης των οχημάτων σε πραγματικό χρόνο με δορυφορικό σύστημα GPS. Η εταιρεία αυτή τη στιγμή περισυλλέγει όλα τα ζωικά υποπροϊόντα (νεκρά ζώα) κατηγορίας 1 & 2 από όλη την Κύπρο και μία σημαντική ποσότητα ζωικών υποπροϊόντων κατηγορίας 3 από σφαγεία, κρεοπωλεία, πτηνοσφαγεία και εργαστήρια κοπής κρεάτων.
Ερ.: Από τις ποσότητες που επεξεργάζεστε χρησιμοποιούνται και για την παραγωγή άλλων προϊόντων και αν ναι για ποια;
Απ.: Η Sigan Management Ltd στηρίζει την οικονομία της Κύπρου αφού εξάγει τα τελικά προϊόντα που προκύπτουν από το εργοστάσιο επεξεργασίας των ζωικών προϊόντων κατηγορίας 3, τα οποία είναι εμπορεύσιμα και είναι το ζωικό λίπος, το κρεατάλευρο και το πτηνάλευρο. Πλείστες από τις εξαγωγές, γίνονται προς Ελλάδα (αλλά και σε άλλες χώρες όπως Ισραήλ, Ιταλία, Ελβετία, Ισπανία - έμμεσα – μέσω άλλων κυπριακών βιομηχανιών).
Τα τελικά προϊόντα, χρησιμοποιούνται για κατασκευή σκυλοτροφών, στη βιομηχανία καλλυντικών και το ζωικό λίπος και στην παραγωγή βιοντίζελ σαν καύσιμο.
Ερ.: Πότε και γιατί προέκυψε η ανάγκη γι' αυτήν τη διαδικασία επεξεργασίας των ζωικών υποπροϊόντων στην Κύπρο;
Απ.: H Κύπρος είναι υποχρεωμένη να εφαρμόσει την ευρωπαϊκό Κανονισμό. Η διαχείριση των ζωικών υποπροϊόντων είναι υποχρεωτική από την Ευρωπαϊκή Ένωση, βάσει του κανονισμού 1069/2009 (ΕΚ).
Την ανάγκη για θέσπιση αυτού του κανονισμού κατέδειξαν οι κρίσεις στον τομέα των τροφίμων της δεκαετίας του 1990, αφού αποδείχθηκε ο ρόλος που διαδραματίζουν τα ζωικά υποπροϊόντα που δεν προορίζονται για κατανάλωση από τον άνθρωπο στη διάδοση μεταδοτικών νόσων (όπως της επιδημίας της σπογγώδους εγκεφαλοπάθειας των βοοειδών).
Αυτά τα ζωικά υποπροϊόντα, δεν πρέπει να εισέρχονται στην τροφική αλυσίδα. Για το λόγο αυτό, ο κανονισμός θεσπίζει αυστηρούς υγειονομικούς κανόνες σχετικά με τη διαχείρισή τους, ώστε να εξασφαλιστεί υψηλό επίπεδο υγείας και ασφάλειας. Απαγορεύει, ιδίως, τη διατροφή ζώων με άλλα νεκρά ζώα.
Τα ζώα συντροφιάς (κατοικίδια), βάσει του κανονισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανήκουν στην κατηγορία 1 και θεωρούνται τα επικινδυνότερα. Υπάρχουν ακόμη δύο κατηγορίες ζωικών υποπροϊόντων. Τα Ζ.Υ. αφού συλλεχθούν, μεταφερθούν και αναγνωριστούν δίχως καθυστέρηση, διατίθενται απευθείας για αποτέφρωση σε εγκεκριμένη μονάδα αποτέφρωσης ή μεταποιούνται σε εγκεκριμένη μονάδα βάσει ειδικής μεθόδου. Το παραγόμενο υλικό επισημαίνεται ανεξίτηλα και διατίθεται τελικά ως απόβλητο με αποτέφρωση ή συναποτέφρωση.
Στην Κύπρο επεξεργαζόμαστε ένα πολύ ψηλό ποσοστό του συνόλου των ζωικών αποβλήτων. Αυτό είναι αποτέλεσμα των αποφάσεων των Κτηνιατρικών Υπηρεσιών για πλήρη εφαρμογή των προνοιών των Ευρωπαϊκών Κανονισμών.
Σε σχέση με τις άλλες χώρες και σε ό,τι αφορά στα Ζ.Υ. κατηγορίας 1, η Κύπρος κατέχει ηγετική θέση, καθώς η εταιρεία μας περισυλλέγει όλα τα νεκρά ζώα εντός 24 ωρών. Το μέγεθος της Κύπρου είναι τέτοιο, που το κράτος μπορεί να παρέχει αυτή τη διευκόλυνση ενώ σε άλλες χώρες οι παραγωγοί (φάρμες, κρεοπωλεία κ.λπ) πρέπει να διευθετούν από μόνοι τους την επεξεργασία των Ζ.Υ., οπόταν η ταφή των ζώων με όλα τα αρνητικά συνεπακόλουθα για το περιβάλλον δεν παύει να υπάρχει.
Στα υλικά Κατηγορίας 3 ανήκουν κυρίως τα σφάγια των ζώων που δεν προορίζονται πλέον για ανθρώπινη κατανάλωση για υγειονομικούς λόγους. Κύρια πηγή των υλικών αυτών, είναι τα υπολείμματα κρεάτων από τα κρεοπωλεία.
Την ευθύνη για τη διάθεση των υλικών αυτών που εμπίπτουν στην κατηγορία 3 και είναι για απόρριψη, την έχει το ίδιο το κρεοπωλείο. Το κρεοπωλείο πρέπει να συνάψει συμφωνία με αδειοδοτημένη και εγκεκριμένη μονάδα διαχείρισης, για επεξεργασία.
Ερ.: Για την συλλογή των νεκρών ζώων συνεργάζεστε με κάποιους δήμους ή άλλους φορείς;
Απ.: Συνεργαζόμαστε με τις Κτηνιατρικές Υπηρεσίες και το Τμήμα Αλιείας του Υπουργείου Γεωργίας, με τοπικές αρχές των επαρχιών Λευκωσίας, Λάρνακας και Λεμεσού, το Τμήμα Τελωνείων, κτηνιατρικές κλινικές, καταφύγια ζώων και άλλους φορείς.
Ερ.: Για τί ποσότητες μιλούμε ζωικών υποπροϊόντων;
Απ.: Η Εταιρεία επεξεργάζεται περίπου 75 τόνους αποβλήτων ημερησίως συμπεριλαμβανομένων και των νεκρών ζώων. Η συνολική δυνατότητα των μονάδων είναι γύρω στους 230-240 τόνους ημερησίως και είναι αρκετή για να καλύψει όλα τα ζωικά υποπροϊόντα που παράγονται στην Κύπρο.
Ερ.: Πόσο προσωπικό εργοδοτείτε;
Απ.: Στα γραφεία της εταιρείας στη Λευκωσία και στα εργοστάσια στην Κοφίνου εργοδοτούναι 47 άτομα, αρκετά από τα οποία είναι κάτοικοι Κοφίνου ή άλλων χωριών της περιοχής.