Δ. Ταξιτάρης: Πρόκληση για τις τράπεζες οι κυρώσεις

Οι πολυάριθμες και περίπλοκες κυρώσεις που έχουν επιβληθεί και θα επιβληθούν, αποτελούν μια πρόκληση που αντιμετωπίζουν οι τράπεζες, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Association of Cyprus International Financial Firms (ACIFF) Δημήτρη Ταξιτάρη.

Το γεγονός ότι η ρωσο-ουκρανική κρίση δεν αποτελεί μια περιορισμένης έκτασης επιχείρηση επί του εδάφους αλλά και σε διάρκεια αυξάνει τους κινδύνους και προκαλεί ανησυχία για την έκβαση και τις επιπτώσεις της, αναφέρει σε συνέντευξή του στη StockWatch ο κ. Ταξιτάρης, σημειώνοντας ότι αναμένονται πολύπλευρες απώλειες για την οικονομία.

«Δυστυχώς τα πράγματα φαίνονται να εξελίσσονται σύμφωνα με το χειρότερο σενάριο που είχαμε υπόψη πριν μια βδομάδα, ενώ ενδέχεται να επιδεινωθούν περεταίρω με την κλιμάκωση που παρατηρείται στο πεδίο των συγκρούσεων αλλά και στο διπλωματικό και οικονομικό πεδίο διεθνώς», πρόσθεσε.

Αναφέρεται επίσης σε τρόπους ενίσχυσης της εικόνας της Κύπρου ως επενδυτικό προορισμό, υποδεικνύοντας ότι πρέπει να ενισχυθούν οι εποπτικές αρχές και ότι ρόλο προς αυτή την κατεύθυνση έχουν να διαδραματίσουν τόσο ο ιδιωτικός, όσο και ο δημόσιος τομέας.

Ακολουθεί η συνέντευξη

-Ποιοι τομείς της οικονομίας εκτιμάτε ότι θα επηρεαστούν περισσότερο από την ρωσο-ουκρανική κρίση;

-Η Ρωσο-Ουκρανική κρίση θα έχει πολύπλευρες επιπτώσεις στην οικονομία και ενδεχομένως σε διάρκεια και σε βάθος. Δυστυχώς τα πράγματα φαίνεται να εξελίσσονται σύμφωνα με το χειρότερο σενάριο που είχαμε υπόψη πριν μια βδομάδα, ενώ ενδέχεται να επιδεινωθούν περεταίρω με την κλιμάκωση που παρατηρείται στο πεδίο των συγκρούσεων αλλά και στο διπλωματικό και οικονομικό πεδίο διεθνώς. Το γεγονός ότι δεν αποτελεί μια περιορισμένης έκτασης επιχείρηση επί του εδάφους αλλά και σε διάρκεια αυξάνει τους κινδύνους και προκαλεί ανησυχία για την έκβαση και τις επιπτώσεις της.

Όπως έχουμε ήδη επισημάνει, αναμένουμε επιπτώσεις στον τουριστικό τομέα, στον τομέα των υπηρεσιών, στον επισιτιστικό τομέα, στον κατασκευαστικό τομέα και στις τιμές της ενέργειας, προκαλώντας αυξημένες πληθωριστικές πιέσεις.

Ένα μεγάλο μέρος των ετήσιων αφίξεων τουριστών τα τελευταία έτη ήταν από Ουκρανία και ιδιαιτέρως από Ρωσία. Η πρώτη καταστρέφεται από πόλεμο, ενώ η δεύτερη πλέον υπόκειται σε σειρά κυρώσεων, περιλαμβανομένων περιορισμών κίνησης κεφαλαίων και εξαγωγής συναλλάγματος, και το ρούβλι έχει υποστεί δραματική υποτίμηση με αποτέλεσμα η αγοραστική του αξία να μειωθεί έναντι και του ευρώ. Κυρώσεις έχουν επιβληθεί μέχρι και σε αεροπορικές εταιρείες για χρήση εναέριου χώρου για πτήσεις. Παρόλο που οι αφίξεις στην Κύπρο αφορούν την τάξη με περισσότερη οικονομική άνεση και που ακόμα απέχουμε από την τουριστική περίοδο, εντούτοις φαίνεται αναπόφευκτο να καταγραφεί μείωση αρχικά στους αριθμούς κρατήσεων και μετέπειτα αφίξεων και στα σχετικά εισοδήματα.

Ιστορικά μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης η Κύπρος αποτέλεσε κέντρο προσέλκυσης εταιρειών Ρωσικών και Ουκρανικών συμφερόντων. Προβλήματα έχουν ήδη αρχίσει να διαφαίνονται στο συγκεκριμένο τομέα με δυσκολίες ή αδυναμίες διακίνησης κεφαλαίων, εκτέλεσης πληρωμών και είσπραξης οφειλών. Οι κυρώσεις επηρεάζουν ακόμα πιο δραστικά συγκεκριμένους μεγάλους ομίλους με αυξημένη παρουσία στη χώρα μας, στο οποίο προσθέτει πίεση και το γεγονός ότι και η ίδια η Ρωσία επέβαλε δικούς της περιορισμούς. Μια πρόκληση που αντιμετωπίζουν οι τράπεζές μας είναι και η εφαρμογή των πολυάριθμων και περίπλοκων κυρώσεων που έχουν επιβληθεί και θα επιβληθούν.

-Πώς επηρεάζουν την Κύπρο οι εξελίξεις με τις κυρώσεις κατά Ρωσίας και ο αποκλεισμός από το Swift?

-Ο αποκλεισμός από το SWIFT συγκεκριμένων Ρωσικών τραπεζών αναμένεται να ασκήσει πιέσεις σε αυτές και στους πελάτες τους, κάτι που θα έχει αλυσιδωτές αντιδράσεις με δυσκολίες, καθυστερήσεις και αύξηση του κόστους στις συναλλαγές. Κάποιες Ρωσικές εταιρείες ενδέχεται να μην αντέξουν την τεράστια πίεση που ασκείται από το σύνολο των κυρώσεων.

Το γεγονός ότι τα τελευταία έτη έχει μειωθεί η παρουσία εταιρειών-κέλυφος και οι καταθέσεις που διατηρούσαν σε τράπεζες ενώ έχει αυξηθεί η παρουσία εταιρειών με πραγματικές εργασίες και έδρα την Κύπρο μειώνει τουλάχιστον τον αρνητικό αντίκτυπο. Ταυτόχρονα και αφού η κύρια κρίση εκτονωθεί, αναμένεται ενδιαφέρον από εταιρείες κρατών της περιοχής για μεταφορά της έδρας και μετεγκατάστασή τους στην Κύπρο ή για μετεγκατάσταση μεγαλύτερου αριθμού προσωπικού από επηρεαζόμενα κράτη, κάτι το οποίο θα λειτουργήσει θετικά μεσο-μακροπρόθεσμα.

Παρόμοιοι παράγοντες με τους πιο πάνω επηρεάζουν και τον κατασκευαστικό τομέα – την ανάπτυξη γης και την πώληση και ενοικίαση ακινήτων. Ένα μέρος της ζήτησης ειδικά σε περιοχές όπως η Λεμεσός και η Λευκωσία προέρχεται από Ρώσους ή και Ουκρανούς, ειδικά για ακίνητα υψηλών προδιαγραφών και τιμών, όπου ενδέχεται να σημειωθεί βραχυπρόθεσμη τουλάχιστον πτώση του ενδιαφέροντος. Σε μεγαλύτερο βάθος χρόνου, η ζήτηση θα εξαρτηθεί και από άλλους παράγοντες όπως η μετεγκατάσταση στην Κύπρο είτε για επαγγελματικούς σκοπούς είτε για σκοπούς ασφαλέστερης ή ποιοτικότερης διαβίωσης.

Είναι εντυπωσιακό αλλά και ανησυχητικό να αναλογιστεί κάποιος ότι Ουκρανία και Ρωσία παράγουν το ένα τρίτο των σιτηρών παγκοσμίως.

Είναι για αυτό που έχει καταγραφεί μεγάλη αύξηση στις τιμές σιτηρών στη διεθνή αγορά η οποία αναμένεται να μεταφραστεί ιδιαίτερα σε αύξηση των τιμών παράγωγων προϊόντων, όπως για παράδειγμα το ψωμί και τα ζυμαρικά, αλλά και των τιμών ζωοτροφών με αποτέλεσμα να δούμε αύξηση ενδεχομένως και σε άλλα προϊόντα όπως γάλα και κρέας.

Η αύξηση αυτή θα προκαλέσει περαιτέρω πληθωριστικές πιέσεις συνδυασμένη και με την αύξηση στις τιμές της ενέργειας, αφού η Ρωσία αποτελεί ένα από τους κύριους προμηθευτές φυσικού αερίου και ενεργειακών πόρων στην Ευρώπη ειδικά και διεθνώς. Ένα κρίσιμο ερώτημα όσον αφορά τον πληθωρισμό είναι εάν η αύξηση αυτή θα παραμείνει και θα έχει διάρκεια ή εάν θα παρατηρηθεί κάποια αποκλιμάκωση και σε ποιο βαθμό με τη λήξη των συγκρούσεων.

-Σε ποια επίπεδα βρίσκεται το ενδιαφέρον για επενδύσεις στον κλάδο χρηματοοικονομικών υπηρεσιών στην Κύπρο και η ζήτηση για ρυθμιζόμενες εταιρείες;

-Το ενδιαφέρον για επενδύσεις στον κλάδο και η ζήτηση για επιχειρήσεις παροχής επενδυτικών υπηρεσιών, επενδυτικά ταμεία και ιδρύματα πληρωμών και ηλεκτρονικού χρήματος στην Κύπρο και διεθνώς τα τελευταία έτη έχει αυξητική τάση. Οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις διαχρονικά λειτουργούσαν με αιχμή του δόρατος την τεχνολογία κάτι το οποίο τους επέτρεψε να συνεχίσουν απρόσκοπτα τη λειτουργία τους τα τελευταία δύο έτη στην εντός κορωνοϊού εποχή.

Η ενιαία Ευρωπαϊκή αγορά, η θέση της χώρας μας, οι αναβαθμισμένες τεχνολο­γικές υποδομές, η διεκπεραίωση εργασιών χωρίς φυσική επαφή, η κατάλληλη προσέγγιση των εποπτικών αρχών, η διαθεσιμότη­τα καταρτισμένου ανθρώπινου δυναμικού και το ευνοϊκό και σταθερό φορολογικό περιβάλλον αποτελούν χαρακτηριστικά τα οποία αναζη­τούν σοβαρά επενδυτικά σχήματα. Δυνητικά η Κύπρος θα μπορούσε να μετατραπεί σε ένα ισχυρό κόμβο του παγκόσμιου χρημα­τοοικονομικού περιβάλλοντος, με ό,τι θετικό αυτό συνεπάγεται.

Σημειώνω ότι η συνεχής εποπτεία τέτοιων σχημάτων για τη διασφάλιση της συμμόρφωσης με το νομο­κανονιστικό πλαίσιο της Κύπρου και της Ευ­ρωπαϊκής Ένωσης είναι εξαιρετικά σημαντική και προς τούτο ως Όμιλος έχουμε πολλά να συνεισφέρουμε.

-Ποιοι παράγοντες πλήττουν σήμερα την προσπάθεια διαφύλαξης του ονόματος της Κύπρου ως επενδυτικού προορισμού;

-Πιστεύω ότι τα τελευταία έτη έχουμε διανύσει αρκετό δρόμο ως κράτος και έχουμε λάβει μέτρα για προστασία και βελτίωση της φήμης της Κύπρου στον παγκόσμιο χρηματοοικονομικό χάρτη. Ειδικά σε επίπεδο τραπεζικού τομέα, εποπτικών αρχών, εποπτευόμενων οντοτήτων, παρόχων υπηρεσιών, επαγγελματικών συνδέσμων αλλά και κράτους έχουν γίνει αρκετές ενέργειες για βελτίωση του εποπτικού περιβάλλοντος και του βαθμού συμμόρφωσης με το διεθνές κανονιστικό πλαίσιο.

Παράλληλα, αντιλαμβάνομαι ότι οι προσπάθειες ορθά συνεχίζονται για περαιτέρω περιορισμό του οικονομικού εγκλήματος και των κινδύνων μη συμμόρφωσης, της προώθησης της διαφάνειας αλλά και της προστασίας των επενδυτών. Νιώθω ότι η προοπτική της χώρας μας είναι τεράστια και θα πρέπει να βρούμε τρόπο να ενισχύσουμε τις εποπτικές αρχές περαιτέρω με πόρους περιλαμβανομένου και ανθρώπινου δυναμικού, για να μπορέσουν να αντεπεξέλθουν στις αυξημένες εποπτικές προκλήσεις και να διασφαλίσουν ότι οι ενδιαφερόμενοι για νέες άδειες εξυπηρετούνται αποτελεσματικά και οι υφιστάμενοι εποπτευόμενοι λειτουργούν σε ένα καλά και ορθά εποπτευόμενο περιβάλλον, γνωρίζοντας το πλαίσιο στο οποίο καλούνται να λειτουργήσουν. Ταυτόχρονα οι ίδιες οι εποπτικές αρχές οφείλουν να αυξήσουν τη χρήση μοντέρνων τεχνολογιών που θα τις βοηθήσουν στους ποιο πάνω στόχους.

Τέλος, πιστεύω ότι ο κρατικός και ο ιδιωτικός τομέας έχουν ρόλο να διαδραματίσουν επικοινωνιακά αφού όπως φαίνεται οι ενέργειες προς τη σωστή κατεύθυνση που έχουν γίνει μέχρι σήμερα δεν έχουν γίνει ευρύτερα γνωστές και κάποια διεθνή μέσα επιμένουν περιστασιακά να κατηγορούν τη χώρα μας για πρακτικές του παρελθόντος.

-Ποιες οι προτεραιότητες του Association of Cyprus International Financial Firms (ACIFF) για το 2022;

-Στόχοι μας μεταξύ άλλων είναι η παροχή υποστήριξης και η επιτυχής αντιπροσώπευση των μελών μας, η προώθηση και η προστασία των δικαιωμάτων τους, η συνεργασία με εποπτικές αρχές που τους αφορούν στην Κύπρο και στο εξωτερικό, η ανταλλαγή απόψεων με εποπτικές και κρατικές αρχές, η υποβολή σχολίων και εισηγήσεων για καινούριες οδηγίες ή κανονισμούς ή νομοσχέδια, οι δράσεις για διεύρυνση του χρηματοοικονομικού τομέα και η συμμετοχή σε πρωτοβουλίες για προώθηση του χρηματοοικονομικού τομέα και ευρύτερα της Κύπρου ως κέντρο προσέλκυσης επενδύσεων.

Εντός του 2022, προγραμματίζουμε σειρά σεμιναρίων από ειδικούς του τομέα για ενημέρωση και υποβοήθηση των μελών μας σε θέματα τρέχοντος ενδιαφέροντος και δράσεις οι οποίες αναμένουμε να αυξήσουν τη συνεργασία μας και αλληλεπίδραση με άλλους συνδέσμους και οργανωμένα σύνολα στην Κύπρο και αλλού. Τέλος, είμαστε δεσμευμένοι και εργαζόμαστε στενά με τις εποπτικές και κρατικές αρχές, ειδικά με την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου, για τη βελτίωση της φήμης της Κύπρου και την επίτευξη των στόχων μας.