Τα μεγάλα εγκλήματα στην Κύπρο δεν έχουν «νονό»

Σήμερα Δευτέρα και χθες Κυριακή, δημοσιεύσαμε στη Stockwatch δύο πολύ ενδιαφέρουσες συνεντεύξεις που αφορούσαν τα τραγικά γεγονότα του 2013 και τα χρόνια που ακολούθησαν και που οδήγησαν και στην κατάρρευση του συνεργατισμού. Μία συνέντευξη του Μιχάλη Σαρρή που διετέλεσε πρώτος Υπουργός Οικονομικών της κυβέρνησης Αναστασιάδη και χειρίστηκε τα θέματα την κρίσιμη περίοδο και μία του τέως Διευθυντή Διεύθυνσης Εποπτείας στην Κεντρική Τράπεζα, Γιάγκου Δημητρίου.

Και οι δύο συνεντεύξεις ήταν κατά κάποια έννοια αποκαλυπτικές αφού στην ουσία επιβεβαίωσαν δύο κοινά μυστικά: ότι, υπό διαφορετικές αποφάσεις και διαχείριση, θα μπορούσαν να διασωθούν τόσο η Λαϊκή Τράπεζα, όσο και ο συνεργατισμός.

Και μπορεί σήμερα αυτό το πράγμα να ακούγεται ως μια επαναλαμβανόμενη άποψη και να περνά απαρατήρητο, πρόκειται όμως για δύο επισημάνσεις δισεκατομμυρίων ευρώ. Η κατάρρευση της Λαϊκής Τράπεζας το 2013 και το κούρεμα καταθέσεων άνω των 100 χιλ. ευρώ τόσο στην εν λόγω τράπεζα όσο και στην Τράπεζα Κύπρου και το όλο πισωγύρισμα στην κυπριακή οικονομία, εκτιμάται ότι κόστισε πέραν των 40 δισ. ευρώ. Προσθέστε στο κοστολόγιο και την κατάρρευση του συνεργατισμού λίγα χρόνια αργότερα.

Ο κ. Σαρρής στη συνέντευξή του σκιαγραφεί τις προσπάθειες που έγιναν προς τα κόμματα να αποδεχθούν τότε το οριζόντιο κούρεμα 6,75% και 9,9%, υπό τη μορφή εφάπαξ φορολογίας στις καταθέσεις και ο κ. Γιάγκου τον πόλεμο τότε να μην εξυγιανθεί ο συνεργατισμός κατά τρόπο ορθολογικό σε μία προσπάθεια να διατηρηθούν θέσεις, κεκτημένα και διαπλοκή.

Δε θα σταθώ σε συγκεκριμένες αναφορές των δύο ανδρών, θα επικεντρωθώ όμως σε ένα κοινό συμπέρασμα: ότι τα πράγματα θα ήταν πολύ διαφορετικά και το οικονομικό κόστος αρκετά λιγότερο εάν ακολουθούνταν ορθότερες πολιτικές και οι αποφάσεις λαμβάνονταν έγκαιρα.

Φθάσαμε στην κρίση του 2013 επειδή η προηγούμενη Κυβέρνηση Χριστόφια αδυνατούσε να αντιληφθεί την κατάσταση και τον επερχόμενο κίνδυνο και καταλήξαμε στα κουρέματα επειδή η επόμενη Κυβέρνηση Αναστασιάδη, μέχρι και το πρώτο Eurogroup για την Κύπρο, συνέπλεε ως ένα βαθμό με τους αιθεροβάμονες βουλευτές και τις κομματικές ηγεσίες που νόμιζαν ότι οι απειλές για κούρεμα καταθέσεων ήταν μπλόφα. Και ότι μπορούσε η μικροσκοπική Κύπρος να δημιουργήσει τέτοια τρικυμία στις ευρωπαϊκές αγορές που θα ανάγκαζαν τη Γερμανία και τις πέριξ αυτής χώρες, να ανακρούσουν πρύμναν. Εξ ου και οι φανφάρες των βουλευτών όταν απέρριπταν το οριζόντιο κούρεμα και της Κυβέρνησης που νόμιζε ότι θα εξαργυρώσει το όχι της Βουλής εξασφαλίζοντας καλύτερες προτάσεις στην Ευρώπη. Θυμίζω απλώς το περιβόητο «δεσμεύομαι ότι δεν πρόκειται ο Νίκος Αναστασιάδης να υπογράψει το όποιο μνημόνιο που θα περιέχει την οποιαδήποτε πρόνοια για κούρεμα καταθέσεων».

Κι ενώ σιγά σιγά, αραιά, ευκαιριακά και άλλως πως, συνεχίζουν να βγαίνουν στο φως στοιχεία από τα δραματικά γεγονότα του 2013 και αργότερα για την κατάρρευση του συνεργατισμού, ένα μόνο παραμένει αναλλοίωτο: ότι ήταν ένα έγκλημα δεκάδων δισ. ευρώ για το οποίο θα πληρώνουν ακόμα και τα εγγόνια μας, αλλά χωρίς εγκληματίες. Καθότι στη χώρα μας, στα μεγάλα εγκλήματα κανένας δεν δικάζεται και κανένας δεν καταδικάζεται…