Μην περιμένετε θαύματα το 2021

Σε λίγες ώρες θα αποχαιρετήσουμε το 2020 και θα μπούμε στο 2021. Η κάθε αλλαγή φυσιολογικά συνοδεύεται από αισιοδοξία. Το ίδιο και αυτή τη φορά που όλοι θέλουμε να αφήσουμε πίσω μας μια πολύ κακή χρονιά, ίσως τη δεύτερη χειρότερη μετά τα γεγονότα του 1974. Σημασία έχει όμως αυτή η αισιοδοξία μας να στηρίζεται σε στοιχεία για να μην αποδειχθεί ουτοπία. Και το σημαντικότερο που έχουμε αυτή τη στιγμή ενώπιών μας είναι το εμβόλιο. Μια εξέλιξη που μας δίνει το δικαίωμα να ευελπιστούμε ότι προς το τέλος του πρώτου εξαμήνου του νέου έτους θα αρχίσουμε να επανερχόμαστε στην ομαλότητα.

Αυτό όμως από μόνο του δε μας εξασφαλίζει ότι επανερχόμαστε στην προ κορωνοϊού κατάσταση. Ιδιαίτερα η οικονομία και τα οικονομικά του καθενός από εμάς. Το ίδιο βέβαια αφορά και το κράτος – τα δημόσια οικονομικά και την οικονομία γενικότερα.

Για παράδειγμα, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, εισερχόμαστε στο 2021 με ένα δημόσιο χρέος ύψους €25,16 δισ. (30/9/2020) αυξημένο κατά €4 δισ. σε σχέση με ένα χρόνο πριν (€21,10 δισ. – 30/9/2019).

Το δημοσιονομικό έλλειμμα τέλος Οκτωβρίου ήταν της €727,9 εκατ. (3,5% στο ΑΕΠ) σε σύγκριση με πλεόνασμα €639,3 εκατ. (2,9% στο ΑΕΠ) για την περίοδο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2019. Δηλαδή καταγράφεται μία διαφορά της τάξης των €1367,2 εκατ.

Τα δημόσια έσοδα λόγω κορωνοϊού ήταν κατά την περίοδο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2020 μειωμένα κατά €648,6 εκατ. (-8,8%) σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019.

Οι εγγεγραμμένοι άνεργοι το Νοέμβριο ήταν 32.968 σε σχέση με 24.495 το Νοέμβριο του 2019. Και το μεγάλο ερωτηματικό είναι πόσους ανέργους θα αφήσει πίσω της η πανδημία όταν θα λήξουν τα μέτρα και θα διαφανεί το πραγματικό κόστος και η ζημιά στην οικονομία.

Στο άρθρο θα μπορούσαν να προστεθούν πολλά ακόμα στοιχεία αλλά νομίζω η ουσία δε θα άλλαζε. Ότι, δηλαδή, η κατάσταση δεν είναι εύκολη. Το αντίθετο μάλιστα. Είναι πολύ δύσκολη.

Το πρόβλημα είναι ότι μέσα σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία, τα πράγματα γίνονται χειρότερα από την πολιτική πραγματικότητα. Από την έντονη αντιπαράθεση της Κυβέρνησης με τα κόμματα της αντιπολίτευσης, τη σύγκρουση με θεσμούς και των θεσμών μεταξύ τους. Δηλαδή ενός κλίματος που δεν επιτρέπει στις μετριοπαθείς ομάδες και μονάδες να είναι μπροστά και με λογική και συναίνεση να βρουν λύσεις. Και η καταψήφιση του κρατικού προϋπολογισμού για πρώτη φορά στην ιστορία της Δημοκρατίας, είναι το πιο αρνητικό παράδειγμα που θα μπορούσαμε να έχουμε λόγω του συγκρουσιακού πολιτικού κλίματος.

Αν σκεφθείτε μάλιστα ότι μετά τις γιορτές θα μπούμε για τα καλά στην προεκλογική περίοδο ενόψει βουλευτικών εκλογών και αμέσως μετά όλα τα κόμματα θα κοιτάζουν προς τις προεδρικές του 2023, τότε οι ανησυχίες μας πρέπει να εντείνονται. Εκτός βέβαια εάν το πνεύμα των Χριστουγέννων, της πρωτοχρονιάς και γενικότερα των γιορτών, έκανε το θαύμα του. Πράγμα -όχι δύσκολο- αλλά ακατόρθωτο. Επομένως, μην περιμένετε πολλά από το κράτος και τους πολιτικούς. Μόνο ο ιδιωτικός τομέας μπορεί να αλλάξει την κατάσταση, όσο του επιτρέπουν οι δυνάμεις και δυνατότητες του, πάντα μέσα από τα εμπόδια που του θέτει ο δημόσιος τομέας.

Αυτή είναι η κατάσταση και η εικόνα και με αυτά είμαστε υποχρεωμένοι εμείς οι απλοί πολίτες και επιχειρήσεις να πορευτούμε.

Καλή χρονιά σας εύχομαι, με υγεία και βεβαίως με αρκετή υπομονή.