Κεραυνός: Προς εκσυγχρονισμό κρατικού μισθολογίου και ΑΤΑ

Αποκαλυπτικός είναι ο Μάκης Κεραυνός στη συνέντευξη του εφ’ όλης της ύλης που παραχώρησε στη StockWatch  ενόψει της νέας χρονιάς και των προκλήσεων που έχει να αντιμετωπίσει η κυπριακή οικονομία το 2024 και όχι μόνο.

Κρατώντας  μικρό καλάθι που αποτελεί συμπεριφορά  ανθρώπου ο οποίος πατά στη γη, αποφεύγει τις μεγάλες υποσχέσεις και  απαντά ευθαρσώς σε όλα τα ερωτήματα.

Προτάσσει χωρίς αναστολές την αποφασιστικότητα του να κάνει τομές στο δημόσιο, ανεξάρτητα προσωπικού και πολιτικού κόστους.

Σημαντικές τομές, όπως τονίζει ο Μ. Κεραυνός, είναι ο επικείμενος  εκσυγχρονισμός του κρατικού μισθολογίου και η προσπάθεια του ΥΠΟΙΚ μέσω της φορολογικής μεταρρύθμισης να σμικρυνθεί το μισθοδοτικό χάσμα μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.

«Είμαι υπόχρεος να αναλαμβάνω το βάρος  της ευθύνης που η πολιτεία μου έχει αναθέσει,  όσο δύσκολη και αν είναι η καρέκλα του Υπουργού Οικονομικών» σημειώνει.  

-Είναι όντως ηλεκτρική  η καρέκλα του ΥΠΟΙΚ;

Ομολογώ ότι η  καρέκλα του ΥΠΟΙΚ είναι πάντα εκ της φύσεως της δύσκολη. Καλείται  διαρκώς να παίρνει αποφάσεις και να κάνει επιλογές οι οποίες στο τέλος της ημέρας θα πρέπει να διασφαλίζουν την οικονομική βιωσιμότητα, κι αυτό πάντοτε δεν ικανοποιεί όλους.

Μπορώ ωστόσο να πω μετά βεβαιότητας, ότι δυστυχής δεν νιώθω.  Και ούτε θα υπάρξει για μένα εφησυχασμός. Μπορώ να πω ότι πάσχω από το σύνδρομο των συνεχών ανησυχιών! (γελά).

Θεωρώ τον εαυτό μου στα θέματα οικονομίας σχολαστικό.

-Με φειδώ και στη βάση των δυνατοτήτων του κράτους και όχι των προεκλογικών δεσμεύσεων;

Όπως έχω πει, ο ΠτΔ  έχει εκλεγεί βάσει ενός πολιτικού προγράμματος.  Αυτό το πρόγραμμα καλούμαστε να υλοποιήσουμε.

Φυσικά είναι εκ των ων ουκ άνευ ότι η αναπτυξιακή και κοινωνική πολιτική της κυβέρνησης επιβάλλεται να γίνεται αυστηρά και  σύμφωνα με τις οικονομικές δυνατότητες των δημόσιων ταμείων . Φτάνει να ενεργείς με μέτρο και μέχρι εκεί που φθάνει το χέρι σου.

Η εξυπηρέτηση ειδικών συμφερόντων δεν είναι στην ατζέντα μου.

-Ωστόσο, κ. Υπουργέ, στους εννέα μήνες διακυβέρνησης Χριστοδουλίδη, ικανοποιήθηκαν οικονομικά αιτήματα τα οποία αύξησαν περαιτέρω το κρατικό μισθολόγιο...

-Έχουν όντως αυξηθεί οι δαπάνες ,ωστόσο, όταν δίνεται έγκριση για αύξηση δαπανών σταθμίζονται και τα έσοδα που έχει το κράτος και το πως  διανέμονται.

Σας διαβεβαιώ ότι τα  έσοδα έχουν αυξηθεί σε περισσότερο ποσοστό από την αύξηση των δαπανών. Αυτό αποτελεί ασφαλιστική δικλείδα για τα δημόσια οικονομικά.

Θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι οι υποδείξεις των θεσμών της ΕΕ δεν αγνοούνται ποτέ. Και οι εκθέσεις των διεθνών οίκων αξιολόγησης μελετώνται πάντα με προσοχή.

-Δηλαδή, δεν λήφθηκαν λάθος αποφάσεις στο σκέλος αυτός των δαπανών που αφορούν στο κρατικό μισθολόγιο;

-Κοιτάξτε, είμαστε νέα κυβέρνηση και ομολογώ στο σκέλος αυτό έγιναν κάποια λάθη.

Το σημαντικό είναι να εντοπίζονται αυτά τα λάθη και να διορθώνονται.

Αυτή είναι πρακτική της κυβέρνησης Χριστοδουλίδη. Σας διαβεβαιώ ότι  δεν πρόκειται να αφήνονται να διαιωνίζονται, είτε λάθη, είτε στρεβλώσεις του παρελθόντος.

-Θέλετε να συγκεκριμενοποιήσετε ποια λάθη έγιναν; Για παράδειγμα η αύξηση του ποσοστού  καταβολής της ΑΤΑ,  η οποία  απευθύνεται  κυρίως   στους υπαλλήλους του δημόσιου και ευρύτερου τομέα; 

-Δεν  έχει γίνει απολογισμός λαθών. Όπως είπε και ο ΠτΔ ουδείς αλάνθαστος.  Σας λέω όμως ότι όλες οι αποφάσεις αξιολογούνται  και πριν και μετά την εφαρμογή τους και αν διαπιστώνουμε ότι κάτι δεν πήγε σωστά, υπάρχει εκ μέρους μας και  η πολιτική βούληση και η  αποφασιστικότητα για να διορθώνονται πράγματα για το δημόσιο συμφέρον.

Θέλω να σημειώσω για την  ΑΤΑ ότι ήταν μεταξύ των προεκλογικών εξαγγελιών και του προγράμματος του Νίκου Χριστοδουλίδη.

Ο ΠτΔ  πήρε την ψήφο εκλογής από τον κυπριακό λαό και οφείλει να εφαρμόσει το πρόγραμμα του. Είναι και σε αυτό το πλαίσιο που λήφθηκε η απόφαση για την ΑΤΑ.

Άλλωστε, ήταν σε εξέλιξη κοινωνικός διάλογος από την προηγούμενη κυβέρνηση στη βάση και της συμφωνίας πλαίσιο του 2017 που είχε επιτευχθεί μεταξύ ΥΠΟΙΚ, της ΣΕΚ, της ΠΕΟ, της ΠΑΣΥΔΥ και της ΔΕΟΚ.

Σας παραπέμπω, όμως, στον πρώτο προϋπολογισμό της διακυβέρνησης Ν. Χριστοδουλίδη που έχει εγκριθεί πρόσφατα από τη Βουλή.

Φαίνεται ξεκάθαρα ότι λειτουργούμε στο πλαίσιο της αυστηρής και πάγιας θέσης της κυβέρνησης για θετικό δημοσιονομικό ισοζύγιο και δημοσιονομική πειθαρχία.

Οι χαμηλόμισθοι του δημόσιου τομέα

Σε σχέση με το επίμαχο  θέμα των χαμηλόμισθών του δημόσιου τομέα ο ΥΠΟΙΚ και με αφορμή την πρόσφατη συμφωνία για την επιτάχυνση της ανέλιξης των υπαλλήλων που βρίσκονται στη συνδυασμένη κλίμακα Α2-5-7, ο ΥΠΟΙΚ εξηγεί ότι ήταν προεκλογική εξαγγελία του ΠτΔ  για συγκεκριμένους χαμηλόμισθούς στο δημόσιο τομέα.

«Αυτό πράξαμε ως κυβέρνηση. Και ανταποκριθήκαμε με τη σύναψη μίας συμφωνίας με τους κοινωνικούς μας εταίρους την ΠΑΣΥΔΥ, τη ΣΕΚ και την ΠΕΟ και την οποία την θεωρώ πολύ καλή. Υπάρχουν διαμαρτυρίες από τους υπαλλήλους της συνδυασμένης κλίμακας Α1-2-5  και σε ποιο βαθμό θα μπορούσε να επιμετρηθεί η προϋπηρεσία σε προηγούμενες θέσεις. Τονίζω ότι το αίτημα της κατηγορίας αυτής των υπαλλήλων θα εξεταστεί εντός του 2024, όπως άλλωστε προβλέπει και η σχετική συμφωνία» σημείωσε ο ΥΠΟΙΚ.

Προς εκσυγχρονισμό ο θεσμός της ΑΤΑ

-Υπάρχει σκέψη να προχωρήσετε σε εκσυγχρονισμό  του ωφελήματος της ΑΤΑ;

Oμολογώ ότι το θέμα της ΑΤΑ σε κάποια φάση θα ανακινηθεί και θα συζητηθεί.

Θα πρέπει κατά την άποψη μου να είναι στο πλαίσιο της στάθμισης της παραγωγικότητας, του ρυθμού ανάπτυξης της οικονομίας,  της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας και ίσως να πρέπει να γίνουν κάποιες διαφοροποιήσεις στα διάφορα επίπεδα αμοιβής απασχολουμένων.

-Θα  μπορούσε για παράδειγμα να καταργηθεί η οριζόντια καταβολής της;

Το θέμα συζητείται και στην ΕΕ της οποίας είμαστε μέλος. Οι υποδείξεις των αρμόδιων θεσμών και οργάνων της ΕΕ είναι να αποφεύγονται οριζόντια μέτρα.

Επομένως, στο πλαίσιο αυτών των υποδείξεων των  Βρυξελλών και μέσα σε αυτό το πρίσμα, ίσως θα πρέπει να  κινηθούμε.

Θα πρέπει όμως να διευκρινίσω ότι αυτό είναι ένα θέμα που εμπίπτει στις αρμοδιότητες του ΥΠΕΡΓ.

Μέσα από ένα εποικοδομητικό κοινωνικό διάλογο, όπως προανέφερα, βρίσκουμε διαχρονικά λύσεις και η κυβέρνηση αυτή  έχει αναζωπυρώσει τη  διαδικασία του κοινωνικού διαλόγου.  

-Ωστόσο, οι διαχρονικές λύσεις κ. Υπουργέ δεν δίνουν λύσεις συγκράτησης του κρατικού μισθολογίου.

Έχοντας αυτό υπόψη και επειδή όντως βλέπουμε ότι η  εξέλιξη με την πάροδο του χρόνου θα είναι ανησυχητική ως προς το κρατικό μισθολόγιο  αρχίσαμε ως νέα κυβέρνηση και παίρνουμε μέτρα.

Πέραν αυτών  σας αποκαλύπτω ότι θα αναθέσουμε σε οίκους να ετοιμάσουν μελέτη για τον εξορθολογισμό των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων.

-Tι μέτρα έχουν ληφθεί και ποια άλλα μέτρα θα προωθηθούν;

 Το πρώτο  μέτρο που πήραμε είναι ότι   πριν από την ετοιμασία των προϋπολογισμών το ΥΠΟΙΚ θα διαβουλεύεται με το κάθε υπουργείο ξεχωριστά για να καθορίζονται ακριβώς  ποιες είναι οι ανάγκες σε ανθρώπινο δυναμικό και να τεκμηριώνονται.   

Δεν είναι μόνο να αξιώνουμε αριθμούς σε εργατικό δυναμικό. Η ουσία είναι να τεκμηριώνεται τι θα κάνει ο καθένας.

-Που βρίσκεται η διαδικασία με τους ξένους οίκους σε σχέση με το κρατικό μισθολόγιο;  

Έχουμε ήδη  στείλει επιστολές σε διάφορους οίκους για να συνεργαστούμε με  στόχο τον εκσυγχρονισμό του κρατικού μισθολογίου.

Κάποιος που παίρνει αποφάσεις θα πρέπει να σταθμίζει τις συμβουλές των εμπειρογνωμόνων και παίρνει τις δικές του αποφάσεις.

Οι εισηγήσεις, οι εκθέσεις, οι προτάσεις που τεθούν ενώπιον μας θα σταθμιστούν  στη βάση όλων των παραμέτρων και μετά η κυβέρνηση θα διαμορφώσει τις αποφάσεις της.

-O επικείμενος  εκσυγχρονισμός του κρατικού μισθολογίου θα επιμετρήσει και στη μείωση το χάσματος που υπάρχει με τους μισθούς του ιδιωτικού τομέα;

Υπάρχει ένα άνοιγμα στο μισθολόγιο μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και στόχος είναι  με κάποιο τρόπο να εξισορροπηθεί

Η προσπάθεια που έχει αποφασιστεί και  υλοποιείται  από την κυβέρνηση είναι η ολική αναθεώρηση του φορολογικού συστήματος.

Μέσα στο πλαίσιο αυτό αναμένω ότι θα βρούμε τρόπους και διεξόδους ώστε να υπάρξει ένας εξισορροπητικός  μηχανισμός  καθώς και μία δικαιότερη ισοκατανομή του παραγώμενου εθνικού προϊόντος και εισοδήματος.

Αυτή τη στιγμή είναι πρώιμο να συζητήσω περαιτέρω. Είναι ορθό νομίζω να αναμένονται τα αποτελέσματα της μελέτης και έκθεσης των Κέντρου Οικονομικών Ερευνών του Πανεπιστημίου Κύπρου.

Ο κίνδυνος από το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών

Ο ΥΠΟΙΚ θέτει στη συνέντευξη μας ένα φλέγον θέμα αυτό του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών ,  το οποίο απασχολεί έντονα τόσο τον ίδιο όσο και την κυβέρνηση γενικότερα.

Είναι ο δείκτης του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, ένας δείκτης ο οποίος για τους πολλούς περνά αδιάφορά, όμως εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για την οικονομία.

«Είναι  ένα θέμα το οποίο με απασχολεί έντονα» σημειώνει ο ΥΠΟΙΚ.

«Οι θεσμοί της ΕΕ που παρακολουθούν όλους τους δείκτες της κυπριακής οικονομίας έχουν υποδείξει ότι οι συσσωρευμένες εισροές και εκροές διαχρονικά,  στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών δεν πρέπει να ξεπερνά το 35% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος.

Ο δείκτης αυτός για την Κύπρο βρίσκεται σχεδόν στο 100%. 

-Επομένως τι θα πρέπει να γίνει;

Θα πρέπει να προσέξουμε και τις εισροές και τις εκροές.

Υπάρχουν εισροές από τον τουριστικό τομέα, όμως πρέπει να δούμε πως θα ενισχύσουμε το αναπτυξιακό μοντέλο της οικονομίας, ούτως ώστε να  αυξηθούν και οι εξαγωγές μας, διότι είναι καθοριστικός αυτός ο δείκτης για το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών.

Την περασμένη βδομάδα έχω περάσει από το Υπουργικό Συμβούλιο  την πρόταση μου για να ανανεώσουμε την 3ετή συμφωνία που έχουμε με  το Πανεπιστήμιο Κύπρου για  θέματα οικονομικής πολιτικής με κάποια ειδικά μοντέλα.

Έχω θέσει ως προτεραιότητα να εξεταστεί το θέμα του  ισοζυγίου  τρεχουσών συναλλαγών.

Ταυτόχρονα έχω  προβεί και σε άλλες ενέργειες για να βελτιώσουμε αυτό το θέμα. 

-Μπορεί να θεωρηθεί σοβαρός κίνδυνος για την οικονομία;

Δεν είναι άμεσου υψηλού κινδύνου, ωστόσο, όλοι οι δείκτες της οικονομίας θα πρέπει να τυγχάνουν εξορθολογισμού, χειρισμών και παρακολούθησης και στο πλαίσιο αυτό αρχίσαμε να παρακολουθούμε και αυτό τον δείκτη.

-Έχουμε μπροστά μας όμως κ. Υπουργέ το φαινόμενο ξένοι επενδυτές να έχουν διεισδύσει «ανησυχητικά» σε τομείς όπως της τουριστικής βιομηχανίας, της Υγείας και της εκπαίδευσης. Τι έχετε να πείτε;

Οι επενδύσεις είναι καλοδεχούμενες  και θα πρέπει να εντάσσονται σε ένα  πολύ συγκεκριμένο αναπτυξιακό οικονομικό μοντέλο το οποίο να διατηρεί τους δείκτες της οικονομίας εκεί που πρέπει.

Αυτό το παρακολουθούμε, ενισχύουμε εκεί που πρέπει τις επενδύσεις και προσπαθούμε παράλληλα να εμπλουτίζουμε και όχι να διαφοροποιούμε,  διότι δεν μπορούμε να  παραβλέψουμε τα συγκριτικά πλεονεκτήματα στους τομείς του τουρισμού, των υπηρεσιών οι οποίες συνδέονται άμεσα με αυτές τις επενδύσεις.

Οι κυρώσεις και το θέμα ηθικής σε ότι αφορά το ξέπλυμα

-Κύριε Υπουργέ, παρά τα μέτρα που λαμβάνονται από πλευράς κυπριακών αρχών η όλη προσπάθεια φαίνεται να μπάζει νερά και κάθε τόσο το όνομα της Κύπρου φιγουράρει ως χώρα μέσω της οποίας διακινείται βρόμικο χρήμα. Ποια είναι η θέση σας;

Mε ενοχλεί ιδιαίτερα που κάποιες έρευνες προερχόμενες από διεθνή χώρο προβάλλουν την Κύπρο ως έναν χρηματοοικονομικό και επενδυτικό προορισμό ο οποίος παρουσιάζει προβλήματα.

Η κυβέρνηση Χριστοδουλίδη ευθύς μετά την εκλογή της έθεσε ως προτεραιότητα τη δημιουργία θεσμών  με παράλληλες  ασφαλιστικές δικλείδες για να μην επιτρέπουν πλέον με κανέναν τρόπο να αμαυρώνεται το όνομα της Κύπρου. 

Οι κυπριακές αρχές βρίσκονται σε στενή συνεργασία με την αγγλική κυβέρνηση, η οποία  ενεργεί ως σύμβουλος.

Προς το σκοπό αυτό ήρθαν στη Λευκωσία Άγγλοι εμπειρογνώμονες  για τους οποίους η αγγλική κυβέρνηση διέθεσε σε πρώτη φάση 800 χιλ. στερλίνες και η ενημέρωση που έχει η κυβέρνηση μας είναι ότι θα διατεθεί προσεχώς επιπρόσθετο κονδύλι στο ίδιο περίπου ύψος.

Ανοικοδομούμε τη νομική βάση για τη λήψη όλων εκείνων  των μέτρων που θα διασφαλίζουν το καλό όνομα της Κύπρου. Ωστόσο, για μένα δεν είναι μόνο η λήψη μέτρων. Είναι ουσιώδες και το κομμάτι της ηθικής. Και ο νοων νοείτω.

Ταμείο αλληλεγγύης για κουρεμένους

Σε ότι αφορά την πρόσφατη απόφαση της κυβέρνησης να προικοδοτήσει περαιτέρω το Ταμείο Αλληλεγγύης για τους κουρεμένους καταθέτες ο κ. Κεραυνός εξήγησε το διαδικαστικό μέρος.

Είπε ότι σε  πρώτη φάση έχει  ετοιμαστεί  πλατφόρμα για να συμπληρωθούν τα στοιχεία όλων των επηρεαζόμενων. .

Η επόμενη φάση, πρόσθεσε,  είναι να κατατεθούν τα στοιχεία  σε αυτή την πλατφόρμα και να ελεγχθούν.

Η κυβέρνηση κάνει σκέψεις για εφαρμογή μηχανισμών και μόλις είναι έτοιμη με την εξέταση των στοιχείων να αρχίσει η αποπληρωμή στο δεύτερο εξάμηνο του 2024 κάποιων χρημάτων προς τους κουρεμένες καταθέτες και σε άλλους.

Αυτό θα γίνει σταδιακά στο πλαίσιο ενός χρονικού διαστήματος το οποίο θα προσδιοριστεί αφού οι αρμόδιες υπηρεσίες θα έχουν όλα τα στοιχεία εκείνα τα οποία θα ενσωματωθούν στην πλατφόρμα.

-Κάθε πότε θα ενισχύεται το ταμείο και με πόσα χρήματα;

Το ταμείο αλληλεγγύης θα ενισχύεται συνεχώς,  Στο εν λόγω ταμείο κατατίθεντο προηγουμένως περίπου €25 εκατ. ετησίως.

Στο νέο προϋπολογισμό έχουν περιληφθεί πρόσθετα €50 εκατ. και θα συνεχίσουμε σε όλους τους επόμενους προϋπολογισμούς να διοχετεύονται  πρόσθετα €50 εκατ.

Συγκεκριμένος αριθμός δεν υπάρχει ενώπιον μας παρά μόνο στοιχεία τα οποία έχουν εξασφαλιστεί παλαιότερα από τις τράπεζες.

Ο αριθμός των κουρεμένων καταθετών θα συγκεκριμενοποιηθεί με την κατάθεση των στοιχείων στην πλατφόρμα.

-Θα υπάρξει στόχευση;

Δεν είμαι βέβαιος αν στην προκειμένη περίπτωση θα μπορούσε να υπάρξει στόχευση καθώς νομικά ενδεχομένως να υπάρχει πρόβλημα.

Η στόχευση θα περιορίζεται πρώτα στους καταθέτες, επομένως προτεραιότητα θα δοθεί στους κουρεμένες καταθέτες των οποίων οι καταθέσεις κουρεύτηκαν σε μέσα σε ένα βράδυ χωρίς να έχουν οποιαδήποτε ευθύνη για αυτό.

Στη βάση της μέχρι σήμερα προεργασίας θεωρώ ότι το ΥΠΟΙΚ θα ανταποκριθεί εντός του 2024.

Εύσημα για το τραπεζικό σύστημα

-Ως πρώην τραπεζίτης και σήμερα ΥΠΟΙΚ πως αξιολογείτε το εγχώριο τραπεζικό σύστημα;

Το εγχώριο τραπεζικό βρίσκεται σε πάρα πολύ κατάσταση. Σχεδόν όλοι οι δείκτες του είναι αρκετά καλοί, οι ισολογισμοί των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων  σταδιακά απαλλάσσονται από το βαρίδι των ΜΕΔ και  οι τράπεζες  μας σήμερα διατηρούν επαρκή κεφάλαια και ρευστότητα.

Πρέπει όμως να μην σταματήσουν να δημιουργούν μαξιλαράκια, διότι πάντα υπάρχουν οι απρόβλεπτες εξελίξεις οι οποίες πολλές φορές αναδεικνύονται σε σοβαρή απειλή για την οικονομία και για το ίδιο το τραπεζικό σύστημα.

Ας μη ξεχνούμε ότι το τραπεζικό σύστημα είναι σημαντικό μέρος της οικονομίας και δεν θα πρέπει να μας διαφεύγουν τα δραματικά γεγονότα του Μαρτίου του 2013.

Είναι ευχή μου  να συνεχίσει το τραπεζικό μας σύστημα να παραμείνει σε ορθή πορεία, να είναι υγιές και επαρκώς κεφαλαιοποιημένο για να μπορέσει να λειτουργήσει με τέτοιο τρόπο ώστε με δανεισμό να στηρίζει την κυπριακή οικονομία και τα νοικοκυριά.

-Χρειάζεται να σμικρυνθεί το τραπεζικό μας σύστημα;

Nομίζω ότι έχει σμικρυνθεί σημαντικά.  Επομένως δεν έχει νόημα να μιλάμε για μείωση του αριθμού των τραπεζών. Υπάρχει κάποια εξισορρόπηση θα έλεγα.

-Θα θέλατε να σχολιάσετε την επικείμενη εξαγορά της Ελληνικής Τράπεζας από την Eurobank;

Θεωρώ ότι δεν είναι ορθό το κράτος να παρεμβαίνει σε επιχειρηματικές πράξεις, διότι οι επιχειρήσεις μας οι επιχειρηματίες μας θα πρέπει να αφήνονται ελεύθεροι να ασκούν το επιχειρείν φτάνει η κυβέρνηση να διατηρεί ένα σταθερό πλαίσιο μέσα στο οποίο να λειτουργεί η οικονομία και οι επιχειρήσεις μας.

-Δεν πρέπει η κυβέρνηση να νοιάζεται ειδικότερα υπό την έννοια μία εκ των δύο εγχώριων συστημικών τραπεζών είναι υπό εξαγορά;

Mας ενδιαφέρει ασφαλώς και παρακολουθούμε τις εξελίξεις διότι αφορούν την οικονομία μας. Το ενδιαφέρον ακριβώς περιορίζεται μόνο σε αυτό το πλαίσιο.

Πρέπει να επισημάνω ότι δεν είναι αρμοδιότητα του ΥΠΟΙΚ να αξιολογεί τράπεζες. Η αρμοδιότητα αυτή ανήκει στην ΕΚΤ και στην ΚΤ.

Θα ήθελα να επισημάνω ότι η Eurobank είναι ένας πολύ καλός τραπεζικός οργανισμός στην Ελλάδα. Παράλληλα, υπάρχει και η  θυγατρική Eurobank στην  Κύπρο, η οποία  αξιολογείται επίσης από τις εποπτικές αρχές ως ένα πολύ καλό τραπεζικό ίδρυμα, όπως άλλωστε είναι και τα υπόλοιπα εγχώρια χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.

Έκδοση χρέους, ανάλογα με τις συνθήκες της αγοράς

Σε ότι αφορά την προοπτική για έκδοση χρέους κατά το 2024 ο ΥΠΟΙΚ δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο, ωστόσο, σημείωσε ότι κάτι τέτοιο θα εξαρτηθεί από τις συνθήκες της αγοράς και τις ανάγκες του κράτους.

Αυτή τη στιγμή το κράτος διατηρεί επαρκή ρευστότητα γύρω στα €3 δισ.  Πρόσφατα αντλήσαμε €1 δισ.  από την επιτυχημένη όντως έκδοση ενός βιώσιμου ομολόγου.

Το ποσό αυτό διασφαλίζει τις ανάγκες της χώρας μας μακροπρόθεσμα. Βεβαίως έχουμε καθήκον να παρακολουθούμε με τις εξελίξεις στη διεθνή αγορά.

Εάν και εφόσον χρειαστεί θα αξιοποιήσουμε οποιοδήποτε εργαλείο χρειαστεί περιλαμβανομένης και της έκδοσης χρέους ώστε να διατηρηθεί η ρευστότητα μας σε υψηλά επίπεδα και να είμαστε σε θέση να αντιμετωπίσουμε τις οποιεσδήποτε απρόβλεπτες προκλήσεις. 

Η έντονη αντίδραση στις επικρίσεις για το ΓεΣΥ

Ρωτήθηκε ο ΥΠΟΙΚ για την έντονη αντίδραση του σε ότι αφορά τις επικρίσεις που δέχθηκε για το ΓεΣΥ. Είπε:

Ήμουνα και συνεχίζω να είμαι θιασώτης αυτής της σημαντικής λαϊκής κατάκτησης του ΓεΣΥ και όσο διαχειρίζομαι το χαρτοφυλάκιο του ΥΠΟΙΚ δεν θα επιτρέψω να κλονιστεί η βιωσιμότητα του.

Απλα να σας πω ότι σε ανύποπτο χρόνο, ο αείμνηστος Μιχ. Ιωάννου πρώην ΓΓ της ΣΕΚ και μέλος τότε  του ΔΣ των Ευρωπαϊκών Συνδικάτων, μου είχε δώσει  εκτενή μελέτη Αμερικανού εμπειρογνώμονα σε θέματα σχεδίων υγείας να τη μελετήσω και να εκφράσω απόψεις και εισηγήσεις.  Ήμουνα τότε ανώτερος λειτουργός στην πρώην Αρχή Βιομηχανικής Κατάρτισης.

Επανερχόμενος στην αντίδραση μου από τις αχρείαστες, κατά την ταπεινή μου άποψη, επικρίσεις, θέλω να πω τούτο. Το ΓεΣΥ βασίζεται πάνω σε δύο πυλώνες. Στον ΟΑΥ και στον ΟΚΥΠΥ.

Επομένως, ως υπεύθυνη κυβέρνηση μας ενδιαφέρει η εξυγίανση του συστήματος και η διασφάλιση της βιωσιμότητας του. Είναι ηλίου φαεινότερο ότι όλοι πυλώνες θα πρέπει να φροντίζουν να διατηρούν το ΓεΣΥ υγιές και με στόχο πάντα την ποιοτική αναβάθμιση και  βελτίωση των παρεχόμενων  υπηρεσιών.

-Τι γίνεται με την πολιτική των αποθεμάτων του ΤΚΑ κ. Υπουργέ; 

Σε ότι αφορά το ΤΚΑ όπως γνωρίζετε διαχρονικά και από την εγκαθίδρυση της ΚΔ είναι μέρος των συνολικών κεφαλαίων που χρησιμοποιεί η κυβέρνηση και πρόσφατα μάλιστα η κυβέρνηση παρέχει υψηλό επιτόκιο πάνω από 4%  στο ΤΚΑ από τα αποθέματα του οποίου δανείζεται.

Το επιτόκιο που παρέχει το κράτος στο ΤΚΑ θεωρείται εξαιρετική απόδοση αν θεωρηθεί επένδυση στο ίδιο το κράτος και δεν νομίζω ότι το ΤΚΑ θα μπορούσε σήμερα να βρει ένα τέτοιο επιτόκιο, έστω και αν είχε διευρυμένη επενδυτική πολιτική.

Ξέρω ότι είναι σε εξέλιξη κάποιες σκέψεις σε ότι αφορά τις καλύτερες αποδόσεις και ομολογώ είναι κάτι που απασχολεί το ΥΠΟΙΚ.

Θα ήθελα στο σημείο αυτό να τονίσω ότι όταν θα έρθει εκείνη ώρα κατά την οποία θα μειώσουμε το δημόσιο χρέος στο επίπεδο του 60% όπως προβλέπουν οι οδηγίες της ΕΕ, τότε εκτιμώ ότι θα πρέπει να γίνουν πιο συγκεκριμένες σκέψεις σε ότι αφορά την απεξάρτηση των δημόσιων οικονομικών από το ΤΚΑ.

Είμαστε μικρή χώρα με περιορισμένες επενδυτικές δυνατότητες για ένα τόσο μεγάλο αποθεματικό.

-Ποιες είναι οι προτεραιότηες του ΥΠΟΙΚ για το 2024;

Προσπάθεια, επιθυμία και επιδίωξη μου είναι διατηρηθεί η  κυπριακή οικονομία σε ορθή  πορεία.

Οι προτεραιότητες για έναν οποιοδήποτε ΥΠΟΙΚ είναι οι διαχρονικές και θα πρέπει να  προτάσσονται, δηλαδή:

Δημοσιονομική πειθαρχία, ισορροπημένοι προϋπολογισμοί, υπεύθυνη οικονομική πολιτική, για να διατηρούνται πλεονάσματα ώστε να διαχειριζόμαστε τις οποιεσδήποτε απρόβλεπτες κρίσεις, να ανταποκρινόμαστε στις ευρωπαϊκές μας υποχρεώσεις  για την εξυπηρέτηση του δανείου που έχει συνάψει ως κράτος μέλος και να μειώσουμε στο 60% το δημόσιο χρέος.

Να είναι σε θέση η οικονομία να μπορεί να εφαρμόζει κοινωνική πολιτική σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία που διέρχεται ο τόπος.

-Ποιος είναι ο πιο σοβαρός κίνδυνος για την οικονομία;

Αξιολογώντας τους κινδύνους οι πιο σοβαροί κατά την ταπεινή μου άποψη είναι οι δύο πόλεμοι που βρίσκονται σε εξέλιξη.

Προκαλούν σοβαρές στρεβλώσεις και αρνητικές επιπτώσεις στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια οικονομια και ασφαλώς και στη δική μας.

Μόνο σε περιόδους ειρήνης μπορεί η οικονομία των χωρών να είναι ανθηρές  και η κοινωνία της κάθε χώρας να ευημερεί.

-Πέρασαν 17 χρόνια από την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωζώνη. Εσείς βάλατε την υπογραφή.

Θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό που είχα την ευκαιρία ως ΥΠΟΙΚ να βάλω την υπογραφή για ένταξη της Κύπρου στο μηχανισμό συναλλαγματικών ισοτιμιών που ήταν και ο προθάλαμος για να ενταχθεί το νησί μας  στο Ευρώ.

Ευτυχώς που είμαστε στην ευρωζώνη διότι μπορεί να φανταστεί κάποιος αυτή την περίοδο με όλες αυτές τις απειλές εάν η Κύπρος ήταν εκτός Ευρωζώνης.

Nα προσμετρήσουμε τα χρηματοικονομικά εργαλεία της ΕΕ που μας βοήθησαν στην περίοδο της πανδημίας και το ΣΑΑ.

Το σχέδιο Θάλεια από το οποίο θα απορροφήσουμε €1,8 δις μέχρι το 2027 για να εκσυγχρονίσουμε τις υποδομές μας, την οικονομία μας να κάνουμε αναπτυξιακά έργα.

Κι αυτοί που είχαν αμφιβολίες θα πρέπει να αντιλαμβάνονται σήμερα πόσο σημαντικό είναι που η Κύπρος είναι μέλος της ΕΕ και της Ευρωζώνης.