Η «άγνοια» δεν απαλλάσσει κανένα από τις ευθύνες του, ιδιαίτερα την ΚΤ

Ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας Κωνσταντίνος Ηροδότου αποκάλυψε χθες πώς γίνονταν οι ύποπτες συναλλαγές από λεγόμενους επενδυτές που κατάφεραν να εξασφαλίσουν κυπριακά διαβατήρια. Μεταξύ άλλων, ο κ. Ηροδότου που μιλούσε στην Ερευνητική Επιτροπή για τις πολιτογραφήσεις, είπε ότι έφερναν στην Κύπρο τα χρήματα σε μικρές μικρές δόσεις χρησιμοποιώντας διαφορετικές τράπεζες ή άλλες φορές τα εμβάσματα γίνονταν απ’ ευθείας σε τραπεζικούς λογαριασμούς των ντιβέλοπερς. Με αυτό τον τρόπο ο ξένος «επενδυτής» απέφευγε να ανοίξει τραπεζικό λογαριασμό και να εκτεθεί στο «φως» και να τύχει της λεγόμενης «δέουσας επιμέλειας».

Βέβαια το ότι γίνονταν τα πιο πάνω με τον τρόπο που γίνονταν, δεν απαλλάσσει ούτε τις τράπεζες ούτε την Κεντρική Τράπεζα Κύπρου (ΚΤΚ) από τις ευθύνες τους. Ιδιαίτερα τη δεύτερη ως τον αρμόδιο επόπτη.

Το περίεργο είναι ότι ενώ ο κ. Ηροδότου τα έλεγε αυτά ενώπιον μιας Ερευνητικής Επιτροπής, κανένα από τα μέλη της δεν του ζήτησε με επιμονή εξηγήσεις για τις ευθύνες της Τράπεζας και κατ’ επέκταση του ιδίου ως επικεφαλής της εποπτικής αρχής σήμερα ή ως μέλος του διοικητικού της συμβουλίου ενωρίτερα. Ακόμα κι αν τα πιο πάνω τα ανακάλυψε εκ των υστέρων η Κεντρική Τράπεζα, δεν την απαλλάσσει από τις ευθύνες της.

Και δεν είναι θέμα άποψης. Είναι θέμα νομοθεσίας. Όπως η ίδια η Κεντρική Τράπεζα αναφέρει στην ιστοσελίδα της, «σύμφωνα με το άρθρο 59(1)(α) των περί της Παρεμπόδισης και Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Παράνομες Δραστηριότητες Νόμων του 2007 έως 2016, η ΚΤΚ είναι η αρμόδια εποπτική Αρχή για την εφαρμογή των προνοιών της νομοθεσίας σε σχέση με χρηματοοικονομικές δραστηριότητες για τα πιστωτικά ιδρύματα (ΠΙ), τα ιδρύματα πληρωμών και τα ιδρύματα ηλεκτρονικού χρήματος».

Σημειώνει επίσης ότι «σχετικά, η ΚΤΚ εξέδωσε το Δεκέμβριο του 2013 την Οδηγία προς τα Πιστωτικά Ιδρύματα (ΠΙ) για την Παρεμπόδιση του Ξεπλύματος Παράνομου Χρήματος και Χρηματοδότησης της Τρομοκρατίας, η οποία αναφέρεται αναλυτικά στον τρόπο εφαρμογής των διατάξεων του Νόμου, καθώς επίσης και σειρά κατευθυντήριων γραμμών επί βασικών θεματικών ενοτήτων, όπως είναι οι διαδικασίες προσδιορισμού ταυτότητας και τα μέτρα δέουσας επιμέλειας ως προς τους πελάτες, η συνεχής παρακολούθηση των λογαριασμών και των συναλλαγών, τα πολιτικώς εκτεθειμένα πρόσωπα, φορολογικά αδικήματα, τα οποία αποτελούν γενεσιουργό αδίκημα για σκοπούς ξεπλύματος παράνομου χρήματος και χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, καθώς και τα συστήματα διαχείρισης των κινδύνων που συνδέονται με το ξέπλυμα παράνομου χρήματος και τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας».

Σημειώστε ότι η σχετική Οδηγία ανανεώθηκε και ενισχύθηκε στη συνέχεια και όποιος τη διεξέλθει μπορεί να διαπιστώσει ότι είναι ένα λεπτομερές έγγραφο με κατευθυντήριες γραμμές που καλύπτουν τα πάντα. Τόσο όσο αφορά τις διαδικασίες όσο και τους μηχανισμούς για να αποφεύγονται υπόπτα περιστατικά, όπως για παράδειγμα αυτό με το Μαλαισιανό Τζο Λόου.

Σημειώστε επίσης ότι η τελευταία αναθεωρημένη Οδηγία εκδόθηκε το Φεβρουάριο του 2019 και είναι 150 σελίδες.

Ο λόγος για τον οποίο στο σημερινό άρθρο μου αναφέρομαι στην Κεντρική Τράπεζα είναι διότι οι ευθύνες της για τα όσα δεινά έχει βιώσει ο τόπος τα τελευταία χρόνια είναι τεράστιες. Και δυστυχώς δεν έσπασε μύτη.

Η Τράπεζα φέρει ευθύνη για τα όσα προηγήθηκαν για να φθάσει το τραπεζικό σύστημα στην κατάρρευση του 2013.

Φέρει ευθύνη για τα όσα διαδραματίστηκαν το 2013.

Φέρει ευθύνη για όσα ακολούθησαν με το πρόγραμμα πολιτογραφήσεων. Και μπορεί να μην είχε οποιαδήποτε ανάμιξη στη δημιουργία του προγράμματος και ούτε να ενημερώθηκε, αλλά αυτό δεν την απαλλάσσει από τις ευθύνες για όσα έκαναν οι τράπεζες.

Η Ευρώπη πριν το 2013 μας είχε προειδοποιήσει πλειστάκις για τα ξένα κεφάλαια που ξεπλένονταν μέσω των κυπριακών τραπεζών αλλά εμείς περί άλλων τυρβάζαμε. Ζούσαμε στα «βαμβακερά» με τα δισεκατομμύρια ευρώ ρώσων, ουκρανών και άλλων και ούτε που βλέπαμε πέραν από τη μύτη μας.

Η έκδοση νέων δανείων γινόταν με ρυθμούς μέχρι και 40%, οι τράπεζες επεκτείνονταν στο εσωτερικό και εξωτερικό και έφθασαν να είναι οκτώ και εννιά φορές μεγαλύτερες του ΑΕΠ, αλλά στην Κεντρική Τράπεζα σφύριζαν αδιάφορα.

Και αφού ακριβοπληρώσαμε (όσοι πλήρωσαν δηλαδή!) όλα αυτά με τα όσα αποφασίστηκαν το 2013, αφήσαμε να εξελιχθεί ένα παρόμοιο σκάνδαλο με τις πολιτογραφήσεις ύποπτων λεγόμενων επενδύσεων.

Φθάσαμε μάλιστα στο σημείο, όπως αποκάλυψε ο πρώην υπουργός Εσωτερικών Σωκράτης Χάσικος στην Ερευνητική Επιτροπή, να ζητούμε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να κλείσει τα μάτια διότι είμαστε σε μνημόνιο ή γιατί (οι αφελείς) πιστεύαμε ότι θα λυθεί το κυπριακό και οι πολιτογραφήσεις θα μπουν πλέον σε άλλη βάση.

Κι αν συνεχίσουμε με τα ίδια μυαλά, το πιθανότερο είναι σε μερικά χρόνια να βρεθούμε ενώπιον του επόμενου σκανδάλου και πιθανότατα ενός νέου μνημονίου.

Όσο για το κυπριακό, αμφιβάλλω κατά πόσο η σημερινή ηγεσία έχει την τόλμη να αναλάβει το βάρος και να το λύσει (αν φυσικά υπάρξει ανάλογη θέληση από την τουρκική πλευρά) κι ας κάμνει μέσα μέσα το Δον Κιχώτη ο πρόεδρος του κυβερνώντος κόμματος Αβέρωφ Νεοφύτου. Ο οποίος, δεν ξέρω γιατί, κάποιες φορές ξεχνά ή κάμνει ότι ξεχνά, πως είναι το κόμμα του που βρίσκεται στην κυβέρνηση…