Η νέα Βουλή να δώσει το παράδειγμα
Σε μια από τις τελευταίες της πράξεις πριν διαλυθεί, η Βουλή ενέκρινε το νομοσχέδιο που καταργεί (σε σημαντικό βαθμό) το φαινόμενο το πολλαπλών συντάξεων. Η σημασία αυτής της πράξης σε χρηματικούς όρους είναι μικρή, όμως η συμβολική της αξία είναι πολύ μεγάλη. Πρόκειται για μια σπάνια περίπτωση αφαίρεσης προνομίων από δημόσιους αξιωματούχους. Κάποια από τα προνόμια αυτά προέκυψαν λόγω νομικών κενών, άλλα αποδόθηκαν σκοπίμως από την ίδια τη Βουλή. Ανεξαρτήτως προέλευσης, αποτελούσαν μια πρόκληση για το φορολογούμενο πολίτη και έπρεπε να καταργηθούν.
Η συμβολική σημασία του νομοσχεδίου εστιάζεται στο μήνυμα που στέλνει ότι προνόμια που αποκτήθηκαν υπό άλλες συνθήκες και σε άλλες εποχές δεν μπορούν να θεωρούνται ιερά και απαραβίαστα κεκτημένα. Βέβαια το μήνυμα αυτό θα ήταν πολύ πιο ισχυρό αν η Βουλή έδειχνε μεγαλύτερη διάθεση να θυσιάσει κάποια από τα δικά της προνόμια. Δύο πρόνοιες που υπήρχαν στο νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών - η αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης των βουλευτών από το 60ό στο 63ο έτος και η μείωση της σύνταξης στο 1/2 του μισθού - δεν περιλήφθηκαν στο τελικό νομοσχέδιο. Το σκανδαλώδες θέμα του υπολογισμού του επιδόματος παραστάσεως που απολαμβάνουν οι βουλευτές στο συντάξιμο εισόδημα προσπεράστηκε και πάλι σιωπηρά. Η μόνη παραχώρηση της Βουλής ήταν η υιοθέτηση πρόνοιας για συνεισφορά των Βουλευτών από τώρα και στο εξής στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Ας είναι, τουλάχιστον έγινε μια αρχή.
Όλα αυτά συμβαίνουν σε μια περίοδο αρνητικών εξελίξεων για τα δημοσιονομικά δεδομένα του κράτους και την οικονομία γενικότερα. Τα στοιχεία του πρώτου τριμήνου του 2011 δείχνουν μια πολύ μικρή αύξηση των κρατικών εσόδων σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα το 2010, ενώ οι τάσεις δεν είναι θετικές αφού ο Μάρτιος ήταν χειρότερος από τους πρώτους δύο μήνες. Οι τελευταίες εκτιμήσεις του ΔΝΤ αναθεώρησαν προς τα κάτω τον αναμενόμενο ρυθμό ανάπτυξης για το 2011 και 2012, από το 1,8% και 2,5% στο 1,7% και 2,2% αντίστοιχα. Μέχρι το 2016, τελευταίο έτος των εκτιμήσεων, ο ρυθμός ανάπτυξης δεν αναμένεται να ξεπεράσει το 2,8%.
Με αυτά τα δεδομένα, η προσδοκία της κυβέρνησης ότι θα αντιμετωπίσει το δημοσιονομικό πρόβλημα μέσω της ανάπτυξης και της αύξησης των εσόδων δεν φαίνεται ρεαλιστική. Μετά τις εκλογές θα πρέπει να ξεκινήσει μια νέα προσπάθεια για περιορισμό του κρατικού μισθολογίου και αντιμετώπιση του συνταξιοδοτικού. Η νέα Βουλή μπορεί να δώσει το παράδειγμα προχωρώντας σε αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης των βουλευτών, σε μείωση της σύνταξής τους και σε μείωση της Βουλευτικής αντιμισθίας. Μόνο τότε θα έχει το ηθικό έρεισμα να ζητά περιορισμούς στα προνόμια άλλων κατηγοριών πολιτών.
Σωφρόνης Κληρίδης
Αναπληρωτής Καθηγητής Οικονομικών
Πανεπιστήμιο Κύπρου