Με ρεκόρ αφίξεων και εσόδων αναμένεται πως θα στεφθεί η τουριστική σεζόν 2024, κάτι που ωστόσο δεν ήταν αυτοσκοπός, επεσήμανε ο υφυπουργός Τουρισμού Κώστας Κουμής.
Σε συνέντευξη στη StockWatch, ο κ. Κουμής σημειώνει ότι η πλειοψηφία των τουριστικών επιχειρήσεων επιβεβαιώνει ότι φέτος είχε ένα καλό έτος τουριστικά, παραθέτοντας συγκεκριμένα στατιστικά στοιχεία.
Σχετικά με τον χειμερινό τουρισμό, είπε ότι από φέτος το υφυπουργείο ξεκίνησε να κρατά στοιχεία για τις μονάδες σε κάθε γεωγραφική περιοχή που παραμένουν ανοικτές λέγοντας ότι φέτος θα παραμείνουν ανοικτά 104 ξενοδοχεία από τα οποία τα 12 στην επαρχία Αμμοχώστου.
Ακολούθως, χαρακτήρισε πολύ μεγάλο λάθος τη διαχρονική στήριξη του τουρισμού στο μονοδιάστατο προϊόν «ήλιος και θάλασσα», επισημαίνοντας ωστόσο ότι η επιμήκυνση της χειμερινής περιόδου διαφαίνεται δια γυμνού οφθαλμού διότι κερδήθηκε ήδη ο στόχος της επιμήκυνσης τον Οκτώβριος, ενώ αρκετές μονάδες παρέμειναν ανοικτές μέχρι και τα μέσα Νοεμβρίου 2024.
Στη συνέντευξη του στη StockWatch, ο κ. Κουμής εξέφρασε την εκτίμηση ότι και το 2025 ο τουρισμός θα συνεχίσει να σημειώνει πολύ καλές επιδώσεις.
Υπέδειξε ότι η μεγαλύτερη ανησυχία του εστιάζεται στα όσα συμβαίνουν στο επιχειρηματικό κομμάτι της αεροπλοΐας.
Δεν παρέλειψε ακόμη να αναφερθεί στη βρετανική αγορά, η οποία αποτελεί την κύρια τουριστική αγορά της Κύπρου, αλλά και να εκφράσει την ικανοποίηση του επειδή οι δύο κολοσσοί της βιομηχανίας TUI και JET2, επέλεξαν φέτος την Κύπρο για συνέδρια τύπου workshops.
Παρέθεσε επίσης, τις προσπάθειες που καταβάλλονται για καλύτερη αεροπορική σύνδεση με την Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή, την κεντρική Ασία, την Άπω Ανατολή ή και τις ΗΠΑ.
Της Ηρώς Ευθυμίου
Η συνέντευξη
Ερ.: Η φετινή τουριστική σεζόν φαίνεται ότι κλείνει με θετικό πρόσημο, γεγονός που αντανακλάται και στα επίσημα στοιχεία. Πώς το σχολιάζετε;
Απ.: Η φετινή τουριστική περίοδος, παρά τις σημαντικότατες προκλήσεις που αντιμετωπίσαμε και συνεχίζουμε να αντιμετωπίζουμε, αναμένεται ότι θα κλείσει με θετικό πρόσημο.
Ήταν ομολογουμένως ένα δύσκολο έτος τουριστικά, ειδικά το πρώτο εξάμηνο. Έχω αναφέρει πολλές φορές τις προκλήσεις που είχαμε να αντιμετωπίσουμε. Τη γεωπολιτική ένταση στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου, την οικονομική κατάσταση στην Κεντρική και Δυτική Ευρώπη και τα προβλήματα στον τομέα της αεροπλοΐας.
Ειδικά τα προβλήματα της αεροπλοΐας το πρώτο εξάμηνο μας ταλαιπώρησαν πάρα πολύ, όμως έγιναν σωστοί χειρισμοί, τόσο από εμάς, όσο και από τη Hermes Airports, με την οποία έχουμε άψογη συνεργασία, αλλά και τον υπ. Μεταφορών και αυτό αποτυπώνεται στα αποτελέσματα.
Καταγράφεται σημαντική αύξηση και στις αφίξεις και στα έσοδα. Μέχρι και τον Οκτώβριο, στις αφίξεις καταγράφεται άνοδος της τάξης του 4.6% και αύξηση της τάξης του 26.7% σε ορίζοντα διετίας, ενώ στα έσοδα καταγράφεται άνοδος της τάξης του 4.9% μέχρι και το μήνα Σεπτέμβριο που έχουμε στατιστικά στοιχεία και άνοδο της τάξης του 31.1% σε ορίζοντα διετίας.
Συνεπώς το έτος αναμένεται ότι θα κλείσει με ρεκόρ και στις αφίξεις και στα έσοδα, κάτι που σίγουρα δεν ήταν αυτοσκοπός.
Το πιο σημαντικό για εμάς ως κυβέρνηση, αλλά και για το τουριστικό οικοδόμημα της χώρας μας, είναι ότι η συντριπτική πλειοψηφία των τουριστικών επιχειρήσεων επιβεβαιώνουν ότι είχαν και έχουν ένα καλό τουριστικά έτος και αυτό μας γεμίζει ικανοποίηση και αισιοδοξία.
Ερ.: Πόσες ξενοδοχειακές μονάδες θα παραμείνουν ανοικτές τους χειμερινούς μήνες, ήδη στην ελεύθερη επαρχία Αμμοχώστου έκλεισαν σχεδόν όλα τα ξενοδοχεία;
Απ.: Κατ’ αρχήν να σας ενημερώσω ότι πλέον κρατάμε στοιχεία σε σχέση με τις μονάδες σε κάθε γεωγραφική περιοχή που παραμένουν ανοικτές, πρακτική που δεν εφαρμοζόταν τα προηγούμενα χρόνια.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν συλλεχθεί, υπολογίζεται ότι θα παραμείνουν ανοικτά 104 ξενοδοχεία κατά τη χειμερινή περίοδο σε ολόκληρη την Κύπρο, χωρίς να υπολογίζουμε βεβαίως τα ξενοδοχεία της Λευκωσίας και των ορεινών περιοχών.
Στην επαρχία Αμμοχώστου θα παραμείνουν ανοικτά 12 ξενοδοχεία.
Με το ερώτημα σας θίγετε το κεφάλαιο του χειμερινού ολόχρονου τουρισμού. Σε κάποιες περιοχές χρειαζόμαστε χρόνο μέχρι να φθάσουμε σ΄ αυτό, επειδή επί της ουσίας η επισκεψιμότητα βασίζεται στο μονοδιάστατο προϊόν «ήλιος και θάλασσα», και αυτό είναι ίσως το μεγαλύτερό διαχρονικό λάθος που έγινε.
Η εξελικτική πορεία του τουρισμού δεν είναι δυνατό να βασίζεται μόνο σ’ ένα προϊόν. Αυτό έχει ως συνέπεια να μειώνεται η ένταση του pull factor τον χειμώνα με ότι αυτό συνεπάγεται. Είναι γι’ αυτό το λόγο, που λέμε συνεχώς, ότι το τουριστικό προϊόν πρέπει να εμπλουτιστεί και με άλλα στοιχεία.
Ωστόσο, σε σχέση με την επιμήκυνση της χειμερινής περιόδου, διαφαίνεται δια γυμνού οφθαλμού ότι έγιναν βήματα προόδου. Καταρχάς ο στόχος που θέσαμε να κερδίσουμε ολοκληρωτικά τον Οκτώβριο επιτεύχθηκε. Ο Οκτώβριος του 2024 δεν διέφερε καθόλου από τους καλοκαιρινούς μήνες, και αυτό επιβεβαιώνεται από όλους τους ενασχολούντες με τη βιομηχανία. Δεύτερο, εξίσου σημαντικό, είναι ότι πολλές μονάδες έμειναν ανοικτές μέχρι και τα μέσα Νοεμβρίου.
Ως κυβέρνηση έχουμε προχωρήσει και έχουμε δώσει πολύ συγκεκριμένα κίνητρα σε σχέση με το εργασιακό, τα οποία αναμένουμε ότι θα λειτουργήσουν πολύ ωφέλιμα ειδικά τον επόμενο Νοέμβριο, αλλά θα πρέπει και η ίδια η βιομηχανία να κυνηγήσει αυτό το στόχο.
Δυστυχώς, διαφαίνεται ότι έχει εδραιωθεί η κουλτούρα εργασίας 8 μηνών και αυτό στοιχίζει στους προορισμούς. Δεν είναι δυνατό κάποιες επιχειρήσεις, οι οποίες μάλιστα βρίσκονται στο κέντρο του προορισμού να κλείνουν, ενώ υπάρχει και κινείται αρκετός κόσμος στους προορισμούς.
Το στοίχημα σε σχέση με τον διαχρονικό στόχο της επιμήκυνσης, το οποίο συνδέεται με το πρόβλημα της εποχικότητας, είναι να μένουν ανοικτοί οι επιμέρους προορισμοί και όχι απλώς κάποιες επιχειρήσεις.
Ήδη έχουμε ξεκινήσει δουλειά προς αυτή την κατεύθυνση, με στόχο να ευθυγραμμιστούν όλοι, τοπικές αρχές, ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, κέντρα αναψυχής και άλλοι φορείς, και το μεγάλο στοίχημα πλέον, είναι να κερδίσουμε τον Νοέμβριο. Θεωρώ ότι άμα κερδίσουμε ολοκληρωτικά τον Νοέμβριο, το σκηνικό σε σχέση με την προσπάθεια για τον χειμερινό τουρισμό, θα αλλάξει ριζικά.
Ερ.: Ποιες οι εκτιμήσεις σας για την τουριστική σεζόν 2025, αν όλα πάνε κατ’ ευχή με την πολεμική σύρραξη στις γειτονικές χώρες;
Απ.: Παρά το γεγονός ότι οι προκλήσεις δεν έχουν εξαλειφθεί και συνεχίζουμε σε γενικές γραμμές να αντιμετωπίζουμε τις ίδιες προκλήσεις με το προηγούμενο έτος, είμαι συγκρατημένα αισιόδοξος ότι θα βιώσουμε ακόμη μια καλή τουριστική χρονιά το 2025.
Η αισιοδοξία προκύπτει μέσα από τις σχετικά πρόσφατες επαφές μας, με ανώτατα στελέχη τουριστικών οργανισμών στο Λονδίνο, στο πλαίσιο της WTM, αλλά και με τις επαφές μας με στελέχη οργανισμών διάφορων άλλων τουριστικών αγορών που προηγήθηκαν.
Όλα αυτά βέβαια θα είναι εφικτά, εάν οι προκλήσεις παραμείνουν σε ελεγχόμενο επίπεδο και δεν έχουμε κάποιο απρόσμενο γεγονός.
Προσωπικά με ανησυχούν ιδιαιτέρως τα όσα συμβαίνουν στον τομέα της αεροπλοΐας. Να διευκρινίσω βεβαίως ότι δεν αναφέρομαι σε ζητήματα ασφάλειας, αλλά στο επιχειρηματικό πλαίσιο του τομέα. Το περσινό θέμα με τους κινητήρες δεν έχει εξαλειφθεί εντελώς, και επιπρόσθετα οι κατασκευάστριες εταιρείες καθυστερούν τις παραδόσεις με αποτέλεσμα να ανατρέπονται οι σχεδιασμοί των αεροπορικών εταιρειών και αυτό επηρεάζει νησιώτικους προορισμούς όπως η χώρα μας.
Ερ.: Ποια τα μηνύματα που έχετε εισπράξει από τις επαφές σας στο Λονδίνο στο πλαίσιο της WTM σε σχέση με τη Βρετανική αγορά;
Απ.: Μηνύματα αισιοδοξίας γι’ αυτό αναμένω ότι θα έχουμε και πάλι αξιόλογες επιδόσεις, παρά το γεγονός ότι η βρετανική οικονομία δεν έχει ξεπεράσει τους κλυδωνισμούς που υφίσταται στην μετά-Brexit εποχή.
Όμως, προσωπικά παραμένω αισιόδοξος σε σχέση με τη συγκεκριμένη αγορά, και θεωρώ ότι με την προσπάθεια μας για επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου, μπορούμε να ελπίζουμε σε ακόμη καλύτερα αποτελέσματα. Εκτιμώ ότι ο αριθμός των βρετανών κατά την επόμενη χειμερινή περίοδο θα είναι αυξημένος.
Ερ.: Πρόσφατα οι εταιρείες TUI και JET2 οργάνωσαν τα εσωτερικά τους συνέδρια στη χώρα μας. Τι σημαίνει αυτό για τον κυπριακό τουρισμό;
Απ.: Ναι, είναι γεγονός ότι και οι δύο κολοσσοί της βιομηχανίας επέλεξαν φέτος τη χώρα μας για συνέδρια τύπου workshops. Είναι κάτι που μας χαροποιεί, καθώς ήταν και μία ευκαιρία για τους δεκάδες travel agents που ταξίδευσαν στη χώρα μας να δουν τον προορισμό Κύπρος και το μήνα Νοέμβριο, αλλά και για τις ίδιες τις εταιρείες να κάνουν επιπλέον επαφές με τις τουριστικές επιχειρήσεις της χώρας.
Εδώ, θα ήθελα να αναφέρω ότι τις τελευταίες βδομάδες επισκέφθηκαν τη χώρα μας και άλλες εταιρίες που συγκαταλέγονται στις κορυφαίες του τουρισμού για τη διενέργεια αντίστοιχων δράσεων και αυτό βεβαίως μας ικανοποιεί.
Ερ.: Υπάρχουν συμφωνίες με νέες αεροπορικές εταιρείες και άνοιγμα νέων αγορών;
Απ.: Στη χώρα μας αυτή τη στιγμή εκτελούν δρομολόγια 55 αεροπορικές εταιρείες από 39 διαφορετικές χώρες. Θα έλεγα ότι υπάρχει πολύ καλή αεροπορική σύνδεση τόσο με την Ευρώπη, όσο και με τη Μέση Ανατολή. Οπότε όταν μιλάμε για νέες αγορές, επί της ουσίας αυτό που απομένει είναι, η διασύνδεση με την κεντρική Ασία, την Άπω Ανατολή ή τις ΗΠΑ.
Σε σχέση με τις ΗΠΑ έχει διερευνηθεί το ενδεχόμενο συνεργασίας και δεν διαθέτουμε την απαιτούμενη ζήτηση, αυτό δηλαδή που επιζητούν οι αμερικανικές αεροπορικές εταιρείες για τη διενέργεια πτήσεων. Ως υφυπουργείο εργαζόμαστε προς αυτή την κατεύθυνση, δηλαδή τη δημιουργία εκείνων των προϋποθέσεων για να ανέβει η ζήτηση από την αγορά των ΗΠΑ. Παρόμοια άσκηση γίνεται και με την αγορά της Κίνας.
Σε σχέση με τις αγορές της Κεντρικής Ασίας, επίσης είμαστε σε επαφή με κάποιες αεροπορικές εταιρείες, και θεωρώ ότι είναι ζήτημα χρόνου η έναρξη πτήσεων από κάποια συγκεκριμένη χώρα.
Ερ.: Το βραβείο που λάβαμε ως χώρα στα world routes τι σημαίνει για τον τουρισμό της Κύπρου;
Απ.: Αποτελεί χωρίς αμφιβολία, σημαντική επιτυχία για τον τουρισμό της χώρας μας η διάκριση με το βραβείο "Destination Award" στα Routes World Airline Conference 2024, που πραγματοποιήθηκε τον προηγούμενο Οκτώβριο στο Μπαχρέιν.
Με αυτό το βραβείο αναγνωρίστηκε η εξαιρετική δουλειά που έγινε και γίνεται για την προώθηση της Κύπρου ως τουριστικού προορισμού από το σύνολο της βιομηχανίας και οι συνεχείς προσπάθειες που γίνονται για τη βελτίωση της αεροπορικής σύνδεσης.
Είναι η πρώτη φορά που η χώρα μας έλαβε τη συγκεκριμένη διάκριση, γεγονός που της προσδίδει κύρος και ενισχύει την εικόνα της διεθνώς.