Ο ενεργειακός πληθωρισμός εάν παραμείνει επίμονα υψηλός, αποτελεί δημοσιονομικό κίνδυνο για την κυβέρνηση της Κύπρου, καθώς θα απαιτηθούν περαιτέρω μέτρα στήριξης, αναφέρει η επικεφαλής του τομέα Sovereign των Fitch, Κit Yeun.
Σε συνέντευξή της στη StockWatch, σημειώνει ότι η Κύπρος δεν εισάγει φυσικό αέριο, επομένως δεν εκτίθεται άμεσα στον κίνδυνο ελλείψεων φυσικού αερίου που αντιμετωπίζει η Ευρώπη αυτό το χειμώνα.
Ωστόσο, τονίζει, «η Κύπρος εξαρτάται εξ ολοκλήρου από τις εισαγωγές πετρελαίου και προϊόντων πετρελαίου για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, γεγονός που καθιστά τον πληθωρισμό και τους όρους εμπορίου ιδιαίτερα ευαίσθητους στις μεταβολές των παγκόσμιων τιμών του πετρελαίου. Ο ενεργειακός πληθωρισμός εάν παραμείνει επίμονα υψηλός αποτελεί δημοσιονομικό κίνδυνο για την κυβέρνηση, καθώς θα απαιτηθούν περαιτέρω μέτρα στήριξης».
Στη συνέντευξη, η αξιωματούχος των Fitch απαντά και στο ερώτημα γιατί δεν δίνουν θετική προοπτική για την οικονομία της Κύπρου παρά την ενισχυμένη ανάπτυξη.
Όσον αφορά τις τράπεζες, ο διευθυντής χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων του οίκου Julien Grandjean, σημειώνει ότι ο οίκος δεν αποκλείει περαιτέρω συγχωνεύσεις στον κυπριακό τραπεζικό κλάδο.
Η συνέντευξη
Ερ.: Το Σεπτέμβριο o οίκος Fitch επιβεβαίωσε τις αξιολογήσεις της Κύπρου με σταθερή προοπτική. Γιατί δεν δίνετε θετικές προοπτικές εν μέσω της σημαντικής ανάκαμψης της οικονομίας;
Απ.: Η σταθερή προοπτική αντικατοπτρίζει την άποψή μας ότι, παρόλο που η κυπριακή οικονομία είχε μια ισχυρή ανάκαμψη μετά την πανδημία και τα δημόσια οικονομικά αποδείχθηκαν ανθεκτικά, η μικρή και εξαιρετικά ανοιχτή οικονομία της Κύπρου, παραμένει ευάλωτη στην επιδείνωση των προοπτικών για την ανάπτυξη της ευρωζώνης το 2023.
Επί του παρόντος, ο Fitch προβλέπει ότι η ευρωζώνη θα εισέλθει σε μέτρια ύφεση 0,1% το 2023.
Επιπλέον, εξακολουθούν να υπάρχουν αβεβαιότητες που σχετίζονται με την υψηλή έκθεση της Κύπρου στη Ρωσία, μέσω των επενδυτικών και τουριστικών δεσμών της.
Οι θετικές αξιολογήσεις σχετίζονται με (1) στοιχεία για τα δημόσια οικονομικά, που αποδεικνύουν ότι το δημόσιο χρέος προς το ΑΕΠ παραμένει σε σταθερή πτωτική τάση μεσοπρόθεσμα και ανθεκτικό στις τρέχουσες εξωτερικές αντίξοες συνθήκες, (2) πρόοδο στη βελτίωση της ποιότητας των περιουσιακών στοιχείων στον τραπεζικό τομέα, σύμφωνα με χαμηλότερες προβλέψεις απομείωσης και ενισχυμένη παροχή πιστώσεων προς τον ιδιωτικό τομέα, και (3) ενδείξεις μειωμένης ευπάθειας σε εξωτερικούς κραδασμούς, για παράδειγμα, που απορρέουν από τη μείωση του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών.
Ερ.: Η ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη θα επηρεάσει σημαντικά τις οικονομικές προοπτικές της χώρας τα επόμενα χρόνια; Βλέπετε κίνδυνο να χρειαστεί πρόσθετο κόστος από υψηλότερες από τις αναμενόμενες τιμές ενέργειας;
Απ.: Η Κύπρος δεν εισάγει φυσικό αέριο, επομένως δεν εκτίθεται άμεσα στον κίνδυνο ελλείψεων φυσικού αερίου που αντιμετωπίζει η Ευρώπη αυτό το χειμώνα.
Ωστόσο, η Κύπρος εξαρτάται εξ ολοκλήρου από τις εισαγωγές πετρελαίου και προϊόντων πετρελαίου για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, γεγονός που καθιστά τον πληθωρισμό και τους όρους εμπορίου ιδιαίτερα ευαίσθητους στις μεταβολές των παγκόσμιων τιμών του πετρελαίου.
Ο ενεργειακός πληθωρισμός εάν παραμείνει επίμονα υψηλός, αποτελεί δημοσιονομικό κίνδυνο για την κυβέρνηση, καθώς θα απαιτηθούν περαιτέρω μέτρα στήριξης.
Ερ.: Πιστεύετε ότι το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας θα συμβάλει στην προώθηση των επενδύσεων στη χώρα;
Απ.: Ο Fitch έχει θετική άποψη σχετικά με τον αντίκτυπο που θα έχει το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας στις μεσοπρόθεσμες προοπτικές της κυπριακής οικονομίας.
Ωστόσο, η αποτελεσματικότητα του σχεδίου στις επενδύσεις, τόσο του δημόσιου, όσο και του ιδιωτικού τομέα, θα εξαρτηθεί από την πρόοδο που θα κάνει η Κύπρος στην εκπλήρωση των διαρθρωτικών οροσήμων που αποτελούν βασικό στοιχείο του Σχεδίου.
Για παράδειγμα, η μεταρρύθμιση στο δικαστικό σύστημα της χώρας και η βελτίωση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, είναι και τα δύο βασικά στοιχεία του σχεδίου που μπορούν να βοηθήσουν στη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος της Κύπρου.
Ερ.: Πώς αναμένετε οι επερχόμενες προεδρικές εκλογές να επηρεάσουν τις δαπάνες;
Απ.: Η κυπριακή κυβέρνηση έχει ήδη παρουσιάσει τον προτεινόμενο κρατικό προϋπολογισμό του 2023. Ο Fitch δεν αναμένει πρόσθετα μέτρα, πέραν από την πρόταση προϋπολογισμού πριν από τις προεδρικές εκλογές.
Καμπανάκι για ποιότητα ενεργητικού τραπεζών
Ερ.: Όσον αφορά τις τράπεζες, ποιο θεωρείτε το μεγαλύτερο πρόβλημα αυτή τη στιγμή;
Απ.: Η κύρια εστίαση για τις κυπριακές τράπεζες, παραμένει η ποιότητα του ενεργητικού. Αναμένουμε ότι το ασθενέστερο οικονομικό περιβάλλον, καθώς και τα υψηλότερα επιτόκια και ο πληθωρισμός, θα ασκήσουν πίεση στους Κύπριους δανειολήπτες, οδηγώντας σε ελαφρώς υψηλότερες επαναλαμβανόμενες χρεώσεις απομείωσης δανείων το 2023 σε σχέση με το 2022.
Ωστόσο, πρόσθετες προβλέψεις θα πρέπει να απορροφηθούν μέσω υψηλότερης κερδοφορίας και αναμένουμε οι τράπεζες να συνεχίσουν να αντιμετωπίζουν τα κληροδοτημένα προβληματικά περιουσιακά τους στοιχεία.
Ερ.: Υπάρχουν περιθώρια περαιτέρω συγχωνεύσεων στον κλάδο;
Απ.: Δεν αναμένουμε μεγάλες κινήσεις εξυγίανσης στην Κύπρο, δεδομένου του ότι η Τράπεζα Κύπρου και η Ελληνική Τράπεζα είναι ήδη κυρίαρχοι παίκτες στο νησί με μεγάλα μερίδια αγοράς και η RCB παρέδωσε την τραπεζική της άδεια. Τούτου λεχθέντος, θα μπορούσαμε να δούμε περαιτέρω ενοποίηση μεταξύ μικρών παικτών ή θυγατρικών ξένων τραπεζών που εξέρχονται από την αγορά ή συγχωνεύουν τις δραστηριότητές τους με κυπριακές τράπεζες.