ΕΤΕΚ: To κράτος συνέτεινε στην τέλεια καταιγίδα στα δημόσια έργα

Διαχρονικά και σταδιακά «το κράτος, είτε με τις πράξεις του, είτε με τις παραλήψεις και την απραξία του, συνέτεινε στο να δημιουργηθούν συνθήκες της τέλειας καταιγίδας στα δημόσια έργα» αναφέρει ο Πρόεδρος του Εμπορικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Κύπρου (ΕΤΕΚ), Κωνσταντίνος Κωνσταντή, σημειώνοντας ότι «αυτή η κατάσταση οδήγησε σε πολλές αρνητικές συνέπειες».

Σε γραπτή του δήλωση, ο Πρόεδρος του ΕΤΕΚ αναφέρει ότι «δυστυχώς το κράτος απέτυχε στο να αποτελεί το φωτεινό παράδειγμα στην υλοποίηση έργων και δεν χωρεί καμία αμφιβολία γι’ αυτό».

Προσθέτει ότι «το στοίχημα ριζικής μεταμόρφωσης όλης της αλυσίδας παραγωγής δημόσιων έργων είναι δύσκολο, το διακύβευμα όμως είναι πολύ μεγάλο, πολύ μεγαλύτερο από τις επί μέρους καθυστερήσεις και υπερβάσεις προϋπολογισμών».

Διότι, εξηγεί ο κ. Κωνσταντή, «μιλούμε για έργα υποδομών που αναμένονται από την κοινωνία και επηρεάζουν την καθημερινότητα,  τη μείωση του κόστους ηλεκτρισμού και εν τέλει την ποιότητα ζωής της κοινωνίας».

Ο Πρόεδρος του ΕΤΕΚ εκτιμά ότι αποτελούν την «κορυφή του παγόβουνου» οι πρόσφατοι χειρισμοί των κατασκευαστικών συμβολαίων του δρόμου Πάφου-Πόλης Χρυσοχούς, του αλιευτικού καταφυγίου στο Λιοπέτρι, ο τερματισμός της σύμβασης για την πλωτή μονάδα αποϋγροποίησης Φυσικού Αερίου (FSRU) καθώς και το αδιέξοδο στην Μαρίνα Λάρνακας.

Αναφέρεται στην ανάγκη «παραδοχής του αυτονόητου, ότι το σημερινό σύστημα για δημόσια έργα και συμβάσεις έχει αποτύχει και ως εκ τούτου θα πρέπει να ξεκινήσει άμεσα μια συνολική δομημένη και συγκροτημένη συζήτηση και επανασχεδιασμός όλων των πτυχών του συστήματος παραγωγής δημόσιων έργων με στόχος «να δημιουργηθεί ένα ποιοτικότερο προϊόν με ταχύτητα που να είναι προσιτό και αποτελεσματικό ενώ πρέπει και ο διάλογος να έχει καθορισμένα χρονοδιαγράμματα και δέσμευση σε κορυφαίο πολιτειακό επίπεδο».

Όπως αναφέρει ο κ. Κωνσταντή, ο διάλογος «μπορεί να ξεκινήσει από τα κρίσιμα θέματα που αφορούν κριτήρια ανάθεσης των προσφορών για κατασκευαστικά έργα ώστε να περιλαμβάνουν και ποιοτικά κριτήρια και την άμεση εισαγωγή εξωδικαστικών και ταχειών μεθόδων επίλυσης διαφορών».

Προσθέτει ότι για το ΕΤΕΚ «το πρόβλημα είναι συστημικό και αφορά διάφορους κρίκους της αλυσίδας ωρίμανσης, σχεδιασμού και υλοποίησης κατασκευαστικών έργων από τον ευρύτερο δημόσιο τομέα».

Ο Πρόεδρος του ΕΤΕΚ διευκρινίζει πως «όταν λέμε ωρίμανσης εννοούμε αρχικά την καταγραφή της ανάγκης και ακολούθως την αξιολόγηση της, την καταρχήν κοστολόγηση της, την ιεράρχηση της, την καταρχήν χωροθέτηση της και την ένταξη της σε ένα προγραμματισμό».

Απαριθμεί τα στάδια και ζητήματα στα οποία υπάρχουν προβλήματα με το 1ο να αφορά «τη φάση επιλογής και ωρίμανσης ενός έργου ή το σύστημα διακυβέρνησης δημόσιων έργων ενώ το 2ο συνίσταται «στην προ-διαγωνιστική διαδικασία που αφορά την επιλογή μεθόδου υλοποίησης και στα κριτήρια ανάθεσης ώστε να μην είναι αποκλειστικά η χαμηλότερη τιμή».

Ο Πρόεδρος του ΕΤΕΚ θεωρεί ότι υπάρχουν προβλήματα στην απουσία εναλλακτικών μεθόδων επίλυσης διαφορών στα κατασκευαστικά συμβόλαια και στην αποτελεσματική παρακολούθηση και διαχείριση των συμβάσεων».

Αναφέρει ότι σε σχέση με την προ-διαγωνιστική διαδικασία «ότι θα πρέπει να απαντηθεί το ερώτημα αν γίνεται σωστά η κοστολόγηση, στο να είναι βέλτιστες οι απαιτήσεις του εργοδότη σε ένα κατασκευαστικό έργο ενώ οι συμβατικοί όροι καθώς και οι απαιτήσεις του εργοδότη και οι τεχνικές προδιαγραφές πρέπει να είναι ξεκάθαρες και κατανοητές».

Σε ό,τι αφορά το κρίσιμο στάδιο μετά την υπογραφή της σύμβασης ο Πρόεδρος του ΕΤΕΚ σημειώνει ότι «είναι καθοριστικής σημασίας να εντοπίζονται το ταχύτερο δυνατό οι αποκλίσεις ή οι διαφορές, που είναι λογικό να αναφύονται και να λαμβάνονται αποφάσεις, γρήγορα».

Συνεπώς, συνεχίζει, «θα πρέπει να γίνεται στην πράξη ανεξάρτητη και δίκαιη αξιολόγηση όλων των συντελεστών του έργου, δηλαδή του υπεύθυνου διαχειριστή εκ μέρους της αναθέτουσας αρχής, της ομάδας μελέτης και του εργολάβου».

Τέλος, ο Πρόεδρος του ΕΤΕΚ, αναφέρει, σε σχέση με την αξιολόγηση του εργολάβου, ότι «θα πρέπει να βρεθεί νόμιμος τρόπος να λαμβάνεται υπόψη σε μελλοντικές αναθέσεις, είτε θετικά είτε αρνητικά».