Χ. Παπαδημητρίου: Η Κύπρος μπορεί να γίνει τουριστικός προορισμός 12 μηνών

Την πεποίθηση ότι η Κύπρος διαθέτει τα πλεονεκτήματα ώστε να προσελκύσει τουρίστες οι οποίοι αναζητούν πιο ποιοτικές εμπειρίες, εξέφρασε ο επίκουρος καθηγητής Διαχείρισης Ανθρώπινων Πόρων – Διοίκησης, του Πανεπιστημίου Νεάπολις Πάφου Χρήστος Παπαδημητρίου. Τονίζει όμως ότι θα πρέπει σιγά σιγά η Κύπρος να αρχίσει να ξεφεύγει από τον τουρισμό «ήλιου και θάλασσας».

Σε συνέντευξη στη StockWatch, ο κ. Παπαδημητρίου, χαρακτηρίζει τον τουρισμό ως το «βασιλιά» της Κύπρου, διότι όπως αναφέρει «στηρίζει, τονώνει και ενισχύει την κυπριακή οικονομία» και εκφράζει την ελπίδα ότι η κρίση του κορωνοϊού θα περάσει και η τουριστική βιομηχανία θα ορθοποδήσει σύντομα.

Εξηγεί τους λόγους γιατί θεωρεί ορθή την κίνηση για έκδοση «Διαβατηρίου του Εμβολίου» αλλά και γιατί πιστεύει ότι 819 αδειούχες ξενοδοχειακές μονάδες και μερικές άλλες δεκάδες μη αδειούχες που λειτουργούσαν το 2019, δεν είναι μεγάλος αριθμός για το νησί.

Ερ.: Πιστεύετε ότι ήρθε η ώρα η Κύπρος, πρώτον να αρχίσει να ξεφεύγει από τον τουρισμό «ήλιου και θάλασσας» και δεύτερον να στραφεί σε άλλες μορφές τουρισμού και σε ποιες;

Απ.: Πιστεύω ακράδαντα ότι η Κύπρος θα πρέπει σιγά σιγά να αρχίσει να ξεφεύγει από τον τουρισμό «ήλιου και θάλασσας». Ο ήλιος και η θάλασσα ευρίσκεται σε αρκετούς τουριστικούς προορισμούς και ο ανταγωνισμός που υπάρχει είναι ήδη πάρα πολύ μεγάλος. Έτσι η Κύπρος θα πρέπει να δώσει έμφαση σε εναλλακτικές μορφές τουρισμού όπως είναι ο παράκτιος, ο καταδυτικός, ο θρησκευτικός, ο αγροτουρισμός, αυτός της γαστρονομίας, της ευεξίας και της υγείας, καθώς και ο πράσινος τουρισμός. Με αυτό τον τρόπο η Κύπρος θα γίνει θελκτικός και γοητευτικός προορισμός καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους και όχι μόνο κατά τη θερινή περίοδο. Οι προαναφερόμενες εναλλακτικές μορφές τουρισμού θα δώσουν τη δυνατότητα στη χώρα μας να αναπτύξει τη τουριστική της βιομηχανία. Η Κύπρος θεωρώ ότι πληροί όλες τις προϋποθέσεις για να καρπωθεί όλες αυτές τις ευκαιρίες που προσφέρει ο εναλλακτικός τουρισμός, με απώτερο σκοπό να διατηρηθεί η τουριστική κίνηση ολόχρονα. Ο εναλλακτικός τουρισμός, αφορά τον βιώσιμο τουρισμό, ο οποίος παρέχει ένα ξεχωριστό τουριστικό προϊόν στον καταναλωτή. Καθιερώνει ουσιαστικά την καινοτομία στον τουριστικό προϊόν.

Παράλληλα, η Κύπρος θα πρέπει να εκμεταλλευτεί τις ευκαιρίες που υπάρχουν και να δώσει έμφαση στον εναλλακτικό τουρισμό. Η αλήθεια είναι ότι ο περισσότερος κόσμος ανά το παγκόσμιο έχει βαρεθεί το συμβατικό τουρισμό και έχει την ανάγκη να νιώσει και να βιώσει κάτι διαφορετικό το οποίο να είναι ποιοτικό και ελκυστικό. Η Κύπρος έχει αξιόλογα πλεονεκτήματα έναντι άλλων τουριστικών αγορών, αφού υπάρχει η κατάλληλη περιβαλλοντική υποδομή για την ανάπτυξη των νέων εναλλακτικών μορφών τουρισμού. Αυτό είναι στο χέρι μας για να το εκμεταλλευτούμε.

Λύση ανάγκης το «Διαβατήριο του Εμβολίου»

Ερ.: Η πολιτική του «Διαβατήριο του Εμβολίου» εκτιμάτε ότι είναι μια καλή λύση για τη φετινή σεζόν, όπως και η κατηγοριοποίηση των χωρών που εξήγγειλε το Υπουργείο Μεταφορών και τίθεται σε εφαρμογή από την 1η Μαρτίου ή χρειάζεται κάτι άλλο και αν ναι τι;

Απ.: Αναμφισβήτητα η πολιτική για το «Διαβατήριο του Εμβολίου» αποτελεί μια πολύ καλή, αλλά και άμεση λύση για τη τρέχουσα χρονιά, η οποία δυστυχώς ταλανίζεται ακόμη από τον αόρατο εχθρό COVID -19. Ανάμεσα στις απόρροιες της πανδημίας είναι η μείωση της εισροής τουριστών στην Κύπρο, με επακόλουθο η τουριστική βιομηχανία της Κύπρου να πάσχει οικονομικά τον τελευταίο χρόνο με κίνδυνο την κατάρρευση της. Ως εκ τούτου, για να μπορέσει να ορθοποδήσει η τουριστική βιομηχανία το «Διαβατήριο του Εμβολίου» για φέτος είναι λύση ανάγκης, χωρίς να αποτελεί τον ιδανικό και ιδεατό τρόπο. Προκειμένου όμως να προστατευτεί η χώρα μας από την έλευση των τουριστών χωρίς την έξαρση της πανδημίας αλλά και την εισροή ξένου κεφαλαίου το οποίο θα κινήσει την τουριστική αγορά, «το Διαβατήριο Εμβολίου» ή κάτι ανάλογο, πχ ένα πιστοποιητικό είναι μια πολιτική άμεσης ανάγκης για αναθέρμανση της οικονομίας. Βέβαια θα πρέπει να γίνει με τέτοιο τρόπο ώστε να μην γίνονται διακρίσεις, αφού δεν έχουν όλοι οι πολίτες πρόσβαση στον εμβολιασμό. Παρόλα αυτά, επειδή η κατάσταση της πανδημίας πάλι βρίσκεται σε έξαρση εκπρόσωποι της ΕΕ αναφέρουν ότι τα ταξίδια προς άλλες χώρες πρέπει να γίνονται όπου κρίνονται απαραίτητα. Πολύ σημαντικά είναι τα λόγια του Επίτροπου Τζεντιλόνι, ο οποίος μετά από την σχετική συζήτηση για το πιστοποιητικό ανάφερε ότι είναι σε πρώιμο στάδιο και είναι κάτι το οποίο αφορά τις υπηρεσίες υγείας. Τόνισε όμως ότι αυτό δεν μπορεί να συνδεθεί σε καμία περίπτωση με δικαιώματα μέχρι να είναι εγγυημένος ο εμβολιασμός για όλους του πολίτες.

Η κατάσταση που ζούμε είναι πρωτόγνωρη αφού η πανδημία τον τελευταίο χρόνο πλανάται πάνω από τα κεφάλια μας, απειλώντας κάθε είδους ανάπτυξης αλλά και ελευθερίας. Υπάρχουν ενδοιασμοί για το διαβατήριο ή το πιστοποιητικό εμβολιασμού γιατί δεν γνωρίζουμε τα αποτελέσματα από το εμβόλιο, αν δηλαδή οι εμβολιασμένοι δεν μπορούν να προσβληθούν ξανά από τον ιό. Για αυτό πρέπει να περάσει εύλογο χρονικό διάστημα. Όμως, για να προλάβουμε την περαιτέρω οικονομική κρίση πιστεύω πως με αυτό το διαβατήριο θα διευκολύνεται η μετακίνηση των ανθρώπων χωρίς να τίθενται σε καραντίνα κάθε φορά που εισέρχονται σε μια ξένη χώρα.

Ερ.: Εκτιμάτε ότι η διαχείριση που έγινε πέρσι στο άνοιγμα των αγορών άφησε την Κύπρο εκτός των παραδοσιακών της αγορών, την ώρα που ανταγωνιστικές χώρες με χειρότερα επιδημιολογικά δεδομένα άνοιξαν τα αεροδρόμιά τους;

Απ.: Δεν πιστεύω ότι η διαχείριση που έγινε στο άνοιγμα των αγορών, την περασμένη χρονιά, άφησε την Κύπρο εκτός των παραδοσιακών της αγορών. Μετά το άνοιγμα των αεροδρομίων είχαμε αρκετές αφίξεις τουριστών στο νησί και συγκεκριμένα από τις παραδοσιακές αγορές. Θεωρώ ότι ορθά έπραξε η κυβέρνηση και καθυστέρησε την άφιξη τουριστών, γιατί πάνω από όλα προείχε η ασφάλεια και η υγεία των πολιτών της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αυτή η καθυστέρηση εισροής τουριστών δεν μας βγήκε σε κακό, αν ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι η Κύπρος είχε μια από τις καλύτερες επιδημιολογικές εικόνες στην Ευρώπη, γεγονός που την κατέστησε ένα από τους ασφαλέστερους ευρωπαϊκούς προορισμούς την καλοκαιρινή περίοδο. 

Να μην επιτρέψουμε στον ιό να βγει νικητής

Ερ.: Τι πιστεύετε ότι χρειάζεται η Κύπρος αυτή τη στιγμή;

Απ.: Είναι ξεκάθαρο ότι μετά τον Ιούλιο του 2020, ξεκίνησε η τουριστική δραστηριότητα στην Κύπρο λόγω της καλής επιδημιολογικής εικόνας του νησιού. Βεβαίως δεν είχαμε τις αναμενόμενες αφίξεις τουρισμού και σαφέστατα υπήρξε τεράστια πτώση, αλλά τουλάχιστον κρατήσαμε κάποια από τα καταλύματα μας ανοιχτά για να υποδεχτούν τόσο τον εγχώριο όσο και τον εισερχόμενο τουρισμό.

Η αλήθεια είναι ότι η κυβέρνηση προσπαθεί με κάθε τρόπο να ενισχύσει τον τουρισμό. Παραδείγματος χάριν το Υφυπουργείο Τουρισμού πραγματοποιεί «Έκτακτο Σχέδιο Ενίσχυσης του Εγχώριου Τουρισμού», η διάρκεια του οποίου επεκτάθηκε μέχρι την 31η Μαρτίου 2021. Το σίγουρο είναι ότι ο εφησυχασμός δεν θα δώσει λύση, αλλά θα διευρύνει το πρόβλημα, γι’ αυτό το λόγο απαιτείται η συνεχής επαγρύπνηση και ετοιμότητα. Αυτό που πρέπει πρώτα να πετύχει η Κύπρος αυτή τη στιγμή είναι να μειώσει τα κρούσματά και να τα κρατήσει σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Έτσι κάποιος που θέλει να ταξιδέψει σε ένα ασφαλές μέρος για να χαλαρώσει μακριά από τον κίνδυνο της πανδημίας, η Κύπρος θα τον προσελκύσει. Παράλληλα, θα πρέπει το κράτος να προωθήσει τις εναλλακτικές μορφές τουρισμού και να προφέρει κονδύλια, με σκοπό τη δημιουργία καινοτόμων υπηρεσιών ανάπτυξης τουρισμού.

Ήδη χάσαμε αρκετά το περασμένο έτος. Θα πρέπει όλοι να καταλάβουν τη σοβαρότητα της κατάστασης και να τηρούν όλα τα πρωτόκολλα που εκδίδει σε τακτά χρονικά διαστήματα το Υπουργείο Υγείας για να μπορέσουν να αναπνεύσουν τον αέρα της ελευθερίας, της υγείας και της οικονομικής άνθισης. Δεν πρέπει να επιτρέψουμε στον «περίφημο» ιό COVID-19 να βγει νικητής, αλλά με συλλογική και ατομική προσπάθεια πιστεύω ότι θα τα καταφέρουμε να ξεφύγουμε από όλο αυτό στα πλαίσια του δυνατού. Είναι σίγουρο ότι χρειαζόμαστε τον τουρισμό. Ας δουλέψουμε όλοι μαζί συλλογικά προς αυτή την κατεύθυνση… γιατί μην ξεχνάμε… όλοι μαζί μπορούμε. 

Τουριστικά επαγγέλματα και νέοι

Ερ.: Ποιες οι προοπτικές για να σπουδάσει ένας νέος στα τουριστικά επαγγέλματα;

Απ.: Η επιλογή επαγγελματικής κατεύθυνσης είναι μια επίπονη και αγχωτική διαδικασία για τη νεολαία. Πολλοί νέοι ψάχνουν, αναρωτιούνται και ζητούν να μάθουν τα επαγγέλματα του μέλλοντος, τα οποία παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη ζήτηση στις μέρες μας.

Σύμφωνα με την τελευταία βιβλιογραφία, τα επαγγέλματα που αφορούν αποκλειστικά στον τομέα του τουρισμού εμφανίζονται ανάμεσα στις εφτά ειδικότητες με τη μεγαλύτερη ζήτηση. Η ζήτηση για το κυπριακό τουριστικό προϊόν βλέπουμε ότι αυξάνεται χρόνο με το χρόνο. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι οι σύγχρονες τάσεις στον τουρισμό ενισχύονται σε παγκόσμιο επίπεδο. Τα τελευταία χρόνια υπάρχει αυξητική τάση στη ζήτηση ειδικοτήτων που αφορούν τον τουρισμό.

Αυτός λοιπόν είναι ο σημαντικότερος λόγος που οι Κύπριοι θα πρέπει να επιλέξουν σπουδές αναφορικά με τον τουριστικό τομέα. Οι τουριστικές ειδικότητες που είναι πιο δημοφιλείς, είναι αυτές των ξενοδοχειακών ειδικοτήτων, δηλαδή της Διοίκησης ξενοδοχειακών μονάδων και της Διοίκησης τουριστικών επιχειρήσεων.

Να σημειώσω επίσης, ότι στο Πανεπιστήμιο Νεάπολις Πάφου προσφέρεται το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Διοίκηση Τουριστικών Επιχειρήσεων σε συμβατική και εξ αποστάσεως μορφή διδασκαλίας, ένα καινοτόμο πρόγραμμα με υψηλού επιπέδου εκπαιδευτική διαδικασία και εξειδίκευση στα γνωστικά αντικείμενα της τουριστικής βιομηχανίας.

Τα Προγράμματα Σπουδών του Πανεπιστημίου Νεάπολις Πάφου προσφέρουν την δυνατότητα άριστης σταδιοδρομίας και άμεσης επαγγελματικής ανέλιξης προσφέροντας εφαρμοσμένη και καινοτόμα γνώση αιχμής προς την φοιτητική του κοινότητα.

Αυτό που βιώνουμε είναι προσωρινό

Ερ.: Το 2019 στην Κύπρο λειτουργούσαν 819 αδειούχες ξενοδοχειακές μονάδες και μερικές δεκάδες μη αδειούχες, δεν είναι μεγάλος ο αριθμός για το μέγεθος της Κύπρου;

Απ.: Σημαντικό να τονίσουμε ότι τα τελευταία χρόνια η Κύπρος αποτελεί πόλο έλξης ξένου τουρισμού, με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι κλίνες για να ικανοποιήσουν τη μεγάλη ζήτηση που υπάρχει. Όπως αναφέρει η KPMG στην έκθεση της, όσο αφορά την πληρότητα των ξενοδοχείων η Κύπρος, σε σύγκριση με τους άμεσους ανταγωνιστές της στην Μεσόγειο (Ελλάδα, Ισπανία, Μάλτα, Ιταλία) κατέγραψε αύξηση 16,7% κατά το 2014-2017. Επίσης, το 2019 η Κύπρος πέτυχε ρεκόρ τουριστικών αφίξεων (3,97 εκατομμύρια) με περισσότερο από το 50% αυτών να προέρχονται από τη Βρετανία και τη Ρωσία.

Πιστεύω ότι ο αριθμός των 819 αδειούχων ξενοδοχειακών μονάδων και μερικών δεκάδων μη αδειούχων, για ένα νησί του ενός εκατομμυρίου φαίνεται ότι είναι μεγάλος, αλλά στην πραγματικότητα δεν είναι αν λάβουμε υπόψη το γεγονός ότι υπήρχε και χρονιά που δεν μπορούσε η τουριστική βιομηχανία να ικανοποιήσει τη μεγάλη ζήτηση για το κυπριακό τουριστικό προϊόν. Ναι βρισκόμαστε σε μια δύσκολη περίοδο λόγω κορωνοϊού, αυτό όμως είναι κάτι προσωρινό και θα περάσει. Η βιομηχανία του τουρισμού θεωρώ ότι θα ορθοποδήσει σύντομα. Μην ξεχνάμε το γεγονός ότι ο τουρισμός είναι ο «βασιλιάς» στην Κύπρο που στηρίζει, τονώνει και ενισχύει την κυπριακή οικονομία και εφόσον η ζήτηση θα αυξάνεται, λογικό είναι να αυξάνονται και τα καταλύματα.

Ερ.: Πώς βλέπετε το μέλλον της Πάφου ως τουριστικού προορισμού;

Απ.: Η αλήθεια είναι ότι η Πάφος τα τελευταία 20 χρόνια, έδωσε προτεραιότητα στον τουρισμό και αυτό θα πρέπει να συνεχιστεί και για τα επόμενα χρόνια, έτσι ώστε να κρατήσουμε το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στη βιομηχανία του τουρισμού. Όπως έχω τονίσει και προηγουμένως, υπάρχουν πάρα πολλές μορφές εναλλακτικού τουρισμού, που χρειάζεται να αξιοποιήσουμε. 

Αξιόλογο είναι το γεγονός ότι η επαρχία της Πάφου πέραν του ότι είναι βραβευμένη για την ποιότητα των ακτών «Quality Coast Gold Award», είναι ένας προορισμός με 18 παραλίες που κατέχουν γαλάζια σημαία και 40 σημεία κατάδυσης. Σημαντικό να τονίσουμε ότι η Πάφος έχει το μοναδικό θαλάσσιο πάρκο στην Κύπρο για ελεύθερη κατάδυση. Θα ήταν παράλειψη να μην αναφέρουμε ότι η Πάφος κατατάσσεται στον κατάλογο των 100 κορυφαίων πράσινων προορισμών. Ο όμορφος καιρός της Πάφου, ο συνδυασμός θάλασσας και βουνού, οι εξαιρετικές υποδομές και το ήσυχο, φιλικό και φιλόξενο περιβάλλον που διαθέτουν ακόμη οι Παφίτες, αποτελούν ιδανικές προϋποθέσεις για την περαιτέρω ανάπτυξη των εναλλακτικών μορφών τουρισμού στην επαρχία. Λαμβάνοντας λοιπόν υπόψη όλα τα πιο πάνω, πιστεύω ότι αν η Πάφος αξιοποιήσει όλα αυτά τα πλεονεκτήματα θα συνεχίσει να είναι ψηλά στη λίστα των καλύτερων και ελκυστικότερων προορισμών της Ευρώπης τα επόμενα χρόνια. Αυτό που χρειαζόμαστε αυτή τη στιγμή είναι να δώσουμε έμφαση στην καινοτομία και να αξιοποιήσουμε όλους τους πόρους και τις ομορφιές που μας έδωσε απλόχερα η φύση. Τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της Πάφου επικυρώνουν ότι το μέλλον της ανάπτυξης του τουριστικού προϊόντος, θα ανήκει στην Πάφο.