Σ. Σταύρου, ΚΕΒΕ: Οι κύπριοι επιχειρηματίες δεν πτοούνται στα δύσκολα
Ο νέος πρόεδρος του ΚΕΒΕ Σταύρος Σταύρου, σε συνέντευξη του, στη StockWatch, προβαίνει σε ένα πρώτο απολογισμό μετά από τέσσερις μήνες που κατέχει τα ηνία του επιμελητηρίου.
Αναφερόμενος στην έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού στις επιχειρήσεις, σημειώνει ότι έχει μπει το νερό στο αυλάκι μετά τις τελευταίες συζητήσεις του υπουργού Εργασίας με τους κοινωνικούς εταίρους, αν και υπάρχει ακόμη δρόμος.
Σχολιάζοντας τη διεθνή έκρυθμη κατάσταση λόγω των δυο πολέμων που βρίσκονται σε εξέλιξη, εξέφρασε την άποψη ότι δεν έχει επηρεάσεις τις ξένες επενδύσεις.
Υποστηρίζει πως οι επενδυτές δεν προβαίνουν σε δεύτερες σκέψεις εάν θα προχωρήσουν σε επενδύσεις ή όχι στην Κύπρο, ενώ για τους κύπριους επιχειρηματίες, αναφέρει ότι «δεν πτοούνται στα δύσκολα», καθώς είναι εκπαιδευμένοι.
Στη συνέντευξη του στη StockWatch, ο κ. Σταύρου αναφέρθηκε ακόμη στην κουλτούρα των κυπρίων να δημιουργούν οικογενειακές επιχειρήσεις, υπογραμμίζοντας ωστόσο ότι ήρθε η ώρα που θα πρέπει να προχωρήσουν σε συγχωνεύσεις, ώστε οι επιχειρήσεις να καταστούν ανταγωνιστικές.
Ο κ. Σταύρου δεν παρέλειψε να σχολιάσει επίσης, τις τελευταίες εξελίξεις γύρω από την ενιαία ανάπτυξη της μαρίνας και του λιμανιού Λάρνακας.
Της Ηρώς Ευθυμίου
Ερ. Τέσσερις περίπου μήνες αφότου αναλάβατε τα ηνία του ΚΕΒΕ, ποια από τα σημαντικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εισήλθαν σε τροχιά επίλυσης;
Απ. Η κυπριακή οικονομία αντιμετωπίζει αρκετές προκλήσεις, όπως τα ψηλά επιτόκια, ο τιμάριθμος και το πρόβλημα της έλλειψης εξειδικευμένου και μη ανθρώπινου δυναμικού, το οποίο αποτελεί το μεγαλύτερο πρόβλημα, για τις επιχειρήσεις. Δουλέψαμε πολύ εντατικά για να προλάβουμε να λύσουμε αυτό το πρόβλημα προτού ξεκινήσει η τουριστική σεζόν, η οποία αποτελεί ένα σημαντικό κομμάτι της οικονομίας.
Για το λόγο αυτό πιστεύω ότι μέσα από το διάλογο και τη συναίνεση βρήκαμε τις λύσεις, αν και χρειάζεται ακόμη να διανύσουμε αρκετό δρόμο.
Κινούμαστε προς τη σωστή κατεύθυνση για ανθρώπινο δυναμικό
Ερ. Η συμφωνία που έχει επιτευχθεί σας βρίσκει σύμφωνους;
Απ. Είναι βήμα προς τα εμπρός. Μια συμφωνία για να αντέξει στο χρόνο πρέπει να είναι win – win. Άρα, όλοι θα πρέπει να βάλουν νερό στο κρασί τους. Πρόκειται για ένα εγχείρημα το οποίο μόνο μέσα από το διάλογο μπορεί να πετύχει το στόχο του, διότι στο τέλος της ημέρας θα πρέπει όλοι να αντιληφθούμε ότι θα πρέπει να συνυπάρξουμε.
Παρόλα αυτά, πιστεύω ότι κινούμαστε προς τη σωστή κατεύθυνση.
Ερ. Ποια η θέση του ΚΕΒΕ, στο θέμα του ενιαίου εποπτικού μηχανισμού που προωθεί η κυβέρνηση;
Απ. Στο θέμα αυτό θα θέλαμε να ακούσουμε τις θέσεις όλων των εμπλεκομένων και ύστερα να τοποθετηθούμε. Ως αρχή όμως, συμφωνούμε ότι χρειάζεται ένας ενιαίος εποπτικός μηχανισμός. Θα πρέπει όμως να γνωρίζουμε τις λεπτομέρειες των τοποθετήσεων όλων των πλευρών, για να τοποθετηθούμε.
Συνεχής η ενημέρωση ξένων για κυπριακές επιχειρήσεις
Ερ. Στην ομιλία σας όταν αναλαμβάνατε την προεδρία του ΚΕΒΕ είπατε ότι θα προχωρήσετε σε εκστρατεία διαφώτισης με τη συμμετοχή επιχειρηματιών, τραπεζιτών και άλλων αρμόδιων, για να ενημερώσετε ότι οι επιχειρηματίες «δεν είναι απατεώνες». Πού βρίσκεται η όλη προσπάθεια;
Απ. Υπάρχει σε εξέλιξη διαδικασία ενημέρωσης όλων των πρεσβευτών των ξένων χωρών που βρίσκονται στην Κύπρο και ήδη έχω ενημερώσει τους πλείστους. Διοργανώσαμε επίσης, μια σειρά από εκδηλώσεις εντός Κύπρου, ενώ αδράξαμε την ευκαιρία και ενημερώσαμε για τις σκέψεις, το όραμα μας και για το ποιοι είμαστε, ξένες αποστολές που επισκέφθηκαν το νησί μας. Ταυτόχρονα, ξεκινήσαμε την εκστρατεία εκτός Κύπρου. Την προηγούμενη εβδομάδα πραγματοποιήσαμε μια αποστολή στην Ιαπωνία και θα συνεχίσουμε την ενημέρωση σε διάφορα φόρουμ και αποστολές, για να περάσουμε το μήνυμα ότι «οι επιχειρηματίες δεν είναι απατεώνες».
Ερ. Πόσο σας ανησυχεί η πορεία της οικονομίας εν μέσω δύο πολέμων που δεν μπορεί κανείς να προβλέψει, ούτε τις εξελίξεις, αλλά ούτε και πότε θα τελειώσουν;
Απ. Η οικονομία της χώρα μας είναι μικρή, συνεπώς και ευάλωτη από εξωτερικούς παράγοντες, γι’ αυτό με δύο πολέμους να βρίσκονται σε εξέλιξη και με τον ένα από αυτούς στο κατώφλι μας, σίγουρα η οικονομία του τόπου δεν θα παραμείνει αλώβητη, εάν δεν τελειώσουν σύντομα αυτές οι συρράξεις.
Ήδη νιώθουμε στο πετσί μας τις συνέπειες της εκτόξευσης των τιμών των πρώτων υλών και της διατροφικής αλυσίδας. Σίγουρα όλα αυτά μας προβληματίζουν, όμως για την ώρα η οικονομία παραμένει σε γερές βάσεις και με λίγη προσοχή, νομίζω ότι θα τα καταφέρουμε.
Ερ. Πώς επηρεάζει τις επιχειρήσεις η έκρυθμη αυτή κατάσταση σε διεθνές επίπεδο;
Απ. Η αύξηση των τιμών των πρώτων υλών ξεκίνησε από τα χρόνια του Covid συνεχίστηκε με τον πόλεμο της Ουκρανίας – Ρωσίας και τον τελευταίο χρόνο είδαμε τις επιπτώσεις από τον πόλεμο στη Γάζα και στην αλυσίδα τροφοδοσίας από τις επιθέσεις των Χούθι.
Μετά το πρώτο σοκ και τις έντονες πληθωριστικές πιέσεις, οι τιμές των πρώτων υλών και των καταναλωτικών αγαθών φαίνεται ότι άρχισαν να σταθεροποιούνται, ενώ αναμένουμε και από την ΕΚΤ την πρώτη κίνηση, ίσως εντός Ιουνίου, για μείωση των επιτοκίων.
Εκτιμούμε ότι αυτό θα δώσει νέα ώθηση στις επενδύσεις.
Δεν αναστάληκε καμία επένδυση συνεπεία πολέμου
Ερ. Ποια μηνύματα λαμβάνετε από νέους εν δυνάμει επενδυτές; Ελλοχεύει ο κίνδυνος μεγάλοι επενδυτές να κάνουν δεύτερες σκέψεις λόγω του πολέμου στο Ισραήλ;
Απ. Η Κύπρος παραμένει ένας ελκυστικός επενδυτικός προορισμός, γι΄ αυτό δεν τίθεται θέμα οι επενδυτές να προβαίνουν σε δεύτερες σκέψεις εάν θα προχωρήσουν σε επενδύσεις ή όχι στη χώρα μας.
Ίσως να γίνονται σκέψεις για να καθυστερήσουν κάπως την έναρξη νέων επενδύσεων παρακολουθώντας τις εξελίξεις, όμως δεν είδαμε projects να ακυρώνονται.
Δεν είδαμε επενδυτές να εγκαταλείπουν την Κύπρο, αλλά να καθυστερούν κάπως το επόμενο βήμα, κάτι που πιστεύω ότι είναι λογικό και υγιές.
Παρόλα αυτά, διαπιστώνουμε μεγάλο ενδιαφέρον από επενδυτές σε διάφορους τομείς, όχι μόνο στα ακίνητα και στον τουρισμό, αλλά και στην πραγματική οικονομία.
Πολύ καλά εκπαιδευμένοι οι κύπριοι επιχειρηματίες
Ερ. Το εγχώριο επιχειρείν έχει επηρεαστεί από τις διεθνείς εξελίξεις;
Απ. Οι κύπριοι επιχειρηματίες δεν πτοούνται στα δύσκολα, αντίθετα γνωρίζουν πώς να ελίσσονται διότι είναι εκπαιδευμένοι στα δύσκολα.
Πρέπει όμως να καταλάβουμε όλοι, ότι το 90% με 95% του εγχώριου επιχειρείν, αφορά μικρομεσαίες επιχειρήσεις και με την πάροδο του χρόνου ο εκσυγχρονισμός αυτών των επιχειρήσεων γίνεται όλο και πιο δύσκολος, ώστε να καταστούν ισάξιες με τις πιο μεγάλες επιχειρήσεις και να γίνουν ανταγωνιστικές.
Για το λόγο αυτό, μέσα από τη φορολογική μεταρρύθμιση που βρίσκεται στα σκαριά πρέπει να δοθούν κίνητρα, ώστε να πεισθούν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις να συνάψουν συμφωνίες συγχωνεύσεων.
Άλλωστε, είναι γνωστό ότι στην κουλτούρα του κύπριου είναι η δημιουργία οικογενειακών επιχειρήσεων. Ωστόσο, για το καλό αυτών των επιχειρήσεων, θα πρέπει να προχωρήσουν σε συγχωνεύσεις, να εξασφαλίσουν ρευστότητα, να εκσυγχρονιστούν και να καταστούν ανταγωνιστικές.
Η ανάπτυξη μαρίνας και λιμανιού θα γίνει με οποιοδήποτε επενδυτή
Ερ. Είσαστε από τους πρώτους που εκφράσατε ανησυχία για την ανάπτυξη μαμούθ του λιμανιού και μαρίνας Λάρνακας; Αυτές οι ανησυχίες φαίνεται ότι επαληθεύονται;
Απ. Είμαι από τους πρώτους που πάλεψαν γι’ αυτό το έργο, μαζί με άλλους φορείς της πόλης. Σήμερα όμως, δεν μπορώ να πω ότι δεν είμαι απογοητευμένος από την τροπή που λαμβάνει το όλο εγχείρημα.
Το project, θα πρέπει οπωσδήποτε να προχωρήσει, είτε από αυτούς τους συγκεκριμένους επενδυτές, είτε από άλλους, διότι κανένα έργο δεν προχωρεί εάν δεν το θέλει ο επενδυτής με την καρδιά του και αν επιμένουμε να προχωρήσει με κάποιους που κάνουν δεύτερες σκέψεις, τότε δεν πρόκειται να προχωρήσει.
Η Λάρνακα θέλει αυτό το έργο με τον ένα ή τον άλλο επενδυτή.
Ερ. Έχετε αναφερθεί στο τρίπτυχο οικονομία-κοινωνία- επιχειρείν. Σας ανησυχεί η συνεχιζόμενη ακρίβεια η οποία πλήττει όλο και περισσότερο την κοινωνία;
Απ. Το ένα επηρεάζει το άλλο, διότι οι επιπτώσεις ,είτε αρνητικές, είτε θετικές, λειτουργούν ως ντόμινο. Γι’ αυτό θα πρέπει να είμαστε όλοι προσεκτικοί, ώστε να κρατήσουμε τον πληθωρισμό σε χαμηλά επίπεδα. Προς αυτή την κατεύθυνση, οι επιχειρήσεις έχουν απορροφήσει αρκετό ποσοστό των αυξήσεων των τιμών.
Το μήνυμα που στέλνω από την ημέρα που ανέλαβα τα ηνία του ΚΕΒΕ, είναι ότι υπάρχουν τρεις οντότητες: το καλώς νοούμενο επιχειρείν, η οικονομία και η κοινωνία.
Εμείς, ως ΚΕΒΕ, προωθούμε το καλώς νοούμενο επιχειρείν, ώστε να διαμορφώσουμε μια δυνατή οικονομία, για μια υγιή και ευημερούσα κοινωνία.
Πρέπει όμως όλοι να αντιληφθούμε, ότι εάν ένας παράγοντας προωθεί μεμονωμένα την μια από τις τρείς οντότητες, τότε δεν θα πετύχουμε τίποτα και η αποτυχία θα αφορά όλους. Αντίθετα, αν δουλέψουμε όλοι μαζί και για τις τρεις οντότητες, η επιτυχία θα είναι κοινή.