Μια δεύτερη ευκαιρία για το φυσικό αέριο

Οι μεγάλες αποφάσεις για το φυσικό αέριο λήφθηκαν το 2007.  Έγιναν τότε δύο σοβαρά λάθη.  Το πρώτο λάθος ήταν η δέσμευση για χερσαίο τερματικό και ο προαποκλεισμός άλλων επιλογών.  Το δεύτερο λάθος ήταν η δημιουργία μονοπωλίου στην εισαγωγή φυσικού αερίου.  Η ευθύνη για τα λάθη αυτά βαραίνει ολόκληρη την πολιτική ηγεσία, η οποία ουσιαστικά υπέκυψε στους εκβιασμούς της ΑΗΚ και των συντεχνιών της.  Τριάμισι χρόνια αργότερα, βρισκόμαστε μπροστά σε νέα δεδομένα τα οποία μας αναγκάζουν να επανεξετάσουμε το θέμα.  Δύο είναι τα σημαντικά καινούρια στοιχεία.  Το πρώτο είναι το γεγονός ότι η τιμή που έχουμε εξασφαλίσει για την προμήθεια φυσικού αερίου φαίνεται να είναι ψηλότερη του αναμενόμενου με αποτέλεσμα η προσδοκώμενη μείωση στο κόστος παραγωγής ηλεκτρισμού να είναι μικρή, χωρίς να αποκλείεται και το ενδεχόμενο τελικά να μας στοιχίσει περισσότερο αν τα πράγματα πάνε στραβά.  Το δεύτερο καινούριο στοιχείο είναι η ανακάλυψη κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην περιοχή μας, μια εξέλιξη που ανοίγει ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες προοπτικές.   Υπάρχει η άποψη ότι θα πρέπει να αγνοήσουμε αυτά τα νέα δεδομένα και να προχωρήσουμε με τη διαδικασία που βρίσκεται σε εξέλιξη.  Δυσκολεύομαι να καταλάβω αυτή τη λογική.  Πριν τρία χρόνια λήφθηκε μια απόφαση με βάση τα τότε ισχύοντα δεδομένα.  Ακόμα κι αν η απόφαση αυτή ήταν ορθή υπό τις περιστάσεις, δεν υπάρχει κανένας λόγος να εμμείνουμε σε αυτή αν τα νέα δεδομένα δημιουργούν καλύτερες επιλογές.  Η κυβέρνηση δεν έχει καμιά υποχρέωση έναντι της Shell ή οποιασδήποτε άλλης εταιρείας.  Οποιοσδήποτε προκηρύξει ένα διαγωνισμό έχει το δικαίωμα να μην προχωρήσει σε σύναψη συμφωνίας αν κρίνει ότι το αποτέλεσμα δεν είναι προς το συμφέρον του.  Η μόνη υποχρέωση της κυβέρνησης είναι έναντι των πολιτών, στους οποίους οφείλει να εξασφαλίσει ηλεκτρικό ρεύμα στη χαμηλότερη δυνατή τιμή.  Τυχόν εγκλωβισμός μας σε μια επιλογή που θα επιφέρει ψηλές τιμές ρεύματος για ολόκληρες δεκαετίες θα έχει τεράστιο κόστος για την οικονομία.  Με βάση τα λεχθέντα από ειδικούς και μη τις τελευταίες βδομάδες, το μόνο ασφαλές συμπέρασμα είναι ότι υπάρχουν ακόμα πολλά ερωτηματικά.  Οι οικονομικές πτυχές του ζητήματος είναι περίπλοκες και οι πολιτικές προεκτάσεις του το καθιστούν ακόμα πιο σύνθετο.  Ένα θετικό στοιχείο είναι ότι αυτή τη φορά φαίνεται να υπάρχει μεγαλύτερη διάθεση για ανοιχτή συζήτηση όλων των επιλογών, χωρίς περιχαράκωση σε συγκεκριμένες θέσεις.  Ακόμα και η ΑΗΚ έχει αλλάξει γραμμή και δηλώνει έτοιμη να δεχτεί μέχρι και κατάργηση του μονοπωλίου.  Η κυβέρνηση και τα κόμματα έχουν την ευκαιρία να επανορθώσουν το λάθος του 2007.  Οφείλουν να προχωρήσουν σε προσεκτική διερεύνηση όλων των προοπτικών που ανοίγονται και να υιοθετήσουν την επιλογή που είναι η πιο συμφέρουσα για τον τόπο.   Σωφρόνης Κληρίδης Αναπληρωτής Καθηγητής Οικονομικών  Πανεπιστήμιο Κύπρου http://oikonomein.clerides.com/