Μ. Καλλή, JCC: Αναπτύσσεται ο τομέας ψηφιακών υπηρεσιών εμπιστοστύνης

Για τισ ψηφιακές υπηρεσίες εμπιστοσύνης, το επίπεδο εξοικείωσης και χρήσης της ηλεκτρονικής υπογραφής, την κυπριακή ηλεκτρονική ταυτότητα eID και το πιστοποιητικό εγκεκριμένης ηλεκτρονικής υπογραφής του πολίτη, μιλά σε συνέντευξη της στην StockWatch η Μαρία Καλλή, Digital Trust Services Manager της JCC Payment Systems Ltd.

Η κ. Καλλή καταγράφει τη θετική ανταπόκριση του κοινού σε σεμινάρια ενημέρωσης και εκπαίδευσης σχετικά με τις προσφερόμενες ψηφιακές υπηρεσίες στη χώρα.

«Με τη σωστή ενημέρωση και εκπαίδευση ο κάθε πολίτης μπορεί να κατανοήσει τόσο το νομικό πλαίσιο που διέπει τις ψηφιακές υπηρεσίες εμπιστοσύνης όσο και τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να αξιοποιηθούν και να εφαρμοστούν οι υπηρεσίες αυτές», σημειώνει.

Αναφερόμενη στην εξοικείωση οργανισμών και επιχειρήσεων με τις εν λόγω υπηρεσίες, παρατηρεί ότι ακριβώς επειδή οι οργανισμοί και οι επιχειρήσεις έχουν αντιληφθεί το όφελος που προσφέρουν οι ψηφιακές υπηρεσίες εμπιστοσύνης, προχώρησαν με την υιοθέτηση τους.

Σημειώνει ωστόσο, ότι το ανθρώπινο δυναμικό σε οργανισμούς και επιχειρήσεις είναι πολλαπλών ταχυτήτων σε ότι αφορά την εξοικείωση τους με την σύγχρονη τεχνολογία.

Προχωρά ακόμη σε μία πρόβλεψη για τον τομέα για την επόμενη πενταετία, ο οποίος αναπτύσσεται με ταχείς ρυθμούς παρά τις επιπτώσεις από την πανδημία του Covid-19.

Της Μαρίας Κυριακίδου

Η συνέντευξη

Ερ.: Πώς προέκυψε η ανάγκη δημιουργίας ψηφιακών υπηρεσιών εμπιστοσύνης;

Απ.: Με περισσότερα από 30 χρόνια εμπειρίας και προσφοράς, η JCC κατάφερε και αναγνωρίζεται ως ο πλέον αξιόπιστος πάροχος υπηρεσιών πληρωμών, χρηματοοικονομικής τεχνολογίας και λύσεων ψηφιακού μετασχηματισμού της χώρας. Ως εταιρεία, η JCC λειτουργούσε πάντοτε ως ένας υποδομικός πάροχος υπηρεσιών (backbone service provider) για όλο το χρηματοοικονομικό σύστημα της Κύπρου και την αγορά στο σύνολό της. Γι’ αυτό και η παροχή ψηφιακών υπηρεσιών εμπιστοσύνης αποτελεί για την JCC φυσιολογική συνέχεια στην υλοποίηση και προσφορά υπηρεσιών ψηφιακού μετασχηματισμού που επίσης αποτελούν υποδομικές υπηρεσίες για την ψηφιοποίηση της οικονομίας της χώρας μας. Η JCC παρατηρώντας την τάση προς υιοθέτηση ψηφιακών υπηρεσιών εμπιστοσύνης από τα υπόλοιπα Ευρωπαϊκά κράτη μέλη τόσο σε κρατικό όσο και σε ιδιωτικό επίπεδο, αποφάσισε όπως επενδύσει σε αυτό τον τομέα και πιστοποιηθεί ως «Εγκεκριμένος Παρόχος Υπηρεσιών Εμπιστοσύνης» για να προσφέρει τις Εγκεκριμένες Ηλεκτρονικές Υπογραφές και Σφραγίδες καθώς και την Ηλεκτρονική Ταυτότητα του Κύπριου πολίτη.

Ερ.: Τι προβλέπει η νομοθεσία για την εγκεκριμένη ηλεκτρονική υπογραφή και ποια τα οφέλη της ρύθμισης; Κίνδυνοι δεν υπάρχουν;

Απ.: Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό κανονισμό eIDAS (κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 910/2014) ο οποίος διέπει τις ψηφιακές υπηρεσίες εμπιστοσύνης, η Εγκεκριμένη Ηλεκτρονική Υπογραφή (Qualified Electronic Signature) αποτελεί το υψηλότερο από τα επίπεδα ηλεκτρονικής υπογραφής και είναι η μοναδική η οποία αναγνωρίζεται ως νομικά ισοδύναμη της χειρόγραφης υπογραφής. Ο κανονισμός eIDAS καθιστά υποχρεωτικό όπως οι εγκεκριμένες ηλεκτρονικές υπογραφές να τυγχάνουν αναγνώρισης από όλα τα Ευρωπαϊκά κράτη μέλη.  Οι υποχρεώσεις που ορίζει ο κανονισμός eIDAS για την έκδοση και χρήση των εν λόγω υπογραφών καθιστούν την χρήση εγκεκριμένης ηλεκτρονικής υπογραφής απόλυτα ασφαλή. Τόσο η τεχνολογία στην οποία βασίζεται όσο και η ασφαλής διαδικασία μέσα από την οποία μπορεί κάποιος να αποκτήσει και να χρησιμοποιήσει την εν λόγω υπογραφή, προσφέρουν το υψηλότερο επίπεδο ασφάλειας και διασφαλίζουν το ποιος υπέγραψε το έγγραφο καθώς και την ακεραιότητα του εγγράφου.

Ερ.: Ποιο το επίπεδο εξοικείωσης και χρήσης της ηλεκτρονικής υπογραφής;

Απ.: Η διαδικασία χρήσης της εγκεκριμένης ηλεκτρονικής υπογραφής αποτελεί μια απλή διαδικασία για την οποία δεν απαιτείται κάποια εξειδικευμένη γνώση περί τεχνολογίας. Σε λιγότερο από ένα λεπτό ο χρήστης μπορεί να την χρησιμοποιήσει για να υπογράψει οποιοδήποτε έγγραφο. Το μόνο που απαιτείται είναι τα διαπιστευτήρια (όνομα χρήστη & κωδικός) τα οποία ο χρήστης έχει αποκτήσει κατά τη διαδικασία αίτησης, καθώς και έξυπνο κινητό τηλέφωνο (smartphone) στο οποίο ο χρήστης θα  εγκαταστήσει την εφαρμογή (app) “JCC Authenticator”. Μέσω της συγκεκριμένης εφαρμογής ο χρήστης θα λάβει ένα push-notification ώστε να επιβεβαιώσει με τα βιομετρικά του στοιχεία την τοποθέτηση της ηλεκτρονικής του υπογραφής σε ένα έγγραφο.

 Αξίζει να σημειωθεί ότι στην περίπτωση μεγάλου όγκου εγγράφων, η JCC παρέχει μέσω της πλατφόρμας της τη λειτουργία πολλαπλών υπογραφών όπου ο χρήστης μέσα σε δευτερόλεπτα μπορεί να υπογράψει πολλαπλά έγγραφα με μόνο μια εξουσιοδότηση.

Ερ.: Τι είναι η κυπριακή ηλεκτρονική ταυτότητα (eID) και πώς μπορεί να αξιοποιηθεί;

Απ.: Η Ηλεκτρονική Ταυτότητα αποτελεί επίσημο εργαλείο του κράτους και συμπεριλαμβάνει δύο πιστοποιητικά: το πιστοποιητικό αυθεντικότητας και το πιστοποιητικό εγκεκριμένης ηλεκτρονικής υπογραφής του πολίτη. Σκοπός της αποτελεί η ταυτοποίηση των στοιχείων του πολίτη και η διενέργεια ηλεκτρονικών συναλλαγών με υψηλό επίπεδο διασφάλισης. Το πιστοποιητικό αυθεντικότητας αποτελεί την ταυτότητα του πολίτη στον ψηφιακό κόσμο καθώς με τη χρήση του θα μπορεί ο πολίτης να αυθεντικοποιείται και να εισέρχεται σε πληροφοριακά συστήματα και ηλεκτρονικές υπηρεσίες, όπως η Κυβερνητική Πύλη CYLogin. Επιπλέον μέσω του πιστοποιητικού εγκεκριμένης ηλεκτρονικής υπογραφής, ο πολίτης θα μπορεί να υπογράψει ψηφιακά έγγραφα με την υψηλότερη ασφάλεια και νομική ισχύ.

Για να αποκτήσει κάποιος πολίτης την ηλεκτρονική του ταυτότητα θα πρέπει να αποταθεί σε εξουσιοδοτημένο Πάροχο Ηλεκτρονικής ταυτότητας. Η JCC αποτελεί σήμερα τον μοναδικό πάροχο που πληροί όλες τις προδιαγραφές για την παροχή της Κυπριακής Ηλεκτρονικής Ταυτότητας (eID).

Ερ.: Οι πολίτες είναι εξοικειωμένοι με τις προσφερόμενες ψηφιακές υπηρεσίες στην Κύπρο, ή απαιτείται εκπαίδευση και ενημέρωση;

Απ.: Τόσο οι ηλεκτρονικές υπογραφές όσο και οι υπόλοιπες ψηφιακές υπηρεσίες εμπιστοσύνης, αποτελούν καινούριο κομμάτι στον ψηφιακό μετασχηματισμό του τόπου και γι΄ αυτό στα πλαίσια της ενημέρωσης και εκπαίδευσης, η JCC έχει ήδη προχωρήσει με την διεξαγωγή σεμιναρίων, με πιο πρόσφατα το «Σεμινάριο Ηλεκτρονικής Ταυτότητας» σε συνεργασία με το Υφυπουργείο Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής και τα «Σεμινάρια Ψηφιακών Υπηρεσιών Εμπιστοσύνης» σε συνεργασία με τον Σύνδεσμο Εγκεκριμένων Λογιστών Κύπρου. Η ανταπόκριση ήταν πολύ θετική και τα εν λόγω σεμινάρια απέδειξαν ότι με τη σωστή ενημέρωση και εκπαίδευση ο κάθε πολίτης μπορεί να κατανοήσει τόσο το νομικό πλαίσιο που διέπει τις ψηφιακές υπηρεσίες εμπιστοσύνης όσο και τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να αξιοποιηθούν και να εφαρμοστούν οι υπηρεσίες αυτές.

Ερ.: Σε ότι αφορά το ανθρώπινο δυναμικό οργανισμών και επιχειρήσεων, υπάρχει εξοικείωση με τις ψηφιακές υπηρεσίες εμπιστοσύνης;

Απ.: Αρκετοί οργανισμοί και επιχειρήσεις στην Κύπρο έχουν αντιληφθεί το όφελος που προσφέρουν οι ψηφιακές υπηρεσίες εμπιστοσύνης τόσο σε οικονομικό όσο και σε διαδικαστικό επίπεδο και προχώρησαν με την υιοθέτηση των υπηρεσιών που προσφέρει η JCC. Αυτό μας έδωσε την ευκαιρία να έρθουμε σε επαφή με ανθρώπινο δυναμικό πολλαπλών ταχυτήτων όσο αφορά την εξοικείωση με τη σύγχρονη τεχνολογία. Η ανατροφοδότηση που λάβαμε ήταν πολύ θετική και ακόμη και τα λιγότερο εξοικειωμένα με την νέα τεχνολογία άτομα χαρακτήρισαν την όλη διαδικασία απλή, κατανοητή και γρήγορη.

Ερ.: Εν μέσω της ταχείας ανάπτυξης νέων τεχνολογιών, ποιες νέες υπηρεσίες ψηφιακής εμπιστοσύνης αναμένετε να δούμε την επόμενη πενταετία;

Απ.: Ο τομέας των ψηφιακών υπηρεσιών εμπιστοσύνης αποτελεί έναν από τους πιο γρήγορα αναπτυσσομένους τομείς από άποψη ανάπτυξης υπηρεσιών αλλά και εξέλιξης της τεχνολογίας στην οποία βασίζονται οι εν λόγω υπηρεσίες. Πολύ σύντομα αναμένεται ο αναθεωρημένος κανονισμός eIDAS 2.0 ο οποίος θα εισάγει την έννοια του ψηφιακού πορτοφολιού στο οποίο ο πολίτης κάθε Ευρωπαϊκού κράτους μέλους θα μπορεί να αποθηκεύει ηλεκτρονικά επίσημα έγγραφα όπως π.χ. δελτίο ταυτότητας. Σε περίπτωση ανάγκης για επαλήθευση ταυτότητας σε μια υπηρεσία, ο πολίτης θα μπορεί να επιλέξει ποια στοιχεία επιθυμεί να μοιραστεί με την υπηρεσία μέσω του ψηφιακού πορτοφολιού.

Ερ.: Πού βρίσκεται η Κύπρος σε σύγκριση με άλλες χώρες στην καινοτομία και εφαρμογή τέτοιων υπηρεσιών;

Απ.: Αρκετές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν προχωρήσει σε μεγάλη εάν όχι πλήρη υιοθέτηση των ψηφιακών υπηρεσιών εμπιστοσύνης και ειδικότερα της υπηρεσίας «Ηλεκτρονικής ταυτότητας» η οποία έχει δοθεί σε εκατομμύρια Ευρωπαίους πολίτες με σκοπό την ηλεκτρονική τους ταυτοποίηση σε κρατικές και ιδιωτικές υπηρεσίες, αντικαθιστώντας την ανάγκη για φυσική παρουσία.

Με την δημιουργία του Υφυπουργείου Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής να διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο καθώς και με την αδειοδότηση της JCC ως τον πρώτο και μέχρι στιγμής μοναδικό Πάροχο Ψηφιακών Υπηρεσιών Εμπιστοσύνης στην Κύπρο, αποτελεί πλέον γεγονός η επίσημη εφαρμογή ψηφιακών υπηρεσιών εντός της Κύπρου και παράλληλα η ουσιαστική είσοδος της Κύπρου στην εποχή του ψηφιακού μετασχηματισμού και της ψηφιακής οικονομίας.

Ερ.: Είναι επαρκές το νομοθετικό πλαίσιο όσον αφορά την ανάπτυξη και έλεγχο των εν λόγω υπηρεσιών;

Απ.: Η Κυπριακή Κυβέρνηση στην προσπάθεια υιοθέτησης του Ευρωπαϊκού Κανονισμού eIDAS, από το 2018 μέχρι σήμερα έχει προχωρήσει τόσο σε υιοθέτηση νέων νόμων και κανονισμών αλλά και στην τροποποίηση υφιστάμενων ούτως ώστε το νομικό πλαίσιο να καθίσταται επαρκές για τη χρήση ψηφιακών υπηρεσιών εμπιστοσύνης στην Κύπρο, όπως οι Εγκεκριμένες Ηλεκτρονικές Υπογραφές.

Ερ.: Ποια η επίδραση της πανδημίας του COVID-19 στην ανάπτυξη και ζήτηση αυτών των υπηρεσιών και με ποιο τρόπο;

Απ.: Αποτελεί αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι η περίοδος COVID-19 αποτέλεσε μια από τις δυσκολότερες ή ίσως και τη δυσκολότερη περίοδο των τελευταίων ετών , τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για όλη την ανθρωπότητα. Το 2020 πέραν από τις πολλές αρνητικές επιπτώσεις που επέφερε στη ζωή όλων, αποτέλεσε μία καταλυτική χρονιά για τον ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων.

Πολλές επιχειρήσεις προσπαθώντας να ανταπεξέλθουν στις δυσκολίες από τα πολύμηνα και αλλεπάλληλα lockdowns, επιτάχυναν την ανάπτυξη ψηφιακών λειτουργιών και υιοθέτησαν νέες ψηφιακές υπηρεσίες, μέσα σε αυτές και οι υπηρεσίες εμπιστοσύνης. Το ενδιαφέρον των εγγεγραμμένων στην Κύπρο επιχειρήσεων για την υιοθέτηση Εγκεκριμένων Ηλεκτρονικών υπογραφών αυξήθηκε ραγδαία καθώς η εν λόγω υπηρεσία αποτελούσε γρήγορη και οικονομική λύση για τις επιχειρήσεις ώστε να καλύψουν τις ανάγκες υπογραφής εγγράφων διασφαλίζοντας παράλληλα την νομική εγκυρότητα αυτών των εγγράφων.

Με τη συνεργασία και καθοδήγηση της JCC πολλές επιχειρήσεις άλλαξαν τον τρόπο λειτουργίας της καθημερινότητας τους όσο αφορά την παραλαβή, διαχείριση και υπογραφή εγγράφων και μέσα σε λιγότερο από 6 μήνες παρατήρησαν τόσο οικονομικά όσο και διαδικαστικά το όφελος της υιοθέτησης των ψηφιακών υπηρεσιών εμπιστοσύνης.