Γ. Έλληνας: Στροφή πολιτών στα βιολογικά προϊόντα

Αν και η καλλιέργεια βιολογικών προϊόντων βρίσκεται σε αρχικό στάδιο, οι καταναλωτές όλων των ηλικιών στρέφονται πλέον στα βιολογικά προϊόντα, διαπιστώνει ο βοτανολόγος Γιώργος Έλληνας.

Σε συνέντευξη του στη StockWatch, ο κ. Έλληνας εξηγεί γιατί το κλίμα της Κύπρου δεν έχει να κάνει τόσο με τις βιολογικές καλλιέργειες και γιατί το διαφορετικό υψόμετρο που χαρακτηρίζει την κυπριακή ύπαιθρο αποτελεί πλεονέκτημα για την καλλιέργεια και παραγωγή βιολογικών προϊόντων.

Παράλληλα, καλεί το κράτος να στηρίξει τους γεωργούς που επιθυμούν να ασχοληθούν με την παραγωγή βιολογικών προϊόντων, ώστε να ενθαρρυνθούν και να δραστηριοποιηθούν στον τομέα και νέοι γεωργοί.

Τονίζει ότι η αγορά της Κύπρου είναι μικρή και πως γι’ αυτό το λόγο απαιτείται οργάνωση και καθοδήγηση από το κράτος.

Σημειώνει επίσης, πως αν και υπάρχουν αρκετά καταστήματα στην Κύπρο τα οποία προωθούν τα κυπριακά βιολογικά προϊόντα, αυτά εισάγουν και μεγάλες ποσότητες προϊόντων από το εξωτερικό, τα οποία θα μπορούσαν να παράγονται στην Κύπρο αν υπήρχε η ανάλογη στήριξη και καθοδήγηση από τις αρμόδιες υπηρεσίες.

Ακολουθεί η συνέντευξη.

-Η καλλιέργεια βιολογικών προϊόντων είναι ανεπτυγμένη στην Κύπρο ή βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο;

Είναι γεγονός ότι υπάρχει τεράστια αύξηση σε όλο τον κόσμο και ιδιαίτερα στην Ευρώπη, στην καλλιέργεια και κατανάλωση βιολογικών προϊόντων. Στην Κύπρο επίσης παρατηρείται ανοδική τάση στην καλλιέργεια των βιολογικών προϊόντων από τους γεωργούς μας.

Ωστόσο, δυστυχώς θα έλεγα ότι ακόμη βρισκόμαστε στο αρχικό στάδιο, αν και ως νησί που είμαστε θα έπρεπε να περιορίσουμε τις συμβατικές καλλιέργειες και να αυξήσουμε τις βιολογικές ή τουλάχιστον σε κάποιες περιοχές να προωθηθεί η παραγωγή μόνο βιολογικών προϊόντων.

-Το έδαφος της Κύπρου είναι κατάλληλο για την καλλιέργεια των βιολογικών προϊόντων; Που εντοπίζονται οι καταλληλότερες περιοχές;

Υπάρχουν ιδανικές περιοχές οι οποίες είναι ανεκμετάλλευτες ειδικά στα ημιορεινά, αν και έχουμε πάρα πολλούς γεωργούς που δεν ξέρουν τι να φυτέψουν και τι να πουλήσουν για να έχουν ένα λογικό κέρδος.

Να αναφέρω ενδεικτικά την περιοχή του Ατσά κοντά στην κατεχόμενη Πέτρα, η γη της Ευρύχου, στη συγκεκριμένη περιοχή υπάρχουν ελαιώνες βιολογικοί οι οποίοι μάλιστα δίνουν παρά πολύ καλό λάδι με μεγάλη περιεκτικότητα σε πολυφαινόλες που θα μπορούσε να πουληθεί σε τιμή €30 ανά 100 ml αλλά και να εξάγεται στο εξωτερικό.

Επίσης, οι περιοχές που εύκολα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για βιολογικές καλλιέργειες είναι οι ορεινές περιοχές όπου η πλειοψηφία των πολιτών ασχολείται με τη γη, γι’ αυτό το κράτος θα μπορούσε να κηρύξει αυτές τις περιοχές ως περιοχές βιολογικής καλλιέργειας.

-Οι κύπριοι εμπιστεύονται τα βιολογικά προϊόντα;

Ναι, υπάρχει μεγάλη στροφή των πολιτών όλων των ηλικιών προς τη χρήση των βιολογικών προϊόντων, κυρίως από τους γονείς οι οποίοι επιλέγουν βιολογικά προϊόντα από τη βρεφική ηλικία για τα παιδιά τους, όπως το γάλα, τις παιδικές τροφές, καλλυντικά και άλλα.

Κύριος λόγος που οι καταναλωτές προτιμούν τα βιολογικά προϊόντα είναι ότι υπάρχουν πολλές έρευνες που υποδεικνύουν ότι τα βιολογικά προϊόντα είναι πλούσια σε διάφορες βιταμίνες και μέταλλά (σίδηρο, μαγνήσιο, φώσφορο και άλλα) τα οποία βοηθούν πάρα πολύ τον ανθρώπινο οργανισμό διότι είναι απαλλαγμένα από τα φυτοφάρμακα και τα λιπάσματα.

Η  νομοθεσία επίσης, που αφορά στα βιολογικά τρόφιμα απαγορεύει τη χρήση οποιουδήποτε πρόσθετου, συντηρητικού ή τον εμπλουτισμό με γλυκαντικά, χρωστικές, ενισχυτικές γεύσεις και θρεπτικά συστατικά, όπως βιταμίνες και ιχνοστοιχεία.

-Ποια κυπριακά προϊόντα παράγονται σε βιολογική καλλιέργεια;

Όλα τα προϊόντα μπορούν να παραχθούν και βιολογικά, δεν μιλούμε μόνο για ελαιώνες. Υπάρχουν γεωργοί που καλλιεργούν βιολογικά αμπέλια στην Πάφο και στο Άλσος επαρχίας Λεμεσού, άλλοι καλλιεργούν αρωματικά φυτά σε ημιορεινές περιοχές, όπως το ζαμπούκο, τη λουίζα, τη λεβάντα και ρίγανη η οποία καλλιεργείται κυρίως στις ορεινές περιοχές, όπως οι Πλάτρες. Στα κοκκινοχώρια και άλλες περιοχές παράγουν βιολογικές πατάτες και λαχανικά. Λαχανικά και κυρίως μαρούλια παράγονται και στη μικρή ορεινή κοινότητα του Λουβαρά, επειδή το καλοκαίρι δεν έχει πολύ ζέστη.

-Τι κάνει τα κυπριακά βιολογικά προϊόντα να ξεχωρίζουν;

Τα κυπριακά βιολογικά προϊόντα είναι πολύ καλής ποιότητας και σε αυτό συμβάλει η ηλιοφάνεια η οποία αναδεικνύει το άρωμα των λαχανικών. Η κυπριακή ντομάτα για παράδειγμα το καλοκαίρι έχει ένα ξεχωριστό άρωμα συγκριτικά με τις ντομάτες  που παράγονται σε χώρες που δεν έχουν την τύχη να έχουν ήλιο πολλές ώρες.

-Το κλίμα της Κύπρου επηρεάζει τις βιολογικές καλλιέργειες;

Το κλίμα δεν έχει να κάνει τόσο με τις βιολογικές καλλιέργειες υπό την έννοια ότι από τη στιγμή που διαθέτουμε το συγκριτικό πλεονέκτημα του διαφορετικού υψόμετρου μας παρέχεται η δυνατότητα να φυτέψουμε κοντά στη θάλασσα όπου η θερμοκρασία δεν πέφτει κάτω από το μηδέν. Για παράδειγμα σε περιοχές της Πάφου μπορούμε να παράγουμε τροπικές καλλιέργειες όπως οι βιολογικές μπανάνες, τα μάνγκο και τα αβοκάντο. Και τα τρία αυτά προϊόντα παράγονται ήδη στην Κύπρο.

-Το κράτος στηρίζει την ανάπτυξη του κλάδου βιολογικής καλλιέργειας;

Λυπάμαι να παρατηρήσω ότι η κυβέρνηση δε στηρίζει τους γεωργούς που επιθυμούν να ασχοληθούν με τη βιολογική καλλιέργεια.

Δεν υπάρχει καθοδήγηση ώστε να γνωρίζουν τι να φυτέψουν ή τι μπορούν να εξάγουν σε άλλες χώρες.

Είμαστε μια μικρή αγορά γι’ αυτό χρειάζεται να υπάρχει οργανωμένη καθοδήγηση από το κράτος, για το τι μπορεί να καλλιεργήσει ένας γεωργός ώστε να έχει το ανάλογο κέρδος και όχι να καλλιεργούν όλοι τα ίδια προϊόντα και να μην μπορούν να τα διαθέσουν, με αποτέλεσμα να ζημιώνουν και να απογοητεύονται.

Θα πρέπει επίσης, να γνωρίζουμε ότι υπάρχει αγορά που θα απορροφήσει τα προϊόντα μας. Για παράδειγμα, στο πρόσφατο παρελθόν μερίδα γεωργών έχασε σημαντικά ποσά. Επιχειρηματίες ήρθαν στην Κύπρο δημιουργώντας εταιρεία για την καλλιέργεια της Aloe Vera. Ωστόσο, έχασαν την επένδυσή τους, επειδή δεν υπάρχουν εργοστάσια που θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν τα φυτά και να παράγουν διάφορα προϊόντα από την Aloe Vera. 

Ενώ υπάρχουν προϊόντα τα οποία θα μπορούσε κάποιος να επεξεργαστεί και να παράγει αρκετά άλλα προϊόντα, όπως ντοματοχυμό,  ξηρή ντομάτα και άλλα προϊόντα θα οποία θα μπορούσαν να εξαχθούν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, δεν υπάρχουν εργοστάσια αξιοποίησης των βιολογικών προϊόντων.

Ευτυχώς, βέβαια, υπάρχουν αρκετά καταστήματα στην Κύπρο τα οποία προωθούν τα κυπριακά βιολογικά προϊόντα. Ταυτόχρονα όμως, εισάγουν και μεγάλες ποσότητες προϊόντων από την Ελλάδα, την Ιταλία και Ισπανία ενώ όλα αυτά τα προϊόντα θα μπορούσαμε να τα παράγουμε στην Κύπρο αν υπήρχε η ανάλογη στήριξη και καθοδήγηση από τις αρμόδιες υπηρεσίες.

-Είναι η χαμηλή απόδοση ενδεχομένως ένας από τους λόγους για τους οποίους το κράτος δεν επενδύει στον τομέα;

Το πρόβλημα είναι η οργάνωση, δεν υπάρχει κατεύθυνση και έρευνα αγοράς, ώστε  να βοηθηθούν και οι μικροί παραγωγοί να κρατηθούν στο επάγγελμα, αλλά και να ενθαρρυνθούν νέοι άνθρωποι να ενταχθούν στο επάγγελμα.

Οι πρεσβείες της Κύπρου στο εξωτερικό, θα μπορούσαν να συμβάλουν στο έργο της έρευνας αγοράς, για να γνωρίζουν οι γεωργοί τι προϊόντα μπορούν να παράγουν, ώστε να εξαχθούν στο εξωτερικό για να έχουν και το ανάλογο κέρδος που θα τους κρατήσει στο επάγγελμα.

-Τι ισχύει σε ότι αφορά την οργάνωση του κλάδου βιολογικών προϊόντων;

Σήμερα υπάρχουν δυο σύνδεσμοι οι οποίοι προσπαθούν να προωθήσουν τα βιολογικά προϊόντα, ωστόσο χρειάζεται ακόμα να γίνει περισσότερη δουλειά.