Δικαίωμα Πρώτης Άρνησης

Παρόλο που δεν είμαι νομικός, πιστεύω ακράδαντα ότι οι τράπεζες δεν είχαν δικαίωμα να πακετάρουν το δάνειο κάποιου και να το πωλούν σε τρίτους πριν το προσφέρουν στον ίδιο στην τιμή που προτίθενται να το διαθέσουν σε άλλους. Ο νομικός όρος που ισχύει αλλά οι τράπεζες δεν εφαρμόζουν ονομάζεται «Δικαίωμα Πρώτης Άρνησης» ("Right of First Refusal").

Οι τράπεζες οφείλουν πριν προχωρήσουν να προσφέρουν σε τρίτους κάποιο δάνειο (σε πακέτο ή μη) να το προσφέρουν στην ίδια τιμή στο δανειζόμενο και να του δώσουν κάποιο εύλογο περιθώριο χρόνου να βρει την χρηματοδότηση. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί και να έχει ο δανειζόμενος ικανότητα αποπληρωμής και ικανοποιητική εξασφάλιση εφόσον το ποσό θα είναι πολύ μικρότερο από το υπόλοιπο του δανείου και η υποθήκη πλέον ελεύθερη.

Όμως όταν ρωτήσουν τις τράπεζες γιατί δεν πρόσφεραν ένα συγκεκριμένο δάνειο ως όφειλαν στην ίδια τιμή στον δανειολήπτη συνήθως απαντούν ότι επειδή τα προσφέρουν στα Ταμεία "πακέτο" δεν μπορούν να αφαιρέσουν ένα συγκεκριμένο δάνειο από την συμφωνία (the deal) που έχουν κάνει με τους αγοραστές του πακέτου. Αλλά αυτό είναι δικό τους πρόβλημα. Δεν δικαιολογεί την παρανομία. Θα μπορούσαν να το προσφέρουν πρώτα στον δανειολήπτη πριν το συμπεριλάβουν στο «πακέτο» ή ακόμα να το αφαιρέσουν και να διορθώσουν ανάλογα την αμοιβή τους.

Πως όμως κάποιος θα μπορούσε να βρει το δίκαιο του σε μια χώρα που έχουν παραποιήσει τα πάντα προς εξυπηρέτηση ειδικών συμφερόντων είναι άλλη ιστορία.

* Ο Σαββάκης Κ. Σαββίδης είναι οικονομολόγος που ειδικεύεται στην οικονομική ανάπτυξη και τη χρηματοδότηση έργων. Ήταν πρώην ανώτερος διευθυντής στην Κυπριακή Τράπεζα Αναπτύξεως και έχει διατελέσει τακτικός επισκεπτόμενος λέκτορας στο πανεπιστήμια του Harvard και Queen’s του Καναδά. Author Page: http://ssrn.com/author=262460