24/10/2022 14:59
Έμμεσες επιπτώσεις στον τραπεζικό τομέα πιθανόν να αποκρυσταλλωθούν τον επόμενο χρόνο, σύμφωνα με όσα ανέφερε ενώπιον της Επιτροπής Οικονομικών στην έναρξη της συζήτησης για τον κρατικό προϋπολογισμό του 2023, ο κεντρικός τραπεζίτης, Κωνσταντίνος Ηροδότου, ο οποίος συνέστησε στα πιστωτικά ιδρύματα να συνεχίσουν να εφαρμόζουν συνετές πολιτικές διαχείρισης του πιστωτικού κινδύνου.
Επίσης, είπε ότι η πολιτική εξομάλυνσης της νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ, αναμένεται να συνδράμει στην αύξηση του επιτοκιακού εισοδήματος, αλλά να μην είναι επαρκής για να εξισορροπήσει τις δομικές παθογένειες του τραπεζικού τομέα.
Αναφέρθηκε συγκεκριμένα, στο ύψος των μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων, στα αυξημένα κόστη σε σχέση με τα έσοδα, στους περιορισμένους πόρους εισοδήματος, στην ανάγκη για ενδυνάμωση των δομών διακυβέρνησης και λειτουργίας των διοικητικών συμβουλίων, της ανάγκης συνετούς διαχείρισης των επενδύσεων σε κυβερνητικά ομόλογα, καθώς και τους κινδύνους που απορρέουν από την κλιματική αλλαγή.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο κ. Ηροδότου στις επιπτώσεις στον τραπεζικό τομέα από τη σοβαρή οικονομική κρίση που βιώνει ο Λίβανος, καθώς στην Κύπρο υπάρχουν εννέα υποκαταστήματα λιβανικών τραπεζών.
Πρόσθεσε ότι αναγνώρισαν έγκαιρα τους κινδύνους που ελλόχευαν και έλαβαν μέτρα, αποτρέποντας έτσι τις οποιεσδήποτε αρνητικές επιδράσεις στους καταθέτες.
Όσον αφορά την RCB, είπε ότι προχώρησαν άμεσα και αποφασιστικά στο καταρτισμό του κατάλληλου πλάνου, μέσω του οποίου και διασφαλίστηκε ότι οι καταθέτες δεν θα επηρεαστούν.
Αναδιαρθρώσεις δανείων
Αξιοσημείωτο χαρακτήρισε ο Κεντρικός τραπεζίτης, τον όγκο των αναδιαρθρώσεων στις οποίες προχώρησαν τα πιστωτικά ιδρύματα, ενεργώντας στη βάση των σχετικών παραινέσεων της ΚΤΚ.
Συγκεκριμένα ανέφερε ότι οι αναδιαρθώσεις στις οποίες προέβησαν τα τραπεζικά ιδρύματα κατά το 2021 αυξήθηκαν σε €1,7 δισ., σε σύγκριση με €480 εκατ. το 2020.
Δανεισμός πραγματικής οικονομίας
Σε σχέση με το δανεισμό, ο κ. Ηροδότου είπε ότι το πρώτο εξάμηνο του 2022 ανήλθε στα €2 δισ., ενώ συνολικά τα τελευταία δυόμισι χρόνια το σύνολο των νέων πιστωτικών διευκολύνσεων λόγω των διαδοχικών κρίσεων, έφτασε στα €8,1 δισ.
Θα πέσει ο πληθωρισμός
Όσον αφορά την οικονομία, σημείωσε ότι ο πληθωρισμός αναμένεται να υποχωρήσει στο 3,9% το 2023, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Κεντρικής Τράπεζας, σε σχέση με 8,4% που θα ανέλθει το 2022.
Αυτό ανέφερε μιλώντας ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών, ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου Κωνσταντίνος Ηροδότου, αναφορικά με την υφιστάμενη οικονομική κατάσταση και τις εκτιμήσεις του για το 2023.
Ο κ. Ηροδότου δήλωσε ότι η κυπριακή οικονομία έχει καταγράψει σημαντική μεγέθυνση 6,3% κατά το πρώτο εξάμηνο του 2022, παρά τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις συνεπακόλουθες διεθνείς κυρώσεις που επιβλήθηκαν στη Ρωσία.
Πρόσθεσε ότι οι συνέπειες του πολέμου στην Ουκρανία δεν είναι ακόμα όλες εμφανείς στα διαθέσιμα στοιχεία της οικονομικής δραστηριότητας στην Κύπρο για το πρώτο μισό του χρόνου.
Σημείωσε ότι κατά το δεύτερο μισό του τρέχοντος έτους, αλλά κυρίως το πρώτο μισό του 2023, αναμένεται να καταγραφούν πιο έντονα κάποιες επιπτώσεις στην εγχώρια οικονομία λόγω του πολέμου.
Παράλληλα είπε ότι παρά την αναμενόμενη επιβράδυνση στο ΑΕΠ το 2022, σε σχέση με ισχυρή οικονομική ανάπτυξη ύψους 6,6% το 2021, ο ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης το δεύτερο εξάμηνο του 2022, αναμένεται να μείνει θετικό.
Αναλυτικότερα, ο Κεντρικός τραπεζίτης είπε ότι ο ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης για ολόκληρο το 2022 αναμένεται να ανέλθει στο 5,5%, σύμφωνα με τις ενδιάμεσες προβλέψεις του Σεπτεμβρίου 2022.
Πρόσθεσε ότι η μεγέθυνση του ΑΕΠ προβλέπεται ότι θα προέλθει κυρίως από την εγχώρια ζήτηση, τις επενδύσεις και την ιδιωτική κατανάλωση, αλλά και την ταχύτερη από την αναμενόμενη ανάκαμψη της τουριστικής βιομηχανίας.
Σημείωσε ότι παρά την απώλεια των Ρώσων τουριστών, τα συνολικά έσοδα από τον τουρισμό αυξήθηκαν κατά 141,3% τους πρώτους επτά μήνες του 2022, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2021.
Ανάπτυξη και μακροοικονομικές προβλέψεις
Όσον αφορά το έτη 2023 και 2024, ο κ. Ηροδότου είπε ότι η ανάπτυξη του ΑΕΠ αναμένεται να ανέλθει στο 2,5% και 3,1% αντίστοιχα, καταγράφοντας προς τα κάτω αναθεώρηση σε σχέση με τις προηγούμενες προβλέψεις.
Αναφορικά με τον προϋπολογισμό του 2023, δήλωσε ότι οι μακροοικονομικές προβλέψεις θεωρούνται ρεαλιστικές και συνάδουν σε γενικές γραμμές με τις ενδιάμεσες προβλέψεις Σεπτεμβρίου 2022.
Σημειώνει ότι μεγάλη αβεβαιότητα χαρακτηρίζει τις προβλέψεις διεθνώς, ενώ όσον αφορά την Κύπρο δήλωσε ότι οι κύριοι καθοδικοί κίνδυνοι για το ΑΕΠ, σχετίζονται με μεγαλύτερης από την αναμενόμενη αρνητικής επίδρασης στις εξαγωγές υπηρεσιών, συνεπεία του πολέμου στην Ουκρανία.
Άνοδος επιτοκίων
Απαντώντας σε ερώτηση για την επίπτωση της ανόδου των επιτοκίων, ο κ. Ηροδότου είπε πως υπάρχει ανησυχία, για να σημειώσει ότι υπάρχουν σε εφαρμογή μακροπροληπτικοί κανόνες, που προστατεύουν και τις τράπεζες και τους δανειολήπτες.
Αναφέρθηκε ειδικότερα, στην πρόνοια για τη σχέση δανείου προς την εξασφάλιση, η οποία είναι το 80% για πρώτη κατοικία και στο 70% για δεύτερη ή τρίτη, καθώς και στην πρόνοια βάσει της οποίας η αποπληρωμή ενός δανείου δεν πρέπει να υπερβαίνει το 80% του διαθέσιμου εισοδήματος ενός δανειολήπτη.
«Αυτά είναι για προστασία και των δύο πλευρών, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι η αύξηση των επιτοκίων δεν θα επιφέρει προβλήματα», είπε.
Κατά της επέκτασης αναστολής εκποιήσεων
Σε σχέση με την πρόθεση της Βουλής να επεκτείνει εκ νέου την αναστολή των εκποιήσεων, ο κ. Ηροδότου είπε πως η ΚΤΚ είναι μεν υπέρ των ευάλωτων νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, αλλά τάχθηκε κατά της συνεχόμενης αναστολής των εκποιήσεων.
Τα ΜΕΔ είναι παλαιότερα και δεν δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας ή στη κρίση που σχετίζεται με τη Ουκρανία, εξήγησε, προσθέτοντας ότι μια νέα επέκταση της αναστολής των εκποιήσεων έθετε νέους κινδύνους για τις τράπεζες.
Όπως είπε, υπάρχει μια καινούργια πρόκληση που σχετίζεται με την αύξηση των επιτοκίων, η οποία θα επηρεάσει το διαθέσιμο εισόδημα και νοικοκυριών και μικροεπιχειρήσεων και συνεπώς τη δυνατότητα αποπληρωμής των δανείων τους.
«Αυτή είναι καινούργια πρόκληση και να μην επιτρέπεται στις τράπεζες να διαχειριστούν τις καθυστερημένες υποθέσεις (backlog), ενώ ξέρουμε ότι το 2023 θα έχουμε καινούργιες προκλήσεις βάζουμε κινδύνους που θα επηρεάσουν την ίδια την οικονομία», είπε, προσθέτοντας πως «εξ ου και εμείς πάντοτε είμαστε υπέρ των μηχανισμών επίλυσης συμπεριλαμβανομένων ακόμη και των Δικαστηρίων».
Ανακριβή δημοσιεύματα για ΟΧΣ
Εξάλλου, ερωτηθείς για τις εξελίξεις στον Οργανισμό Χρημαδοτήσεως Στέγης (ΟΧΣ) και την έγκριση του διορισμού του Προέδρου του ΔΣ του ΟΧΣ και του Γενικού Διευθυντή, ο κ. Ηροδότου είπε πως μετά την έγκριση της ΚΤΚ για το διορισμό δύο μελών του ΔΣ το διοικητικό όργανο του ΟΧΣ θα μπορεί να λειτουργεί.
Χαρακτήρισε «ανακριβή» τα δημοσιεύματα ότι είναι ακέφαλος ο Οργανισμός, λέγοντας ότι αποσκοπούν στο «να βάλουν πίεση» στην ΚΤΚ.
«Υπάρχει αναπληρωτής ΓΔ, υπάρχει αναπληρωτής Πρόεδρος του ΔΣ και λαμβάνουν αποφάσεις και έχει αρκετά μέλη», είπε, προσθέτοντας ότι ως ανεξάρτητη αρχή η ΚΤΚ θα κάνει τη δουλειά και θα εξετάσει τους φακέλους των διορισμών σε σχέση με την ικανότητα και καταλληλότητα (fit and proper).
Σημείωσε δε πως μερικοί φάκελοι διορισμών δεν είναι πλήρεις και ζητούνται περαιτέρω στοιχεία. Είπε τέλος πως η ΚΤΚ, εφόσον ένας φάκελος θεωρεί πλήρης, τότε θα χρειαστεί περίοδο 60 ημερών για να ολοκληρώσει τη διαδικασία.