16/12/2024 15:00
Με τις ομιλίες των προέδρων των κοινοβουλευτικών κομμάτων , αρχίζει σήμερα η τριήμερη συζήτηση και ψήφιση του κρατικού προϋπολογισμού για το 2025.
Σημειώνεται ότι οι ομιλίες των αρχηγών, κατά κανόνα δεν περιορίζονται μόνο σε θέματα οικονομίας, αλλά επεκτείνονται και σε άλλα θέματα επικαιρότητας, αλλά και στο διαχρονικό πρόβλημα του κυπριακού, καθώς και σε άλλα κοινωνικά και διεθνή προβλήματα.
Η συζήτηση θα ξεκινήσει με ανάγνωση περίληψης της έκθεσης της Επιτροπής Οικονομικών, από την πρόεδρο της, βουλευτή του ΔΗΚΟ Χριστιάνα Ερωτοκρίτου, επιτροπή η οποία σε πολυάριθμες συνεδριάσεις μελέτησε τους προϋπολογισμούς, κατά υπουργείο, υφυπουργείο και τους άλλους ανεξάρτητους θεσμούς και υπηρεσίες.
Στην έκθεση επισημαίνεται μεταξύ άλλων ότι η προοπτική της κυπριακής οικονομίας μεσοπρόθεσμα, με βάση τις μακροοικονομικές προβλέψεις της κυβέρνησης, είναι θετική, περιβάλλεται ωστόσο από σημαντική αβεβαιότητα.
Υπάρχει ανησυχία για την ακρίβεια, το αυξημένο κόστος δανεισμού και στέγασης, καθώς και τις υψηλές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας, που επηρεάζουν κυρίως τα μεσαία και χαμηλά εισοδηματικά στρώματα.
Σημειώνεται ότι ο κρατικός προϋπολογισμός του 2025 όπως κατατέθηκε στην Βουλή προβλέπει ότι το πρωτογενές πλεόνασμα θα φτάσει στο 4,8% και δαπάνες €10,2 δισ., ενώ το δημόσιο χρέος θα μειωθεί στο 64,2% ως ποσοστό του ΑΕΠ.
Το ΑΕΠ εκτιμάται ότι θα φθάσει στα €33,86 δισ., με ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 3,1% και με τον εναρμονισμένο δείκτη τιμών καταναλωτή να προβλέπεται στο 2,0%.
Το δημοσιονομικό πλεόνασμα θα φθάσει στο €1,13 δισ. το οποίο αντιστοιχεί σε 3,3% του ΑΕΠ, ενώ στον προϋπολογισμό , σύμφωνα με την έκθεση της Κοινοβουλευτικής επιτροπής Οικονομικών, έχουν περιληφθεί αυξημένες αναπτυξιακές, κεφαλαιουχικές, και κοινωνικές παροχές.
Έσοδα και δαπάνες
Συγκεκριμένα, ο κρατικός προϋπολογισμός του 2025, όπως κατατέθηκε στη Βουλή, προβλέπει δαπάνες (τακτικές και αναπτυξιακές) για τις οποίες ζητείται έγκριση πληρωμής (μη περιλαμβανομένων των δαπανών που βαρύνουν το Πάγιο Ταμείο), ύψους €9.403.283.1011 (εξαιρουμένων των τροποποιήσεων που κατατέθηκαν εκ των υστέρων από το Υπουργείο Οικονομικών) και παρουσιάζει αύξηση δαπανών κατά 3,25% σε σύγκριση με τις αρχικά προϋπολογισθείσες και εγκριθείσες δαπάνες του προϋπολογισμού του 2024 (μη περιλαμβανομένου του συμπληρωματικού προϋπολογισμού για το 2024).
Οι κυριότερες κατηγορίες δαπανών για το 2025 αφορούν σε δαπάνες προσωπικού €3.6 δισ., λειτουργικές δαπάνες €1.4 δισ., μεταβιβαστικές πληρωμές σχεδόν €4 δισ. και κεφαλαιουχικές δαπάνες ύψους €1,1 δισ., αλλά και για την εξυπηρέτηση δημόσιου χρέους (τόκοι και αποπληρωμή δανείων) περιλήφθηκε κονδύλι ύψους €2.7 εκατ.
Όσον αφορά τα έσοδα του κράτους για το 2025, προβλέπονται ότι αφορούν σε άμεσους φόρους ποσό ύψους €3,9 δισ., έμμεσους φόρους €4,6 δισ. και μη φορολογικά έσοδα ύψους €1,8 δισ.
Το πρόγραμμα
Με βάση το πρόγραμμα συζήτησης του προϋπολογισμού, οι αρχηγοί των επτά κοινοβουλευτικών κομμάτων, θα έχουν στην διάθεση τους, ΔΗΣΥ, ΑΚΕΛ, ΔΗΚΟ 40 λεπτά και τα υπόλοιπα κόμματα ΕΛΑΜ, ΕΔΕΚ, ΔΗΠΑ και Οικολόγοι 30 λεπτά.
Η συνεδρία της Ολομέλειας της Βουλής έχει προγραμματισθεί να ξεκινήσει στις 4 μετά το μεσημέρι, αρχίζοντας με τις ομιλίες των αρχηγών των κομμάτων με την μικρότερη δυναμική στο Κοινοβούλιο.
Η συζήτηση θα συνεχιστεί αύριο και μεθαύριο με ολοήμερες συνεδριάσεις και ομιλίες βουλευτών, οι οποίοι επικεντρώνονται σε ειδικά θέματα και θα ολοκληρωθεί το βράδυ της Τετάρτης με την ψήφιση του προϋπολογισμού, της αποκοπές και τις δεσμεύσεις κονδυλίων.
Σημειώνεται ότι για αύριο έχει προγραμματισθεί στο βήμα του κοινοβουλίου να ανέβουν 16 βουλευτές από το πρωί 9.00 μέχρι τις 1.00 μ.μ και 20 ομιλητές το απόγευμα από τις 3.00 μ.μ. μέχρι τις 8.00 μ.μ..
Όσον αφορά μεθαύριο Τετάρτη η συνεδρία της Ολομέλειας έχει προγραμματισθεί να ξεκινήσεις στις 3.00 μ.μ. με τις ομιλίες των κοινοβουλευτικών εκπροσώπων των κομμάτων και να ολοκληρωθεί στις 6.00 μ.μ. με την ψήφιση του προϋπολογισμού του 2025.
Τροπολογίες με την σέσουλα
Ο προϋπολογισμός θεωρείται σίγουρο ότι θα υπερψηφιστεί από την Ολομέλεια του σώματος, καθώς υπέρ αναμένεται ότι θα ψηφίσουν οι βουλευτές του ΔΗΣΥ, ΔΗΚΟ, ΔΗΠΑ και ΕΔΕΚ.
Κατά θα ταχθεί το ΑΚΕΛ, όπως ήδη έχει ανακοινώσει, ενώ ακόμα δεν ξεκαθάρισε η στάση που θα τηρήσουν το ΕΛΑΜ και Οικολόγοι και οι τρεις ανεξάρτητοι βουλευτές.
Αξίζει να αναφερθεί περαιτέρω ότι σήμερα σε έκτακτη συνεδρία της κοινοβουλευτικής επιτροπής Οικονομικών τα κοινοβουλευτικά κόμματα προέβησαν σε ομαδοποίηση των τροπολογιών που κατέθεσαν τις προηγούμενες μέρες, με αποτέλεσμα ο αριθμός τους που ξεπερνά τις 120 να μειωθεί σημαντικά.
Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι αναμένεται να εξασφαλίσουν πλειοψηφία και να εγκριθούν, η αποκοπή των κονδυλίων για τις αποκρατικοποιήσεις, η αποκοπή του 10% στις συμβουλευτικές υπηρεσίες και 5% στις λειτουργικές δαπάνες, σεμινάρια και εκπαίδευση προσωπικού.