19/01/2022 12:58
Κοντά σε κατάληξη στην τελική μορφή του κειμένου που θα οδηγηθεί στην Ολομέλεια, βρίσκεται η κοινοβουλευτική Επιτροπή Νομικών, σε ότι αφορά το νομοσχέδιο για τη σύσταση και λειτουργία της Ανεξάρτητης Αρχής κατά της Διαφθοράς, αν και εξακολουθούν να παραμένουν ανοικτά ζητήματα.
Η κοινοβουλευτική Επιτροπή Νομικών συμφώνησε σήμερα στον τρόπο διορισμού των μελών της Αρχής, ωστόσο εξακολουθεί να εκκρεμεί η ρύθμιση των αρμοδιοτήτων της Αρχής. Τα δύο θέματα, αποτελούν τα μεγαλύτερα αγκάθια του νομοσχεδίου, που απασχόλησαν σε μεγαλύτερο βαθμό τα μέλη της Επιτροπής.
Η σημερινή συνεδρία, ακολούθησε τη χθεσινή σύσκεψη υπό τον πρόεδρο της Δημοκρατίας, στην οποία συμμετείχαν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς, καθώς επίσης και αρχηγοί και εκπρόσωποι των κοινοβουλευτικών κομμάτων.
Τα πλείστα μέλη της επιτροπής Νομικών εμφανίσθηκαν σήμερα αποφασισμένα να ξεπεραστούν τα αδιέξοδα και να υπάρξει κατάληξη σε κείμενο κοινής αποδοχής.
Στόχος της επιτροπής, είναι να οδηγήσει το νομοσχέδιο στην Ολομέλεια, την πρώτη εβδομάδα Φεβρουαρίου.
Τα βρίσκουν στον τρόπο διορισμού μελών της Αρχής
Σχετικά με την σύσταση Γνωμοδοτικού Συμβουλίου το οποίο θα έχει την αρμοδιότητα να επιλέγει τα πρόσωπα που θα αποτελούν την ηγεσία της Αρχή, τα μέλη της Επιτροπής καταθέσαν τις θέσεις και τους προβληματισμούς τους όσο αφορά το πως θα διορίζονται αλλά και από ποιους θα απαρτίζεται το Γνωμοδοτικό Συμβούλιο.
Σε ότι αφορά τον τρόπο διορισμού των μελών της Αρχής, συμφωνήθηκε ότι θα συσταθεί το γνωμοδοτικό συμβούλιο που θα καταρτίζει το 15 μελές συμβούλιο της Αρχής (επίτροπος διαφάνειας, μια εξαετής θητεία), και θα καταθέτει σχετικό κατάλογο στην υπουργό Δικαιοσύνης, η οποία με τη σειρά της θα ενημερώνει τη βουλή, πριν προχωρήσουν οι διορισμοί.
Η Βουλή θα καλείται να παραχωρήσει την έγκρισή της για τα προτεινόμενα μέλη, ενώ το τελικό λόγο θα έχει ο πρόεδρος της Δημοκρατίας.
Μεταξύ των προτάσεων που ακούστηκαν για τα μέλη του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου είναι Πρύτανης Νομικής Σχολής, Γενικός Εισαγγελέας, Γενικός Ελεγκτής, Επίτροπος Διοικήσεως και εκπρόσωπος από την Κοινωνία των Πολιτών.
Η υπουργός Δικαιοσύνης Στέφη Δράκου δεν διαφώνησε με τη διαδικασία, ωστόσο σημείωσε ότι δεν θα πρέπει η Βουλή να ακυρώνει την πρόταση του Γνωμοδοτικού.
Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Άριστος Δαμιανού είπε ότι η προσπάθεια είναι να διασφαλιστεί η συμμετοχή της Βουλής των Αντιπροσώπων στην διαδικασία επιλογής των μελών της Αρχής.
Η βουλευτής του ΔΗΣΥ Φωτεινή Τσιρίδου εξέφρασε τον προβληματισμό της αναφορικά με τον τρόπο που θα διορίζονται τα μέλη του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου, αλλά και για την συμμετοχή της Βουλής στην διαδικασία.
Ανοικτό το θέμα αρμοδιοτήτων της Αρχής κατά Διαφθοράς
Όσον αφορά στο θέμα της απόδοσης ανακριτικών εξουσιών στην Αρχή, η επικεφαλής της Κυπριακής Αντιπροσωπείας στην Επιτροπή GRECO και δικηγόρος της Δημοκρατίας, Αλεξία Καλησπέρα, ανέφερε ενώπιον της Επιτροπής, ότι η θέσης της Νομικής Υπηρεσίας παραμένει πως δεν θα πρέπει να υιοθετηθεί η σχετική πρόταση.
Αντιπρότεινε όπως βάσει της υφιστάμενης νομοθεσίας, δοθεί το δικαίωμα στην Αρχή να «ακούει» μαρτυρία από πρόσωπα που δυνατόν να έχουν στοιχεία ή πληροφορίες.
Η κ. Καλησπέρα επεσήμανε ακόμα, ότι σύντομα αναμένεται έλεγχος από την Επιτροπή στην Κύπρο και εξέφρασε την εκτίμηση πως στο υπό συζήτηση νομοσχέδιο θα προβληματίσει η εκ των προτέρων διαβούλευση με το νομοθετικό σώμα για τον διορισμό μελών της Αρχής.
Από πλευράς ΑΚΕΛ ο βουλευτής Γιώργος Λουκαΐδης επέμεινε ότι είναι αναγκαίο να συζητηθεί περαιτέρω το ζήτημα της ενίσχυσης της Αρχής με ερευνητικές/ανακριτικές εξουσίες, για αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των πολιτών προς τις αρχές όπως είπε.
Έφερε ως παράδειγμα της Μάλτα η οποία είχε παρόμοια προβλήματα διαφθοράς με την Κύπρο, αναφέροντας χαρακτηριστικά και την δολοφονία δημοσιογράφου, σημειώνοντας ότι η χώρα προχώρησε σε τροποποίηση του Συντάγματος για την αποτελεσματικότερη καταπολέμηση της διαφθοράς. Υποστήριξε ότι η Αρχή πρέπει να είναι ανεξάρτητη και στους διορισμούς.
Ο βουλευτής της ΕΔΕΚ Κώστας Ευσταθίου από την πλευρά του στήριξε την θέση της Νομικής Υπηρεσίας, ότι θα πρέπει να τεθούν όρια στις αρμοδιότητές της Αρχής.
Ο βουλευτής του ΔΗΚΟ Πανίκος Λεωνίδου είπε ότι θα πρέπει να γίνει αναδιάταξη των αρμοδιοτήτων της Αρχής, ώστε «πέραν από το να εξετάζει παράπονα να μπορεί να εξετάζει καταγγελίες».
Ο πρόεδρος της Επιτροπής Νίκος Τορναρίτης εξέφρασε την εκτίμηση ότι ο διάλογος βρίσκεται σε πολύ καλό σημείο τόσο για τις εξουσίες της Αρχής, όσο και το διορισμό Γνωμοδοτικού Συμβουλίου, δηλώνοντας ότι «ο στόχος είναι η ισχυροποίηση εξουσιών της Αρχής εντός του Συντάγματος».
Ο κ. Τορναρίτης πρόσθεσε ότι δίδεται χρόνος μέχρι την επόμενη Τετάρτη για να συνεχιστεί η διαβούλευση επί του θέματος των ανακριτικών εξουσιών της Αρχής και επί της σύστασης Γνωμοδοτικού Συμβουλίου και του τρόπου επιλογής των προσώπων που θα το αποτελούν.
Η διαβούλευση θα γίνει μεταξύ των μελών της Επιτροπής και της υπουργού Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως Στέφης Δράκου, ώστε υπάρξει κατάληξη σε μια απόφαση κοινής αποδοχής, η οποία δεν θα συγκρούεται με το Σύνταγμα, όπως αναφέρθηκε.
Το γνωμοδοτικό συμβούλιο θα καταθέτει 15 ονόματα
Σε δηλώσεις μετά την συνεδρία ο κ. Τορναρίτης, είπε ότι άρχισαν να βλέπουν φως στην άκρη της σήραγγας αναφορικά με τον τρόπο διορισμού των μελών και τις εξουσίες της Επιτροπής.
Όσο αφορά τον διορισμό των μελών ανέφερε ότι η πρόταση προνοεί να ορίζεται ένα γνωμοδοτικό συμβούλιο που θα καταθέτει κατάλογο 15 ονομάτων στην Υπουργό. Η Υπουργός, είπε, θα έρχεται ακολούθως στη Βουλή για να την ενημερώνει και να συζητά μαζί με την Βουλή και ακολούθως η Υπουργός μέσω του Υπουργικού Συμβουλίου θα προχωρεί στο διορισμό.
Τα πράγματα, όπως είπε, πρέπει να είναι και να φαίνονται ξεκάθαρα, για να διασφαλιστεί πέραν πάσης λογικής αμφιβολίας η ανεξαρτησία των προσώπων αυτών. Είπε επίσης ότι καταλήγουν σε ένα ισχυρό νομοθέτημα το οποίο οφείλουν να υπερασπιστούν.
Υιοθετούνται προτάσεις του ΑΚΕΛ
Ο Βουλευτής της ΑΚΕΛ Άριστος Δαμιανού ανέφερε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δεν στερείται νομοθεσιών για την πάταξη της διαφθοράς, ωστόσο αυτό που επιβάλλεται είναι τα δημόσια πρόσωπα να υπηρετούν τις θέσεις τους για το δημόσιο συμφέρον και όχι για την τσέπη τους.
Επαναλαμβάνοντας τη θέση ότι η Αρχή θα πρέπει «να έχει δόντια», εξέφρασε ικανοποίηση που η Κυβέρνηση ευθυγραμμίζεται με την απαίτηση του κόμματος να έχει ρόλο η Βουλή και η κοινωνία των πολιτών για τους διορισμούς και να έχει αρμοδιότητες που να της επιτρέπουν να επιτελεί την αποστολή της με βάση των περί Ερευνητικών Επιτροπών νόμο.
Πρόσθεσε ότι πολλές από τις προτάσεις του ΑΚΕΛ υιοθετούνται. Είπε επίσης ότι υπάρχει ανοικτή συζήτηση για απόδοση και ανακριτικών αρμοδιοτήτων στην Αρχή, με βάση εισήγηση του δικηγορικού συλλόγου, την οποία όπως είπε είναι έτοιμοι να συζητήσουν, ωστόσο όπως είπε προκύπτουν κάποια συνταγματικά ζητήματα.
Επιμένει το ΔΗΚΟ για τροποποίηση Συντάγματος
Η Βουλευτής του ΔΗΚΟ Χριστιάνα Ερωτοκρίτου εξέφρασε την ικανοποίησή της που γίνεται αποδεκτή η επίμονη θέση του ΔΗΚΟ αναφορικά με το διορισμό των μελών της Αρχής, ώστε να δημιουργείται μια πραγματικά ανεξάρτητη αρχή. Είπε επίσης ότι επιμένουν στην πρόταση τους για τροποποίηση του Συντάγματος ώστε το Κοινοβούλιο να έχει ρόλο λόγο και άποψη για τον διορισμό των μελών της Αρχής.
Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ Πανίκος Λεωνίδου ανέφερε ότι το νομοσχέδιο περιορίζει τον ανακριτικό ρόλο της υπό σύσταση Αρχής και γίνεται έντονη συζήτηση κατά πόσο πέρα από την συζήτηση και καταγραφή παραπόνου ή καταγγελίας θα μπορεί να προχωρεί σε κάτι επιπρόσθετο.
Πρόσθεσε ότι θέση τους είναι ότι θα πρέπει τουλάχιστον να έχει ερευνητικές εξουσίες. Αναφορικά με το γνωμοδοτικό όργανο για διορισμό των μελών της Αρχής είπε ότι όλα θα ξεκαθαρίσουν στην επόμενη συνεδρίαση, ενώ είπε ότι ο ίδιος πρότεινε τριμελή επιτροπή αποτελούμενη από τον Γενικό Εισαγγελέα, τον Γενικό Ελεγκτή και την Επίτροπο Διοικήσεως.
Ο Βουλευτής της ΕΔΕΚ Κωστής Ευσταθίου ανέφερε ότι η όλη διαδικασία για την Αρχή θα έχει πολύ σύντομα αίσιο τέλος, αφού έχουν δοθεί ικανές αρμοδιότητες στην Αρχή να προχωρήσει σε έρευνες και πρόληψη, ενώ εξαρτάται από τον καθένας μας, όπως είπε, κατά πόσο θα επιτύχει ο θεσμός.
Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ - Συνεργασία Αλέκος Τρυφωνίδης ανέφερε ότι χαιρέτισε την πραγματική πολιτική βούληση που υπάρχει για πάταξη και την πρωτοβουλία της Υπουργού για διαβούλευση για τον ανεξάρτητο τρόπο διορισμού των μελών της Αρχής ενώ είπε ότι παράλληλα πρέπει να έχει ουσιαστικές ερευνητικές αρμοδιότητες. Εξέφρασε την ελπίδα στην ερχόμενη συνεδρία της Επιτροπής να έχουν ενώπιον τους τελικό κείμενο για ψήφιση στην Ολομέλεια.