Ανάμεικτα φαίνεται πώς είναι τα συναισθήματα των πολιτικών κομμάτων σε σχέση με τα μέτρα που ανακοίνωσαν οι δύο συστηματικές τράπεζες της χώρας, Τράπεζα Κύπρου και Ελληνική Τράπεζα, προς ανακούφιση νοικοκυριών και επιχειρήσεων από τα επιτόκια και τις τραπεζικές χρεώσεις.
Η Ελληνική Τράπεζα ανακοίνωσε χθες το απόγευμα σειρά μέτρων, που έχουν σχεδιαστεί για την διευκόλυνση και ενίσχυση της κυπριακής κοινωνίας, των νοικοκυριών και των ευάλωτων ομάδων, όπως μεταξύ άλλων η εγκατάσταση νέων ΑΤΜ σε περιοχές με αυξημένες ανάγκες.
Αντίστοιχα, το πρωί της Παρασκευής η Τράπεζα Κύπρου ανακοίνωσε μέτρα που περιλαμβάνουν μειώσεις επιτοκίων, επιβραβεύσεις στους συνεπείς δανειολήπτες, νέα στεγαστικά και επιχειρηματικά δάνεια με ευνοϊκούς όρους και διευκολύνσεις για συγκεκριμένες ηλικιακές ομάδες.
Σημειώνεται ότι οι ανακοινώσεις των μέτρων, ήρθαν μετά από έντονες ζυμώσεις και παρασκήνιο που έφτασε μέχρι και το προεδρικό τις προηγούμενες μέρες, υπό το φως των συζητήσεων γύρω από την πρόταση νόμου του ΑΚΕΛ για έκτακτη φορολόγηση των κερδών των τραπεζών, η οποία απορρίφθηκε τελικά από την Ολομέλεια της Βουλής την περασμένη εβδομάδα.
Ελάχιστη υποχρέωση έναντι κοινωνίας
Οι εξαγγελίες για μείωση επιτοκίων και κατάργηση τραπεζικών χρεώσεων δεν αποτελούν επιβράβευση της κοινωνίας αλλά την ελάχιστη υποχρέωση που έχουν οι τράπεζες έναντι της κοινωνίας, σημειώνει σε ανακοίνωση του για το ζήτημα το ΑΚΕΛ.
«Η προσπάθεια του ΑΚΕΛ να ταράξει τα λιμνάζοντα νερά στον ολιγοπωλιακό υπερπροστατευμένο κόσμο των τραπεζών -που στηρίχθηκε από το σύνολο της κοινωνίας- έχει αποδώσει καρπούς», παρατηρεί το κόμμα.
Υπογραμμίζει ακόμη ότι «η σημερινή ανακοίνωση της Τράπεζας Κύπρου αποτελεί επιβεβαίωση αυτής της προσπάθειας και υπενθυμίζει τόσο προς την κυβέρνηση Νίκου Χριστοδουλίδη, όσο και προς εκείνους που παραμένουν ακούραστοι υπηρέτες των συμφερόντων των τραπεζών, ότι δεν θα υπάρξει καμία ανοχή σε αυθαιρεσίες, καταχρήσεις και παρανομίες από πλευράς του χρηματοπιστωτικού συστήματος».
«Ότι απαίτηση της κοινωνίας είναι να τεθούν όρια και φραγμοί απέναντι στην ασυδοσία του τραπεζικού συστήματος. Ασφαλώς και αυτή η προσπάθεια δεν ολοκληρώνεται με τις σημερινές ανακοινώσεις», ξεκαθαρίζει.
Το ΑΚΕΛ, καταλήγει, θα συνεχίσει με την ίδια αποφασιστικότητα ν’ αναλαμβάνει πρωτοβουλίες για προστασία και στήριξη της κοινωνίας, των εργαζομένων, των ευάλωτων, της μεσαίας τάξης από τα ολιγοπώλια και την ακρίβεια.
Διιστάμενες οι απόψεις συγκυβερνώντων
Διαφορετικά αξιολογούν τα μέτρα τα κόμματα της συγκυβέρνησης, με το ΔΗΚΟ να μένει ικανοποιημένο, σε αντίθεση με την ΕΔΕΚ που χαρακτηρίζει τα μέτρα «ψίχουλα» μπροστά στα υπερκέρδη των τραπεζών.
Σε ανακοίνωση για τα μέτρα, το ΔΗΚΟ υποστηρίζει ότι πρόκειται για μια θετική εξέλιξη η οποία κατέστη δυνατή με την υπεύθυνη πολιτική στάση των κομμάτων και των βουλευτών που καταψήφισαν την επικίνδυνη, όπως την χαρακτηρίζει, πρόταση του ΑΚΕΛ.
«Αν η πρόταση του ΑΚΕΛ για έκτακτη φορολογία είχε γίνει αποδεκτή, σήμερα θα βρισκόμασταν μπροστά σε νέες χρεώσεις για τους δανειολήπτες και όχι μπροστά σε μέτρα στήριξης και επιβράβευσης», σημειώνει.
«Το Δημοκρατικό Κόμμα συνεχίζει με υπευθυνότητα και εποικοδομητική διακυβερνητική συνεργασία, να ενεργεί με τρόπο που να θωρακίζεται η στήριξη της κυπριακής οικονομίας και των πολιτών, μακριά από επικίνδυνες προτάσεις που θα οδηγήσουν τη χώρα και πάλι σε αδιέξοδα και αβεβαιότητα», προσθέτει.
«Θα κριθούν κατά την υλοποίηση»
Η ΕΔΕΚ από την άλλη, υποδεικνύει ότι το κόστος των μέτρων που ανακοίνωσαν σήμερα οι τράπεζες, είναι «ψίχουλα μπροστά στα υπερκέρδη που συσσώρευσαν».
Σύμφωνα με το κόμμα, «οι τράπεζες για δύο χρόνια κώφευσαν στις εκκλήσεις της ΕΔΕΚ για λήψη ανακουφιστικών μέτρων για τους δανειολήπτες, για να μπορέσουν να συσσωρεύσουν υπερκέρδη».
Παραθέτει ταυτόχρονα, τρία ερωτήματα που προκύπτουν όπως επισημαίνεται, από την ενέργεια δύο τραπεζών να ανακοινώσουν μέτρα για δάνεια και χρεώσεις, στα οποία η ΕΔΕΚ δίνει ενδεχόμενη εξήγηση κατά την άποψή της.
«Γιατί αυτή η κίνηση δεν έγινε προ δύο ετών, όταν η κοινωνία αντιμετώπιζε την στραγγαλιστική αύξηση των δανειστικών επιτοκίων. Μήπως, επειδή οι τράπεζες προσέβλεπαν στην απομύζηση υπερκερδών;», αναφέρει η ΕΔΕΚ.
«Γιατί οι τράπεζες κώφευσαν στην έκκληση της ΕΔΕΚ, η οποία από τον Δεκέμβριο του 2022, προέτρεπε το τραπεζικό σύστημα να επιδείξει στοιχειώδη κοινωνική ευαισθησία και να προχωρήσει στην μερική έστω απορρόφηση της αύξησης των δανειστικών επιτοκίων και στη μείωση των χρεώσεων για τραπεζικές συναλλαγές της καθημερινότητας; Μήπως για να εκμεταλλευτούν την αύξηση των δανειστικών επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, να συσσωρεύσουν τα υπερκέρδη και να αποδώσουν τις αυξήσεις στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα;», προσθέτει.
«Μήπως η κίνηση των τραπεζών έγινε, για να καταλαγιάσει η κοινωνική κατακραυγή για την τοκογλυφική νοοτροπία τους, κοινωνική κατακραυγή που εντάθηκε με τη συζήτηση στη Βουλή για την επιβολή τέλους αλληλεγγύης, παρά την οριακή καταψήφιση της πρότασης;», σημειώνει.
Σε κάθε περίπτωση, η ΕΔΕΚ υποδεικνύει ότι τα μέτρα που εξήγγειλαν οι τράπεζες, το κόστος των οποίων είναι ψίχουλα μπροστά στα υπερκέρδη που συσσώρευσαν, θα κριθούν εάν και όταν υλοποιηθούν και από τον τρόπο υλοποίησης τους.
Περιθώρια για περαιτέρω διευκολύνσεις
Θετική εξέλιξη χαρακτηρίζει η ΔΗΠΑ τα μέτρα που εξήγγειλαν οι δύο συστημικές τράπεζες της χώρας είναι προς την ορθή κατεύθυνση.
«Θεωρούμε ότι αυτά τα μέτρα κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση και αποτελούν ένα πρώτο βήμα για την ανακούφιση των πολιτών και την ενίσχυση της οικονομικής σταθερότητας», υπογραμμίζει το κόμμα.
Ωστόσο, επισημαίνει, «θεωρούμε ότι παραμένουν ακόμα περιθώρια για περαιτέρω διευκολύνσεις».
Οι τράπεζες οφείλουν να συνεχίσουν να καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να μειώσουν το κόστος των τραπεζικών υπηρεσιών για τους πολίτες, να εξασφαλίσουν ευνοϊκότερους όρους δανεισμού και να ενισχύσουν τις διαδικασίες για την αποφυγή αθέμιτων χρεώσεων, τονίζει το κόμμα.
Καλεί ακόμη τις τράπεζες να προχωρήσουν σε ακόμη πιο στοχευμένες και κοινωνικά δίκαιες πολιτικές, διασφαλίζοντας ότι τα μέτρα θα αφορούν πραγματικά όλες τις κοινωνικές ομάδες και θα διευκολύνουν την καθημερινή ζωή των πολιτών.
«Η παράταξή μας δεσμεύεται να παρακολουθεί τις εξελίξεις και να συνεχίσει να διεκδικεί την καλύτερη δυνατή αντιμετώπιση των αναγκών των πολιτών από το τραπεζικό σύστημα», καταλήγει.
Προς την σωστή κατεύθυνση αλλά αργοπορημένα
Σε δική του ανακοίνωση το Κίνημα Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών, υποδεικνύει μεταξύ άλλων ότι τα μέτρα κρίνονται θετικά αλλά μη ικανοποιητικά αφού «ήρθαν μετά από την πίεση κάποιων κομμάτων και της κοινωνίας, αφού ήδη οι πολίτες έχουν πληρώσει ακριβά την τραπεζική κερδοσκοπία των τελευταίων τριών χρόνων».
Το Κίνημα αναφέρεται στις εξελίξεις που οδήγησαν στην δημιουργία συσσωρευμένων κερδών στις κυπριακές τράπεζες, αλλά και στην «ανόμοια συμμαχία κομμάτων (ΔΗΣΥ, ΔΗΚΟ, ΔΗΠΑ, ΕΛΑΜ, VOLT) καθ υπόδειξη της κυβέρνησης Χριστοδουλίδη», που απέτρεψε όπως επισημαίνει την φορολόγηση των μεγάλων κερδών των τραπεζών.
Όμως η λαϊκή κατακραυγή και ο αντίκτυπος των μέτρων που έλαβε η κυβέρνηση Μητσοτάκη, ανάγκασαν τις τράπεζες σε συνεργασία με την κυβέρνηση Χριστοδουλίδη να εξαγγείλουν σειρά μέτρων προς διευκόλυνση της κοινωνίας, παρατηρεί.
Αξιολογώντας τις ανακοινώσεις των δυο συστημικών τραπεζών, το Κίνημα υποδεικνύει ότι «εύκολα καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για ένα μικρό θετικό βήμα, αλλά δεν μπορεί να μας αφήσει ικανοποιημένους ότι είναι εκείνα τα μέτρα πολιτικής που θα απαμβλύνουν τις αρνητικές επιδράσεις που έχει προκαλέσει η εδώ και σχεδόν τρία χρόνια συνεχής αύξηση των δανειστικών επιτοκίων»
Επισημαίνει πρόσθετα ότι, η μείωση των επιτοκίων στα δάνεια των οποίων το βασικό επιτόκιο είναι εκείνο της ΕΚΤ, αποτελεί συμβατική αλλά και νομική υποχρέωση των τραπεζών και δεν αποτελεί χάρη.
Χρειάζεται ακόμα να γίνει μια καθολική αλλά και στοχευμένη αναπροσαρμογή των πολιτικών των τραπεζών, τονίζει σημειώνοντας ότι αναμένει πως οι τράπεζες θα συμπεριφερθούν με περισσότερη υπευθυνότητα αλλά και κοινωνική ευαισθησία.
«Ως Κίνημα Οικολόγων Συνεργασία Πολιτών, θα παρακολουθούμε από κοντά αλλά και κριτικά τις αποφάσεις και πολιτικές των Τραπεζών, και θα είμαστε όπως πάντα στο πλευρό των πολιτών».
Στην ανακοίνωση του το Κίνημα αξιολογεί ακόμη τα μέτρα των δύο τραπεζών, αναφέροντας μεταξύ άλλων για τα μέτρα της Τρ. Κύπρου και για την επιβράβευση δανειοληπτών κατά 0,50% από 30/06/2024 – 31/12/2024 ότι δεν αναφέρεται αν αυτή είναι επί πλέον μείωση ή είναι στα πλαίσια της υποχρεωτικής ένεκα συμβατικής τους υποχρέωσης. Επειδή επιβράβευση θα έχει ουσία αν είναι επί πλέον της συμβατικής.
Και το περιθώριο που έχουν μέσω της επιλογής mobile app, ενδεχομένως να αποτελεί και δώρο άδωρο για τους πλείστους δανειολήπτες, σημειώνει.
Για τις νέες δανειοδοτήσεις, υποδεικνύει ότι ανακοινώθηκε επιδότηση 1.00% για νέες δανειοδοτήσεις, δικαιούχων και αιτητών σε ακριτικές περιοχές και ανάλογα με το ποσοστό δικής τους συνεισφοράς.
Το Κίνημα θέτει το ερώτημα «πόσοι θα είναι αυτοί οι δανειολήπτες και πόσοι μπορούν σήμερα να έχουν συνεισφορά 30% ή έστω και 20% ή 25%», τονίζοντας ότι είναι μια εξαγγελία που ουσιαστικά αν εξυπηρετήσει θα εξυπηρετήσει μια πολύ μικρή ομάδα δανειοληπτών αλλά θα μπορούσε να εντάσσεται και στα κίνητρα προσέλκυσης νέων πελατών και όχι ως αντισταθμιστικά μέτρα για απάμβλυνση προβλημάτων που προκάλεσε η αύξηση των επιτοκίων στους δανειολήπτες.
Για τις χρεώσεις σε λογαριασμούς και αναφορικά με τις μειώσεις ή μηδενισμό με περιπτώσεις των διαφόρων εξόδων, το Κίνημα επισημαίνει ότι έρχονται αφού έχουν συσσωρεύσει τεράστια κέρδη από χρεώσεις ένεκα του ολιγοπωλίου των δυο συστημικών τραπεζών, να προβούν σε μειώσεις.
Σε σχέση με τα μέτρα που εξήγγειλε η Ελληνική Τράπεζα, το Κίνημα υπογραμμίζει ότι η μείωση των επιτοκίων στα δάνεια των οποίων το βασικό επιτόκιο είναι εκείνο της ΕΚΤ, είναι συμβατική υποχρέωση τους να τα μειώσουν, και δεν αποτελεί χάρη προς τους δανειολήπτες.
«Για τις μειώσεις ή και μηδενικές χρεώσεις σε λογαριασμούς πληρωμών και άλλες υπηρεσίες, προβαίνουν μετά από τα υπερκέρδη που έχουν κάνει ιδιαίτερα από το 2018 μετά που έκλεισε η ΣΚΤ και δημιουργήθηκε ένα Τραπεζικό ολιγοπώλιο με τις ευλογίες της Κυβέρνησης», καταλήγει.