19/11/2024 17:00
Οι κίνδυνοι μετάβασης στην πράσινη οικονομία από μόνοι τους είναι απίθανο να απειλήσουν τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές εποπτικές αρχές.
Οι ευρωπαϊκές εποπτικές αρχές (EBA, EIOPA και ESMA – οι ESA) μαζί με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), δημοσίευσαν σήμερα τα αποτελέσματα της ανάλυσης«Fit-For-55».
Σύμφωνα με τα σενάρια που εξετάστηκαν, οι κίνδυνοι μετάβασης από μόνοι τους είναι απίθανο να απειλήσουν τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα.
Ωστόσο, τονίζεται, όταν οι κίνδυνοι μετάβασης συνδυάζονται με μακροοικονομικούς κραδασμούς, μπορούν να αυξήσουν τις ζημιές για τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και μπορεί να οδηγήσουν σε διαταραχές.
«Αυτό απαιτεί μια συντονισμένη προσέγγιση πολιτικής για τη χρηματοδότηση της πράσινης μετάβασης και την ανάγκη για τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να ενσωματώσουν τους κλιματικούς κινδύνους στη διαχείριση κινδύνων τους με ολοκληρωμένο και έγκαιρο τρόπο», επισημαίνεται.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κάλεσε τις ΕΕΑ και την ΕΚΤ να αξιολογήσουν τον αντίκτυπο στους τομείς των τραπεζών, των επενδυτικών ταμείων, των επαγγελματικών ταμείων συντάξεων και των ασφαλίσεων της ΕΕ τριών μεταβατικών σεναρίων που ενσωματώνουν την εφαρμογή του πακέτου Fit-for-55, καθώς και την πιθανότητα μετάδοσης και επιδράσεις ενίσχυσης σε όλο το χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Το πακέτο Fit-for-55 της Ευρωπαϊκής Ένωσης στοχεύει στην τόνωση των επενδύσεων και της καινοτομίας στη μετάβαση σε μια πράσινη οικονομία και διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στον στόχο της ΕΕ να επιτύχει μείωση των εκπομπών κατά 55% έως το 2030 και κλιματική ουδετερότητα έως το 2050, να ευθυγραμμίσει τη νομοθεσία της ΕΕ με αυτούς τους στόχους με ένα σύνολο πολιτικών που περιλαμβάνουν – μεταξύ άλλων – το σύστημα εμπορίας εκπομπών της ΕΕ, τον μηχανισμό προσαρμογής των συνόρων άνθρακα, ειδικούς τομεακούς στόχους εκπομπών, καθώς και αναθεωρήσεις της οδηγίας για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την ενεργειακή απόδοση.
Σενάρια και μεθοδολογία
Το κλιματικό stress test πραγματοποιήθηκε με βάση τρία σενάρια που αναπτύχθηκαν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Συστημικού Κινδύνου (ESRB), με την υποστήριξη της ΕΚΤ.
Τα σενάρια ενσωματώνουν κινδύνους μετάβασης καθώς και μακροοικονομικούς παράγοντες, με την υπόθεση ότι το πακέτο Fit-for-55 εφαρμόζεται όπως έχει προγραμματιστεί.
Σύμφωνα με το βασικό σενάριο, το πακέτο Fit-for-55 εφαρμόζεται σε ένα οικονομικό περιβάλλον που αντανακλά τις προβλέψεις του ΕΣΚΤ τον Ιούνιο του 2023, ενώ εξακολουθεί να αντιμετωπίζει πρόσθετο κόστος που σχετίζεται με την πράσινη μετάβαση.
Σύμφωνα με το πρώτο δυσμενές σενάριο, οι κίνδυνοι μετάβασης υλοποιούνται με τη μορφή κραδασμών «Run-on-Brown», όπου οι επενδυτές απορρίπτουν περιουσιακά στοιχεία εταιρειών έντασης άνθρακα.
Στο δεύτερο δυσμενές σενάριο, οι κραδασμοί «Run-on-Brown» ενισχύονται με άλλους τυπικούς μακροοικονομικούς παράγοντες πίεσης.
Αποτελέσματα
Τα αποτελέσματα της άσκησης δείχνουν ότι οι εκτιμώμενες ζημιές που προκύπτουν από ένα σενάριο «Run-on-Brown» έχουν περιορισμένο αντίκτυπο στο χρηματοπιστωτικό σύστημα της ΕΕ. Σε ορίζοντα 8 ετών, οι συνολικές απώλειες πρώτου γύρου κυμαίνονται μεταξύ 5,2% και 6,7% των ανοιγμάτων σημείου εκκίνησης, σε κάθε τομέα. Οι ζημιές του δεύτερου γύρου αφορούν κυρίως επενδυτικά κεφάλαια και ανέρχονται στο 11,2% των ανοιγμάτων στο σημείο εκκίνησης.
Τονίζεται ότι η αλληλεπίδραση δυσμενών μακροοικονομικών εξελίξεων με παράγοντες κινδύνου μετάβασης θα μπορούσε να διαταράξει την εξελισσόμενη μετάβαση και να αυξήσει σημαντικά τις ζημιές των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, με αποτέλεσμα να υποβαθμιστεί η χρηματοδοτική τους ικανότητα.
Αυτό αξιολογείται στο δεύτερο δυσμενές σενάριο όπου οι κρίσεις «Run-on-Brown» συνδυάζονται με δυσμενείς μακροοικονομικές συνθήκες.
Σύμφωνα με αυτό το σενάριο, οι ζημιές πρώτου γύρου που καταγράφουν οι τράπεζες, οι ασφαλιστές, τα επαγγελματικά συνταξιοδοτικά ταμεία και τα επενδυτικά ταμεία κυμαίνονται μεταξύ 10,9% και 21,5%, ανάλογα με τον κλάδο.
Αν και είναι αρκετά μεγάλη, ο αντίκτυπος αυτών των ζημιών στο κεφάλαιο των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων αναμένεται να μετριαστεί από παράγοντες όπως το εισόδημα των τραπεζών, οι υποχρεώσεις των ασφαλιστών και των επαγγελματικών συνταξιοδοτικών ταμείων και τα μετρητά από επενδυτικά ταμεία που δεν συμπεριλήφθηκαν στην αξιολόγηση.
Δεδομένης της καινοτομίας των μεθοδολογικών προσεγγίσεων και των προκλήσεων που σχετίζονται με τα δεδομένα, τα αποτελέσματα υπόκεινται σε μεγάλο περιθώριο αβεβαιότητας.
Αυτή η άσκηση είναι το αποτέλεσμα μιας γόνιμης συνεργασίας μεταξύ των θεσμικών οργάνων της ΕΕ και των εποπτικών αρχών και παρείχε μια απτή ευκαιρία για την αξιολόγηση των κινδύνων για το κλίμα από μια κοινή προοπτική που ευθυγραμμίζει τις μεθοδολογίες και τα αναλυτικά εργαλεία αξιοποιώντας παράλληλα την εμπειρογνωμοσύνη σε συγκεκριμένο τομέα.
Τα ευρήματά του μπορούν να βοηθήσουν τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να αναπτύξουν μέτρα πολιτικής που εξασφαλίζουν επαρκείς οικονομικούς πόρους για την πραγματική οικονομία για την προώθηση της πράσινης μετάβασης, μετριάζοντας παράλληλα τους κινδύνους στο χρηματοπιστωτικό σύστημα.