Χαμηλό είναι το επίπεδο του χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού στην Κύπρο και στην ΕΕ, σύμφωνα με τα αποτελέσματα έρευνας του Ευρωβαρόμετρου.
Η έρευνα εξέτασε, τόσο τις χρηματοοικονομικές γνώσεις, όσο και τη χρηματοοικονομική συμπεριφορά (που συναποτελούν τον χρηματοοικονομικό αλφαβητισμό) των πολιτών της ΕΕ.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, μόνο το 18% των πολιτών της ΕΕ έχουν υψηλό επίπεδο χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού, ενώ το 64% έχει μεσαίο και το υπόλοιπο 18% χαμηλό επίπεδο χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού.
Στην Κύπρο, μόνο το 15% των πολιτών έχουν υψηλό επίπεδο χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού, ενώ το 66% έχει μεσαίο και το υπόλοιπο 19% χαμηλό επίπεδο χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού.
Παράλληλα, μόνο το 19% στην Κύπρο και 26% στην ΕΕ, έχουν υψηλό επίπεδο χρηματοοικονομικής γνώσης.
Το ποσοστό της Κύπρου είναι το τρίτο χαμηλότερο στην ΕΕ μετά τη Ρουμανία και Πορτογαλία ενώ αντίθετα, το υψηλότερο ποσοστό χρηματοοικονομικής γνώσης έχει η Ολλανδία, η Φινλανδία, η Δανία και η Εσθονία.
Το ποσοστό της Ελλάδας είναι 19%, όπως και της Κύπρου.
Μόνο σε τέσσερα κράτη μέλη, ποσοστό πέραν του 25% των ατόμων εμφανίζουν υψηλό επίπεδο χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού (Κάτω Χώρες, Σουηδία, Δανία και Σλοβενία).
Ανάγκη στόχευσης χρηματοοικονομικής εκπαίδευσης
Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η χρηματοοικονομική εκπαίδευση πρέπει να στοχεύσει συγκεκριμένες ομάδες, όπως τις γυναίκες, τη νεολαία, τα άτομα χαμηλότερων εισοδημάτων και τα άτομα χαμηλότερου μορφωτικού επιπέδου, οι οποίες τείνουν να έχουν χαμηλότερο επίπεδο χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού σε σύγκριση με άλλες ομάδες.
Επιπρόσθετα, οι κύπριοι, αλλά και οι ευρωπαίοι, έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση για τις γνώσεις τους για τα χρηματοοικονομικά με μόλις 3% και 5% αντίστοιχα, να απαντούν ότι έχουν πολλές γνώσεις ενώ οι μισοί τοποθετούν τους εαυτούς τους στο μέσο όρο της ΕΕ.
Όσον αφορά τη χρήση ψηφιακών χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, το 38% των κυπρίων και το 36% των πολιτών στην ΕΕ δήλωσαν πολύ εξοικειωμένοι και το 36% και 41% αντίστοιχα, κάπως εξοικειωμένοι.
Στο υποθετικό ερώτημα που χάσουν την κύρια πηγή εισοδήματος σήμερα, για πόσο καιρό θα μπορούσαν να συνεχίσουν να καλύπτουν τα έξοδα διαβίωσης χωρίς δανεισμό ή μετακόμιση, το 28% των κυπρίων και 33% των ευρωπαίων απάντησαν για 6 μήνες ή και περισσότερο.
Για τουλάχιστον τρεις μήνες αλλά όχι περισσότερο από έξι, δήλωσε το 13% των κυπρίων και το 18% των ευρωπαίων και για ένα μέχρι τρεις μήνες, το 20% και 16% αντίστοιχα.
Σημειώνεται ότι ποσοστό 20% των κυπρίων και 16% των πολιτών της ΕΕ δεν έχει αποταμιεύσεις για ώρα ανάγκης.
Στον πάτο η εμπιστοσύνη σε επενδυτικές συμβουλές
Παράλληλα, σύμφωνα με τα αποτελέσματα του ευρωβαρόμετρου, μόνο περίπου ένας στους τρεις Ευρωπαίους εμπιστεύεται τις επενδυτικές συμβουλές που λαμβάνει.
Συγκεκριμένα, μόνο το 38 % των ερωτηθέντων στην ΕΕ εμπιστεύεται επενδυτικές συμβουλές.
Στην Κύπρο, το 20% είναι βέβαιοι ότι οι επενδυτικές συμβουλές που λαμβάνουν από την τράπεζά τους, τον ασφαλιστή ή τον χρηματοοικονομικό τους σύμβουλο, είναι κατά κύριο λόγο προς το συμφέρον τους. Πρόκειται για το χαμηλότερο ποσοστό ανάμεσα στα κράτη μέλη.
Το επίπεδο εμπιστοσύνης στις συμβουλές ποικίλλει σημαντικά μεταξύ των κρατών μελών ως εξής: πολίτες από τη Φινλανδία (59%), την Τσεχία (54%), τη Δανία (47%) εμπιστεύονται περισσότερο τις συμβουλές που λαμβάνουν.
Πολύ λιγότερη εμπιστοσύνη έχουν πολίτες από την Κύπρο (20%), την Ελλάδα (21%) και τη Λετονία (24%).
Στα τυφλά για συνταξιοδότηση
Όσον αφορά στο ερώτημα, εάν θα έχουν αρκετά χρήματα για να ζήσουν άνετα όλα τα χρόνια της συνταξιοδότησης, μόνο το 8% των κυπρίων και το 9% των ευρωπαίων, απάντησαν ότι είναι αρκετά αισιόδοξοι.
Η Μαρέιντ Μαγκίνες, Επίτροπος αρμόδια για τις Χρηματοπιστωτικές Υπηρεσίες, τη Χρηματοπιστωτική Σταθερότητα και την Ένωση Κεφαλαιαγορών, δήλωσε σχετικά:
«Η πρώτη αυτή έρευνα της ΕΕ για τις χρηματοοικονομικές γνώσεις στέλνει ένα μήνυμα αφύπνισης τόσο σε εμάς όσο και στα κράτη μέλη: πρέπει να κάνουμε όλοι περισσότερα για να ενισχύσουμε τον χρηματοοικονομικό γραμματισμό στην ΕΕ».
«Είναι προς το συμφέρον όλων μας ο εφοδιασμός των πολιτών με αυτοπεποίθηση και δεξιότητες ώστε να λαμβάνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις σχετικά με τα χρήματά τους», τόνισε.
«Αυτό», υπέδειξε, «θα είχε θετικό αντίκτυπο στην προσωπική και οικονομική ευημερία των ανθρώπων και στην ανθεκτικότητά τους απέναντι σε εισοδηματικούς κλυδωνισμούς. Θα συνέβαλλε επίσης στην επίτευξη των στόχων της Ένωσης Κεφαλαιαγορών, ενδυναμώνοντας τους πολίτες ώστε να κατανοούν τα οφέλη και τους κινδύνους των επενδύσεων και καλλιεργώντας εμπιστοσύνη στις κεφαλαιαγορές».
«Αυτό το Ευρωβαρόμετρο συμβάλλει σημαντικά στην κατανόηση του χρηματοοικονομικού γραμματισμού στην ΕΕ και θα μας βοηθήσει να επικεντρώσουμε τις προσπάθειές μας εκεί όπου υπάρχουν μεγαλύτερες ανάγκες», συμπλήρωσε.