You are here

Τράπεζες: Κλείνει ο κύκλος αύξησης επιτοκίων

06/09/2024 07:16

Τα δανειστικά επιτόκια στην Κύπρο έχουν μειωθεί από τις αρχές του έτους, υποδεικνύουν οι τράπεζες, τονίζοντας ότι μετά τη σταθεροποίηση καταγράφεται σταδιακή μείωσή τους.

Απαντώντας στις επικρίσεις κομμάτων μετά τη δημοσιοποίηση των στοιχείων της ΕΚΤ, τραπεζικές πηγές επεσήμαναν στη StockWatch ότι ο κύκλος αυξήσεων των επιτοκίων δύο ετών κλείνει.

Υποστηρίζουν ότι ειδικά σε ότι αφορά τα δανειστικά επιτόκια, η Κύπρος καταγράφει μία από τα μεγαλύτερες μειώσεις από τις αρχές του έτους, χαρακτηρίζοντας άδικη την κριτική που ασκείται.

Με βάση τα στοιχεία της ΕΚΤ, το μέσο επιτόκιο δανείου για αγορά κατοικίας στην Κύπρο, είναι το τέταρτο υψηλότερο στην ευρωζώνη και το επιτόκιο για επιχειρηματικά δάνεια το έβδομο υψηλότερο.

Όπως υποδεικνύουν οι τραπεζικές πηγές, οι αυξομειώσεις που καταγράφονται στα μηνιαία στατιστικά στοιχεία της ΚΤΚ είναι μικρές και ορισμένες φορές ανεπαίσθητες. Για παράδειγμα, επισημαίνουν ότι στα στεγαστικά δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο, η αύξηση από τον Ιούνιο στον Ιούλιο είναι 0.07%. 

Ταυτόχρονα, χαρακτηρίζουν ορθή και λογική προσέγγιση, να παρατηρηθεί η μεταβολή του δανειστικού επιτοκίου για μια συγκεκριμένη περίοδο, για παράδειγμα από τον Ιανουάριο έως τον Ιούλιο του 2024.

Σύμφωνα με στοιχεία που επικαλούνται οι ίδιες πηγές, το επιτόκιο για αγορά κατοικίας (νέες εργασίες) ανήλθε τον Ιούλιο του 2024 στο 4,59% από 4,52% τον Ιούνιο ενώ τον Ιανουάριο του 2024 είχε ανέλθει στο 5,19%.

Όσον αφορά το επιτόκιο στεγαστικών δανείων για υφιστάμενες εργασίες ανέρχεται στο 4,65% από 4,66% τον Ιούνιο.

«Τα σημερινά δεδομένα δείχνουν ότι εάν συνεχιστεί η νομισματική πολιτική -όπως εκτιμάται ότι θα γίνει- προς την κατεύθυνση της αποκλιμάκωσης των επιτοκίων από την ΕΚΤ, τότε αντίστοιχα θα μειωθούν και τα επιτόκια από τις τράπεζες, ακολουθώντας μια μικρή περίοδο σταθεροποίησης έπειτα από δύο συνεχή έτη διαρκών και σημαντικών αυξήσεων στα επιτόκια», σημειώνουν.

Παράλληλα, υποδεικνύουν ότι θα πρέπει να υπολογίζονται σειρά παραγόντων, που επηρεάζουν τη νομισματική πολιτική αλλά και τους κινδύνους που προσμετρούν οι ίδιες οι τράπεζες κατά τη διαδικασία χορήγησης δανείων και συνεπώς της επιτοκιακής πολιτικής τους».

Επισημαίνεται ότι τα τα δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο στην Κύπρο τιμολογούνται είτε με βάση το Euribor ή το επιτόκιο της ΕΚΤ, είτε με βάση το βασικό επιτόκιο της τράπεζας.

Πηγές της εποπτικής αρχής, ανέφεραν επίσης στη StockWatch, ότι τα δανειστικά επιτόκια στην Κύπρο, κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση, παρατηρώντας πως αν και τα δανειστικά επιτόκια είναι από τα πιο ακριβά στην ευρωζώνη, προσεγγίζουν σταδιακά το μέσο όρο της ΕΕ.

Την ίδια ώρα, ανέφεραν ότι τα καταθετικά επιτόκια δεν έχουν σημειώσει ουσιαστική πρόοδο, υποδεικνύοντας ότι αυτό είναι κάτι που χρειάζεται χρόνο.

Περιθώριο αυξήσεων στα καταθετικά

Σε αντίθεση με τα δανειστικά, οι τράπεζες αντιλαμβάνονται ότι υπάρχει περιθώριο αυξήσεων στα καταθετικά επιτόκια εν μέσω και της πλεονάζουσας ρευστότητάς τους που φθάνει τα €28 δισ.

Σύμφωνα με τα στοιχεία, τα επιτόκια καταθέσεων για τα νοικοκυριά μειώθηκαν τον Ιούλιο στο 1,96% από 2,17% τον προηγούμενο μήνα και 2,06% τον Ιανουάριο.

Υπενθυμίζεται ότι τέλη του 2023, κάποιες μικρές τράπεζες είχαν ανακοινώσει καταθετικά επιτόκια μέχρι και 4%, με τις μεγάλες τράπεζες ωστόσο, να μην ακολουθούν στο ύψος του επιτοκίου ανακοινώνοντας χαμηλότερα επιτόκια.

Την ίδια ώρα, οι τράπεζες αναμένουν να διαφανεί κατά πόσο οι ευρύτερες γεωπολιτικές εξελίξεις, η παροχή και διανομή ενέργειας και οι πολεμικές συρράξεις θα επηρεάσουν τη νομισματική πολιτική υπό το πρίσμα της πορείας του πληθωρισμού, της ανάπτυξης, της ανεργίας και της σχέσης χρέους- ελλείμματος στις χώρες της ευρωζώνης, της ΕΕ και των ΗΠΑ.

Επαναφέρουν προτάσεις τα κόμματα

Οι επικρίσεις για τα επιτόκια συνεχίστηκαν χθες, με τα κόμματα να επαναφέρουν προτάσεις τους.

Επίσης, σήμερα, ανακοινώθηκε ότι ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΑΚΕΛ, Γιώργος Λουκαΐδης απέστειλε επιστολή στον Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου επισημαίνοντας ότι παρά την απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για μείωση των τριών βασικών επιτοκίων, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της χώρας ακολουθούν πολιτική αύξησης των επιτοκίων.

Στην επιστολή, σημειώνεται ότι η στάση αυτή των τραπεζών είναι προκλητική μα κυρίως εξοντωτική για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις και καλείται η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου να τοποθετηθεί για την πολιτική των τραπεζών καθώς και για τις ενέργειες στις οποίες προτίθεται να προβεί για αντιμετώπιση της κατάστασης.

Ο εκπρόσωπος Τύπου του ΑΚΕΛ Γιώργος Κουκουμάς κατήγγειλε χθες, ότι «ακόμα και τώρα που η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα άρχισε να μειώνει τα δανειστικά επιτόκια, οι κυπριακές τράπεζες τα αυξάνουν κάνοντας νέα ρεκόρ υπερκερδών».

Το ΑΚΕΛ τα βάζει με την κυβέρνηση και με τον ΔΗΣΥ, ο οποίος «τα προηγούμενα χρόνια επέβαλε τις νομοθεσίες που κατέστησαν εντελώς ανεξέλεγκτες τις τράπεζες», όπως σημείωσε ο κ. Κουκουμάς.

Υποστήριξε ταυτόχρονα ότι, «οι τράπεζες δεν καταλαβαίνουν από ευχολόγια και παρακάλια, στα οποία περιορίζεται η κυβέρνηση» και επανέφερε την πρόταση νόμου του κόμματος για φορολόγηση των υπερκερδών των τραπεζών, ως ένα «πραγματικό μήνυμα προς τις τράπεζες και ένα ουσιαστικό μέτρο γιατί με αυτούς τους πόρους θα επιδοτήσουμε το επιτόκιο για τα στεγαστικά δάνεια της πλειοψηφίας του κόσμου», ρίχνοντας την μπάλα στην κυβέρνηση και τα υπόλοιπα κόμματα για να πάρουν θέση.

Τις προτάσεις της για την οικονομία επαναφέρει και η ΔΗΠΑ, τονίζοντας την ανάγκη «να εφαρμοστούν ισορροπημένες λύσεις οι οποίες να εξυπηρετούν το σύνολο της κοινωνίας και όχι μόνο τα συμφέροντα των λίγων».

Σε ανακοίνωσή της, η ΔΗΠΑ σημείωσε χθες ότι «παρακολουθεί με μεγάλη ανησυχία την ακολουθούμενη πολιτική των εμπορικών τραπεζών να προχωρήσουν σε νέες αυξήσεις των επιτοκίων, σε μια περίοδο, μάλιστα, που η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) ετοιμάζεται για τη δεύτερη μείωση τους, εντός του 2024».

Η ενέργεια, όπως υποστηρίζεται, «επιβαρύνει περαιτέρω τα νοικοκυριά και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, πλήττοντας άμεσα την εμπιστοσύνη των πολιτών, αλλά και την ίδια την ανάπτυξη της οικονομίας του τόπου».

Η ΔΗΠΑ κάνει λόγο για «ανοχή που επιδεικνύεται από τις αρμόδιες αρχές», καλώντας σε ανάληψη ευθυνών.

Παράλληλα επαναφέρει τις τέσσερις προτάσεις της για το τραπεζικό σύστημα, που αφορούν

-Μείωση δανειστικών επιτοκίων: Η Κεντρική Τράπεζα σε συνεργασία με την κυβέρνηση, να πιέσουν τις εμπορικές τράπεζες να προβούν σε κινήσεις, ώστε να υπάρξει ισορροπία μεταξύ των καταθετικών και δανειστικών επιτοκίων.

-Αύξηση ανταγωνισμού μέσω έγκρισης νέων αδειών FINTECH: Ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας να επισπεύσει την εξέταση και έγκριση των αιτήσεων για νέες Εταιρείες Χρηματοοικονομικών Τεχνολογιών (FINTECH).

-Επιβράβευση συνετών δανειοληπτών μέσω της απορρόφησης υπερκερδών: Οι τραπεζικοί οργανισμοί που έχουν σημειώσει αυξημένα κέρδη, απορροφήσουν μέρος της αύξησης των επιτοκίων όσον αφορά του συνετούς δανειολήπτες (εξυπηρετούμενα δάνεια).

- Μείωση χρεώσεων και επιβαρύνσεων: Οι τραπεζικοί οργανισμοί να είναι υποβοηθητικές στα άτομα της τρίτης ηλικίας και στα άτομα που ανήκουν στις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού.

Της Γεωργίας Χαννή