Φ. Λεβέντης: Μείωση πελατών και κατανάλωσης
Βαρύς χειμώνας συνεπεία της ενεργειακής κρίσης, αναμένει τα κέντρα αναψυχής, υποστηρίζει ο γενικός γραμματέας του Παγκύπριου Συνδέσμου Ιδιοκτητών Κέντρων Αναψυχής (ΠΑΣΙΚΑ ), Φάνος Λεβέντης.
Σε συνέντευξή του στη StockWatch, επισημαίνει ότι η συχνότητα της επισκεψιμότητας στους χώρους εστίασης, έχει μειωθεί κατά 20% και γύρω στο 30% έχει μειωθεί η κατανάλωση, ενώ τους αμέσως επόμενους μήνες αναμένεται περαιτέρω μείωση επειδή δεν θα υπάρχει και η τονωτική ένεση από τον τουρισμό.
Όσον αφορά την έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού, αναφέρει ότι η διαδικασία προσέκρουσε ακόμη μια φορά στη γραφειοκρατία και κάλεσε τους αρμοδίους, να ανοίξουν έγκαιρα τη διαδικασία εισαγωγής προσωπικού από τρίτες χώρες.
Σύμφωνα, επίσης με τον κ. Λεβέντη, μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων αναμένεται να αναστείλει τη λειτουργία τους, λόγω του ασήκωτου κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας που απειλεί την βιωσιμότητα τους.
Υποστηρίζει ακόμη, ότι αν και ο κύκλος εργασιών των επιχειρήσεων τους καλοκαιρινούς μήνες έφθασε στο 80% του 2019, οι συγκρίσεις έχουν διαφοροποιηθεί, λόγω της τεράστιας αύξησης των λειτουργικών δαπανών των επιχειρήσεων.
Η συνέντευξη
Ερ.: Οι επιχειρήσεις εστίασης είναι ικανοποιημένες από τη δραστηριότητα τους, τους καλοκαιρινούς μήνες;
Απ.: Μπορώ να πω ότι οι επιχειρήσεις εστίασης ευνοούνται ακόμη σε κάποιο βαθμό, λόγω της επιμήκυνσης της τουριστικής σεζόν, ειδικά οι επιχειρήσεις που βρίσκονται στις παράλιες πόλεις, γι’ αυτό υπολογίζουν ότι θα παραμείνουν σε λειτουργία μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου και αναλόγως των συνθηκών και τις πρώτες εβδομάδες του Νοεμβρίου.
Ερ.: Ο κύκλος εργασιών των επιχειρήσεων ανέκαμψε μετά από τα δύο δύσκολα χρόνια, της πανδημικής κρίσης;
Απ.: Τους καλοκαιρινούς μήνες, η προσέλευση πελατών και γενικά η επισκεψιμότητα κυμάνθηκε σε ψηλά επίπεδα φθάνοντας στο 80% του 2019, ενώ σε κάποιες επιχειρήσεις μπορεί να ξεπέρασε και τους αριθμούς του 2019 που ήταν μια χρυσή χρονιά για τον τουρισμό.
Υπάρχει όμως, μια βασική διαφορά σε σχέση με το 2019, διότι πλέον οι συγκρίσεις έχουν διαφοροποιηθεί. Σήμερα, έχουμε να κάνουμε με πολύ αυξημένες λειτουργικές δαπάνες, οι οποίες είναι δυσανάλογες του κύκλου εργασιών των επιχειρήσεων.
Ερ.: Οι επιχειρήσεις μετακύλυσαν μέρος των αυξήσεων των πρώτων υλών τους στους τιμοκαταλόγους τους;
Απ.: Σίγουρα ένα μέρος των αυξήσεων έχει μετακυλιστεί στους πελάτες, όμως το μεγαλύτερο ποσοστό των αυξήσεων το έχουν απορροφήσει οι επιχειρήσεις, διότι δεν μπορούσαν να αυξήσουν τις τιμές σε επίπεδα που δεν θα μπορούσε να ανταποκριθεί το κοινό, διότι δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι έχει πληγεί και η αγοραστική δύναμη των καταναλωτών σε μεγάλο βαθμό. Συνεπώς, για να κρατήσουμε τους πελάτες μας, ακροβατήσαμε σε τεντωμένο σχοινί.
Ερ.: Υπάρχουν επιχειρήσεις οι οποίες δεν άντεξαν το νέο πλήγμα που δέχθηκαν, συνεπεία του πολέμου το οποίο διαδέχθηκε τα προβλήματα που ήδη αντιμετώπιζαν και έκλεισαν;
Απ.: Σίγουρα υπάρχουν επιχειρήσεις που έκλεισαν, αλλά για την ώρα δεν έχουμε τον ακριβή αριθμό επειδή εξακολουθούν να παραμένουν καταχωρημένες στο μητρώο του Υφυπουργείου Τουρισμού, με την ελπίδα ότι θα επαναδραστηριοποιηθούν κάποια στιγμή, εάν και εφόσον διαφοροποιηθούν τα δεδομένα και επειδή οι άδειες έχουν τριετή ισχύ.
Ερ.: Ποιος είναι ο απολογισμός της χρονιάς μέχρι στιγμής όσον αφορά τη δραστηριότητα των επιχειρήσεων του κλάδου;
Απ.: Γενικά η συχνότητα της επισκεψιμότητας στους χώρους εστίασης, έχει μειωθεί κατά 20% και γύρω στο 30% έχει μειωθεί η κατανάλωση. Όταν εισέλθουμε στους χειμερινούς μήνες, ενδεχομένως αυτά τα ποσοστά να διπλασιαστούν, λαμβάνοντας υπόψη ότι για πολλά νοικοκυριά θα είναι ασήκωτο το κόστος της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος. Άρα, η πρώτη τους έννοια θα είναι πως θα επιβιώσουν σε ένα δύσκολο χειμώνα και από την άλλη, δεν θα έχουμε και την τονωτική ένεση που μας δίνει ο τουρισμός.
Ερ.: Πάντως οι τουρίστες φέτος, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της στατιστικής υπηρεσίας ξοδεύουν περισσότερα από άλλα χρόνια, αυτό το εισέπραξαν και οι χώροι αναψυχής;
Απ.: Οι επισκέπτες στη χώρα μας, όντως ξοδεύουν περισσότερα φέτος, όμως ένας λόγος που δικαιολογεί την αυξημένη κατά κεφαλή δαπάνη των τουριστών, είναι και οι αυξήσεις των τιμών στις διάφορες επιχειρήσεις που επισκέπτονται, όχι μόνο στα κέντρα αναψυχής, αλλά γενικά σε όλα σχεδόν τα αγαθά που αγοράζουν.
Ερ.: Οι επιχειρηματίες του κλάδου πόσες φορές χρειάστηκε να αλλάξουν τις τιμές στις προσφερόμενες υπηρεσίες τους;
Απ.: Οι επιχειρηματίες κάθε φορά που αλλάζουν έστω και μια τιμή στα τιμολόγια τους, είναι υποχρεωμένοι να υποβάλλουν στο Υφυπουργείο Τουρισμού τα τιμολόγια τους για σφράγισμα. Με βάση, όμως τους κανονισμούς του Υφυπουργείου Τουρισμού, μόνο δύο φορές το χρόνο παρέχεται αυτό το δικαίωμα στις επιχειρήσεις και αυτό το δικαίωμα έχει εξαντληθεί για όλες τις επιχειρήσεις εδώ και αρκετό καιρό. Το θέμα αυτό, θα πρέπει να το επανεξετάσει το Υφυπουργείο Τουρισμού, ώστε να εφαρμοσθεί μια πιο ευέλικτη πρακτική που δεν θα προνοεί το σφράγισμα των τιμοκαταλόγων από το Υφυπουργείο Τουρισμού, διότι από τη στιγμή που οι τιμοκατάλογοι οι οποίοι αναρτώνται στον εξωτερικό χώρο των κέντρων αναψυχής συνάδουν με τους τιμοκαταλόγους που δίνονται στους πελάτες, δεν νομίζουμε ότι προκύπτει οποιοδήποτε πρόβλημα.
Ερ.: Οι επιχειρήσεις είναι έτοιμες να εισέλθουν στους χειμερινούς μήνες;
Απ.: Στη μεταβατική περίοδο του φθινοπώρου προς το χειμώνα, οι επιχειρήσεις θα πάρουν μια μικρή ανάσα επειδή θα κλείσουν τα κλιματιστικά. Οι αμέσως επόμενοι μήνες όμως προμηνύονται πολύ δύσκολοι, λόγω του τεράστιου προβλήματος που προκαλεί η ψηλή τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας και του υγραερίου οι οποίες έχουν διπλασιαστεί. Δυστυχώς, μας αναμένει ένας πολύ βαρύς χειμώνας.
Θέλω όμως, να καταθέσω και κάτι που έχω παρατηρήσει, σε ένα λογαριασμό των €17.000 υπήρχε μια επιδότηση από το κράτος αξίας €73, την οποία θεωρούμε αμελητέα για τον συγκεκριμένο λογαριασμό και για άλλους λογαριασμούς ή και μεγαλύτερης χρέωσης. Στον ίδιο λογαριασμό παρατήρησα επίσης, να υπάρχει και χρέωση €300 που έχει να κάνει με τη χρήση του δικτύου, που επίσης θεωρούμε ότι είναι μια πάρα πολύ ψηλή χρέωση.
Ερ.: Ως σύνδεσμος, έχετε υποβάλλει κάποιες εισηγήσεις για ελάφρυνση των επιχειρήσεων από το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας;
Απ.: Η πρώτη εισήγηση μας, την οποία καταθέσαμε εδώ και αρκετό καιρό, αφορά το φόρο προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) και τη μείωση του στις δικές μας υπηρεσίες, αναδεικνύοντας το γεγονός ότι θα λειτουργήσει υπέρ της κατανάλωσης και ταυτόχρονα, θα δώσει στις επιχειρήσεις την ευχέρεια να μην προβούν και σε νέες αυξήσεις. Άλλωστε, το συγκεκριμένο μέτρο απολαμβάνουν πολλοί συνάδελφοι μας σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες και δεν προέκυψε κανένα πρόβλημα από μέρους της ΕΕ. Αναμένουμε επίσης, από το κράτος να μας καλέσει για να συνεργαστούμε, ώστε να καταλήξουμε σε λύσεις που θα μειώνουν το πρόβλημα του ψηλού λειτουργικού κόστους στις επιχειρήσεις του κλάδου μας, διότι αρκετές επιχειρήσεις δεν θα αντέξουν να παραμείνουν σε λειτουργία το χειμώνα και ενδεχομένως να αναστείλουν τη λειτουργία τους, ωσότου διαφοροποιηθούν τα δεδομένα και μπορέσουν να λειτουργήσουν σε ένα βιώσιμο καθεστώς.
Εκεί, που οι επιχειρήσεις ανάμεναν ότι δύο χρόνια μετά την πανδημία, θα επανέλθει η κερδοφορία τους στα επίπεδα του 2019 μέχρι το 2024, ήρθε ο πόλεμος στην Ουκρανία και έδωσε μεγαλύτερο πλήγμα στις επιχειρήσεις του κλάδου, λόγω της εκτίναξης των τιμών των πρώτων υλών. Σε κάποια μάλιστα προϊόντα, το ποσοστό της αύξησης ανέρχεται στο 100%.
Ερ.: Πως αντιμετωπίσατε το πρόβλημα της έλλειψης προσωπικού;
Απ.: Έγινε μια ρύθμιση από το Υπουργείο Εργασίας, ώστε να εργοδοτηθούν άτομα από τρίτες χώρες μέχρι το 30% του συνόλου των εργοδοτουμένων μας.
Η εν λόγω ρύθμιση, προσέκρουσε όμως στις γραφειοκρατικές διαδικασίες και δεν μπορέσαμε έγκαιρα να εξασφαλίσουμε το απαιτούμενο προσωπικό. Για τη νέα χρονιά όμως, θα πρέπει να κινήσουμε από τώρα τη διαδικασία και ας μην ξεχνούμε, ότι υπάρχουν επιχειρήσεις που λειτουργούν καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου και έχουν ανάγκες καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου αυτό το προσωπικό.