Πίττας: Θέμα προσώπων η εποπτεία

Ήττα για την Κύπρο θεωρεί ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Εργοδοτών και Βιομηχάνων, Ανδρέας Πίττας, τη μεταφορά της έδρας της Marfin στην Ελλάδα, αφήνοντας την ευθύνη για τις εξελίξεις στο κατώφλι της Κεντρικής Τράπεζας και της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. Στη συνέντευξη του στη StockWatch, ο κ. Πίττας σημειώνει ότι όταν ένας επενδυτής του βεληνεκούς του Ανδρέα Βγενόπουλου αποχωρεί από την Κύπρο αυτό θα προβληματίσει μελλοντικούς επενδυτές, υποσκάπτοντας τις προσπάθειες που καταβάλλονται να καταστεί η Κύπρος διεθνές χρηματοοικονομικό κέντρο. Μιλά για τη διακριτική ευχέρεια που έχουν οι εποπτικές αρχές σε θέματα εποπτείας και αφήνει αιχμές για τον τρόπο που ο διοικητής της ΚΤ έχει ασκήσει τα εποπτικά του καθήκοντα στο θέμα της ρευστότητας των τραπεζών και των δανειστικών επιτοκίων, που είναι από τα ψηλότερα στην Ευρώπη. Τονίζει επίσης την ανάγκη συγκράτησης του κόστους της κρατικής μηχανής και των κοινωνικών ανισοτήτων που δημιουργεί, χαρακτηρίζοντας «δεύτερο εθνικό πρόβλημα» τη γραφειοκρατία.

Της Ηρώς Ευθυμίου

Ερ: Κύριε Πίττα, ας ξεκινήσουμε με το θέμα των ημερών. Αμέσως μετά την απόφαση της Μarfin επιρρίψατε ευθύνες στο διοικητή της ΚΤ. Γιατί;

Απ.: Όχι ακριβώς στο διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας. Είχα πει γενικά ότι οι εποπτικές αρχές θα πρέπει να είναι λίγο πιο προσεκτικές εφόσον η Κύπρος θέλει να καταστεί χρηματοοικονομικό κέντρο. Άλλωστε είναι γνωστές οι συνεχείς προσπάθειες που καταβάλλει η ΟΕΒ για προσέλκυση ξένων επενδυτών στην Κύπρο.

Προσωπικά θορυβήθηκα όταν ενημερώθηκα ότι η Marfin θέλει να μεταφέρει την έδρα της από την Κύπρο. Νομίζω ότι η Marfin δεν ζητά ένα πιο ελαστικό εποπτικό σχήμα αλλά καλύτερη μεταχείριση και πιο γρήγορη διεκπεραίωση. Τουλάχιστον αυτό είχα αντιληφθεί από τις καταγγελίες του κ. Βγενόπουλου. Είναι γνωστό ότι και οι δύο εποπτικές αρχές, Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και Κεντρική Τράπεζα έχουν τη διακριτική εξουσία σε πολλά θέματα και από αυτές εξαρτάται πως ακριβώς θα εφαρμόσουν αυτή τη διακριτική εξουσία.

Ερ:Πιστεύετε δηλαδή ότι είναι μεγάλο το εύρος της διακριτικής ευχέρειας που έχουν τα ανεξάρτητα θεσμικά όργανα;

Απ.: Σε ορισμένα θέματα θα έλεγα ότι είναι αρκετά μεγάλο το εύρος της διακριτικής εξουσίας τους.

Ερ: Τι σημαίνει για την Κύπρο η απόφαση της Marfin;

Απ.: Ανεξαρτήτως του κ. Βγενόπουλου και των λεχθέντων του, προσωπικά εκτιμώ ότι αποτελεί ήττα για την Κύπρο στον τομέα των ξένων επενδύσεων όταν ένας επενδυτής του βεληνεκούς του κ. Βγενόπουλου αποχωρεί από την Κύπρο. Αυτό θα προβληματίσει μελλοντικούς επενδυτές γιατί φεύγει ένας καταξιωμένος τραπεζίτης με τέτοια δραστηριότητα στην Κύπρο.

Ερ: Ήσασταν χρόνια στη διοίκηση μεγάλου τραπεζικού ιδρύματος. Διακρίνατε να υπάρχει εύνοια των εποπτικών αρχών υπέρ συγκεκριμένων παικτών της αγοράς;

Απ.: Είναι δύσκολο για μένα να μιλήσω παρ’ όλο ότι έχω φύγει από τον οργανισμό αυτό το Σεπτέμβριο. Έχω όμως την εντύπωση ότι οι καθυστερήσεις δημιουργούν ερωτήματα σε ορισμένους επενδυτές. Εάν αυτό σας λέει κάτι, το έχω πει.

Εν πάση περιπτώσει θα μπορούσε να αναφέρει κανείς και άλλα πράγματα τα οποία είναι γνωστά σε όλους όπως στην περίπτωση με τη Λαϊκή η οποία τότε είχε προσφύγει στο Ανώτατο, είχε κερδίσει τη δίκη, αλλά κανένας από την ΕΚ δεν απολογήθηκε στην τράπεζα, όπως πρόσφατα διευθυντικά στελέχη της Λαϊκής τράπεζας μας υπενθύμισαν.

Ερ: Μπορείτε να γίνετε πιο σαφής; Ποιο είναι το πρόβλημα με αποφάσεις ανεξάρτητων αρχών, όπως η ΚΤ;

Απ.: Πιστεύω ότι τα πρόσωπα παίζουν μεγάλο ρόλο. Ο κ. Χριστόδουλος Χριστοδούλου ο οποίος υπήρξε στο παρελθόν διοικητής της ΚΤ και υπουργός Οικονομικών θα αντιμετώπιζε πιθανόν ορισμένα πράγματα διαφορετικά διότι ήταν καλός γνώστης της κυπριακής πραγματικότητας και γνώριζε το κάθε πιόνι του οικονομικού γίγνεσθαι στην Κύπρο. Με αυτή τη λογική θα μπορούσε να αντεπεξέλθει πολύ πιο έγκαιρα και προληπτικά στα προβλήματα που αναφύονταν συνεχώς. Αρά θα έλεγα ότι εάν ήταν ο κ. Χριστοδούλου κεντρικός τραπεζίτης δεν θα είχαμε να αντιμετωπίσουμε ούτε θέμα ρευστότητας της οικονομίας και των τραπεζών διότι δεν θα έφευγαν λεφτά από την Κύπρο και επίσης εφόσον δε θα έφευγαν λεφτά από την Κύπρο δεν θα ανέβαιναν τα επιτόκια ή δεν θα ανέβαιναν εκεί που ανέβηκαν.

Ως Ομοσπονδία ενδιαφερόμαστε για την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων. Οι βιομηχανίες στην Κύπρο πληρώνουν σήμερα το πιο ακριβό ηλεκτρικό ρεύμα στην Ευρώπη και τώρα πληρώνουν και το πιο ακριβό επιτόκιο. Στην Ιταλία για παράδειγμα οι βιομήχανοι πληρώνουν 3% επιτόκιο ενώ στην Κύπρο πληρώνουν πέραν του 7%. Αυτά τα πράγματα για τους επιχειρηματίες και βιομηχάνους είναι πολύ σημαντικά διότι μιλούμε για χιλιάδες ευρώ το μήνα για κάθε επιχείρηση.

Από την άλλη μεριά δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ούτε για την υψηλή ακαδημαϊκή κατάρτιση ούτε την ακεραιότητα του νυν διοικητή της ΚΤ. Επιβάλλεται όμως να συνεργάζεται για την επίτευξη της κυβερνητικής πολιτικής, όπως διαγράφεται αυτή.

Ερ: Υπάρχουν πολιτικές ευθύνες για την τροπή που έλαβαν τα πράγματα;

Απ.: Ακόμη και σεισμός όταν γίνεται σε ένα τόπο η κυβέρνηση φέρει ορισμένες ευθύνες και υπό αυτή την έννοια λοιπόν η κυβέρνηση φέρνει κάποια ευθύνη για τον τρόπο που η πολιτεία αντιμετώπισε αυτό το γεγονός. Είμαι σίγουρος ότι τον πρόεδρο της Δημοκρατίας τον ενδιαφέρει το θέμα, αλλά δεν μπορεί να παρέμβει διότι οι εποπτικές αρχές είναι εκτός της δικαιοδοσίας του. Παρ’ όλα αυτά εγώ λέω πως ότι συμβαίνει αποδίδονται έστω και μικρές ευθύνες και στην κυβέρνηση.

Δημόσιο

Ερ: Έγινε λόγος πρόσφατα για το κρατικό μισθολόγιο. Τι αναμένετε από την κυβέρνηση στο θέμα της ανανέωσης των συλλογικών συμβάσεων με την ΠΑΣΥΔΥ;

Απ.: Η ΟΕΒ κάλεσε τόσο την κυβέρνηση όσον και την ΠΑΣΥΔΥ να επιδείξουν συγκράτηση στο θέμα των αυξήσεων και των ωφελημάτων των δημοσίων υπαλλήλων για τον απλούστατο λόγο ότι περνάμε μια πρωτοφανή κρίση. Δεν μπορούμε σε μια κρίση να λέμε ότι όλα είναι όπως ήταν πριν. Δεν είναι το κρατικό μισθολόγιο που ροκανίζει πάρα πολλά εκατομμύρια από το κράτος, το 40% περίπου του προϋπολογισμού της κυβέρνησης;

Η Κύπρος σε αναλογία ξοδεύει τα περισσότερα από όλες τις ευρωπαϊκές χώρες για την κρατική μηχανή. Στα κοινωνικά θέματα θα πρέπει να υπάρχει ευθιξία από όλους.

Δεν μπορεί η σύνταξη ενός ατόμου από τον ιδιωτικό τομέα να είναι το 1/3 ή 1/4 από αυτή του δημόσιου υπάλληλου. Αυτό το πράγμα είναι μια ανισότητα η οποία δεν ακούγεται καλά και η ίδια η συντεχνία των δημοσίων υπαλλήλων πρέπει να επιδείξει κατανόηση σε αυτό το ζήτημα.

Ερ: Δεν υπάρχει ετήσια συνέλευση της ΟΕΒ που να μην γίνει αναφορά στη γραφειοκρατία. Γιατί δεν αλλάζει κάτι;

Απ.: Η γραφειοκρατία για μένα είναι το δεύτερο πρόβλημα μετά το εθνικό. Η κυβέρνηση θα πρέπει να ενδιατρίψει στα θέματα της γραφειοκρατίας.

Η μηχανή αυτή η οποία λέγεται κρατική είναι εν πολλοίς ατελέσφορη και παρεμποδίζει σε πολλές περιπτώσεις, είτε το θέλουμε είτε όχι, τη γρήγορη ανάπτυξη του τόπου.

Ερ: Πέραν της απλοποίησης διαδικασιών, έχετε άλλες λύσεις για το θέμα της γραφειοκρατίας;

Απ.: Εμείς εισηγηθήκαμε τη διαφορετική αντιμετώπιση των υπαλλήλων, όπως για παράδειγμα να γίνει πιο σωστή αξιολόγηση των δημοσίων υπάλληλων σε σχέση με την παραγωγικότητα τους. Να εξεταστεί επίσης το ενδεχόμενο αλλαγής του ωραρίου της δημόσιας υπηρεσίας για να εξυπηρετείται καλύτερα ο πολίτης. Εγώ θα πρόσθετα κάτι απλό το οποίο είπε και ο προηγούμενος υπουργός οικονομικών, Μιχάλης Σαρρής. Ότι εάν αυτή η «μηχανή» ήταν ιδιωτική θα είχε κηρύξει πτώχευση προ πολλού.

Άρα χρήζει μεταρρύθμισης ώστε να καταστεί πιο ανταγωνιστική και αποτελεσματική.

Αναπτυξιακά

Ερ: Τι συμβαίνει με τα αναπτυξιακά έργα;

Απ.: Φαίνεται ότι καταβάλλεται προσπάθεια για επιτάχυνση τους. Το υπουργείο Συγκοινωνιών έχει διορίσει ειδικό φορέα παρακολούθησης των διαδικασιών και ελπίζουμε ότι θα προωθηθούν αρκετά έργα εντός του 2009 για την τόνωση της οικονομίας και αναχαίτιση της ανεργίας.

Η ΟΕΒ από την πλευρά της δημιούργησε τη δική της επιτροπή ώστε να παρακολουθεί από κοντά την κινητικότητα ή όχι των έργων.

Ερ: Που είναι το πρόβλημα;

Απ.: Το πρόβλημα είναι πάλι οι δημόσιες υπηρεσίες, μέχρι να ληφθούν άδειες, να περάσει ένα θέμα από το ένα γραφείο στο άλλο, υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις.

Ερ: Η κυβέρνηση λέει, πάντως, πως κακώς οι επιχειρηματίες εφεσιβάλλουν συνεχώς τις αποφάσεις για κατακύρωση δημοσίων προσφορών…

Απ.: Είναι φανερό ότι συγκρούονται τα συμφέροντα στις διαδικασίες ανάληψης των έργων. Η ΟΕΒ αυτό που μπορούσε να πράξει - να συμβουλεύσει δηλαδή τα μέλη της να μην εφεσιβάλλουν όλες τις αποφάσεις των Συμβουλίων ώστε να προχωρούν τα έργα - το έπραξε και νομίζω πως σε ένα σημείο έχει εισακουστεί.

Ερ: Βάσει των διαμορφούμενων δεδομένων, χρειάζονται νέα μέτρα από την κυβέρνηση;

Απ.: Στον τουρισμό θα μπορούσαν να γίνουν περισσότερα. Για παράδειγμα η διαφημιστική εκστρατεία στο εξωτερικό θα μπορούσε να είναι συνεχής. Να υπενθυμίζουμε συνεχώς τους ξένους επενδυτές ότι η Κύπρος είναι εδώ και τους περιμένει.

Από την άλλη η κυβέρνηση δεν θα πρέπει να διαφοροποιείται από ειλημμένες αποφάσεις όπως έγινε με τα γήπεδα γκολφ, με αποτέλεσμα οι ενδιαφερόμενοι επιχειρηματίες να προβληματίζονται εάν θα προχωρήσουν σε αυτή την επένδυση λόγω των νέων προνοιών που εισήχθηκαν.

Όσον αφορά το εάν θα πρέπει να ληφθούν περαιτέρω μέτρα, πιστεύω ότι είναι κάπως δύσκολο τη συγκεκριμένη περίοδο γιατί τα έσοδα του κράτους μειώνονται σημαντικά λόγω της ύφεσης σε καίριους τομείς όπως είναι η οικοδομική και τουριστική βιομηχανία.

Οικονομία

Ερ: Ο δείκτης οικονομικών συγκυριών δείχνει βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος. Έχουν περάσει τα χειρότερα;

Απ.: Η κρίση ακόμη βρίσκεται σε εξέλιξη, θα γνωρίζουμε το μέγεθος των επιπτώσεων της στην πραγματική οικονομία μετά το καλοκαίρι. Μακάρι να εξέλθουμε σύντομα από την κρίση διότι οι επιχειρηματίες μας προετοιμάζονται για να πάρουν τις ευκαιρίες μόλις η οικονομία καλυτερέψει.

Ερ: Πότε αναμένετε ανάκαμψη;

Απ.: Το δεύτερο τρίμηνο του 2010 ελπίζω να ξεκινήσει η ανάκαμψη.