Γ. Παντελή: Σχέδιο για ξένες εταιρείες και ταμείο για καινοτομία

Τις προτεραιότητες και τους στόχους του υπουργείου Οικονομικών για το επόμενο διάστημα σταχυολογεί ο γενικός διευθυντής του υπουργείου Γιώργος Παντελή.

Σε συνέντευξή του στη StockWatch, σημειώνει ότι το Υπουργείο στοχεύει στη διασφάλιση της μακροοικονομικής σταθερότητας, στην ορθολογική διαχείριση των δημόσιων πόρων καθώς, και στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της κυπριακής οικονομίας.

Προς το σκοπό αυτό αναφέρει πως τέθηκαν τρεις προτεραιότητες: H διασφάλιση της βιωσιμότητας των δημόσιων οικονομικών, η υλοποίηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και η μείωση των ΜΕΔ.

Στο πλαίσιο των προτεραιοτήτων του Υπουργείου, σημειώνει ότι βρίσκεται υπό εξεργασία Σχέδιο Δράσης για την προσέλκυση ξένων επιχειρήσεων με στόχο την αύξηση των άμεσων ξένων επενδύσεων, ενώ προωθείται και η δημιουργία ταμείου μετοχικού κεφαλαίου για τη στήριξη, κυρίως, νεοφυών και καινοτόμων επιχειρήσεων.

Σχολιάζοντας τις επιπτώσεις της πανδημίας στο κρατικό ταμείο, αναφέρει πως το Υπουργείο Οικονομικών προσαρμόζει αναλόγως την στρατηγική του, ώστε να αποφευχθεί η μετεξέλιξη της κρίσης αυτής σε κρίση χρέους.

Ο κ. Παντελή εκφράζει την ελπίδα η διαδικασία ανταλλαγής απόψεων να καταστήσει εφικτή την έγκαιρη ψήφιση του Προϋπολογισμού για το 2022, ώστε να αποφευχθούν τυχόν καθυστερήσεις, οι οποίες θα έχουν αρνητικό αντίκτυπο, τόσο στο εσωτερικό, όσο και στο εξωτερικό και στην εικόνα που θα διαμορφώσουν οι οίκοι αξιολόγησης για την Κύπρο. 

Αναφέρεται παράλληλα, στο κόστος της πανδημίας και στην πρόοδο υλοποίησης του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Της Γεωργίας Χαννή

Η συνέντευξη

Ερ.: Τι να αναμένουμε από τον νέο προϋπολογισμό;

Απ.:  Ο κρατικός Προϋπολογισμός για το έτος 2022 και ο μεσοπρόθεσμος δημοσιονομικός σχεδιασμός για την περίοδο 2022-2024, έχει έντονο αναπτυξιακό χαρακτήρα και περιλαμβάνει σειρά έργων και δράσεων, οι οποίες προκύπτουν από το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και από συνεχιζόμενα έργα τα οποία αποτελούν εξαγγελίες του Προέδρου της Δημοκρατίας.

Περιλαμβάνει, επίσης, τις αναγκαίες ρυθμίσεις οι οποίες αντανακλούν την αναβάθμιση και ενίσχυση συγκεκριμένων τομέων, όπως είναι η σύσταση του Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας, το οποίο αναμένεται να τεθεί σε πλήρη λειτουργία το 2022 αναλαμβάνοντας τη διαχείριση θεμάτων κοινωνικής ευημερίας και επιδομάτων πρόνοιας, όπως είναι το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα.

Πρόσθετα, περιλαμβάνει τη σύσταση νέας Γενικής Διεύθυνσης Περιβάλλοντος στο Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, ως ένδειξη της σημασίας που αποδίδει η Κυβέρνηση στο περιβάλλον και στην αποτελεσματική αντιμετώπιση των προκλήσεων της κλιματικής αλλαγής. 

Ερ.: Υπάρχουν στοιχεία που ενδέχεται να δυσκολέψουν την έγκριση του προϋπολογισμού, όπως έγινε τον περασμένο χειμώνα;

Απ.:  Το Υπουργείο Οικονομικών προσβλέπει σε μια εποικοδομητική συζήτηση του κρατικού Προϋπολογισμού στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών και Προϋπολογισμού με γνώμονα τη συνέχιση της εύρυθμης λειτουργίας του κράτους και την ανάκαμψη της οικονομίας της χώρας μας.  Για όλα τα ερωτήματα που υποβάλλονται από τους βουλευτές, στα πλαίσια σχετικών συζητήσεων στις συνεδρίες της εν λόγω Επιτροπής παρέχονται οι απαιτούμενες πληροφορίες και διευκρινίσεις, ώστε να διαμορφωθεί πλήρης εικόνα αναφορικά με τους στόχους και τις προτεραιότητες του κρατικού Προϋπολογισμού για το 2022.

Συνεπώς, ευελπιστούμε ότι η συγκεκριμένη διαδικασία ανταλλαγής απόψεων θα καταστήσει εφικτή την έγκαιρη ψήφιση του Προϋπολογισμού για το 2022, ώστε να αποφευχθούν τυχόν καθυστερήσεις, οι οποίες θα έχουν αρνητικό αντίκτυπο τόσο στο εσωτερικό σε σχέση με τη λειτουργία του κράτους γενικότερα, όσο και στο εξωτερικό και κυρίως, στην εικόνα που θα διαμορφώσουν οι οίκοι αξιολόγησης για την Κύπρο.  Περαιτέρω, τυχόν καθυστέρηση θα αποβεί επιζήμια για την υλοποίηση του εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, για το οποίο θα αντλήσουμε ως χώρα σημαντική χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ερ.: Ποια η πρόοδος στην υλοποίηση του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας;

Απ.:  Το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας είναι ένα φιλόδοξο και ρεαλιστικό σχέδιο που σκοπό έχει την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας, καθώς, και των προκλήσεων της μετά πανδημίας εποχής, σ’ ένα περιβάλλον ανταγωνιστικότητας, ανθεκτικότητας, κοινωνικής συνοχής, περιβαλλοντικής και ψηφιακής προσαρμογής και ανάπτυξης.

Η υλοποίηση του Σχεδίου και συγκεκριμένα, η επίτευξη των στόχων και οροσήμων έγκαιρα και σύμφωνα με τα χρονοδιαγράμματα που τέθηκαν αποτελεί πρόκληση.  Παρόλα αυτά οι προσπάθειες μας εστιάζουν στο να διασφαλίσουμε με τον πιο αποτελεσματικό και αποδοτικό τρόπο την εκταμίευση του συνόλου των €1,2 δισ. από την ΕΕ. Στο πλαίσιο αυτό, 100 από τα 172 Μέτρα του Σχεδίου, τα οποία αφορούν επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις, δρομολογήθηκαν με προπαρασκευαστικές ενέργειες, με σκοπό την έναρξη της υλοποίησής τους εντός του 2021, ή βρίσκονται σε διαδικασία υλοποίησης.

Δεκατέσσερα μέτρα συνδέονται με την πρώτη ομάδα ορόσημων/στόχων που έχει καθοριστεί για τον Δεκέμβριο του 2021, ενώ ήδη επιτεύχθηκαν 2 από τους 14 στόχους/ορόσημα του 4^ου τριμήνου του 2021, που αφορούν στην έγκριση του εθνικού σχεδίου δράσης για την κυκλική οικονομία από το Υπουργικό Συμβούλιο και στην προκήρυξη του Σχεδίου για προώθηση των ΑΠΕ και μέτρων ενεργειακής απόδοσης από το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας.

Ερ.: Ποια νέα αναπτυξιακά έργα ν’ αναμένουμε σύντομα;

Απ.:  Ο Προϋπολογισμός για το έτος 2022, όπως έχει καταρτιστεί επιτρέπει την προώθηση έργων, πολιτικών και μεταρρυθμίσεων, αποσκοπώντας στη συνεχή βελτίωση των δομών και στη δημιουργία ενός ευνοϊκού οικονομικού περιβάλλοντος για τις επενδύσεις και την επιχειρηματικότητα.

Ενδεικτικά, αναφέρεται ότι, έχουν περιληφθεί πρόνοιες για σειρά μέτρων που στοχεύουν στον ψηφιακό μετασχηματισμό της οικονομίας της χώρας, στην πράσινη μετάβαση και στην ενίσχυση του συστήματος δημόσιας υγείας.

Τα εν λόγω έργα εντάσσονται στους πυλώνες που έχουν καθοριστεί στο Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και αναμένεται ότι θα βοηθήσουν μεσοπρόθεσμα στην ανάκαμψη και ανάπτυξη της οικονομίας.

Ερ.: Ποιες οι προτεραιότητες του Υπουργείου Οικονομικών για το τρέχον έτος και για την επόμενη χρονιά;

Απ.:  Οι στόχοι του Υπουργείου Οικονομικών αφορούν στη διασφάλιση της μακροοικονομικής σταθερότητας, στην ορθολογική διαχείριση των δημόσιων πόρων καθώς, και στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της κυπριακής οικονομίας.

Προς επίτευξη των στρατηγικών μας στόχων θέσαμε τις ακόλουθες προτεραιότητες:

(α) Τη διασφάλιση της βιωσιμότητας των δημόσιων οικονομικών.  Στόχος είναι η επιστροφή σε πλεονασματικούς προϋπολογισμούς, η σταδιακή μείωση του δημόσιου χρέους και, παράλληλα, η προσέλκυση επενδύσεων.  Στο πλαίσιο αυτό, το Υπουργείο Οικονομικών επεξεργάζεται Σχέδιο Δράσης για την προσέλκυση ξένων επιχειρήσεων με στόχο την αύξηση των άμεσων ξένων επενδύσεων. Παράλληλα, προωθεί τη δημιουργία ταμείου μετοχικού κεφαλαίου για τη στήριξη, κυρίως, νεοφυών και καινοτόμων επιχειρήσεων. Είναι σημαντικό να τονίσουμε την καίριας σημασίας χρηματοδότηση μέσω του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, η οποία θα συμβάλει ενεργά στη διαμόρφωση μιας μακροχρόνιας στρατηγικής για τη βιώσιμη ανάπτυξη της κυπριακής οικονομίας και περιλαμβάνει προτεραιότητες όπως είναι η αναζωογόνηση της Παλιάς Λευκωσίας.

(β) Την υλοποίηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, όπως είναι η μεταρρύθμιση της δημόσιας υπηρεσίας, η πράσινη φορολογική μεταρρύθμιση και ο εκσυγχρονισμός του εταιρικού νομικού πλαισίου, και 

(γ) την περαιτέρω μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, μέσω του Σχεδίου Εστία για μη βιώσιμους δανειολήπτες και του Σχεδίου Οικία, καθώς, και της προωθούμενης μετεξέλιξης της ΚΕΔΙΠΕΣ σε Εθνική Εταιρεία Διαχείρισης Περιουσιακών Στοιχείων (National Asset Management Company).

Τέλος, σημαντική προτεραιότητα για το τρέχον έτος αποτελεί η συνεχής στήριξη και ενίσχυση των εργαζομένων και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων που επλήγησαν, λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού.

Ερ.: Ποια η στρατηγική του Υπουργείου για αντιμετώπιση των ταμειακών επιπτώσεων της πανδημίας; Θα απαιτηθούν μειώσεις δαπανών και από ποια κονδύλια;

Απ.:  Η διαχείριση της πανδημίας και η ανάγκη για στήριξη των επιχειρήσεων και της απασχόλησης για μετριασμό των επιπτώσεων της κρίσης, οδήγησε αναπόφευκτα στην αύξηση των κρατικών δαπανών και του δημοσιονομικού ελλείματος.

Το Υπουργείο Οικονομικών προσαρμόζει αναλόγως την στρατηγική του, ώστε να αποφευχθεί η μετεξέλιξη της κρίσης αυτής σε κρίση χρέους.

Στόχος είναι η διασφάλιση των απαραίτητων δημοσιονομικών περιθωρίων για αντιμετώπιση μελλοντικών κρίσεων που σίγουρα θα κληθούμε να αντιμετωπίσουμε. Στο πλαίσιο αυτό, είναι σημαντική η τήρηση των οροφών δαπανών του κράτους όπως αυτές καθορίστηκαν από το Υπουργικό Συμβούλιο. 

Επίσης, σημαντική είναι η συμβολή της ΕΕ, μέσω του εργαλείου Επόμενη Γενιά ΕΕ, με κύρια πηγή χρηματοδότησης το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Καταλήγοντας, ο δημοσιονομικός σχεδιασμός, όπως αυτός αντανακλάται στον υπό διαμόρφωση κρατικό Προϋπολογισμό, στοχεύει στο να δοθεί η απαιτούμενη ώθηση στην υλοποίηση των έργων του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Άλλες δαπάνες, μη συμβατικές, έχουν τύχει αξιολόγησης και έχουν περιληφθεί οι άκρως απαραίτητες που θα επιτρέψουν την εύρυθμη λειτουργία του κράτους. Επομένως, ευελπιστούμε ότι δεν θα χρειαστεί να προβούμε στις όποιες μειώσεις δαπανών.

Ερ.: Με ποιους τρόπους συμβάλλουν στην προσπάθεια στήριξης και ανάκαμψης της οικονομίας, ο χρηματοπιστωτικός τομέας και οι επιχειρήσεις; Υπάρχουν κι άλλα βήματα που πρέπει να γίνουν;

Απ.:  Ο χρηματοπιστωτικός τομέας μέσω της δανειοδότησης προς τις βιώσιμες επιχειρήσεις ενισχύει την προσπάθεια στήριξης και ανάκαμψης της οικονομίας παρέχοντας οικονομική στήριξη, μέσω δανεισμού, την οποία θα χρησιμοποιήσουν οι επιχειρήσεις ως κεφάλαιο κίνησης (π.χ. αγορά πρώτων υλών, μηχανημάτων, ανέγερση κτηριακών εγκαταστάσεων καθώς και για την κάλυψη τρεχουσών υποχρεώσεων όπως πληρωμές μισθών των υπαλλήλων, ενοίκια κτλ).

Με αυτό τον τρόπο δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας από τις επιχειρήσεις, στηρίζεται η παραγωγή προστιθέμενης αξίας, συνεισφέροντας σημαντικά στο ΑΕΠ και ενισχύεται η ανταγωνιστικότητα και η καινοτομία.

Πέραν των Σχεδίων που προωθήθηκαν για στήριξη των επιχειρήσεων μέσω του χρηματοπιστωτικού τομέα, η κυβέρνηση, στο πλαίσιο του προσωρινού πλαισίου για τη λήψη μέτρων κρατικής ενίσχυσης της ΕΕ, προωθεί το Σχέδιο για τις κυβερνητικές εγγυήσεις, σκοπός του οποίου είναι η παραχώρηση κυβερνητικών εγγυήσεων συνολικού ποσού μέχρι ενός δισεκατομμυρίου (€1.000.000.000) σε αδειοδοτημένα πιστωτικά ιδρύματα.  Σκοπός είναι η παραχώρηση νέων δανείων σε Επιχειρήσεις και Αυτοτελώς Εργαζόμενους για αντιμετώπιση των επιπτώσεων από τα μέτρα που λήφθηκαν για αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού. Το σχέδιο αναμένεται να τεθεί σε ισχύ σύντομα.

Ερ.: Ποιος είναι μέχρι στιγμής ο λογαριασμός της πανδημίας για το κράτος; Μέχρι που αναμένεται να φτάσει το κόστος;

Απ.:  Μέχρι τον Ιούλιο του 2021 το άμεσο κόστος για σκοπούς αντιμετώπισης της πανδημίας ανήλθε στα €1,3 δισ. Μέχρι το τέλος του 2021 το ποσό αυτό αναμένεται να ανέλθει στα €1,8 δισ.  Περαιτέρω, έχει παραχωρηθεί ρευστότητα στις επιχειρήσεις της τάξεως των €2 δισ.