Ενεκρίθη από την Ευρωβουλή το νομοσχέδιο για την μεταφορά κρυπτοστοιχείων Markets in Crypto Act (MICA)

Το νομοσχέδιο περί πληροφοριών που συνοδεύουν τις μεταφορές κεφαλαίων και ορισμένων κρυπτογραφημένων περιουσιακών στοιχείων (κρυπτοστοιχεία), που αποτελεί το πρώτο ενιαίο ευρωπαϊκό νομοθετικό πλαίσιο για την ρύθμιση της αγοράς κρυπτοστοιχείων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως οριστικοποιήθηκε από τους διαπραγματευτές του Κοινοβουλίου και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον Ιούνιο του 2022, ενεκρίθη σχεδόν ομόφωνα, με 529 ψήφους υπέρ, 29 κατά και 14 αποχές, από τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις 20 Απριλίου 2023. Επιπλέον, το νομοσχέδιο Markets in Crypto Act (MICA) που επίσης συμφωνήθηκε από το Συμβούλιο τον τον Ιούνιο του 2022 και ορίζει νέους κοινούς κανόνες για την εποπτεία, την προστασία των καταναλωτών, καθώς και τις περιβαλλοντικές εγγυήσεις της διαχείρισης κρυπτοστοιχείων, συμπεριλαμβανομένων των κρυπτονομισμάτων, ενεκρίθη και αυτό από την ολομέλεια των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με 517 ψήφους υπέρ, 38 κατά και 18 αποχές.

Ο κύριος στόχος της νέας ευρωπαϊκής νομοθεσίας για τα κρυπτοστοιχεία είναι η διαμόρφωση ενός ενιαίου ρυθμιστικού πλαισίου για την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς κρυπτοστοιχείων στην Ε.Ε. ώστε να διασφαλιστεί και να ενισχυθεί η προστασία των καταναλωτών και των επενδυτών, αλλά και να προωθηθεί η καινοτομία και η διεύρυνση της χρήσης των κρυπτοστοιχείων. Σε γενικές γραμμές, αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω της θέσπισης εναρμονισμένων κανόνων για τα κρυπτοστοιχεία για την παροχή νομικής βεβαιότητας και υποστήριξης σε περιπτώσεις που δεν καλύπτονται από άλλες υφιστάμενες ευρωπαϊκές νομοθεσίες, με διατάξεις για την πρόληψη της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας μέσω της αγοράς κρυπτοστοιχείων.

Ένα από τα βασικά σημεία του νομοσχεδίου είναι να διασφαλίσει ότι οι μεταφορές κρυπτοστοιχείων, όπως και κάθε άλλη χρηματοοικονομική πράξη, θα μπορούν πάντοτε να ιχνηλατούνται και να μπλοκάρονται σε περίπτωση που θεωρηθούν ύποπτες. Για το σκοπό αυτό, ο “ταξιδιωτικός κανόνας”, ο οποίος είναι ήδη καθιερωμένος στην παραδοσιακή οικονομία και απαιτεί τις πληροφορίες σχετικά με την πηγή και την προέλευση των περιουσιακών στοιχείων και των αντίστοιχων δικαιούχων να συνοδεύουν τις συναλλαγές και να αποθηκεύονται και στις δύο πλευρές της μεταφοράς, έχει επεκταθεί έτσι ώστε να καλύπτει και τις μεταφορές κρυπτοστοιχείων. Έτσι, οι συναλλαγές με κρυπτογραφημένα περιουσιακά στοιχεία θα παρακολουθούνται εφεξής με τον ίδιο τρόπο που παρακολουθούνται και οι παραδοσιακές μεταφορές. Επιπλέον, οι συναλλαγές άνω των 1000€ από πορτοφόλια κρυπτοστοιχείων ιδιωτών χρηστών (αυτοδιαχειριζόμενα πορτοφόλια) που αλληλεπιδρούν με hosted πορτοφόλια που διαχειρίζονται Πάροχοι Υπηρεσιών Κρυπτοστοιχείων θα διέπονται από αυτούς τους κανόνες. Οι μεταφορές από άτομο σε άτομο που πραγματοποιούνται χωρίς πάροχο ή μεταξύ παρόχων που ενεργούν για λογαριασμό τους θα εξαιρούνται από τον νόμο.

Τα κρυπτοστοιχεία που δεν ρυθμίζονται από την υφιστάμενη νομοθεσία για τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες θα καλύπτονται από τη νομοθεσία MiCA, η οποία, επιπλέον, περιέχει βασικές διατάξεις για όσους εκδίδουν και συναλλάσσονται με κρυπτοστοιχεία (συμπεριλαμβανομένων τόσο των tokens αναφοράς περιουσιακών στοιχείων όσο και των tokens ηλεκτρονικού χρήματος (e-money tokens)), οι οποίες περιλαμβάνουν θέματα διαφάνειας, γνωστοποίησης, αδειοδότησης και εποπτείας των συναλλαγών. Οι διατάξεις αυτές αποσκοπούν στην προστασία των καταναλωτών μέσω της γνωστοποίησης πιο εμπεριστατωμένων πληροφοριών σχετικά με τους κινδύνους, το κόστος και τις χρεώσεις που συνδέονται με την χρήση κρυπτοστοιχείων. Με τον τρόπο αυτό αμβλύνονται οι επιπτώσεις της έλλειψης εμπιστοσύνης των καταναλωτών στα εν λόγω περιουσιακά στοιχεία, η οποία θα μπορούσε να εμποδίσει σημαντικά την ανάπτυξη της αγοράς κρυπτοστοιχείων. Έτσι, με την εισαγωγή αυτού του νέου νομικού πλαισίου, υποστηρίζεται η ακεραιότητα της αγοράς και η χρηματοπιστωτική σταθερότητα μέσω της ρύθμισης των δημόσιων προσφορών κρυπτοστοιχείων.

Η ενισχυμένη ιχνηλασιμότητα των μεταφορών κρυπτογραφημένων περιουσιακών στοιχείων αναμένεται επίσης να λειτουργήσει προληπτικά έναντι της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, η οποία θα ενισχύσει περαιτέρω την προστασία των πελατών και θα προωθήσει την ασφάλεια του τομέα των κρυπτογραφημένων περιουσιακών στοιχείων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το συμφωνηθέν κείμενο περιλαμβάνει συγκεκριμένα μέτρα κατά συμπεριφορών που ενδέχεται να υπονομεύσουν την εμπιστοσύνη των χρηστών στις αγορές κρυπτοστοιχείων, καθώς και την ακεραιότητα των αγορών αυτών, όπως οι εσωτερικές συναλλαγές, η παράνομη δημοσιοποίηση εμπιστευτικών πληροφοριών, και η χειραγώγηση της αγοράς σε σχέση με τα κρυπτοστοιχεία. Επιπλέον, υπάρχουν κανόνες που απαγορεύουν τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας και άλλες εγκληματικές δραστηριότητες, βάσει των οποίων οι πάροχοι υπηρεσιών κρυπτοστοιχείων που έχουν λάβει άδεια λειτουργίας στην Ε.Ε. θα είναι υποχρεωμένοι να εφαρμόζουν αυξημένους ελέγχους στις χρηματοπιστωτικές πράξεις που αφορούν πελάτες και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα από τρίτες χώρες υψηλού κινδύνου. Η Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών (ΕΑΚΑΑ/ESMA) θα πρέπει επίσης να δημιουργήσει ένα δημόσιο μητρώο για τους μη συμμορφούμενους παρόχους υπηρεσιών κρυπτοστοιχείων που λειτουργούν στην ΕΕ χωρίς άδεια για την περαιτέρω αντιμετώπιση των κινδύνων νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες.

Οι κύριες περιβαλλοντικές διασφαλίσεις που περιλαμβάνονται στη νέα νομοθεσία επικεντρώνονται στους μηχανισμούς συναίνεσης που χρησιμοποιούνται για την επικύρωση των συναλλαγών κρυπτοστοιχείων, καθώς αυτοί μπορεί να είναι ενεργοβόροι και, ως εκ τούτου, να έχουν κύριες δυσμενείς επιπτώσεις στο κλίμα. Έτσι, επιβάλλεται οι χρησιμοποιούμενοι μηχανισμοί συναίνεσης να είναι ενεργειακά αποδοτικοί και φιλικοί προς το περιβάλλον, και κάθε άλλη αρνητική επίπτωση που σχετίζεται με το περιβάλλον να προσδιορίζεται και να γνωστοποιείται επαρκώς από τους εκδότες και τους παρόχους υπηρεσιών κρυπτοστοιχείων. Οι σημαντικότεροι πάροχοι υπηρεσιών θα είναι  επιπλέον, υποχρεωμένοι να αναπτύξουν υποδείγματα ρυθμιστικών τεχνικών προτύπων για τον περαιτέρω προσδιορισμό των δεικτών βιωσιμότητας, όπως η κατανάλωση ενέργειας. Η Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών (ΕΑΚΑΑ) θα πρέπει να λάβει υπόψιν της τους εφαρμοζόμενους μηχανισμούς συναίνεσης, τις υφιστάμενες απαιτήσεις γνωστοποίησης, και να διασφαλίσει τη συμπληρωματικότητα και τη νομοτεχνική συνοχή, ώστε να αποφευχθεί η διπλή επιβάρυνση των εταιρειών και να διασφαλιστεί η ομαλή εφαρμογή των απαιτήσεων της νομοθεσίας για τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των κρυπτονομισμάτων.

Συνολικά, ένα ενοποιημένο ρυθμιστικό πλαίσιο σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως αυτό, παρέχει συγκεκριμένους κανόνες για τη διαχείριση των κρυπτογραφημένων περιουσιακών στοιχείων και των συναφών δραστηριοτήτων και υπηρεσιών. Η επιβολή του αναμένεται να στηρίξει την καινοτομία και τον θεμιτό ανταγωνισμό, διασφαλίζοντας παράλληλα ένα υψηλό επίπεδο προστασίας των κατόχων και της ακεραιότητας στις αγορές κρυπτοστοιχείων.

Οι πάροχοι υπηρεσιών κρυπτοστοιχείων θα πρέπει να είναι σε θέση να επεκτείνουν ομαλά τις δραστηριότητές τους σε διασυνοριακή βάση έχοντας πρόσβαση σε τραπεζικές υπηρεσίες. Έτσι, προωθείται η χρηματοπιστωτική σταθερότητα μέσω της αναμενόμενης ομαλότητας της λειτουργίας των συστημάτων πληρωμών και της αντιμετώπισης των κινδύνων νομισματικής πολιτικής που θα μπορούσαν να ανακύψουν από μη-ρυθμιζόμενα κρυπτοστοιχεία. Ωστόσο, η αυξανόμενη προστασία των κατόχων και η διασφάλιση της ακεραιότητας της αγοράς και της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας μέσω της ρύθμισης των προσφορών στο κοινό που δραστηριοποιείται στην αγορά κρυπτοστοιχείων δεν συνοδεύεται από προσπάθειες ρύθμισης της υποκείμενης τεχνολογίας, καθώς η ευρωπαϊκή νομοθεσία αποφεύγει σκοπίμως την επιβολή περιττών και δυσανάλογων ρυθμιστικών επιβαρύνσεων σε τεχνικά ζητήματα που αφορούν και την ίδια τη χρήση της τεχνολογίας. Έτσι, το συμφωνηθέν ρυθμιστικό πλαίσιο αποφεύγει τον κίνδυνο του ρυθμιστικού κατακερματισμού που θα διαστρέβλωνε τον ανταγωνισμό, διατηρώντας το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της ευρωπαϊκής αγοράς στις διεθνείς χρηματοπιστωτικές και τεχνολογικές αγορές, προωθώντας την καινοτομία και παρέχοντας στους πελάτες της οφέλη όπως η πρόσβαση σε ασφαλείς, υπεύθυνες και αποτελεσματικές χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες και η ολοκληρωμένη διαχείριση περιουσιακών στοιχείων.

Αναλυτής ανάπτυξης επιχειρήσεων για ψηφιακή αναβάθμιση.