Αρχιεπίσκοπος: Γη για συμμετοχή σε ενεργειακά projects

Τις μεγάλες εκτάσεις γης που διαθέτει η κυπριακή εκκλησία είναι έτοιμος να διαθέσει ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος για συμμετοχή σε ενεργειακά projects ισραηλινών εταιρειών. Σε συνέντευξη στη StockWatch ο προκαθήμενος της εκκλησίας αναφέρει ότι βρίσκεται σε επαφές με ισραηλινές εταιρείες για εμπλοκή στον αναδυόμενο τομέα της ενέργειας. Η στροφή στην ενέργεια, αναφέρει, είναι απαραίτητη διαφοροποίηση των οικονομικών δραστηριοτήτων της εκκλησίας λόγω της κρίσης που έχει πλήξει τις τράπεζες και τον τουρισμό, που αποτελούν βασική πηγή εισοδημάτων. Από τους δύο αυτούς τομείς η εκκλησία, λέει, χάνει τα τελευταία δύο χρόνια εισοδήματα €20 εκ. ετησίως. Ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος αναφέρεται στο όραμα που έχει για την Ελληνική Τράπεζα και απαντά γιατί ο όμιλος δεν πρόκειται να αποτελέσει αντικείμενο εξαγοράς. Εξηγεί γιατί αναστάληκαν τρείς σημαντικές πνευματικές επενδύσεις της εκκλησίας, ενώ θεωρεί ότι το φυσικό αέριο είναι δώρο Θεού για την Κύπρο. Σχολιάζει τα δημοσιονομικά και το νέο υπουργό Οικονομικών και σημειώνει ότι η Αρχιεπισκοπή, δεν αγοράζει κυπριακά ομόλογα. Έντονες είναι για άλλη μία φορά οι θέσεις του στο κυπριακό και αναφέρεται ακροθιγώς στο σχέδιο σωτηρίας για το μέλλον της Κύπρου.

Του Λεύκου Χρίστου

Ερ: Μακαριότατε, πόσο βαθιά άγγιξε τα οικονομικά της εκκλησίας της Κύπρου η συνεχιζόμενη οικονομική ύφεση;

Απ.: Είναι αλήθεια ότι η οικονομική κρίση έπληξε σοβαρά και την εκκλησία της Κύπρου. Σημαντικά έσοδα για την εκκλησία επί σειρά δεκαετιών είναι τα μερίσματα από τον τραπεζικό τομέα και έσοδα που αποκομίζομαι από τον ξενοδοχειακό τομέα. Εδώ και δύο χρόνια η Αρχιεπισκοπή, οι μητροπόλεις και οι Σταυροπηγιακές Μονές δεν έχουν πάρει σεντ, είτε σε μερίσματα, είτε σε κέρδη από επενδύσεις στα ξενοδοχεία. Χάνουμε €20 εκ. ετησίως τα τελευταία δύο χρόνια.

Συνεπεία αυτής της κατάστασης υποχρεωθήκαμε να αναστείλουμε τρείς σημαντικές επενδύσεις όπως είναι, η Θεολογική Σχολή, το Συνεδριακό Κέντρο και η ανέγερση Καθεδρικού Ναού.

Ερ: Είναι γι’ αυτό το λόγο που κάνετε επενδυτική στροφή προς τον τομέα της ενέργειας;

Απ.: Εκτιμώ ότι επήλθε ο χρόνος να μην περιορίζουμε τα αυγά μας μόνο στο καλάθι των τραπεζών και των ξενοδοχείων. Διαφάνηκε ξεκάθαρα ότι ακόμη και αυτός ο τραπεζικός τομέας που διασφάλιζε σιγουριά στις επενδύσεις, κλονίζεται. Γι’ αυτό και σήμερα κάνουμε στροφή προς τον ενεργειακό τομέα, ο οποίος θα είναι ο τομέας του μέλλοντος για την Κύπρο.

Ερ: Έτσι εξηγείται η επαφή σας με ισραηλινές εταιρείες;

Απ.: Είναι αλήθεια ότι είναι σε εξέλιξη διάλογος μεταξύ Αρχιεπισκοπής και ισραηλινών εταιρειών. Ήρθαν σε επαφή μαζί μου και μου πρότειναν να αγοράσουν γη από την εκκλησία. Μας προτείνουν μεγάλη συμμετοχή στο μετοχικό τους κεφάλαιο και η πρόταση αυτή μας ενδιαφέρει.

Η εκκλησία, όπως ξέρετε, έχει γη. Η κυπριακή κυβέρνηση θέλει χώρους για να κάνει το τερματικό της.

Οι Ισραηλινοί θέλουν να κάνουν επενδύσεις στην Κύπρο, να κάνουν δηλαδή βιομηχανία παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος το οποίο θα πωλούν σε πολύ πιο χαμηλές τιμές από τις προσφερόμενες σήμερα από την ΑΗΚ τιμές, αφού θα υπάρχει ανταγωνισμός, κάτι το οποίο επιθυμεί και η ΕΕ.

Ερ: Ποιο θα είναι το καθεστώς συμμετοχής σας στο μετοχικό κεφάλαιο της ισραηλινής εταιρείας;

Απ.: Εμείς θα βάλουμε τη γη. Δεν θα βάλουμε λεφτά. Θα είμεθα μέτοχοι της εν λόγω εταιρείας και η κυβέρνηση θα παίρνει φόρους. Ευελπιστώ ότι μέσα στο πλαίσιο ενθάρρυνσης των ξένων επενδύσεων η κυπριακή κυβέρνηση θα προωθήσει τάχιστα στην παραχώρηση σχετικής άδειας, χωρίς γραφειοκρατικές διαδικασίες.

Ερ: Λέγεται ότι είχατε συνάντηση για το σκοπό αυτό και με τον πρέσβη του Ισραήλ στη Λευκωσία, ενώ πρόσφατα συναντήσατε και τον ισραηλινό πρόεδρο. Έχετε προσκληθεί να μεταβείτε στο Ισραήλ;

Απ.: Με τον πρέσβη του Ισραήλ έχω συναντήσεις για διάφορα θέματα. Σε ότι αφορά στο ερώτημα σας αν θα μεταβώ στο Ισραήλ, η απάντηση είναι καταφατική. Έχω προσκληθεί από τον πρόεδρο του Ισραήλ Σιμόν Πέρες για να επισκεφθώ το Ισραήλ. Αποδέχτηκα την πρόσκληση και θα είμαι στο Ισραήλ αρχές του νέου έτους. Η επίσκεψη θα έχει σύνθετο χαρακτήρα, θρησκευτικό και επαγγελματικό. Εκεί θα έχω την ευκαιρία να συζητήσουμε περαιτέρω την επενδυτική δραστηριότητα μας σε θέματα ενέργειας.

«Έχω όραμα για την Ελληνική Τράπεζα»

Ερ: Πως απαντάτε στις φήμες περί συγχώνευσης της Ελληνικής Τράπεζας ή εξαγοράς της;

Απ.: Θέλω να ξεκαθαρίσω με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο ότι η Ελληνική Τράπεζα δεν είναι προς «πώληση» και ούτε υπάρχει στον ορίζοντα οποιαδήποτε προσπάθεια συγχώνευσης της με άλλο τραπεζικό ίδρυμα.

Η Ελληνική Τράπεζα σήμερα βρίσκεται σε καλύτερη θέση από τα υπόλοιπα τραπεζικά ιδρύματα του τόπου, διότι δεν είναι εκτεθειμένη στα ελληνικά ομόλογα, όπως συμβαίνει με άλλες κυπριακές τράπεζες. Πρέπει να σας πω ότι έχω όραμα για την Ελληνική Τράπεζα, το οποίο στο παρόν στάδιο, έπεσε κι αυτό θύμα της οικονομικής ύφεσης, με αποτέλεσμα να ανασταλεί ο σχεδιασμός μου. Και λέω αναστολή, διότι το όραμα μου δεν σταματά.

Ερ: Ποιοι είναι ακριβώς οι σχεδιασμοί σας για την Ελληνική Τράπεζα Μακαριότατε;

Απ.: Εδώ και αρκετό καιρό έβαλα ως στόχο να διευρύνω την κεφαλαιακή βάση της τράπεζας. Είχα στα υπόψη μου να εκποιήσω μέρος της ακίνητης περιουσίας της εκκλησίας για να επενδυθούν στην τράπεζα με στόχο, όπως σας είπα, να επεκτείνει ο Όμιλος της δραστηριότητες του. Θα επιδιώξω να μιλήσω με φίλους και συνεργάτες για να επενδύσουν στον Όμιλο της Ελληνικής. Επίσης θα προσεγγίσω και ρώσους επενδυτές τους οποίους θα ενθαρρύνω προς αυτή την κατεύθυνση.

Ερ: Θα μπορούσε η εκκλησία να στήριζε το τραπεζικό σύστημα, μέσα στις δύσκολες συνθήκες που διέρχεται;

Απ.: Μακάρι να μπορούσε η εκκλησία και θα το έπραττε. Δεν υπάρχει ρευστό και σε περίοδο οικονομικής ύφεσης όλοι μας θα πρέπει να συμπεριφερόμαστε με εγκράτεια. Ούτε και γη δεν μπορούμε να πουλήσουμε, διότι ποιος αγοράζει σήμερα;

Με αυτά που λέω πάει και το ανάλογο μήνυμα στον υπουργό Οικονομικών.

«H εκκλησία δίνει εκατομμύρια στο κράτος»

Ερ: Συναντηθήκατε με τον νέο υπουργό Οικονομικών; Μιλήσατε για τη φορολογία της εκκλησίας;

Απ.: Με τον κ. Καζαμία δεν έχουμε συναντηθεί ακόμη, αφού από την ανάληψη των καθηκόντων του μπήκε στα βαθιά. Γνωριζόμαστε εξ όψεως.

Όμως, όπως διαπιστώνω, έχει πολλές υποχρεώσεις. Εμείς είμεθα ανοικτοί.

Δεν νομίζω ότι θα ήταν ορθό στα τόσα προβλήματα που έχει να προσθέσω και εγώ τα δικά μου. Αν επιθυμεί συνάντηση θα την έχει αμέσως.

Παρακολουθώ την πορεία του και μπορώ να πω ότι το παλεύει. Έχει αποκαταστήσει τις σχέσεις του υπουργείου με την Κεντρική Τράπεζα, κάτι το οποίο ο προηγούμενος υπουργός, Χαρίλαος Σταυράκης, δεν είχε καταφέρει.

Ευτυχώς η διαμάχη έχει κοπάσει. Άνοιξε διάλογο με τα κοινοβουλευτικά κόμματα , προώθησε μέτρα δημοσιονομικής εξυγίανσης και ετοιμάζει όπως πληροφορούμαι και άλλο πακέτο μέτρων. Αισθάνομαι ότι φέρνει νέο αέρα στα οικονομικά δρώμενα του τόπου.

Ερ: Υπάρχει οποιαδήποτε εκκρεμότητα σε σχέση με τους φόρους της εκκλησίας προς το Τμήμα Εσωτερικών Προσόδων;

Απ.: Θα πρέπει να ξεκαθαρίσω για πολλοστή φορά ότι η εκκλησία κάνει επενδύσεις. Δεν έχει επιχειρήσεις. Πρέπει να μάθει η κοινή γνώμη ότι η εκκλησία συνεισφέρει αρκετά εκατομμύρια ευρώ στο κράτος. Η εκκλησία πληρώνει τους φόρους της και αποδεικνύεται μέσα από μελέτη την οποία στείλαμε προς όλα τα εμπλεκόμενα μέρη. Πιστεύω ότι έγινε αχρείαστος θόρυβος.

Όμως εφόσον μέχρι στιγμής δεν τα βρήκαμε με αυτή την κυβέρνηση, θα τα βρούμε ενδεχομένως με άλλη.

Μεγάλο το ρίσκο με τα κυπριακά ομόλογα

Ερ: Θα στήριζε σήμερα η εκκλησία τα κυπριακά ομόλογα;

Απ.: Λυπάμαι να παρατηρήσω ότι δεν θα προέβαινα αυτή τη στιγμή σε ένα τέτοιο ρίσκο, να αγοράσω κυπριακά ομόλογα. Το 6% ή το 6.5% που παραχωρεί ως επιτόκιο το κυπριακό κράτος δεν μπορεί να διασφαλιστεί από τη στιγμή που πλήττεται η οικονομία μας από τις υποβαθμίσεις των διεθνών οίκων. Πρέπει να είμαι ανόητος να κάνω μία τέτοια επένδυση.

Ερ: Η Ρωσία Μακαριότατε εμπιστεύτηκε την κυπριακή οικονομία και παραχώρησε δάνειο €2,5 δισ.

Απ.: Η Ρωσία είναι μία φιλική προς την Κύπρο, ορθόδοξη χώρα και η κίνηση της αυτή ξεκινά από αυτή την πολύχρονη καλή σχέση.

Ενδεχομένως η κυπριακή κυβέρνηση (και καλά κάνει)… μπορεί να έχει υποσχεθεί στη ρωσική κυβέρνηση να της παραχωρήσει οικόπεδο στην κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη για εντοπισμό φυσικού αερίου. Δεν σημαίνει ότι μια τέτοια διευθέτηση θα έχει αρνητικό χαρακτήρα. Αντίθετα, το θεωρώ πολύ θεμιτό και εύστοχο από πλευράς κυπριακή κυβέρνησης.

«Δώρο Θεού το φυσικό αέριο»

Ερ: Περί φυσικού αερίου ο λόγος, πως βλέπετε να επηρεάζει την οικονομική και πολιτική κατάσταση της Κύπρου ο εντοπισμός φυσικού αερίου στην κυπριακή ΑΟΖ;

Απ.: Θεωρώ ότι ο εντοπισμός φυσικού αερίου στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου, είναι «δώρο Θεού». Αυτό το δώρο το έστειλε ο Θεός για να μας οδηγήσει σε ένα δρόμο για πιο σωστή λύση του κυπριακού προβλήματος. Αν εμείς διαχειριστούμε με δεξιότητα τον φυσικό αυτό πλούτο, παραχωρώντας άδειες για γεωτρήσεις σε εταιρείες κρατών μελών της ΕΕ και της Ρωσίας, πιστεύω ότι η αλαζονεία του τούρκου πρωθυπουργού θα παύσει.

Η Τουρκία δεν θα μπορέσει να πλησιάσει τις πλατφόρμες των εταιρειών αυτών. Μήπως η Τουρκία θα διανοηθεί να κτυπήσει πλατφόρμες ευρωπαϊκές, αμερικάνικες ή ρωσικές;

Ερ: Μία συνέντευξη μαζί σας Μακαριότατε δεν θα μπορούσε να κλείσει χωρίς μία αναφορά σας στο Εθνικό Θέμα. Σας επικρίνουν ότι οι θέσεις σας στο κυπριακό είναι ακραίες και διχάζουν το λαό. Πως το σχολιάζετε;

Απ.: Κάνουν λάθος. Απορρίπτω κατηγορηματικά ότι σπέρνω το διχασμό με τις θέσεις που διατυπώνω στο κυπριακό.

Θα έπρεπε να με ευχαριστούν οι πολιτικοί αρχηγοί που θέτω τα πράγματα στη σωστή τους διάσταση για να αποφύγουμε τη διχοτόμηση του νησιού μας. Διότι αυτές τις θέσεις που διατυπώνω θα έπρεπε να τις είχαν διατυπώσει αυτοί, εννοώ οι πολιτικοί μας.

Για να πάει το εθνικό μας θέμα μπροστά πρέπει να υπάρξει ομοφωνία. Να χαράξουν ο ομόφωνη γραμμή με βάση τη συμφωνία του 2009 η οποία δεν έχει υιοθετηθεί.

Όλοι φωνάζουν για ομοσπονδιακή λύση. Η βάση των συνομιλιών έχει ξεφύγει από την ομοσπονδία. Δεν συζητούμε για ομοσπονδία σήμερα αλλά για δύο κράτη με ελαφρά σύνδεση. Και ο λόγος είναι ότι η Τουρκία θέλει προϊόντος του χρόνου να τουρκοποιηθεί το νησί μας. Αυτό πρέπει να το δουν οι πολιτικοί μας για να προλάβουμε τα χειρότερα.

Ερ: Κάνατε πρόσφατα λόγο για σχέδιο σωτηρίας της Κύπρου ενόψει των προεδρικών εκλογών. Τι εννοείτε Μακαριότατε;

Απ.: Πρέπει να τερματιστεί η κατηφόρα. Οι πολιτικοί μας έχουν γνώση και εμπειρίες και πρέπει να καταλήξουν σε ένα όραμα για να το υλοποιήσουν. Όραμα όλων πως θα σωθεί ο τόπος αυτός.

Όταν θα έρθει η ώρα θα μιλήσω ξεκάθαρα. Ας μου πουν ποια υποχώρηση έκανε η Τουρκία μέχρι σήμερα. Μόνο εμείς υποχωρούμε.

Το σίγουρο είναι ότι η εκκλησία δεν πρόκειται να υποστηρίζει τη σημερινή κυβέρνηση.

Δεν βρήκα συγκεκριμένο άτομο. Θα το βρω εγώ και θα τον ψηφίσει ο κυπριακός λαός. Θα υπάρξει ένας κατάλογος με υποψηφίους για να επιλεγεί ο καλύτερος εφόσον θα έχει εκλεξιμότητα.

Ερ: Και κάτι τελευταίο. Το Mega μένει ή φεύγει;

Απ.: Βρισκόμαστε κοντά σε συμφωνία την οποία δεν έχουμε υπογράψει. Όταν την υπογράψουμε θα σας ενημερώσουμε.

Όπως ξέρετε είναι ευαίσθητα τα τηλεοπτικά κανάλια. Όταν θα έρθει η ώρα θα πούμε τις λεπτομέρειες.