Σε εξέλιξη βρίσκονται οι εργασίες αποκατάστασης σε 124 σκυβαλότοπους στους οποίους διαπιστώθηκε ότι χρήζουν αποκατάστασης, σύμφωνα με την υπουργό Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Μαρία Παναγιώτου.
Σε απαντητική επιστολή στο βουλευτή του Κινήματος Οικολόγων Χαράλαμπο Θεοπέμπτου αναφορικά με τα χρονοδιαγράμματα για την αποκατάσταση των μεγάλων σκυβαλοτόπων της χώρας μας, όπως το Βατί και ο Κοτσιάτης και κατά πόσο αυτά τηρούνται, η κ. Παναγιώτου ανέφερε ότι έχουν καταγραφεί συνολικά 124 χώροι ανεξέλεγκτης διάθεσης απορριμάτων (ΧΑΔΑ) σε όλη την επικράτεια της Κύπρου που χρήζουν αποκατάστασης.
Σημειώνει ότι από τους 124 ΧΑΔΑ έχουν ήδη αποκατασταθεί 37 στην επαρχία Πάφου (25 μεταφορά, 12 επιτόπου) και 16 στις επαρχίες Λάρνακας-Αμμοχώστου (2 μεταφορά, 14 επιτόπου) από το Υπουργείο Εσωτερικών.
Εντός 2025 ολοκληρώνονται εργασίες αποκατάστασης ΧΑΔΑ Κοτσιάτη
Προστίθεται ότι για τους ΧΑΔΑ των επαρχιών Λευκωσίας και Λεμεσού, το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων (ΤΑΥ) αποτελεί στο παρόν στάδιο τη νέα Αναθέτουσα Αρχή για την αποκατάσταση, υλοποιεί δύο κατασκευαστικές συμβάσεις.
Η κ. Παναγιώτου εξηγεί ότι οι κατασκευαστικές εργασίες αποκατάστασης, τόσο του ΧΑΔΑ Κοτσιάτη, όσο και των 23 λοιπών ΧΑΔΑ της επαρχίας Λευκωσίας, αναμένεται να ολοκληρωθούν αρχές του Β΄ εξαμήνου του 2025.
Το 2026 η αποκατάσταση ΧΑΔΑ Λεμεσού
Όσον αφορά την αποκατάσταση των 47 ΧΑΔΑ της επαρχίας Λεμεσού, ενημερώνει ότι αναμένεται σύντομα να ολοκληρωθούν οι σχετικές μελέτες, ενώ οι εργασίες αποκατάστασής τους θα υλοποιηθούν μέσω δύο κατασκευαστικών συμβάσεων.
Η πρώτη κατασκευαστική σύμβαση, διάρκειας 37 μηνών, αφορά την αποκατάσταση του ΧΑΔΑ Βατί και ακόμη 27 ΧΑΔΑ που το σύνολο των απορριμμάτων τους μεταφέρεται σε αυτόν και οι κατασκευαστικές εργασίες αναμένεται να αρχίσουν αρχές του Α΄ εξαμήνου του 2026.
Η δεύτερη κατασκευαστική σύμβαση, διάρκειας 19 μηνών, αφορά την αποκατάσταση 19 λοιπών ΧΑΔΑ της επαρχίας Λεμεσού και οι κατασκευαστικές εργασίες αποκατάστασης αναμένεται να αρχίσουν αρχές του Β΄εξαμήνου του 2025. Σημειώνεται από τους 19 λοιπούς ΧΑΔΑ, για 9 από αυτούς το σύνολο των απορριμμάτων τους θα μεταφερθεί στους υπόλοιπους 10 ΧΑΔΑ που θα αποκατασταθούν επιτόπου.
Καύση βιοαερίου
Όσον αφορά την ενεργειακή αξιοποίηση του παραγόμενου βιοαερίου, η υπουργός απαντώντας στις ερωτήσεις που τέθηκαν μέσω της κοινοβουλευτικής οδού από τον βουλευτή των Οικολόγων, δηλώνει ότι στους 54 ΧΑΔΑ των επαρχιών Πάφου, Λάρνακας και Αμμοχώστου το Υπουργείο Εσωτερικών είχε εγκαταστήσει σε 6 ΧΑΔΑ πυρσό καύσης του βιοαερίου.
Συγκεκριμένα, για την επαρχία Πάφου εγκαταστάθηκε στον ΧΑΔΑ Αγίας Μαρινούδας και για τις επαρχίες Λάρνακας/Αμμοχώστου εγκαταστάθηκε στους ΧΑΔΑ Αγίας Νάπας, Παραλιμνίου, Φρενάρους, Τερσεφάνου και Δρομολαξιάς.
Σημειώνει ότι προέβησαν στη σχετική ρύθμιση καθώς με βάση τη σχετική τεχνοοικονομική μελέτη που υλοποιήθηκε, η παραγόμενη ποσότητα και ποιότητα του βιοαερίου δεν ήταν ικανή για ενεργειακή αξιοποίηση.
Σκέψεις για εκμετάλλευση βιοαερίου από Κοτσιάτη και Βάτι
Όσον αφορά τους 52 ΧΑΔΑ των επαρχιών Λευκωσίας και Λεμεσού, ανέφερε πως με βάση προκαταρκτικά από την τεχνοοικονομική μελέτη που υλοποιήθηκε από το ΤΑΥ, ότι μόνο στους ΧΑΔΑ Κοτσιάτη και Βατί θα μπορούσε το παραγόμενο βιοαέριο να τύχει ενεργειακής αξιοποίησης.
Διευκρινίζει ότι η εκτίμηση της ποσότητας και ποιότητας του βιοαερίου στην πιο πάνω μελέτη, έγινε με τη χρήση μαθηματικών μοντέλων και ως εκ τούτου πρέπει να επιβεβαιωθούν με πραγματικές μετρήσεις.
Προσθέτει ότι στο παρόν στάδιο, λαμβάνονται μετρήσεις στον ΧΑΔΑ Κοτσιάτη, ώστε να αποφασιστεί ανάλογα και τυχόν περαιτέρω αξιοποίησή του.
Σημειώνεται περαιτέρω ότι στις εργασίες αποκατάστασης του ΧΑΔΑ συμπεριλαμβάνονται εργασίες εγκατάστασης συστήματος άντλησης και συλλογής/εκτόνωσης βιοαερίου σε πυρσό καύσης, εργασίες που βρίσκονται υπό εξέλιξη και αναμένεται να ολοκληρωθούν αρχές του Β΄ εξαμήνου του 2025.
Στους ΟΑΥ η χρήση αποκαταστημένων ΧΑΔΑ
Τέλος, όσον αφορά την αξιοποίηση της επιφάνειας των αποκατεστημένων ΧΑΔΑ δεν προβλέπεται οποιαδήποτε άλλη χρήση τους στο παρόν στάδιο, ωστόσο, αυτό δύναται να διαφοροποιηθεί με την ανάληψη της διαχείρισής τους από τα Συμβούλια Εκμετάλλευσης Χώρων Διάθεσης ή Αξιοποίησης Οικιακών Αποβλήτων ή/και τους Επαρχιακούς Οργανισμούς Αυτοδιοίκησης.