Κομβικός ο ρόλος του τραπεζικού τομέα στην πορεία για βιώσιμη ανάπτυξη

Οι δυναμικές που έχει αναπτύξει και συνεχίζει να αναπτύσσει τα τελευταία χρόνια η κυπριακή οικονομία έχουν οδηγήσει στην επάνοδό της στην βαθμίδα «Α» των διεθνών οίκων αξιολόγησης μετά από αρκετά χρόνια. Πρόκειται για επιτεύγματα που, πριν από μια δεκαετία, φάνταζαν σχεδόν αδιανόητα, ιδιαίτερα σε μια περίοδο όπου η χώρα και οι πολίτες της βίωναν τις σοβαρές συνέπειες της οικονομικής κρίσης. Οι επιδόσεις της οικονομίας είναι αλληλένδετες με αυτές του χρηματοπιστωτικού τομέα, ο οποίος παρά τα βαρίδια του παρελθόντος κατάφερε να υπερβεί σημαντικά προβλήματα. Οι τράπεζες αύξησαν σημαντικά τη ρευστότητά τους, βελτίωσαν την κεφαλαιακή τους επάρκεια και συνεχίζουν την προσπάθεια ενίσχυσης της ευρωστίας και της ανθεκτικότητά τους απέναντι σε εξωγενείς και ενδογενείς προκλήσεις. Είναι, ωστόσο, σημαντικό να συνδυάσουν όλα τα παραπάνω με την κοινωνική υπευθυνότητα και την ικανότητα διαρκούς προσαρμογής στις νέες συνθήκες.

Τα δεδομένα που βρίσκονται ενώπιόν μας επιβάλλουν εγρήγορση και καλά αντανακλαστικά δεδομένων των πολυεπίπεδων προκλήσεων τις οποίες  αντιμετωπίζει η Κύπρος ως μέρος της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας. Ο τραπεζικός τομέας βρίσκεται αντιμέτωπος με σημαντικούς κινδύνους και προκλήσεις, που απορρέουν κυρίως από τις αυξημένες γεωπολιτικές εντάσεις και τη συνεχιζόμενη αβεβαιότητα. Η όποια κλιμάκωση, καθώς και το ενδεχόμενο ενός εμπορικού πολέμου, μπορεί να προκαλέσει αλυσιδωτές επιδράσεις στις διεθνείς αγορές, με επιπτώσεις τόσο στην παγκόσμια όσο και στην τοπική οικονομία.

Παράλληλά, η κλιματική αλλαγή αναδεικνύεται σε έναν από τους μεγαλύτερους κινδύνους της εποχής μας. Οι τράπεζες έχουν σημαντικό ρόλο να διαδραματίσουν στη μετάβαση σε μία πράσινη οικονομία. Ο προσανατολισμός χρηματοδοτικών προϊόντων προς την πράσινη ανάπτυξη και η στήριξη επενδύσεων σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, βιώσιμες κατασκευές και τεχνολογίες χαμηλού άνθρακα αποτελεί προτεραιότητα. Οι κυπριακές τράπεζες καλούνται να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις των καιρών και να χρηματοδοτήσουν περιβαλλοντικά βιώσιμα έργα.

Επιπροσθέτως, οι τράπεζες καλούνται να επενδύσουν περισσότερο στην ανταγωνιστικότητα της οικονομίας στηρίζοντας ποικιλοτρόπως τις επιχειρήσεις. Η παροχή βιώσιμων χρηματοδοτικών λύσεων και η δημιουργία προγραμμάτων στήριξης για νέους επιχειρηματίες είναι επενδύσεις, οι οποίες ωφελούν το σύνολο της οικονομίας.

Στον τομέα της ψηφιοποίησης, παρά τις ευκαιρίες που προσφέρονται, αναδύονται σημαντικές προκλήσεις. Η αύξηση των κυβερνοεπιθέσεων καθιστά απαραίτητη την επένδυση των τραπεζών σε ισχυρά συστήματα ασφάλειας, καθώς η προστασία των τραπεζικών δεδομένων αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα. Οποιαδήποτε απώλεια εμπιστοσύνης σε αυτόν τον κρίσιμο τομέα θα μπορούσε να έχει καταστροφικές συνέπειες. Παράλληλα, σε μία περίοδο αυξημένης κοινωνικής ευαισθησίας, η διατήρηση της εμπιστοσύνης των πολιτών είναι ζωτικής σημασίας. Ο αυξανόμενος κίνδυνος φήμης δημιουργεί αστάθεια και αβεβαιότητα, επηρεάζοντας αρνητικά την χρηματοοικονομική σταθερότητα. Ο τραπεζικός τομέας δεν λειτουργεί απλά ως οικονομικός θεσμός, αλλά αποτελεί θεμελιώδη πυλώνα της κοινωνίας. Ως εκ τούτου, οι τράπεζες αναμένεται  να επιδεικνύουν κοινωνική ευαισθησία έτσι ώστε να διαφυλάττουν τη φήμη τους. Συναφώς, η τιμολογιακή πολιτική των τραπεζών πρέπει να είναι ισορροπημένη και να χαρακτηρίζεται από διαφάνεια και ευαισθησία απέναντι στο κοινωνικό σύνολο.

Σχετική και υποστηρικτική προς τη διαφάνεια είναι και η πρωτοβουλία της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου να δημοσιεύει ανά μήνα τα μέσα επιτόκια δανείων και καταθέσεων ανά τράπεζα, ώστε να μπορούν και οι πολίτες να τυγχάνουν καλύτερης ενημέρωσης.

Η εμπιστοσύνη είναι το θεμέλιο του τραπεζικού συστήματος. Σε μια εποχή που η φήμη μπορεί να πληγεί σοβαρά από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η κοινωνική ευαισθησία και η υπεύθυνη τραπεζική λειτουργία αποτελούν στρατηγικά πλεονεκτήματα. Ένα τραπεζικό ίδρυμα που αποδεικνύει έμπρακτα τον σεβασμό του απέναντι σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέλη, κερδίζει τη μακροπρόθεσμη υποστήριξή τους και κατ’ επέκταση βιώσιμη και σταθερή ανάπτυξη. Με ισορροπημένες στρατηγικές, το τραπεζικό σύστημα μπορεί να λειτουργήσει ακόμα πιο δυναμικά ως κινητήρια δύναμη, προωθώντας μια οικονομία που διασφαλίζει την ευημερία και την πρόοδο για όλους.