24/09/2003 09:38
Η δημιουργία του χαιρετίστηκε από όλους. Πολιτικούς, κόμματα, οικονομικούς παράγοντες. Η σύνθεση των μελών του δημιούργησε προσδοκίες και ελπίδες. Κρίθηκε ως ένας πολύ σημαντικός άτυπος θεσμός… ένας θεσμός που άργησε πολύ μάλιστα να δημιουργηθεί. Γι’ αυτό και επικροτήθηκε ένθερμα η πρωτοβουλία του Προέδρου Παπαδόπουλου.
Το Συμβούλιο Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων, με πολυδύναμο και πολυδιάστατο ρόλο, συστάθηκε ως παροχέας συμβουλευτικών υπηρεσιών αποκλειστικά του Προέδρου της Δημοκρατίας, σε οικονομικής φύσεως θέματα.
Ωστόσο, το «πείραμα» στην πρώτη περίοδο της λειτουργίας του, δείχνει να μην αποδίδει, να μην λειτουργεί. Δείχνει ανεξήγητα εγκλωβισμένο, κιόλας από τα πρώτα του βήματα έχει εξελιχθεί σε ένα γραφειοκρατικό οργανισμό, χωρίς ευελιξία, χωρίς ευκινησία, χωρίς ταχύτητα. Χωρίς σκοπό, χωρίς κατεύθυνση.
Γεγονός που προκαλεί σκέψεις μελαγχολικές. Είναι πράγματι «καταθλιπτικό» για να χρησιμοποιήσουμε ένα όρο προσφιλή στον επικεφαλής του ΣΟΕ να λειτουργεί χωρίς προσανατολισμό, χωρίς πυξίδα, χωρίς στόχους. Όταν μάλιστα, τόσα θέματα απαιτούν τη δική του συμβολή και ιδιαιτέρως, όταν είναι σε θέση να βοηθήσει την καταταλαιπωρημένη οικονομία του τόπου, την ευρισκόμενη σε βαθιά κρίση, ενδεχομένως και σε αδιέξοδα.
Θα πρέπει να θέσει προτεραιότητες και προπαντός, να σταματήσει να αναμιγνύεται εκεί όπου δεν έχει αρμοδιότητες. Δεν του ανατέθηκε η ετοιμασία νομοσχεδίων, ούτε καν η εμπλοκή ή ανάμιξη σε μια τέτοια διαδικασία. Ρόλος του είναι η παροχή συμβουλών, εισηγήσεων και προτάσεων προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Και έχει σημασία: Είναι συμβουλευτικό σώμα του Προέδρου και όχι των υπουργών. Λογοδοτεί στον Πρόεδρο και σε κανένα άλλο.
Ρόλος του ΣΟΕ δεν είναι να δίνει οδηγίες είτε σε υπουργούς, είτε σε τεχνοκράτες υπουργείων ή ακόμη χειρότερα, να μπλοκάρει προτάσεις – λύσεις που προωθούν υπουργεία.
Το μικρόβιο όμως της σπουδαρχίας, φαίνεται να έχει εισχωρήσει στο αίμα του ΣΟΕ, εκτροχιάζοντας το από το ρόλο που του ανατέθηκε και αντικαθιστώντας τις αρμοδιότητες που του καθόρισε ο ίδιος ο Πρόεδρος που το συνέστησε, από τη βεβιασμένη αναζήτηση μεθόδων ικανοποίησης των περιθωριοποιημένων φιλοδοξιών των μελών του. Δεν είναι ούτε αρμοδιότητα, ούτε και ρόλος του Συμβουλίου να επιδιώκει να βάλει τη δική του «σφραγίδα» ή το δικό του «στίγμα» σε όποια κυβερνητική πρόταση. Πρέπει να σταματήσει να κυνηγάει τη «δόξα» και τίτλους τιμής…
Επιπλέον, είναι φανερό ότι πάσχει από σύλληψη ιδεών. Μετατράπηκε ταχέως σε ένα γραφειοκρατικό οργανισμό, με μια διαφορά: ασχολείται μανιωδώς με τη δημοσιότητα, αναζητώντας ενίοτε και πολιτική στήριξη από κόμματα διαφόρων αποχρώσεων. Ενώ θα έπρεπε να λειτουργεί «αθόρυβα» και μακριά πάντως, από τα φώτα της δημοσιότητας.
Δεν αναλαμβάνει πρωτοβουλίες να ασχοληθεί με θέματα που θα τα βρούμε «μπροστά μας» ενόψει της ένταξης. Αποφεύγει να ασχοληθεί με θέματα που «καίουν» όπως είναι οι ιδιωτικοποιήσεις, ή οι μετοχοποιήσεις ημικρατικών οργανισμών. Δεν ασχολήθηκε με τη μείωση του ποσοστού του κράτους σε άλλους οργανισμούς όπως π.χ. τα αρτοποιεία! Ή οι Κυπριακές Αερογραμμές: πως προδιαγράφεται το μέλλον του κρατικού μας αερομεταφορέα.
Το ξαναλέμε. Το ΣΟΕ πρέπει να επανεύρει και να επανέλθει στον πραγματικό του ρόλο. Προπαντός όμως να θέσει στόχους και προτεραιότητες.
Με τα ικανότατα και έμπειρα μέλη που διαθέτει το Διοικητικό του Συμβούλιο, θα μπορούσε π.χ. να ασχοληθεί με το άνοιγμα της κλειστής κυπριακής οικονομίας. Υποβάλλοντας προτάσεις και βοηθώντας το κυπριακό κράτος να αντιμετωπίσει ενόψει ένταξης, τις μεγαλύτερες προκλήσεις για την κυπριακή πολιτική και για τη (διακηρυχθείσα τουλάχιστον) εκσυγχρονιστική κυβέρνηση του Τάσσου Παπαδόπουλου.
Υποβοηθώντας την παρούσα κυβέρνηση να ξεπεράσει την ατολμία της και να προχωρήσει σε τολμηρά (για τα κυπριακά δεδομένα...) μέτρα, ανοίγματος της κλειστής μας οικονομίας. Με την ένταξη την 1η Μαΐου, όταν και η κυπριακή οικονομία και κοινωνία θα συναντήσουν την τεράστια ανοικτή αγορά της ΕΕ και τις φιλελευθεροποιήσεις, οι κύπριοι πολίτες θα πρέπει να νοιώσουν ότι η κυβέρνηση τους προσδίδει ένα ευρωπαϊκό όραμα, με ευρύτερες θετικές μελλοντικές προοπτικές.
Θα μπορούσε να ασχοληθεί με τις οικονομικές πτυχές στη λύση του σχεδίου Κόφι Άναν. Τις παραμέτρους της βιωσιμότητας του νέου μετεξελιγμένου Κυπριακού Κράτους. Να καταδείξει τις αδυναμίες, να εντοπίσει τα στοιχεία δυσλειτουργίας του Κράτους εν σχέση με την οικονομία, στη βάση πάντα του σχεδίου που πρότεινε ο ΓΓ του ΟΗΕ. Να προτείνει τις ενδεχόμενες αλλαγές και τροποποιήσεις.
Έλα όμως που τον πρόλαβε ο πρώην πρόεδρος Γιώργος Βασιλείου... Και να ‘στε σίγουροι πως αν η κυβέρνηση εντοπίσει «μειονεκτήματα» στη μελέτη του κ. Βασιλείου, το ΣΟΕ θα σπεύσει «καταϊδρωμένο» να κάνει τη δική του μελέτη.
Του Κυριάκου Κυριακίδη
Το Συμβούλιο Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων, με πολυδύναμο και πολυδιάστατο ρόλο, συστάθηκε ως παροχέας συμβουλευτικών υπηρεσιών αποκλειστικά του Προέδρου της Δημοκρατίας, σε οικονομικής φύσεως θέματα.
Ωστόσο, το «πείραμα» στην πρώτη περίοδο της λειτουργίας του, δείχνει να μην αποδίδει, να μην λειτουργεί. Δείχνει ανεξήγητα εγκλωβισμένο, κιόλας από τα πρώτα του βήματα έχει εξελιχθεί σε ένα γραφειοκρατικό οργανισμό, χωρίς ευελιξία, χωρίς ευκινησία, χωρίς ταχύτητα. Χωρίς σκοπό, χωρίς κατεύθυνση.
Γεγονός που προκαλεί σκέψεις μελαγχολικές. Είναι πράγματι «καταθλιπτικό» για να χρησιμοποιήσουμε ένα όρο προσφιλή στον επικεφαλής του ΣΟΕ να λειτουργεί χωρίς προσανατολισμό, χωρίς πυξίδα, χωρίς στόχους. Όταν μάλιστα, τόσα θέματα απαιτούν τη δική του συμβολή και ιδιαιτέρως, όταν είναι σε θέση να βοηθήσει την καταταλαιπωρημένη οικονομία του τόπου, την ευρισκόμενη σε βαθιά κρίση, ενδεχομένως και σε αδιέξοδα.
Θα πρέπει να θέσει προτεραιότητες και προπαντός, να σταματήσει να αναμιγνύεται εκεί όπου δεν έχει αρμοδιότητες. Δεν του ανατέθηκε η ετοιμασία νομοσχεδίων, ούτε καν η εμπλοκή ή ανάμιξη σε μια τέτοια διαδικασία. Ρόλος του είναι η παροχή συμβουλών, εισηγήσεων και προτάσεων προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Και έχει σημασία: Είναι συμβουλευτικό σώμα του Προέδρου και όχι των υπουργών. Λογοδοτεί στον Πρόεδρο και σε κανένα άλλο.
Ρόλος του ΣΟΕ δεν είναι να δίνει οδηγίες είτε σε υπουργούς, είτε σε τεχνοκράτες υπουργείων ή ακόμη χειρότερα, να μπλοκάρει προτάσεις – λύσεις που προωθούν υπουργεία.
Το μικρόβιο όμως της σπουδαρχίας, φαίνεται να έχει εισχωρήσει στο αίμα του ΣΟΕ, εκτροχιάζοντας το από το ρόλο που του ανατέθηκε και αντικαθιστώντας τις αρμοδιότητες που του καθόρισε ο ίδιος ο Πρόεδρος που το συνέστησε, από τη βεβιασμένη αναζήτηση μεθόδων ικανοποίησης των περιθωριοποιημένων φιλοδοξιών των μελών του. Δεν είναι ούτε αρμοδιότητα, ούτε και ρόλος του Συμβουλίου να επιδιώκει να βάλει τη δική του «σφραγίδα» ή το δικό του «στίγμα» σε όποια κυβερνητική πρόταση. Πρέπει να σταματήσει να κυνηγάει τη «δόξα» και τίτλους τιμής…
Επιπλέον, είναι φανερό ότι πάσχει από σύλληψη ιδεών. Μετατράπηκε ταχέως σε ένα γραφειοκρατικό οργανισμό, με μια διαφορά: ασχολείται μανιωδώς με τη δημοσιότητα, αναζητώντας ενίοτε και πολιτική στήριξη από κόμματα διαφόρων αποχρώσεων. Ενώ θα έπρεπε να λειτουργεί «αθόρυβα» και μακριά πάντως, από τα φώτα της δημοσιότητας.
Δεν αναλαμβάνει πρωτοβουλίες να ασχοληθεί με θέματα που θα τα βρούμε «μπροστά μας» ενόψει της ένταξης. Αποφεύγει να ασχοληθεί με θέματα που «καίουν» όπως είναι οι ιδιωτικοποιήσεις, ή οι μετοχοποιήσεις ημικρατικών οργανισμών. Δεν ασχολήθηκε με τη μείωση του ποσοστού του κράτους σε άλλους οργανισμούς όπως π.χ. τα αρτοποιεία! Ή οι Κυπριακές Αερογραμμές: πως προδιαγράφεται το μέλλον του κρατικού μας αερομεταφορέα.
Το ξαναλέμε. Το ΣΟΕ πρέπει να επανεύρει και να επανέλθει στον πραγματικό του ρόλο. Προπαντός όμως να θέσει στόχους και προτεραιότητες.
Με τα ικανότατα και έμπειρα μέλη που διαθέτει το Διοικητικό του Συμβούλιο, θα μπορούσε π.χ. να ασχοληθεί με το άνοιγμα της κλειστής κυπριακής οικονομίας. Υποβάλλοντας προτάσεις και βοηθώντας το κυπριακό κράτος να αντιμετωπίσει ενόψει ένταξης, τις μεγαλύτερες προκλήσεις για την κυπριακή πολιτική και για τη (διακηρυχθείσα τουλάχιστον) εκσυγχρονιστική κυβέρνηση του Τάσσου Παπαδόπουλου.
Υποβοηθώντας την παρούσα κυβέρνηση να ξεπεράσει την ατολμία της και να προχωρήσει σε τολμηρά (για τα κυπριακά δεδομένα...) μέτρα, ανοίγματος της κλειστής μας οικονομίας. Με την ένταξη την 1η Μαΐου, όταν και η κυπριακή οικονομία και κοινωνία θα συναντήσουν την τεράστια ανοικτή αγορά της ΕΕ και τις φιλελευθεροποιήσεις, οι κύπριοι πολίτες θα πρέπει να νοιώσουν ότι η κυβέρνηση τους προσδίδει ένα ευρωπαϊκό όραμα, με ευρύτερες θετικές μελλοντικές προοπτικές.
Θα μπορούσε να ασχοληθεί με τις οικονομικές πτυχές στη λύση του σχεδίου Κόφι Άναν. Τις παραμέτρους της βιωσιμότητας του νέου μετεξελιγμένου Κυπριακού Κράτους. Να καταδείξει τις αδυναμίες, να εντοπίσει τα στοιχεία δυσλειτουργίας του Κράτους εν σχέση με την οικονομία, στη βάση πάντα του σχεδίου που πρότεινε ο ΓΓ του ΟΗΕ. Να προτείνει τις ενδεχόμενες αλλαγές και τροποποιήσεις.
Έλα όμως που τον πρόλαβε ο πρώην πρόεδρος Γιώργος Βασιλείου... Και να ‘στε σίγουροι πως αν η κυβέρνηση εντοπίσει «μειονεκτήματα» στη μελέτη του κ. Βασιλείου, το ΣΟΕ θα σπεύσει «καταϊδρωμένο» να κάνει τη δική του μελέτη.
Του Κυριάκου Κυριακίδη