Χατζηκωστής: Τραπεζικοί ενωθείτε
Για να επιβιώσει το συνδικαλιστικό κίνημα στη διεθνοποίηση του τραπεζικού συστήματος στην Κύπρο απαιτείται διαρκής προσπάθεια που θα στηρίζεται στην αγωνιστικότητα, στην αποφασιστικότητα και στη σύνεση όλων των τραπεζικών υπαλλήλων. Σε συνέντευξη του στη StockWatch ο Γενικός Γραμματέας της ΕΤΥΚ, Λοϊζος Χατζηκωστής, επιχειρεί να καθησυχάσει τις ανησυχίες των τραπεζικών υπαλλήλων, ζητά όμως αλληλεγγύη και ευελιξία για αντιμετώπιση των κινδύνων που ελλοχεύουν. Ο κ. Χατζηκωστής εμφανίζεται έντονα προβληματισμένος για το ενδεχόμενο εξαγοράς της Τράπεζας Κύπρου από την Εμπορική και αφήνει αιχμές κατά της πρώην διοίκησης της Λαϊκής.
Του Σωκράτη Ιωακείμ
Ερ.: Κύριε Χατζηκωστή, η διεθνοποίηση του τραπεζικού συστήματος προβληματίζει τους συνδικαλιστές; Γιατί;
Απ.: Αναμφίβολα μας προβληματίζει εδώ και αρκετό καιρό. Αρκεί να σας πω ότι εδώ και τέσσερα χρόνια η ΕΤΥΚ έκανε δεκάδες σεμινάρια σε στελέχη της για θέματα παγκοσμιοποίησης, συγχωνεύσεων και εξαγορών. Θέλαμε να εγκλιματιστούν στο νέο επερχόμενο περιβάλλον ώστε να αναζητηθούν οι τρόποι επιβίωσης μας σε αυτές τις νέες εξελίξεις. Σίγουρα αυτές οι αλλαγές είναι κοσμογονικές. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι φεύγουμε πλέον από τη μικρή Κύπρο, τη μικρή λιμνούλα όπου πηγαίναμε βόλτα με τη βάρκα μας. Μπαίνουμε πλέον σε ανοικτές θάλασσες με τρικυμίες και τσουνάμια και πρέπει να είμαστε ευέλικτοι και σωστοί για να επιβιώνουμε.
Ερ.: Υπάρχει λόγος ανησυχίας για τους υπαλλήλους; Ποια είναι τα μηνύματα που λαμβάνεται από τα μέλη σας;
Απ.: Βέβαια πρέπει να υπάρχει ανησυχία όσον αφορά κυρίως τη βιωσιμότητα των τραπεζικών ιδρυμάτων στη σημερινή τους μορφή. Με τη διεθνοποίηση συνεπάγεται ότι ανά πάσα στιγμή μπορεί να έρθουν νέοι παίκτες, με νέες κουλτούρες, με νέα δεδομένα και πρακτικές. Για να επιβιώσει το συνδικαλιστικό κίνημα σε αυτές τις νέες κουλτούρες, απαιτείται διαρκής προσπάθεια, που θα στηρίζεται στην αγωνιστικότητα, στην αποφασιστικότητα και στη σύνεση των συναδέλφων και των ηγεσιών τους. Όσον αφορά τα μηνύματα που παίρνουμε, σίγουρα υπάρχει ανησυχία. Πιστεύω όμως ότι εφόσον η ΕΤΥΚ παραμένει ισχυρή, ενωμένη, μπορούν να αντιμετωπιστούν αυτές οι αντιξοότητες.
Ερ.: Έχετε οποιαδήποτε ένδειξη αμφισβήτησης των κεκτημένων;
Απ.: Πιστεύω ότι όλες οι διοικήσεις των τραπεζών και αυτές που υπήρχαν και αυτές που υπάρχουν, θα προτιμούσαν την ύπαρξη ενός ασπόνδυλου συνδικαλιστικού κινήματος. Ίσως μερικοί να προτιμούσαν τη διάλυση του ή την αποδυνάμωση του, ώστε να μπορούν να το ελέγχουν. Συνέχεια είχαμε αμφισβητήσεις, γι’ αυτό άλλωστε παρατηρήθηκαν απεργίες, συγκρούσεις και αντιπαραθέσεις. Η αντιπαλότητα πάντα θα υπάρχει. Απλώς τώρα, ανά πάσα στιγμή, μπορεί να γίνουν απρόβλεπτες εξελίξεις. Εμείς όμως πάντοτε πρέπει να βρίσκουμε το αντίδοτο το οποίο θα μας προστατεύει.
Έπονται και άλλες αλλαγές...
Ερ.: Ας μιλήσουμε λίγο για τις εξελίξεις στη Λαϊκή. Σε εγκύκλιο που αποστείλατε στα μέλη σας στις 19 Ιουνίου, λίγο μετά τις διοικητικές αλλαγές στη Λαϊκή και μετά από συνάντηση σας με τους νέους μεγαλομετόχους της Λαϊκής, κάνατε λόγο για αντιφατικές εξελίξεις. Τι εννοούσατε;
Απ.: Οι αντιφατικές εξελίξεις αφορούν το παγκόσμιο σκηνικό. Δεν μπορεί να υπάρχει λογική στο πως εξελίσσεται το παγκόσμιο σκηνικό αναφορικά με χρηματοπιστωτικές πτυχές. Ενώ βλέπουμε να οδεύει προς μια μορφή και μια επιδίωξη κάτι, ξαφνικά το βλέπουμε να γυρίζει και αντίστροφα. Οι αντιφατικές εξελίξεις είναι ένας όρος τον οποίο χρησιμοποιούμε εδώ και αρκετό καιρό. Αυτός ο όρος είναι παραδεκτός από πολλούς γνωστούς αναλυτές, ότι έτσι δηλαδή κινείται το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Δεν υπάρχει δηλαδή μια λογική η οποία ακολουθείται πιστά.
Ερ.: Μιλήσατε, πάντως, και για ενέργειες που δεν είδαν το φως της δημοσιότητας αλλά επηρέασαν το τελικό αποτέλεσμα...
Απ.: Είναι γνωστό πλέον - και σε εμάς ήταν γνωστό από τότε - ότι υπήρξαν εξελίξεις που μπορούσαν να μας οδηγήσουν σε συνένωση των δύο μεγάλων τραπεζών της Κύπρου. Οπωσδήποτε θα ήταν καλύτερα, έτσι πιστεύω, γιατί δεν θα είχαμε άγνωστους ξένους νέους παίκτες. Δεν σημαίνει όμως ότι οι άγνωστοι είναι πάντα καταδικαστέοι, αλλά το άγνωστο πάντα είναι άγνωστο. Εκείνοι που γνώριζαν τις καταστάσεις ξέρουν ότι είχαν προηγηθεί πάρα πολλά. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός που ήρθε η Marfin στην Κύπρο, αφού κάποιοι επέλεξαν την κάθοδο της. Μπορεί να μην συμφωνούν σήμερα οι ίδιοι με τις τότε επιλογές τους, αλλά τα γεγονότα είναι γεγονότα.
Ερ.: Ο κ. Βγενόπουλος είπε πρόσφατα, μιλώντας για τη διοίκηση και την ανώτατη διεύθυνση, πως «όσοι δεν δουλεύουν θα πάνε σπίτι τους». Συμφωνείτε;
Απ.: Έχω την εντύπωση ότι ο κ. Βγενόπουλος αναφερόταν περισσότερο στις διοικήσεις των τραπεζών. Είναι μια πολιτική την οποία ως θεωρία δεν μπορεί να την αμφισβητήσει κανένας. Φυσικά όμως το πότε προσφέρει και το πότε δεν προσφέρει κάποιος στηρίζεται σε υποκειμενική κρίση. Είναι διαφορετικό να κρίνουμε εμείς το ποιος δουλεύει και ποιος παράγει από το να κρίνουν οι διοικήσεις των τραπεζών. Γι’ αυτό και διαφωνούμε πάντοτε στα θέματα αξιοκρατίας τους. Για παράδειγμα, είναι διαφορετικό να κρίνει η παλιά διοίκηση της Λαϊκής το ποιοι προσφέρουν από το να κρίνει η νέα διοίκηση το ποιοι προσφέρουν.
Ερ.: Πως βλέπετε τις διοικητικές αλλαγές στη Λαϊκή και στις τράπεζες γενικότερα;
Απ.: Είναι πολύ σημαντικές οι αλλαγές που γίνονται και πιστεύω ότι εκ των πραγμάτων θα ακολουθήσουν και άλλες αλλαγές. Ο κάθε καινούριος ιδιοκτήτης οπωσδήποτε θέλει να εισάξει τη δική του κουλτούρα και τα δικά του στρατηγικά πλάνα. Αυτά τα πράγματα θα σημάνουν ανακατατάξεις. Εμείς θα προσπαθήσουμε να συνεργαστούμε με τους νέους ιδιοκτήτες και με τους οποιουσδήποτε νέους ιδιοκτήτες εμφανιστούν κατά καιρούς, σε ένα πνεύμα καλόπιστης συνεργασίας που θα προάγει τις σχέσεις μας και θα υπηρετεί τα συμφέροντα των συναδέλφων, πάντοτε όμως με γνώμονα την ανάγκη επιβίωσης της ίδιας της τράπεζας.
Λείπει το στρατηγικό σχέδιο…
Ερ.: Ως ΕΤΥΚ έχετε μελετήσει την πρόταση της Τρ. Κύπρου για εξαγορά της Εμπορικής; Οι παρατηρήσεις σας;
Απ.: Την έχουμε μελετήσει στο βαθμό που ήταν εφικτό να μελετηθεί, στο βαθμό που έχουμε ενημερωθεί και στο βαθμό που έχουν δημοσιευτεί κάποια γεγονότα. Πιστεύω ότι λείπει το στρατηγικό σχέδιο και είναι πολύ δύσκολο για κάποιο να τοποθετηθεί, όσον αφορά την επιτυχία αυτού του εγχειρήματος. Για να πετύχει αυτό το εγχείρημα χρειάζεται ένα σωστό στρατηγικό πλάνο, το οποίο αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει και δεν έχει κατατεθεί ούτε σε εμάς, ούτε στην Εμπορική Τράπεζα, ούτε στην Κεντρική Τράπεζα. Όταν σχεδιαστεί αυτό το στρατηγικό πλάνο και σε δεύτερη φάση όταν θεωρητικά σχεδιαστεί και είναι σωστό, πρέπει να μπορέσει και στην πράξη να εφαρμοστεί και να πετύχει και να δέσει.
Άρα υπάρχουν πολλά τα οποία εμείς δεν τα γνωρίζουμε, ώστε να μπορέσουμε να κρίνουμε την επιτυχία αυτού του εγχειρήματος. Παρόλα αυτά θα τολμούσα να πω ότι τα μεγέθη της Εμπορικής, τα προβλήματα, οι αβεβαιότητες που την περιτριγυρίζουν - ξεκινώντας από το ασφαλιστικό το οποίο αφήνει εκατοντάδες εκατομμύρια κενό - δυσκολεύουν πάρα πολύ την υλοποίηση ενός τέτοιου εγχειρήματος και πολύ περισσότερο την επιτυχία του. Επιτυχία θα είναι όταν πετύχει αυτό το δέσιμο, όταν όλα λειτουργούν σωστά, όταν η μετοχή και οι μέτοχοι κερδίζουν, όταν το προσωπικό είναι εξασφαλισμένο και τυγχάνει των ωφελημάτων των οποίων τυγχάνει σήμερα. Σίγουρα αυτά τα πράγματα δεν είναι εύκολα.
Ερ.: Συναντηθήκατε πρόσφατα και με τον κ. Ανδρέα Ηλιάδη. Του μεταφέρατε αυτές τις ανησυχίες σας;
Απ.: Εμείς οτιδήποτε πιστεύαμε το έχουμε μεταφέρει. Αυτά τα οποία είπε σε εμάς, είναι αυτά που λέγονται και προς τα έξω σε όλους.
Ερ.: Πιστεύετε ότι τελικά θα αποσύρει την πρόταση της η Τράπεζα Κύπρου κυρίως λόγω του συνταξιοδοτικού;
Απ.: Δεν μπορώ να κάνω προβλέψεις. Οπωσδήποτε η τροπή του συνταξιοδοτικού προκαλεί ακόμα ένα μεγάλο πονοκέφαλο στο όλο πρόβλημα. Πιστεύω ότι πρέπει και η διοίκηση της Τράπεζας Κύπρου να μελετήσει το πρόβλημα με σοβαρότητα και υπευθυνότητα. Το τι τελικά θα αποφασίσουν είναι θέμα αποκλειστικά δικό τους. Οπωσδήποτε όμως είναι ένα θέμα που δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητο γιατί συνεπάγεται πολύ μεγάλο κόστος.
Ερ.: Να θεωρήσουμε δεδομένο ότι τα ταμεία της Τράπεζας Κύπρου θα υπερψηφίσουν την πρόταση;
Απ.: Όχι, είναι θέμα των διαχειριστικών επιτροπών, οι οποίες θα συνέλθουν σε κάποιο στάδιο για να καταλήξουν σε κάποια απόφαση θετική ή αρνητική μαζί με δεκάδες εκατοντάδες χιλιάδες μετόχους που θα αναγκαστούν σε κάποιο στάδιο να πάρουν την ανάλογη απόφαση.
Ερ.: Έχετε πείρα στα συνδικαλιστικά. Το θέμα των εργαζομένων της Εμπορικής (Ελλάδας) πως το αξιολογείτε ; Πιστεύετε ότι θα υπάρξουν εμπόδια από πιθανή συγχώνευση των δύο τραπεζών;
Απ.: Οπωσδήποτε με βάση τα στατιστικά στοιχεία που κυκλοφορούν πανευρωπαϊκά, η συνένωσης τόσου μεγάλου αριθμού προσωπικού και κυρίως η προσαρμογή στη νέα κουλτούρα, στα νέα δεδομένα, στις νέες ανάγκες και στις πρακτικές που εφαρμόζει μια άλλη τράπεζα είναι ένα σημαντικό πρόβλημα. Ιδιαίτερα μια ιδιωτική μοντέρνα και σύγχρονη τράπεζα όπως είναι η Τράπεζα Κύπρου, έναντι μιας παλιάς τράπεζας με μεγάλο μέσο όρο ζωής προσωπικού, επηρεασμένο πάντοτε από τις κυβερνητικές επιλογές. Αυτό το θέμα θέλει πολλή μελέτη και εμπειρία για να το χειριστεί κάποιος. Ακόμη και τα δικαιώματα που έχουν μέσω του συνδικαλιστικού κινήματος στην Ελλάδα μπορεί να είναι πολύ πιο διαφορετικά από τα δικά μας και πρέπει να προσαρμοστούν.
Ερ.: Οι συνδικαλιστικοί κύκλοι έχουν ξεκάθαρη προτίμηση μεταξύ της Εμπορικής και των διεργασιών που γίνονται από την Τράπεζα Πειραιώς;
Απ.: Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι όποιο και να είναι το σχήμα πρέπει να είναι επιτυχημένο, βιώσιμο, κερδοφόρο, με προοπτική στο μέλλον. Αυτή πρέπει να είναι η επιδίωξη μας. Ούτε έχουμε μελετήσει τα στρατηγικά πλάνα της Πειραιώς, ούτε της Τράπεζας Κύπρου προς την Εμπορική, ούτε είμαστε εμείς σε θέση να κρίνουμε αυτές τις επιλογές.
Ερ.: Η Τρ. Πειραιώς είναι πλέον ο μεγαλύτερος μέτοχος της Τρ. Κύπρου. Σας ανησυχεί το ενδεχόμενο ελέγχου της Τρ. Κύπρου από ελλαδικά ή ξένα κεφάλαια;
Απ.: Όλοι θα προτιμούσαμε οι κυπριακές τράπεζες να παραμένουν καθαρά κυπριακές με κυπριακά κεφάλαια. Αλλά από την άλλη δεν πρέπει να αγνοούμε τις τελευταίες εξελίξεις που γίνονται στα πλαίσια της διεθνοποίησης. Εκ των πραγμάτων οι κυπριακές τράπεζες λόγω εκτοπίσματος και μικρών μεγεθών θα είναι ευάλωτες προς τα ξένα κεφάλαια και τους ξένους επενδυτές. Δεν μπορούμε να ανακόψουμε αυτές τις εξελίξεις, αλλά οπωσδήποτε θα προτιμούσαμε να βλέπουμε ελλαδικά κεφάλαια στην Κύπρο παρά άλλα ξένα.
Ερ.: Κάτι τελευταίο: Οι τραπεζικοί υπάλληλοι θα έχουν τα ίδια δικαιώματα όπως σήμερα σε πέντε χρόνια; Ή οι καιροί των παχέων αγελάδων έχουν περάσει ανεπιστρεπτί;
Απ.: Παρόλο που είναι δύσκολες οι συνθήκες πιστεύω ότι εφόσον οι συνάδελφοι παραμένουν ενωμένοι γύρω από τη συνδικαλιστική τους οργάνωση με συνετή τυχόν ηγεσία, πιστεύω ότι τα ωφελήματα τους θα διατηρηθούν και η εξασφάλιση εργασίας το ίδιο. Ακόμη θα τολμούσα να πω ότι γιατί όχι να μη βελτιωθούν ακόμα.
Φυσικά ελπίζουμε ότι θα έρθουν ακόμη καλύτερες μέρες για τις ίδιες τις τράπεζες. Αν συγκρίνουμε τη κερδοφορία και τη βιωσιμότητα των τραπεζών το 2006 σε σχέση με το 2004 ανεξάρτητα αν θα προβούν σε εξαγορές, είμαστε σε πολύ καλύτερη κατάσταση.
Τολμώ να πω ότι με τη λογική και τη συνετή προσέγγιση μας, συμβάλαμε και εμείς στο να μπορέσουν οι τράπεζες να ορθοποδήσουν και να αποκαταστήσουν την κερδοφορία τους. Πιστεύουμε όμως ότι οι τράπεζες πρέπει να συνεχίσουν να διοικούνται και με σύνεση και με ωριμότητα και όχι αλαζονεία. Πρέπει να θυμόμαστε ποιοι είμαστε και ποιες είναι οι δυνατότητες μας. Τότε πιστεύω ότι θα μπορούμε να προσβλέπουμε σε ένα πιο θετικό μέλλον.
Του Σωκράτη Ιωακείμ
Ερ.: Κύριε Χατζηκωστή, η διεθνοποίηση του τραπεζικού συστήματος προβληματίζει τους συνδικαλιστές; Γιατί;
Απ.: Αναμφίβολα μας προβληματίζει εδώ και αρκετό καιρό. Αρκεί να σας πω ότι εδώ και τέσσερα χρόνια η ΕΤΥΚ έκανε δεκάδες σεμινάρια σε στελέχη της για θέματα παγκοσμιοποίησης, συγχωνεύσεων και εξαγορών. Θέλαμε να εγκλιματιστούν στο νέο επερχόμενο περιβάλλον ώστε να αναζητηθούν οι τρόποι επιβίωσης μας σε αυτές τις νέες εξελίξεις. Σίγουρα αυτές οι αλλαγές είναι κοσμογονικές. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι φεύγουμε πλέον από τη μικρή Κύπρο, τη μικρή λιμνούλα όπου πηγαίναμε βόλτα με τη βάρκα μας. Μπαίνουμε πλέον σε ανοικτές θάλασσες με τρικυμίες και τσουνάμια και πρέπει να είμαστε ευέλικτοι και σωστοί για να επιβιώνουμε.
Ερ.: Υπάρχει λόγος ανησυχίας για τους υπαλλήλους; Ποια είναι τα μηνύματα που λαμβάνεται από τα μέλη σας;
Απ.: Βέβαια πρέπει να υπάρχει ανησυχία όσον αφορά κυρίως τη βιωσιμότητα των τραπεζικών ιδρυμάτων στη σημερινή τους μορφή. Με τη διεθνοποίηση συνεπάγεται ότι ανά πάσα στιγμή μπορεί να έρθουν νέοι παίκτες, με νέες κουλτούρες, με νέα δεδομένα και πρακτικές. Για να επιβιώσει το συνδικαλιστικό κίνημα σε αυτές τις νέες κουλτούρες, απαιτείται διαρκής προσπάθεια, που θα στηρίζεται στην αγωνιστικότητα, στην αποφασιστικότητα και στη σύνεση των συναδέλφων και των ηγεσιών τους. Όσον αφορά τα μηνύματα που παίρνουμε, σίγουρα υπάρχει ανησυχία. Πιστεύω όμως ότι εφόσον η ΕΤΥΚ παραμένει ισχυρή, ενωμένη, μπορούν να αντιμετωπιστούν αυτές οι αντιξοότητες.
Ερ.: Έχετε οποιαδήποτε ένδειξη αμφισβήτησης των κεκτημένων;
Απ.: Πιστεύω ότι όλες οι διοικήσεις των τραπεζών και αυτές που υπήρχαν και αυτές που υπάρχουν, θα προτιμούσαν την ύπαρξη ενός ασπόνδυλου συνδικαλιστικού κινήματος. Ίσως μερικοί να προτιμούσαν τη διάλυση του ή την αποδυνάμωση του, ώστε να μπορούν να το ελέγχουν. Συνέχεια είχαμε αμφισβητήσεις, γι’ αυτό άλλωστε παρατηρήθηκαν απεργίες, συγκρούσεις και αντιπαραθέσεις. Η αντιπαλότητα πάντα θα υπάρχει. Απλώς τώρα, ανά πάσα στιγμή, μπορεί να γίνουν απρόβλεπτες εξελίξεις. Εμείς όμως πάντοτε πρέπει να βρίσκουμε το αντίδοτο το οποίο θα μας προστατεύει.
Έπονται και άλλες αλλαγές...
Ερ.: Ας μιλήσουμε λίγο για τις εξελίξεις στη Λαϊκή. Σε εγκύκλιο που αποστείλατε στα μέλη σας στις 19 Ιουνίου, λίγο μετά τις διοικητικές αλλαγές στη Λαϊκή και μετά από συνάντηση σας με τους νέους μεγαλομετόχους της Λαϊκής, κάνατε λόγο για αντιφατικές εξελίξεις. Τι εννοούσατε;
Απ.: Οι αντιφατικές εξελίξεις αφορούν το παγκόσμιο σκηνικό. Δεν μπορεί να υπάρχει λογική στο πως εξελίσσεται το παγκόσμιο σκηνικό αναφορικά με χρηματοπιστωτικές πτυχές. Ενώ βλέπουμε να οδεύει προς μια μορφή και μια επιδίωξη κάτι, ξαφνικά το βλέπουμε να γυρίζει και αντίστροφα. Οι αντιφατικές εξελίξεις είναι ένας όρος τον οποίο χρησιμοποιούμε εδώ και αρκετό καιρό. Αυτός ο όρος είναι παραδεκτός από πολλούς γνωστούς αναλυτές, ότι έτσι δηλαδή κινείται το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Δεν υπάρχει δηλαδή μια λογική η οποία ακολουθείται πιστά.
Ερ.: Μιλήσατε, πάντως, και για ενέργειες που δεν είδαν το φως της δημοσιότητας αλλά επηρέασαν το τελικό αποτέλεσμα...
Απ.: Είναι γνωστό πλέον - και σε εμάς ήταν γνωστό από τότε - ότι υπήρξαν εξελίξεις που μπορούσαν να μας οδηγήσουν σε συνένωση των δύο μεγάλων τραπεζών της Κύπρου. Οπωσδήποτε θα ήταν καλύτερα, έτσι πιστεύω, γιατί δεν θα είχαμε άγνωστους ξένους νέους παίκτες. Δεν σημαίνει όμως ότι οι άγνωστοι είναι πάντα καταδικαστέοι, αλλά το άγνωστο πάντα είναι άγνωστο. Εκείνοι που γνώριζαν τις καταστάσεις ξέρουν ότι είχαν προηγηθεί πάρα πολλά. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός που ήρθε η Marfin στην Κύπρο, αφού κάποιοι επέλεξαν την κάθοδο της. Μπορεί να μην συμφωνούν σήμερα οι ίδιοι με τις τότε επιλογές τους, αλλά τα γεγονότα είναι γεγονότα.
Ερ.: Ο κ. Βγενόπουλος είπε πρόσφατα, μιλώντας για τη διοίκηση και την ανώτατη διεύθυνση, πως «όσοι δεν δουλεύουν θα πάνε σπίτι τους». Συμφωνείτε;
Απ.: Έχω την εντύπωση ότι ο κ. Βγενόπουλος αναφερόταν περισσότερο στις διοικήσεις των τραπεζών. Είναι μια πολιτική την οποία ως θεωρία δεν μπορεί να την αμφισβητήσει κανένας. Φυσικά όμως το πότε προσφέρει και το πότε δεν προσφέρει κάποιος στηρίζεται σε υποκειμενική κρίση. Είναι διαφορετικό να κρίνουμε εμείς το ποιος δουλεύει και ποιος παράγει από το να κρίνουν οι διοικήσεις των τραπεζών. Γι’ αυτό και διαφωνούμε πάντοτε στα θέματα αξιοκρατίας τους. Για παράδειγμα, είναι διαφορετικό να κρίνει η παλιά διοίκηση της Λαϊκής το ποιοι προσφέρουν από το να κρίνει η νέα διοίκηση το ποιοι προσφέρουν.
Ερ.: Πως βλέπετε τις διοικητικές αλλαγές στη Λαϊκή και στις τράπεζες γενικότερα;
Απ.: Είναι πολύ σημαντικές οι αλλαγές που γίνονται και πιστεύω ότι εκ των πραγμάτων θα ακολουθήσουν και άλλες αλλαγές. Ο κάθε καινούριος ιδιοκτήτης οπωσδήποτε θέλει να εισάξει τη δική του κουλτούρα και τα δικά του στρατηγικά πλάνα. Αυτά τα πράγματα θα σημάνουν ανακατατάξεις. Εμείς θα προσπαθήσουμε να συνεργαστούμε με τους νέους ιδιοκτήτες και με τους οποιουσδήποτε νέους ιδιοκτήτες εμφανιστούν κατά καιρούς, σε ένα πνεύμα καλόπιστης συνεργασίας που θα προάγει τις σχέσεις μας και θα υπηρετεί τα συμφέροντα των συναδέλφων, πάντοτε όμως με γνώμονα την ανάγκη επιβίωσης της ίδιας της τράπεζας.
Λείπει το στρατηγικό σχέδιο…
Ερ.: Ως ΕΤΥΚ έχετε μελετήσει την πρόταση της Τρ. Κύπρου για εξαγορά της Εμπορικής; Οι παρατηρήσεις σας;
Απ.: Την έχουμε μελετήσει στο βαθμό που ήταν εφικτό να μελετηθεί, στο βαθμό που έχουμε ενημερωθεί και στο βαθμό που έχουν δημοσιευτεί κάποια γεγονότα. Πιστεύω ότι λείπει το στρατηγικό σχέδιο και είναι πολύ δύσκολο για κάποιο να τοποθετηθεί, όσον αφορά την επιτυχία αυτού του εγχειρήματος. Για να πετύχει αυτό το εγχείρημα χρειάζεται ένα σωστό στρατηγικό πλάνο, το οποίο αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει και δεν έχει κατατεθεί ούτε σε εμάς, ούτε στην Εμπορική Τράπεζα, ούτε στην Κεντρική Τράπεζα. Όταν σχεδιαστεί αυτό το στρατηγικό πλάνο και σε δεύτερη φάση όταν θεωρητικά σχεδιαστεί και είναι σωστό, πρέπει να μπορέσει και στην πράξη να εφαρμοστεί και να πετύχει και να δέσει.
Άρα υπάρχουν πολλά τα οποία εμείς δεν τα γνωρίζουμε, ώστε να μπορέσουμε να κρίνουμε την επιτυχία αυτού του εγχειρήματος. Παρόλα αυτά θα τολμούσα να πω ότι τα μεγέθη της Εμπορικής, τα προβλήματα, οι αβεβαιότητες που την περιτριγυρίζουν - ξεκινώντας από το ασφαλιστικό το οποίο αφήνει εκατοντάδες εκατομμύρια κενό - δυσκολεύουν πάρα πολύ την υλοποίηση ενός τέτοιου εγχειρήματος και πολύ περισσότερο την επιτυχία του. Επιτυχία θα είναι όταν πετύχει αυτό το δέσιμο, όταν όλα λειτουργούν σωστά, όταν η μετοχή και οι μέτοχοι κερδίζουν, όταν το προσωπικό είναι εξασφαλισμένο και τυγχάνει των ωφελημάτων των οποίων τυγχάνει σήμερα. Σίγουρα αυτά τα πράγματα δεν είναι εύκολα.
Ερ.: Συναντηθήκατε πρόσφατα και με τον κ. Ανδρέα Ηλιάδη. Του μεταφέρατε αυτές τις ανησυχίες σας;
Απ.: Εμείς οτιδήποτε πιστεύαμε το έχουμε μεταφέρει. Αυτά τα οποία είπε σε εμάς, είναι αυτά που λέγονται και προς τα έξω σε όλους.
Ερ.: Πιστεύετε ότι τελικά θα αποσύρει την πρόταση της η Τράπεζα Κύπρου κυρίως λόγω του συνταξιοδοτικού;
Απ.: Δεν μπορώ να κάνω προβλέψεις. Οπωσδήποτε η τροπή του συνταξιοδοτικού προκαλεί ακόμα ένα μεγάλο πονοκέφαλο στο όλο πρόβλημα. Πιστεύω ότι πρέπει και η διοίκηση της Τράπεζας Κύπρου να μελετήσει το πρόβλημα με σοβαρότητα και υπευθυνότητα. Το τι τελικά θα αποφασίσουν είναι θέμα αποκλειστικά δικό τους. Οπωσδήποτε όμως είναι ένα θέμα που δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητο γιατί συνεπάγεται πολύ μεγάλο κόστος.
Ερ.: Να θεωρήσουμε δεδομένο ότι τα ταμεία της Τράπεζας Κύπρου θα υπερψηφίσουν την πρόταση;
Απ.: Όχι, είναι θέμα των διαχειριστικών επιτροπών, οι οποίες θα συνέλθουν σε κάποιο στάδιο για να καταλήξουν σε κάποια απόφαση θετική ή αρνητική μαζί με δεκάδες εκατοντάδες χιλιάδες μετόχους που θα αναγκαστούν σε κάποιο στάδιο να πάρουν την ανάλογη απόφαση.
Ερ.: Έχετε πείρα στα συνδικαλιστικά. Το θέμα των εργαζομένων της Εμπορικής (Ελλάδας) πως το αξιολογείτε ; Πιστεύετε ότι θα υπάρξουν εμπόδια από πιθανή συγχώνευση των δύο τραπεζών;
Απ.: Οπωσδήποτε με βάση τα στατιστικά στοιχεία που κυκλοφορούν πανευρωπαϊκά, η συνένωσης τόσου μεγάλου αριθμού προσωπικού και κυρίως η προσαρμογή στη νέα κουλτούρα, στα νέα δεδομένα, στις νέες ανάγκες και στις πρακτικές που εφαρμόζει μια άλλη τράπεζα είναι ένα σημαντικό πρόβλημα. Ιδιαίτερα μια ιδιωτική μοντέρνα και σύγχρονη τράπεζα όπως είναι η Τράπεζα Κύπρου, έναντι μιας παλιάς τράπεζας με μεγάλο μέσο όρο ζωής προσωπικού, επηρεασμένο πάντοτε από τις κυβερνητικές επιλογές. Αυτό το θέμα θέλει πολλή μελέτη και εμπειρία για να το χειριστεί κάποιος. Ακόμη και τα δικαιώματα που έχουν μέσω του συνδικαλιστικού κινήματος στην Ελλάδα μπορεί να είναι πολύ πιο διαφορετικά από τα δικά μας και πρέπει να προσαρμοστούν.
Ερ.: Οι συνδικαλιστικοί κύκλοι έχουν ξεκάθαρη προτίμηση μεταξύ της Εμπορικής και των διεργασιών που γίνονται από την Τράπεζα Πειραιώς;
Απ.: Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι όποιο και να είναι το σχήμα πρέπει να είναι επιτυχημένο, βιώσιμο, κερδοφόρο, με προοπτική στο μέλλον. Αυτή πρέπει να είναι η επιδίωξη μας. Ούτε έχουμε μελετήσει τα στρατηγικά πλάνα της Πειραιώς, ούτε της Τράπεζας Κύπρου προς την Εμπορική, ούτε είμαστε εμείς σε θέση να κρίνουμε αυτές τις επιλογές.
Ερ.: Η Τρ. Πειραιώς είναι πλέον ο μεγαλύτερος μέτοχος της Τρ. Κύπρου. Σας ανησυχεί το ενδεχόμενο ελέγχου της Τρ. Κύπρου από ελλαδικά ή ξένα κεφάλαια;
Απ.: Όλοι θα προτιμούσαμε οι κυπριακές τράπεζες να παραμένουν καθαρά κυπριακές με κυπριακά κεφάλαια. Αλλά από την άλλη δεν πρέπει να αγνοούμε τις τελευταίες εξελίξεις που γίνονται στα πλαίσια της διεθνοποίησης. Εκ των πραγμάτων οι κυπριακές τράπεζες λόγω εκτοπίσματος και μικρών μεγεθών θα είναι ευάλωτες προς τα ξένα κεφάλαια και τους ξένους επενδυτές. Δεν μπορούμε να ανακόψουμε αυτές τις εξελίξεις, αλλά οπωσδήποτε θα προτιμούσαμε να βλέπουμε ελλαδικά κεφάλαια στην Κύπρο παρά άλλα ξένα.
Ερ.: Κάτι τελευταίο: Οι τραπεζικοί υπάλληλοι θα έχουν τα ίδια δικαιώματα όπως σήμερα σε πέντε χρόνια; Ή οι καιροί των παχέων αγελάδων έχουν περάσει ανεπιστρεπτί;
Απ.: Παρόλο που είναι δύσκολες οι συνθήκες πιστεύω ότι εφόσον οι συνάδελφοι παραμένουν ενωμένοι γύρω από τη συνδικαλιστική τους οργάνωση με συνετή τυχόν ηγεσία, πιστεύω ότι τα ωφελήματα τους θα διατηρηθούν και η εξασφάλιση εργασίας το ίδιο. Ακόμη θα τολμούσα να πω ότι γιατί όχι να μη βελτιωθούν ακόμα.
Φυσικά ελπίζουμε ότι θα έρθουν ακόμη καλύτερες μέρες για τις ίδιες τις τράπεζες. Αν συγκρίνουμε τη κερδοφορία και τη βιωσιμότητα των τραπεζών το 2006 σε σχέση με το 2004 ανεξάρτητα αν θα προβούν σε εξαγορές, είμαστε σε πολύ καλύτερη κατάσταση.
Τολμώ να πω ότι με τη λογική και τη συνετή προσέγγιση μας, συμβάλαμε και εμείς στο να μπορέσουν οι τράπεζες να ορθοποδήσουν και να αποκαταστήσουν την κερδοφορία τους. Πιστεύουμε όμως ότι οι τράπεζες πρέπει να συνεχίσουν να διοικούνται και με σύνεση και με ωριμότητα και όχι αλαζονεία. Πρέπει να θυμόμαστε ποιοι είμαστε και ποιες είναι οι δυνατότητες μας. Τότε πιστεύω ότι θα μπορούμε να προσβλέπουμε σε ένα πιο θετικό μέλλον.