Χ. Βασιλείου, KPMG: Ενδιαφέρον από Ισραήλ, Λίβανο

Η KPMG Κύπρου διαβλέπει σοβαρό ενδιαφέρον για επενδύσεις στην Κύπρο από χώρες όπως το Ισραήλ, το Λίβανο καθώς και άλλες δυτικές χώρες όπως η Αγγλία και Γερμανία, επισημαίνει ο διευθύνων σύμβουλος της KPMG Κύπρου, Χρίστος Βασιλείου.

Σε συνέντευξή του στη StockWatch, αναφέρει ότι νομικά και φυσικά πρόσωπα που βρίσκονται στις λίστες των κυρώσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν αναζητήσει νέους επιχειρηματικούς και επενδυτικούς προορισμούς και αυτό αφορά την Ευρώπη στην ολότητα της.

Αναφέρει ότι οι κυρώσεις και οι αντικυρώσεις που επιβλήθηκαν όσον αφορά τη διακίνηση προϊόντων και υπηρεσιών, επιβάρυναν ακόμη περισσότερο τα προβλήματα που υπήρχαν στην εφοδιαστική αλυσίδα με αποτέλεσμα τα πρωτόγνωρα υψηλά ποσοστά πληθωρισμού, τονίζοντας ότι ιδιαίτερες αυξήσεις παρουσιάζονται στο ενεργειακό κόστος με τις προκλήσεις να αυξάνονται μέσα στο φθινόπωρο.

Παράλληλα, υποστηρίζει ότι υπάρχουν κυπριακές εταιρείες των οποίων τα οικονομικά αποτελέσματά τους επηρεάζονται αρνητικά από την κατάσταση που επικρατεί και στις οποίες θα πρέπει να υπάρχει ανάλογη στήριξη.

Σε σχέση με τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η αγορά σήμερα, εκτιμά ότι το μεγαλύτερο έχει να κάνει με τα ψηλά επίπεδα πληθωρισμού που παρατηρούνται και με τις συνέπειες που προκαλεί, όπως το αυξημένο κόστος ενέργειας και πρώτων υλών καθώς και τα προβλήματα που δημιουργούνται στην εφοδιαστική αλυσίδα.

Στη συνέντευξή του αναφέρεται ακόμη στην πορεία των οικονομικών αποτελεσμάτων του ομίλου αλλά και τα πλάνα της εταιρείας για το επόμενο διάστημα.

Της Γεωργίας Χαννή

Η συνέντευξη

Ερ.: Πώς επηρεάζεται ο κλάδος των επαγγελματικών υπηρεσιών από τη ρωσο-ουκρανική κρίση;

Απ.: Με την παγκόσμια οικονομία να προσπαθεί να βρει βηματισμό μετά την σταδιακή άρση των περιοριστικών μέτρων λόγω της πανδημίας, η ρωσο-ουκρανική κρίση αποτέλεσε και αποτελεί βαρίδι στις προσπάθειες για οικονομική ανάκαμψη.

Οι κυρώσεις και οι αντικυρώσεις που επιβλήθηκαν όσον αφορά τη διακίνηση προϊόντων και υπηρεσιών, επιβάρυναν ακόμη περισσότερο τα προβλήματα που υπήρχαν στην εφοδιαστική αλυσίδα με αποτέλεσμα τα πρωτόγνωρα υψηλά ποσοστά πληθωρισμού. Ιδιαίτερες αυξήσεις παρουσιάζονται στο ενεργειακό κόστος με τις προκλήσεις να αυξάνονται μέσα στο φθινόπωρο.

Την ίδια στιγμή οι αυξήσεις των επιτοκίων από τις Κεντρικές Τράπεζες, σε μια προσπάθεια επιβράδυνσης των πληθωριστικών πιέσεων, περιορίζουν τη ρευστότητα στην αγορά, επιβραδύνοντας την επιχειρηματική δραστηριότητα.

Ο τομέας των επαγγελματικών υπηρεσιών δεν θα μπορούσε να αποτελέσει εξαίρεση μέσα από ένα δύσκολο διεθνές οικονομικό και πολιτικό περιβάλλον. Σημειώνεται ότι ο τομέας κλήθηκε να αναδιαρθρωθεί αρκετές φορές τα τελευταία χρόνια και το έπραξε με επιτυχία.

Υπάρχουν  ξεκάθαρες αρνητικές συνέπειες όσον αφορά φυσικά και νομικά πρόσωπα και υπηρεσίες για τα οποία η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει επιβάλει κυρώσεις και γίνεται αντιληπτό ότι δεν μπορούν να αποτελούν μέρος του πελατολογίου των παρόχων επαγγελματιών υπηρεσιών.

Από εκεί και πέρα η ενίσχυση της αβεβαιότητας, σε συνδυασμό με την αύξηση των επιτοκίων, την ενεργειακή κρίση και τα σοβαρά προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα περιορίζουν σημαντικά την επιχειρηματική και επενδυτική δραστηριότητα.

Θα πρέπει να τονιστεί και κάτι το οποίο ενδεχομένως άθελα μας να μας διαφεύγει. Υπάρχουν κυπριακές εταιρείες των οποίων τα οικονομικά αποτελέσματά τους επηρεάζονται αρνητικά από την κατάσταση που επικρατεί και στις οποίες θα πρέπει να υπάρχει ανάλογη στήριξη. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι η πλειοψηφία των πελατών μας αποτελείται από εταιρείες του τόπου μας και όπως πράξαμε και σε περίοδος προηγούμενων κρίσεων, θα τις στηρίξουμε με όλες μας τις δυνάμεις.   

Υπάρχουν και από την άλλη κάποιες θετικές ενδείξεις, εφόσον φαίνεται πως ο στρατηγικός σχεδιασμός της Κυβέρνησης για προσέλκυση εταιρειών από το εξωτερικό και δημιουργία βάσης και ενίσχυση των υφιστάμενων, αποφέρει καρπούς με όλες τις θετικές συνέπειες.

Ερ.: Αναμένεται αύξηση ή μείωση του τζίρου σας για το 2022;

Απ.: Αν και τα εισοδήματα του Οίκου μας παρουσιάζονται αυξημένα σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2021, εντούτοις λόγω του ρευστού οικονομικού περιβάλλοντος, οποιεσδήποτε προβλέψεις για τους επόμενους μήνες μέχρι το τέλος του έτους είναι παρακινδυνευμένες.

Ως Οίκος, όμως, θεωρούμε ότι έχουμε καταφέρει να αναπτύξουμε υπηρεσίες μέσα από τα ελεγκτικά, τα συμβουλευτικά καθώς και τα φορολογικά μας τμήματα οι οποίες δεν επηρεάζονται από το πόλεμο στη Ουκρανία. Τέτοιες υπηρεσίες αφορούν τη ψηφιακή μεταμόρφωση, το ESG, υπηρεσίες εξαγορών και συγχωνεύσεων, παροχή εξειδικευμένων συμβουλευτικών, φορολογικών και ελεγκτικών υπηρεσιών, υπηρεσίες διαχείρισης κινδύνων, καθώς και υπηρεσίες στον τομέα των ακινήτων.

Με αυτό τον τρόπο έχουμε διευρύνει τις υπηρεσίες του Οίκου μας ούτως ώστε να μειώσουμε τυχόν εξαρτήσεις σε μια αγορά ή υπηρεσία.  

Ερ.: Έφυγαν Ρώσοι πελάτες σας;

Απ.:Είναι ξεκάθαρο ότι νομικά και φυσικά πρόσωπα που βρίσκονται στις λίστες των κυρώσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν αναζητήσει νέους επιχειρηματικούς και επενδυτικούς προορισμούς και αυτό αφορά την Ευρώπη στην ολότητα της. Ως KPMG Κύπρου ακολουθούμε με ευλάβεια τις οδηγίες των θεσμών αλλά και του διεθνούς δικτύου της KPMG.

Όπως ανέφερα και πιο πάνω, μέσα από τα κίνητρα και τις διευκολύνσεις που δίνονται όσον αφορά τη φορολογία, τη διαδικασία για έκδοση αδειών παραμονής σε συνδυασμό με την ποιότητα ζωής στη χώρα μας, το ισχυρό νομικό πλαίσιο και το χαμηλό διοικητικό κόστος, αρκετές επιχειρήσεις, και ειδικά αυτές που ασχολούνται με την τεχνολογία, επέλεξαν την Κύπρο για τη δημιουργία επιχειρηματικής βάσης.

Ερ.: Σε ποιες ενέργειες προβαίνετε για μετριασμό των απωλειών; Σε ποιες αγορές στρέφεστε;

Απ.: Όπως αναφέρω πιο πάνω, έχουμε εδώ και καιρό προσπαθήσει να αναπτύξουμε υπηρεσίες που δεν εξαρτώνται σε μια αγορά και μόνο και που δεν μεταβάλλονται σημαντικά από τυχόν κρίσεις σε συγκεκριμένες χώρες. Ως Οίκος ποτέ δεν είχαμε εξάρτηση σε μια συγκεκριμένη αγορά και ένας από τους λόγους είναι και η δυναμική μας παρουσία στη ντόπια αγορά και τις κυπριακές επιχειρήσεις. Η ενδυνάμωση του Οίκου μας μέσα από τα χρόνια περνά από τη σημαντική μας παρουσία στην κυπριακή αγορά.

Όσον αφορά άλλες αγορές, αρχίσαμε να βλέπουμε σοβαρό ενδιαφέρον για επενδύσεις στην Κύπρο από χώρες όπως το Ισραήλ, το Λίβανο καθώς και άλλες δυτικές χώρες όπως η Αγγλία και Γερμανία.     

Ερ.: Ποια τα βασικά προβλήματα των κυπριακών επιχειρήσεων;

Απ.: Θα έλεγα ότι ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η αγορά σήμερα έχει να κάνει με τα ψηλά επίπεδα πληθωρισμού που παρατηρούνται και με τις συνέπειες που προκαλεί, όπως το αυξημένο κόστος ενέργειας και πρώτων υλών καθώς και τα προβλήματα που δημιουργούνται στην εφοδιαστική αλυσίδα. Απλά να αναφέρω ότι μιλώντας με αρκετούς από τους πελάτες μας που ασχολούνται με το χονδρικό και λιανικό εμπόριο, μόνο το κόστος μεταφοράς εμπορευμάτων στη Κύπρο, έχει αυξηθεί κατακόρυφα το τελευταίο διάστημα. Σε πολλές περιπτώσεις, όπως μας έχει λεχθεί, το αυξημένο κόστος λειτουργίας των επιχειρήσεων δεν μπορεί να μετακυλήσει στους καταναλωτές με αποτέλεσμα τα περιθώρια κέρδους των επιχειρήσεων να μειώνονται σημαντικά.

Επίσης, η επικείμενη αύξηση των επιτοκίων αναμένεται να αυξήσει ακόμη περισσότερο το κόστος λειτουργίας των επιχειρήσεων και ειδικά αυτών που έχουν υψηλά επίπεδα δανεισμού στους ισολογισμούς τους. Αυτό δημιουργεί και επιπρόσθετα προβλήματα στην εξυπηρέτηση τέτοιου δανεισμού.   

Οι επιχειρήσεις οι οποίες έχουν καταφέρει να μειώσουν τα κόστη τους μέσω υιοθέτησης βέλτιστων πρακτικών και τεχνολογικής αναβάθμισης αναμένεται να αποδειχθούν πιο ανθεκτικές μέσα σε αυτές τις συνθήκες.

Ερ.: Ποιες οι βασικές προκλήσεις για την οικονομία;

Απ.: Η αύξηση του πληθωρισμού δημιουργεί δικαιολογημένη ανησυχία και κλίμα αβεβαιότητας τόσο στην κοινωνία αλλά και στο επιχειρείν. Παρατηρούνται ήδη σημαντικές αυξήσεις σε είδη πρώτης ανάγκης και πρώτων υλών, ενώ σημαντική αύξηση παρουσιάζει και το κατασκευαστικό κόστος καθώς και το κόστος της ενέργειας. Πέραν από τον αρνητικό αντίκτυπο στην οικονομία, ο πληθωρισμός επηρεάζει και την κοινωνία στο σύνολό της, εφόσον μειώνεται η αγοραστική δύναμη των πολιτών.

Η αύξηση των επιτοκίων αναμένεται να προκαλέσει μείωση στην κατανάλωση καθώς και στις επενδύσεις, στοιχεία τα οποία προκαλούν ύφεση στις οικονομίες γενικότερα.

Ο σωστός σχεδιασμός, η  αξιολόγηση του οικονομικού και επιχειρηματικού περιβάλλοντος, ο σωστός έλεγχος των δαπανών αλλά και οι ασφαλείς επιλογές πρέπει να είναι υψηλά στην ατζέντα τόσο του Κράτους, όσο και των επιχειρήσεων. Η χώρα μας χρειάζεται να διατηρήσει υγιή οικονομικά δεδομένα και να δημιουργήσει ένα φιλικό προς τις επιχειρήσεις περιβάλλον, το οποίο θα τους δίνει χώρο να αναπτυχθούν. Η πράσινη οικονομία, η βιώσιμη ανάπτυξη και το ESG καθώς και οι προοπτικές που δημιουργούνται μέσα από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αναμένονται να αποτελέσουν βασικούς πυλώνες στην ανάπτυξη της οικονομίας. Είναι σημαντικό να συσταθούν ομάδες με ειδικούς, τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, για την κατάρτιση σχεδίων ανάπτυξης των τομέων που θέλουμε να αναπτύξουμε και να προστατεύσουμε. Η ανάπτυξη απαιτεί συστηματική παρακολούθηση  και συγκεκριμένο πλάνο δράσης.

Η σταθερή και βιώσιμη ανάπτυξη της κυπριακής οικονομίας πρέπει να βασιστεί σε γερά θεμέλια. Χρειάζονται, κατά τη άποψή μου, να γίνουν αρκετές δομές, αρχίζοντας από τον εκσυγχρονισμό και την αυτοματοποίηση της κρατικής μηχανής, την απλούστευση και επιτάχυνση των αδειοδοτικών μηχανισμών και τη μετάβαση στη ψηφιακή οικονομία.

Με αυτό τον τρόπο θα γίνουμε ανταγωνιστικοί στην προσπάθεια μας για προσέλκυση σημαντικών επενδύσεων στη χώρα μας. Ας μην ξεχνούμε ότι ανταγωνιζόμαστε με πολλές άλλες χώρες σε αυτόν τον τομέα.

Ερ.: Ποια τα πλάνα της KPMG το επόμενο διάστημα;

Απ.: Η ανάπτυξη του  πελατολογίου μας αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους στόχους που έχουμε θέσει ως KPMG Κύπρου. Η ανάπτυξη υπηρεσιών που καλύπτουν όλο το φάσμα της οικονομικής δραστηριότητας των πελατών μας ήταν και συνεχίζει να είναι ένας από τους πιο σημαντικούς μας στόχους. Η συνεχής κατάρτιση των στελεχών μας με σκοπό να διατηρούνται πάντα σε κατάσταση που να μπορούμε να προσφέρουμε ποιοτικές υπηρεσίες στους πελάτες μας παραμένει από τις πιο σημαντικές μας προτεραιότητες.

Ακόμα ένας σημαντικός στόχος για εμάς είναι, να μπορούμε πάντα μέσα από τις δράσεις μας, κάτω από το πλαίσιο της Εταιρικής και Κοινωνικής μας ευθύνης, να προσφέρουμε στην κοινωνία, αναγνωρίζοντας τα όσα η κοινωνία μας προσφέρει, ως ένας από τους μεγαλύτερους Οίκους παροχής επαγγελματικών υπηρεσιών.

Ερ.: Εφαρμόζετε και εσείς την τετραήμερη εργασία;

Απ.: Η KPMG Κύπρου προωθεί ένα περιβάλλον εργασιακής ευημερίας και υποστηρίζει τους ανθρώπους της ούτως ώστε να ευδοκιμήσουν και να επιτύχουν τόσο τις επαγγελματικές όσο και τις προσωπικές τους φιλοδοξίες. Από την ίδρυσή  μας, δεσμευτήκαμε να υιοθετούμε καινοτόμες πρακτικές που είναι εξίσου ωφέλιμες τόσο για τους ανθρώπους μας όσο και για την εταιρεία μας. Ως μέρος τη BeWell @KPMG στρατηγικής μας, έχουμε υιοθετήσει το Flex Friday για τον Ιούλιο και τον Αύγουστο.

Το Flex Friday δίνει την ευκαιρία στους ανθρώπους μας να ορίσουν  την ευελιξία με τρόπο που βελτιστοποιεί τη δική τους ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής και τους δίνει την ελευθερία να επιλέξουν πως θέλουν να διαχειριστούν το χρόνο τους και να αποφασίσουν για το δικό τους πρόγραμμα εργασίας, ενώ συνεχίζουμε να εξυπηρετούμε τους πελάτες μας χωρίς διακοπή κατά τη διάρκεια των υπόλοιπων ημερών.