Μωϋσέως: Αύξηση εισφορών για βιωσιμότητα ΤΚΑ
Η αύξηση των συνεισφορών των εργαζομένων, των εργοδοτών και του κράτους, η μείωση των ωφελημάτων των εργαζομένων καθώς και η επέκταση του ορίου αφυπηρέτησης από το 63ο στο 65ο έτος της ηλικίας, είναι οι τρεις επιλογές που έχουμε ενώπιον μας για τη βιωσιμότητα του ΤΚΑ, τονίζει σε συνέντευξη που παραχώρησε στη StockWatch ο ΓΓ της ΣΕΚ Νίκος Μωϋσέως. «Στόχος της ΣΕΚ θα είναι η διατήρηση των ωφελημάτων των ασφαλισμένων όπως έχουν σήμερα και η συζήτηση του ύψους των συνεισφορών που θα πρέπει να εφαρμοστούν και οι οποίες θα έχουν κατ’ αναλογία την ίδια επιβάρυνση στα τρία μέρη, ασφαλισμένους, εργοδότες και κυβέρνηση», αναφέρει.
Παράλληλα, ο κ. Μωϋσέως υποστηρίζει ότι ένα από τα μέτρα που θα βοηθούσαν το ΤΚΑ είναι η αυτονόμηση της Διαχειριστικής Επιτροπής του Ταμείου, η οποία θα πρέπει να απαρτίζεται από την τριμερή συνεργασία και η οποία θα έχει ευελιξία και θα αποφασίζει με μόνο γνώμονα τα συμφέροντα του ταμείου και των Ασφαλισμένων.
Ο κ. Μωϋσέως αναφέρει ακόμη ότι το επιτόκιο της τάξης του 4% που λαμβάνει το ΤΚΑ από την επένδυση σε χρεόγραφα του δημοσίου είναι χαμηλό και θα πρέπει να αυξηθεί.
Της Γεωργίας Χαννή
Ερ: Είναι γενικά παραδεκτό ότι η βιωσιμότητα του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων κινδυνεύει τα επόμενα χρόνια εάν δεν ληφθούν έγκαιρα τα απαραίτητα μέτρα. Ποια είναι κατά την άποψη σας τα μέτρα εκείνα που θα βοηθούσαν το ΤΚΑ;
Απ.: Ενώπιον των κοινωνικών εταίρων από το 2003 υπάρχει η αναλογιστική μελέτη του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων η οποία έγινε από τον αναλογιστή του κ. Σισόν, με βάση την οποία γίνονται διάφορες εισηγήσεις.
Παρόμοια μελέτη πραγματοποίησε και η ΣΕΚ σε συνεργασία με την ΠΕΟ με δικό τους αναλογιστή τον κ. Γεώργιο Ρωμανιά.
Ερ: Και τι λέει;
Απ.: Είναι κοινή διαπίστωση και των δύο αναλογιστών ότι το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα οικονομικής βιωσιμότητας. Ενώπιον μας τίθενται οι εξής επιλογές:
(α) Αύξηση των συνεισφορών και των τριών μερών,
(β) Μείωση ωφελημάτων των ασφαλισμένων,
(γ) Επέκταση του ορίου αφυπηρέτησης από το 63ο στο 65ο έτος.
Ερ: Τι εννοείτε μείωση ωφελημάτων των εργαζομένων;
Απ.: Για να καταστεί βιώσιμο το ΤΚΑ, θα πρέπει είτε να αυξηθούν οι εισφορές είτε να μειωθούν τα ωφελήματα των ασφαλισμένων (μειωμένη σύνταξη, μειωμένο ανεργιακό επίδομα, επίδομα ασθενείας κτλ.).
Στόχος της ΣΕΚ θα είναι η διατήρηση των ωφελημάτων των ασφαλισμένων όπως έχουν σήμερα και η συζήτηση του ύψους των συνεισφορών που θα πρέπει να εφαρμοστούν και οι οποίες θα έχουν κατ’ αναλογία την ίδια επιβάρυνση στα τρία μέρη, ασφαλισμένους, εργοδότες και κυβέρνηση.
Ερ: Επομένως, η λύση είναι η αύξηση των εισφορών;
Απ.: Όχι μόνο. Πρέπει να ληφθούν, παράλληλα και άλλα μέτρα. Να μου επιτρέψετε να τα απαριθμήσω:
(α) Αυτονόμηση της Διαχειριστικής Επιτροπής του Ταμείου, η οποία θα πρέπει να απαρτίζεται από την τριμερή συνεργασία και η οποία θα έχει ευελιξία και θα αποφασίζει με μόνο γνώμονα τα συμφέροντα του ταμείου και των Ασφαλισμένων.
(β) Σωστή επενδυτική πολιτική στα αποθέματα του Ταμείου με στόχο καλύτερη απόδοση με εξασφαλισμένες επενδύσεις και με τη βοήθεια τεχνικών συμβούλων.
(γ) Προγραμματισμός της αποπληρωμής σταδιακά του χρέους της κυβέρνησης το οποίο το 2006 ξεπέρασε τα £3,3 δισ., με στόχο να μπορεί το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων να αντιμετωπίσει τις μελλοντικές του ανάγκες.
(δ) Πάταξη της μαύρης αγοράς εργασίας με στόχο την ασφάλιση στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων όλων των εργαζομένων στην Κύπρο, (Κύπριων, αλλοδαπών και Τουρκοκυπρίων).
(ε) Την έγκαιρη πληρωμή των υποχρεώσεων των εργοδοτών και των αυτοεργοδοτουμένων προς το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων και αντιμετώπιση του προβλήματος που υπάρχει σήμερα που παρουσιάζονται χρέη πέραν των £30 εκ. τα οποία είναι δεδικασμένες υποθέσεις από τα Κυπριακά Δικαστήρια.
(στ) Την ασφάλιση των αυτοτελώς στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων με βάση τα πραγματικά τους εισοδήματα.
Ερ: Η Ομοσπονδία Εργοδοτών και Βιομηχάνων ευνοεί την αύξηση του ορίου αφυπηρέτησης στα 65 χρόνια, σαν ένα από τα μέτρα επίλυσης των προβλημάτων του ΤΚΑ. Συμφωνείτε με αυτήν την εκτίμηση;
Απ.: Η επέκταση του ορίου αφυπηρέτησης στο 65ο έτος από μόνη της δεν επιλύει το πρόβλημα του ΤΚΑ. Με βάση τις μελέτες των αναλογιστών, η συμβολή του μέτρου αυτού δεν είναι δραστική στην επίλυση του προβλήματος. Το γεγονός ότι υπάρχουν σήμερα εργαζόμενοι στην Κύπρο που το όριο αφυπηρέτησης τους εξακολουθεί να είναι χαμηλότερο του 63ου έτους καθιστά την επέκταση του ορίου αφυπηρέτησης στο 65ο έτος άδικο και ανέφικτο. Η γνώμη μας είναι ότι το μέτρο αυτό θα πρέπει να εξεταστεί αφού επεκταθεί το όριο αφυπηρέτησης στο 63ο έτος για όλους τους εργαζόμενους και αφού ληφθούν όλα τα μέτρα που χρειάζονται.
Ερ: Πότε ξεκινά ο διάλογος με το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων για το θέμα του ΤΚΑ;
Απ.: Ο διάλογος με το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων αναμένεται να αρχίσει αρχές Μαρτίου.
IMF
Ερ: Πως εκτιμάται τις πρόσφατες επισημάνσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου; Το ΔΝΤ κρίνει τις προτάσεις της κυβέρνησης ως προς την επίλυση του συνταξιοδοτικού ανεπαρκείς.
Απ.: Το ΔΝΤ κάνει διαπιστώσεις που δεν είναι μακριά από τις διαπιστώσεις των Αναλογιστών. Αναμένουμε τις προτάσεις της Κυβέρνησης για το θέμα αυτό για να τοποθετηθούμε.
Ερ: Μία από τις συστάσεις του ΔΝΤ είναι η αναδιάταξη των συντάξεων των δημοσίων με αυτών των υπαλλήλων του ιδιωτικού τομέα μειώνοντας το εφάπαξ που λαμβάνουν οι δημόσιοι στην αφυπηρέτηση τους. Πως το βλέπετε;
Απ.: Οι δημόσιοι υπάλληλοι και οι εργαζόμενοι στον ευρύτερο δημόσιο τομέα διαθέτουν τα δικά τους σχέδια συντάξεων τα οποία είναι αποτέλεσμα διαπραγματεύσεων και καλύπτονται από τις συλλογικές συμβάσεις. Οι υποχρεώσεις των εργοδοτών τους καλύπτονται είτε από τον κρατικό προϋπολογισμό είτε από τους Οργανισμούς που τους εργοδοτούν. Έχουμε την άποψη ότι θα πρέπει να γίνουν σεβαστά τα συμφωνηθέντα και από τα δύο μέρη. Μείωση των ωφελημάτων αυτών, πιστεύουμε ότι θα παραβιάζει τα κεκτημένα δικαιώματά τους που ως θέμα αρχής δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό από πλευράς της ΣΕΚ.
Ερ: Δηλαδή η συντεχνία σας που αντιπροσωπεύει δεκάδες χιλιάδες εργαζομένους στον ιδιωτικό τομέα, θεωρεί δίκαιο να υπερτερούν κατά 80% οι συντάξεις των δημοσίων από αυτές των υπαλλήλων του ιδιωτικού τομέα;
Απ.: Οι συντάξεις του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα είναι το 50% του τελευταίου μισθού του δημόσιου υπαλλήλου. Με το αναλογικό σχέδιο του ΤΚΑ, οι συντάξεις στον ιδιωτικό τομέα θα είναι το 60% του τελευταίου μισθού του υπαλλήλου, με αποτέλεσμα το χάσμα να εκμηδενίζεται. Οι δημόσιοι υπάλληλοι έχουν φιλοδωρήματα και οι ιδιωτικοί έχουν τα ταμεία προνοίας. Η πολιτική της ΣΕΚ είναι το χάσμα μεταξύ του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα να σμικραίνεται σταδιακά χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι πρέπει να χάσουν τα κεκτημένα δικαιώματά τους.
Επενδύσεις ΤΚΑ
Ερ: Ας περάσουμε τώρα στις επενδύσεις του ΤΚΑ. Το Ταμείο επενδύει σε χρεόγραφα δημοσίου και λαμβάνει τόκο γύρω στο 4%. Θεωρείτε ικανοποιητική αυτή την απόδοση;
Απ.: Σχεδόν ολόκληρο το αποθεματικό του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων είναι επενδυμένο στην Κεντρική Τράπεζα το οποίο χρεώνεται στην Κυπριακή Δημοκρατία. Είναι η άποψη του αναλογιστή ότι το επιτόκιο του 4% που εισπράττει το Ταμείο είναι χαμηλό. Γι’ αυτό θα πρέπει η κυβέρνηση να αυξήσει το επιτόκιο που πληρώνει στο Ταμείο και παράλληλα να γίνονται επενδύσεις και σε άλλους τομείς με εξασφαλισμένες επενδύσεις.
Ερ: Τι εννοείτε;
Απ.: Το ΤΚΑ θα μπορούσε να επενδύσει και σε άλλους τομείς όπως είναι για παράδειγμα η γη, ενώ θα μπορούσαν οι δήμοι να δανείζονται από το ΤΚΑ. Ακόμη, ενδεχομένως το ΤΚΑ να αγόραζε χρεόγραφα από το κράτος.
Ερ: Το ΧΑΚ κέρδισε 125% σε ένα χρόνο. Μετανιώνετε που δεν επενδύσατε μέρος των χρημάτων του ταμείου εκεί;
Απ.: Οι επενδύσεις του ΤΚΑ προς το ΧΑΚ δεν ήταν πολιτική της ΣΕΚ για ευνόητους λόγους. Οι αποδόσεις του ΧΑΚ 125% σε ένα χρόνο είναι ενθαρρυντικό αποτέλεσμα αλλά τυχόν επενδύσεις στο μέλλον θα πρέπει να εξεταστούν πολύ προσεκτικά και με βάση την ωρίμανση που θα υπάρξει στο μέλλον στη λειτουργία του ΧΑΚ.
Ερ: Αν ένας μεγάλος fund manager, στην Κύπρο ή στο εξωτερικό, σας εγγυόταν απόδοση πάνω από αυτή που λαμβάνει το ΤΚΑ από τις επενδύσεις σε χρεόγραφα, θα σκεφτόσασταν να του ανατίθατε ένα μικρό μέρος του Ταμείου προς διαχείριση;
Απ.: Η αυτονόμηση της διαχείρισης του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων θα συμβάλει στην εξέταση οποιωνδήποτε εισηγήσεων στις επενδύσεις του αποθεματικού του με τη χρήση των αναγκαίων συμβούλων και θα επιφέρει καλύτερες αποδόσεις στο Ταμείο.
Παράλληλα, ο κ. Μωϋσέως υποστηρίζει ότι ένα από τα μέτρα που θα βοηθούσαν το ΤΚΑ είναι η αυτονόμηση της Διαχειριστικής Επιτροπής του Ταμείου, η οποία θα πρέπει να απαρτίζεται από την τριμερή συνεργασία και η οποία θα έχει ευελιξία και θα αποφασίζει με μόνο γνώμονα τα συμφέροντα του ταμείου και των Ασφαλισμένων.
Ο κ. Μωϋσέως αναφέρει ακόμη ότι το επιτόκιο της τάξης του 4% που λαμβάνει το ΤΚΑ από την επένδυση σε χρεόγραφα του δημοσίου είναι χαμηλό και θα πρέπει να αυξηθεί.
Της Γεωργίας Χαννή
Ερ: Είναι γενικά παραδεκτό ότι η βιωσιμότητα του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων κινδυνεύει τα επόμενα χρόνια εάν δεν ληφθούν έγκαιρα τα απαραίτητα μέτρα. Ποια είναι κατά την άποψη σας τα μέτρα εκείνα που θα βοηθούσαν το ΤΚΑ;
Απ.: Ενώπιον των κοινωνικών εταίρων από το 2003 υπάρχει η αναλογιστική μελέτη του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων η οποία έγινε από τον αναλογιστή του κ. Σισόν, με βάση την οποία γίνονται διάφορες εισηγήσεις.
Παρόμοια μελέτη πραγματοποίησε και η ΣΕΚ σε συνεργασία με την ΠΕΟ με δικό τους αναλογιστή τον κ. Γεώργιο Ρωμανιά.
Ερ: Και τι λέει;
Απ.: Είναι κοινή διαπίστωση και των δύο αναλογιστών ότι το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα οικονομικής βιωσιμότητας. Ενώπιον μας τίθενται οι εξής επιλογές:
(α) Αύξηση των συνεισφορών και των τριών μερών,
(β) Μείωση ωφελημάτων των ασφαλισμένων,
(γ) Επέκταση του ορίου αφυπηρέτησης από το 63ο στο 65ο έτος.
Ερ: Τι εννοείτε μείωση ωφελημάτων των εργαζομένων;
Απ.: Για να καταστεί βιώσιμο το ΤΚΑ, θα πρέπει είτε να αυξηθούν οι εισφορές είτε να μειωθούν τα ωφελήματα των ασφαλισμένων (μειωμένη σύνταξη, μειωμένο ανεργιακό επίδομα, επίδομα ασθενείας κτλ.).
Στόχος της ΣΕΚ θα είναι η διατήρηση των ωφελημάτων των ασφαλισμένων όπως έχουν σήμερα και η συζήτηση του ύψους των συνεισφορών που θα πρέπει να εφαρμοστούν και οι οποίες θα έχουν κατ’ αναλογία την ίδια επιβάρυνση στα τρία μέρη, ασφαλισμένους, εργοδότες και κυβέρνηση.
Ερ: Επομένως, η λύση είναι η αύξηση των εισφορών;
Απ.: Όχι μόνο. Πρέπει να ληφθούν, παράλληλα και άλλα μέτρα. Να μου επιτρέψετε να τα απαριθμήσω:
(α) Αυτονόμηση της Διαχειριστικής Επιτροπής του Ταμείου, η οποία θα πρέπει να απαρτίζεται από την τριμερή συνεργασία και η οποία θα έχει ευελιξία και θα αποφασίζει με μόνο γνώμονα τα συμφέροντα του ταμείου και των Ασφαλισμένων.
(β) Σωστή επενδυτική πολιτική στα αποθέματα του Ταμείου με στόχο καλύτερη απόδοση με εξασφαλισμένες επενδύσεις και με τη βοήθεια τεχνικών συμβούλων.
(γ) Προγραμματισμός της αποπληρωμής σταδιακά του χρέους της κυβέρνησης το οποίο το 2006 ξεπέρασε τα £3,3 δισ., με στόχο να μπορεί το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων να αντιμετωπίσει τις μελλοντικές του ανάγκες.
(δ) Πάταξη της μαύρης αγοράς εργασίας με στόχο την ασφάλιση στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων όλων των εργαζομένων στην Κύπρο, (Κύπριων, αλλοδαπών και Τουρκοκυπρίων).
(ε) Την έγκαιρη πληρωμή των υποχρεώσεων των εργοδοτών και των αυτοεργοδοτουμένων προς το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων και αντιμετώπιση του προβλήματος που υπάρχει σήμερα που παρουσιάζονται χρέη πέραν των £30 εκ. τα οποία είναι δεδικασμένες υποθέσεις από τα Κυπριακά Δικαστήρια.
(στ) Την ασφάλιση των αυτοτελώς στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων με βάση τα πραγματικά τους εισοδήματα.
Ερ: Η Ομοσπονδία Εργοδοτών και Βιομηχάνων ευνοεί την αύξηση του ορίου αφυπηρέτησης στα 65 χρόνια, σαν ένα από τα μέτρα επίλυσης των προβλημάτων του ΤΚΑ. Συμφωνείτε με αυτήν την εκτίμηση;
Απ.: Η επέκταση του ορίου αφυπηρέτησης στο 65ο έτος από μόνη της δεν επιλύει το πρόβλημα του ΤΚΑ. Με βάση τις μελέτες των αναλογιστών, η συμβολή του μέτρου αυτού δεν είναι δραστική στην επίλυση του προβλήματος. Το γεγονός ότι υπάρχουν σήμερα εργαζόμενοι στην Κύπρο που το όριο αφυπηρέτησης τους εξακολουθεί να είναι χαμηλότερο του 63ου έτους καθιστά την επέκταση του ορίου αφυπηρέτησης στο 65ο έτος άδικο και ανέφικτο. Η γνώμη μας είναι ότι το μέτρο αυτό θα πρέπει να εξεταστεί αφού επεκταθεί το όριο αφυπηρέτησης στο 63ο έτος για όλους τους εργαζόμενους και αφού ληφθούν όλα τα μέτρα που χρειάζονται.
Ερ: Πότε ξεκινά ο διάλογος με το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων για το θέμα του ΤΚΑ;
Απ.: Ο διάλογος με το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων αναμένεται να αρχίσει αρχές Μαρτίου.
IMF
Ερ: Πως εκτιμάται τις πρόσφατες επισημάνσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου; Το ΔΝΤ κρίνει τις προτάσεις της κυβέρνησης ως προς την επίλυση του συνταξιοδοτικού ανεπαρκείς.
Απ.: Το ΔΝΤ κάνει διαπιστώσεις που δεν είναι μακριά από τις διαπιστώσεις των Αναλογιστών. Αναμένουμε τις προτάσεις της Κυβέρνησης για το θέμα αυτό για να τοποθετηθούμε.
Ερ: Μία από τις συστάσεις του ΔΝΤ είναι η αναδιάταξη των συντάξεων των δημοσίων με αυτών των υπαλλήλων του ιδιωτικού τομέα μειώνοντας το εφάπαξ που λαμβάνουν οι δημόσιοι στην αφυπηρέτηση τους. Πως το βλέπετε;
Απ.: Οι δημόσιοι υπάλληλοι και οι εργαζόμενοι στον ευρύτερο δημόσιο τομέα διαθέτουν τα δικά τους σχέδια συντάξεων τα οποία είναι αποτέλεσμα διαπραγματεύσεων και καλύπτονται από τις συλλογικές συμβάσεις. Οι υποχρεώσεις των εργοδοτών τους καλύπτονται είτε από τον κρατικό προϋπολογισμό είτε από τους Οργανισμούς που τους εργοδοτούν. Έχουμε την άποψη ότι θα πρέπει να γίνουν σεβαστά τα συμφωνηθέντα και από τα δύο μέρη. Μείωση των ωφελημάτων αυτών, πιστεύουμε ότι θα παραβιάζει τα κεκτημένα δικαιώματά τους που ως θέμα αρχής δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό από πλευράς της ΣΕΚ.
Ερ: Δηλαδή η συντεχνία σας που αντιπροσωπεύει δεκάδες χιλιάδες εργαζομένους στον ιδιωτικό τομέα, θεωρεί δίκαιο να υπερτερούν κατά 80% οι συντάξεις των δημοσίων από αυτές των υπαλλήλων του ιδιωτικού τομέα;
Απ.: Οι συντάξεις του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα είναι το 50% του τελευταίου μισθού του δημόσιου υπαλλήλου. Με το αναλογικό σχέδιο του ΤΚΑ, οι συντάξεις στον ιδιωτικό τομέα θα είναι το 60% του τελευταίου μισθού του υπαλλήλου, με αποτέλεσμα το χάσμα να εκμηδενίζεται. Οι δημόσιοι υπάλληλοι έχουν φιλοδωρήματα και οι ιδιωτικοί έχουν τα ταμεία προνοίας. Η πολιτική της ΣΕΚ είναι το χάσμα μεταξύ του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα να σμικραίνεται σταδιακά χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι πρέπει να χάσουν τα κεκτημένα δικαιώματά τους.
Επενδύσεις ΤΚΑ
Ερ: Ας περάσουμε τώρα στις επενδύσεις του ΤΚΑ. Το Ταμείο επενδύει σε χρεόγραφα δημοσίου και λαμβάνει τόκο γύρω στο 4%. Θεωρείτε ικανοποιητική αυτή την απόδοση;
Απ.: Σχεδόν ολόκληρο το αποθεματικό του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων είναι επενδυμένο στην Κεντρική Τράπεζα το οποίο χρεώνεται στην Κυπριακή Δημοκρατία. Είναι η άποψη του αναλογιστή ότι το επιτόκιο του 4% που εισπράττει το Ταμείο είναι χαμηλό. Γι’ αυτό θα πρέπει η κυβέρνηση να αυξήσει το επιτόκιο που πληρώνει στο Ταμείο και παράλληλα να γίνονται επενδύσεις και σε άλλους τομείς με εξασφαλισμένες επενδύσεις.
Ερ: Τι εννοείτε;
Απ.: Το ΤΚΑ θα μπορούσε να επενδύσει και σε άλλους τομείς όπως είναι για παράδειγμα η γη, ενώ θα μπορούσαν οι δήμοι να δανείζονται από το ΤΚΑ. Ακόμη, ενδεχομένως το ΤΚΑ να αγόραζε χρεόγραφα από το κράτος.
Ερ: Το ΧΑΚ κέρδισε 125% σε ένα χρόνο. Μετανιώνετε που δεν επενδύσατε μέρος των χρημάτων του ταμείου εκεί;
Απ.: Οι επενδύσεις του ΤΚΑ προς το ΧΑΚ δεν ήταν πολιτική της ΣΕΚ για ευνόητους λόγους. Οι αποδόσεις του ΧΑΚ 125% σε ένα χρόνο είναι ενθαρρυντικό αποτέλεσμα αλλά τυχόν επενδύσεις στο μέλλον θα πρέπει να εξεταστούν πολύ προσεκτικά και με βάση την ωρίμανση που θα υπάρξει στο μέλλον στη λειτουργία του ΧΑΚ.
Ερ: Αν ένας μεγάλος fund manager, στην Κύπρο ή στο εξωτερικό, σας εγγυόταν απόδοση πάνω από αυτή που λαμβάνει το ΤΚΑ από τις επενδύσεις σε χρεόγραφα, θα σκεφτόσασταν να του ανατίθατε ένα μικρό μέρος του Ταμείου προς διαχείριση;
Απ.: Η αυτονόμηση της διαχείρισης του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων θα συμβάλει στην εξέταση οποιωνδήποτε εισηγήσεων στις επενδύσεις του αποθεματικού του με τη χρήση των αναγκαίων συμβούλων και θα επιφέρει καλύτερες αποδόσεις στο Ταμείο.