Μαυρομμάτης: Η διαπλοκή πλήττει την ανταγωνιστικότητα
Τον προβληματισμό του για το ότι η Κύπρος απώλεσε θέσεις σε θέματα διαφάνειας παγκοσμίως εκφράζει ο πρόεδρος του ΚΕΒΕ Μάνθος Μαυρομμάτης. Σε συνέντευξη του στη StockWatch, ο κ. Μαυρομμάτης προειδοποιεί ότι η χειροτέρευση της θέσης της Κύπρου μπορεί να σημαίνει μειωμένες ξένες επενδύσεις καθώς φαίνεται να υπάρχει λιγότερη διαφάνεια στη χώρα. Ο κ. Μαυρομμάτης μιλά ακόμη για τη στάση που θα πρέπει να τηρήσουν οι υποψήφιοι για την προεδρία όσον αφορά τις παροχές που τάζουν στο λαό και τονίζει την ανάγκη προσήλωσης στην βιωσιμότητα του ΤΚΑ. Παράλληλα, ρίχνει το μπαλάκι στις συντεχνίες να αποδεχτούν το 65ο όριο αφυπηρέτησης καθώς σε αντίθετη περίπτωση οι εργοδότες δεν θα αποδεχτούν την αύξηση των εισφορών. Σχολιάζει επίσης το ενδεχόμενο επένδυσης μέρος των αποθεματικών του ΤΚΑ στο ΧΑΚ.
Του Σωκράτη Ιωακείμ
Ευρώ
Ερ.: Σε λίγους μήνες επίκειται και η ένταξη της χώρας στη ζώνη του ευρώ. Πόσο έτοιμος είναι ο επιχειρηματικός κόσμος για την υιοθέτηση του νέου νομίσματος;
Απ.: O επιχειρηματικός κόσμος και κυρίως οι μεγάλες εταιρείες είναι πανέτοιμες να υποδεχτούν το ευρώ και δεν πιστεύω ότι θα υπάρξουν προβλήματα. Εμείς ως ΚΕΒΕ κάνουμε έκκληση στον επιχειρηματικό κόσμο να προεφοδιαστούν με ευρώ από το Δεκέμβριο ώστε να αποφευχθούν προβλήματα συμφόρησης με το τέλος του χρόνου. Η προσαρμογή μας με το ευρώ πιστεύω ότι θα γίνει ομαλά και δεν θα παρουσιαστούν προβλήματα.
Ερ.: To τελευταίο διάστημα παρατηρούνται μεγάλες αυξήσεις σε καταναλωτικά προϊόντα. Οι λόγοι αυτών των αυξήσεων πιστεύετε είναι μόνο εξωγενείς;
Απ.: Αυτή την περίοδο παρατηρούνται αυξήσεις διεθνώς στις τιμές των καυσίμων και των σιτηρών που δεν έχουν καμία σχέση με το ευρώ και την Κύπρο, κάτι που συνδέεται στο μυαλό κάποιων οι οποίοι κατηγορούν τον επιχειρηματικό κόσμο για αισχροκέρδεια. Είναι ξεκάθαρο για κάποιον που παρακολουθεί τις τιμές ότι διανύουμε μια περίοδο πρωτοφανών αυξήσεων στις τιμές των σιτηρών που επηρεάζουν όλη τη διατροφική αλυσίδα π.χ. ψωμί, κρέας, γάλα και τυρί. Οι λόγοι της αύξησης έγκεινται στο ότι η μεν ζήτηση παγκόσμια έχει αυξηθεί λόγω νέων αγορών όπως η Κίνα, ενώ ταυτόχρονα η παραγωγή σιτηρών έχει μειωθεί λόγω ανομβρίας ή λόγω χρησιμοποίησης δημητριακών για παραγωγή βιοκαυσίμων. Το ΚΕΒΕ ενθάρρυνε τις κυπριακές επιχειρήσεις να υπογράψουν τον Κώδικα Δίκαιης Τιμολόγησης διότι δεν έχουμε τίποτα να κρύψουμε. Χαιρόμαστε γιατί περισσότερες από 6,600 εταιρείες υπέγραψαν αυτό τον Κώδικα.
Ερ.: Εντούτοις, τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι η επιτάχυνση οφείλεται κυρίως στα εγχώρια και γεωργικά προϊόντα…
Απ.: Κοιτάξτε το ψωμί είναι εγχώριο προϊόν αλλά όταν η πρώτη ύλη έρχεται από το εξωτερικό αντιλαμβάνεστε ότι επηρεάζει την τιμή του. Το πετρέλαιο επίσης έρχεται από το εξωτερικό και επηρεάζει και εγχώρια προϊόντα.
Ερ.:Δηλαδή είστε σίγουρος ότι δεν υπάρχουν επιχειρήσεις οι οποίες αισχροκερδούν;
Απ.: Αναμφίβολα παντού υπάρχουν και οι καλοί και οι κακοί. Αυτό που εμείς διαπιστώνουμε είναι ότι η πλειονότητα των μεγάλων και σοβαρών επιχειρήσεων του τόπου αντιλαμβάνονται την υποχρέωση που έχουν για ομαλή εισαγωγή στο ευρώ ώστε να μην υπάρχουν παρατράγουδα. Αυτό που θέλω να τονίσω, που όλοι το αγνοούν, είναι ότι η εισαγωγή στο ευρώ έχει επιφέρει σημαντικό κόστος στις επιχειρήσεις, οι οποίες άλλαξαν τα λογισμικά τους συστήματα και αφιέρωσαν εργατόωρες για ενημερωθεί το προσωπικό τους για το νέο νόμισμα. Όλα αυτά είναι ένα σημαντικό κόστος το οποίο βέβαια είναι μη επαναλαμβανόμενο και έγινε χωρίς καμία βοήθεια από το κράτος.
Ερ.:Τι σημαίνει για το επιχειρηματικό περιβάλλον η εισδοχή στην ΟΝΕ με ψηλό πληθωρισμό και – όπως φαίνεται – χαμηλότερα επιτόκια;
Απ.: Σε τελευταία ανάλυση, τόσο η μείωση των επιτοκίων όσο και η αύξηση του πληθωρισμού δεν θα είναι σημαντικές. Ο πληθωρισμός π.χ. αν ήμασταν εκτός ΟΝΕ θα ήταν χαμηλότερος; Βεβαίως όχι. Ο πληθωρισμός στις χώρες της ΟΝΕ είναι χαμηλότερος από πολλές χώρες της υφηλίου. Η ένταξη στην ευρωζώνη θα απομακρύνει το συναλλαγματικό κίνδυνο, μειώνει το κόστος επιχειρήσεων και δημιουργεί ένα πιο σταθερό επιχειρηματικό περιβάλλον με ένα ισχυρό νόμισμα. Πέραν από όλα αυτά, το μεγαλύτερο όφελος θα είναι το ότι η Κύπρος θα γίνει ένας ελκυστικότερος προορισμός για ξένες επενδύσεις λόγω της σταθερότητας που σημαίνει για τους ξένους επενδυτές ένα νόμισμα όπως το ευρώ. Δεν θα παραξενευτώ καθόλου να υπάρξει αυξημένο ενδιαφέρον για εξαγορά κυπριακών επιχειρήσεων με επενδύσεις στην Κύπρο, όχι μόνο στον τομέα της κτηματαγοράς αλλά στη μεταποίηση, τον τουρισμό και σε άλλους τομείς.
Παροχές
Ερ.:Πρόσφατα μιλήσατε για περιορισμό των δαπανών… Σας ανησυχούν οι φωνές για αύξηση των παροχών;
Απ.: Εμάς μας ανησυχεί ιδιαίτερα η προεκλογική περίοδος όπου οι υποψήφιοι πρόεδροι τάζουν στο λαό κοινωνικές παροχές τις οποίες μακροπρόθεσμα δεν θα μπορεί να αντέξει το βάρος τους η κυπριακή οικονομία. Δεν αναφέρουμε στο πρόσφατο κοινωνικό πακέτο της κυβέρνησης το οποίο θεωρώ ότι ήταν στις δυνατότητες του κράτους. Αντί να δίνονται άλλες παροχές τώρα που μπορεί να μην τις αντέξει μελλοντικά η οικονομία, εμείς αντιπροτείνουμε στους υποψηφίους να διασφαλίσουν τη μεγαλύτερη κοινωνική κατάκτηση που είναι το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων, του οποίου η βιωσιμότητα βρίσκεται σε κίνδυνο.
Ερ.:Δηλαδή τι προτείνεται;
Απ.: Είναι γεγονός ότι η κυβέρνηση χρωστά ένα τεράστιο ποσό στο ΤΚΑ, το οποίο δεν μας λέγει πως θα αρχίσει να το αποπληρώνει όταν το ταμείο θα το έχει ανάγκη. Μπορεί να είναι μετά από 10 - 15 χρόνια, αλλά φανταστείτε τις ανάγκες τις τότε κυβέρνησης να αποπληρώνει εκατοντάδες εκατομμύρια σε σύντομο διάστημα. Αυτό που προτείνουμε είναι να δημιουργηθεί ένα αποθεματικό της τάξεως του 1% του ΑΕΠ το χρόνο ή περίπου £100 εκ. που θα καταθέτει η κυβέρνηση. Αντί να δίνει κοινωνικές παροχές σήμερα, θα πρέπει να διασφαλίζει το αύριο που είναι οι συντάξεις. Θα χαρούμε ιδιαίτερα αν ακούσουμε αυτή την πρόταση από κάποιο υποψήφιο πρόεδρο ο οποίος θα μας αποδείξει ότι δεν σκέφτεται τις επόμενες εκλογές, αλλά τις επόμενες γενιές.
Ερ.:Από την άλλη όμως ο ΔΗΣΥ, δηλαδή το κόμμα στο οποίο στεγάζεστε πολιτικά επιθυμεί να δοθούν περισσότερες παροχές...
Απ.: Εγώ μιλώ ως πρόεδρος του ΚΕΒΕ και δεν ασπάζομαι σε αυτά τα θέματα τις θέσεις κανενός κόμματος, ασχέτως εάν υποστηρίζω κάποιο κόμμα ή κάποιο προεδρικό υποψήφιο. Σίγουρα η καλή δημοσιονομική κατάσταση που υπάρχει σήμερα δεν πρέπει να είναι δεδομένο για κοινωνικές παροχές και αυτό πρέπει να το έχουν υπόψη όλοι οι υποψήφιοι.
Συντάξεις
Ερ.:Το ΚΕΒΕ είχε κάνει μια μελέτη που έδειχνε μεγάλη ανισοσκέλια στις συντάξεις του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα. Σας απασχολεί το θέμα;
Απ.: Η διαφορά των συντάξεων είναι πολύ μεγάλη και φοβούμαι ότι θα δημιουργήσει εκρηκτικές συνθήκες στην κυπριακή οικονομία, διότι θα υπάρχουν οι προνομιούχοι συνταξιούχοι του δημοσίου με τις υψηλές συντάξεις και οι συνταξιούχοι του ιδιωτικού με χαμηλές συντάξεις. Εάν η κυπριακή κοινωνία δεν επιλύσει αυτό το θέμα θα αντιμετωπίσει μεγάλα προβλήματα.
Ερ.:Εντούτοις, τα αιτήματα του ΚΕΒΕ στα πλαίσια του διαλόγου για το ΤΚΑ δεν αναφέρουν λέξη για το θέμα…
Απ.: Το ΤΚΑ δεν αφορά άμεσα τους κυβερνητικούς υπαλλήλους. Είναι ένα διαφορετικό θέμα, το οποίο θα πρέπει να δούμε σε μελλοντικό χρόνο, καθώς τώρα προτεραιότητα είναι η βιωσιμότητα του ΤΚΑ με βάση τα υφιστάμενα δεδομένα, βρισκόμαστε στην 7η χειρότερη θέση στην ΕΕ.
Ερ.:Το 65ο είναι αδιαπραγμάτευτο για το ΚΕΒΕ;
Απ.: Είναι θέση αρχής για μας. Εμείς δεν δεχόμαστε αύξηση του ορίου των εισφορών χωρίς αύξηση του ορίου αφυπηρέτησης. Πιστεύουμε ότι πρέπει να εφαρμοστούν και τα δύο μαζί. Εάν το συνδικαλιστικό κίνημα δεν δέχεται την αύξηση του ορίου αφυπηρέτησης και θέλει μόνο την αύξηση των εισφορών, εμείς κατηγορηματικά αρνούμαστε και λέμε ότι πρέπει να γίνουν και τα δύο, είτε τώρα, είτε μετά από κάποιο χρονικό διάστημα.
Ερ.:Οι εργοδότες καταβάλλουν ένα ποσοστό 2% στο ταμείο συνοχής. Τι γίνονται αυτά τα χρήματα;
Απ.: Αυτά τα χρήματα πηγαίνουν στα δημόσια ταμεία για να καλύπτουν τα ελλείμματα του δημόσιου προϋπολογισμού. Δεν χρησιμοποιούνται για κανένα εξειδικευμένο τρόπο όπως την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας ή των επιχειρήσεων, παρόλο που τα χρήματα αυτά καταβάλλονται από τις επιχειρήσεις.
Ερ.:Άρα ζητάτε αλλαγές;
Απ.: Θέλουμε να δούμε περισσότερη διάθεση εκ μέρους του κράτους να ενισχύει την επιχειρηματικότητα και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις του τόπου ποικιλότροπα για να μπορούν να αντιμετωπίσουν τον ανταγωνισμό.
Ερ.:Πρόσφατα ο Πρόεδρος του ΧΑΚ δήλωσε ότι θα πρέπει το κράτος να επενδύσει μέρος των αποθεματικών του ταμείου στο χρηματιστήριο. Ασπάζεστε αυτή την άποψη;
Απ.: Το θέμα αυτό πρέπει να τύχει ενδελεχούς μελέτης. Δεν έχω οποιαδήποτε στοιχεία για να μπορώ να εκφράσω άποψη. Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι από τη στιγμή που ξένοι θεσμικοί επενδυτές και ταμεία προνοίας μεγάλων οργανισμών του εξωτερικού δείχνουν εμπιστοσύνη προς κάποιες κυπριακές μετοχές, ίσως θα μπορούσε να προβληματίσει και το ΤΚΑ εάν πρέπει να κάνει βήματα προς αυτή την κατεύθυνση.
Ερ.:Δεν έχετε εμπιστοσύνη στις κυπριακές επιχειρήσεις;
Απ.: Οι εμπειρίες του παρελθόντος είναι τραυματικές για την κυπριακή κοινωνία και αντιλαμβανόμαστε τη δυσπιστία της. Από τη μία, το ενδιαφέρον που επιδεικνύουν ξένοι για τις κυπριακές εταιρείες είναι ένα νέο δεδομένο για την οικονομία μας. Από την άλλη, υπάρχουν και ξένοι που είναι καιροσκόποι και χρειάζεται προσοχή. Μακροπρόθεσμα είναι ως επί το πλείστον τα ταμεία προνοίας.
Επιχειρηματικό περιβάλλον
Ερ.:Είστε ικανοποιημένος από το ρυθμό των μεταρρυθμίσεων;
Απ.: Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η δημοσιονομική πειθαρχία των τελευταίων ετών βοήθησε στην καλυτέρευση των δεικτών της Κύπρου. Η προσήλωση στο Πρόγραμμα Σύγκλισης για μας είναι σημαντική. Εμείς αυτό που θέλουμε είναι να γίνει το κράτος πιο φιλικό προς τις επιχειρήσεις.
Ερ.:Πέστε μας τρία συγκεκριμένα μέτρα που θα τόνωναν την ανταγωνιστικότητα….
Απ.: Ζητάμε την απλοποίηση του ρυθμιστικού περιβάλλοντος με το διορισμό Επιτρόπου. Τα ΚΕΠ που δημιουργήθηκαν από την κυβέρνηση απλοποίησαν τη ζωή του πολίτη και ζητάμε να γίνει κάτι αντίστοιχο για τις επιχειρήσεις, ώστε να αποφεύγονται γραφειοκρατικές διαδικασίες. Ζητάμε επίσης να υπάρχει περισσότερη εμπλοκή στις συμπράξεις ιδιωτικού και δημόσιου τομέα. Με αυτό τον τρόπο κάποια σημαντικά έργα που βρίσκονται εδώ και καιρό στα σκαριά επιτέλους θα ολοκληρωθούν. Το τρίτο που ζητάμε είναι απεμπλοκή του κράτους από διάφορους τομείς της οικονομίας που δεν χρειάζεται να έχει μοναδικό ρόλο. Η πρόθεση για πώληση του 88% της Τράπεζας Αναπτύξεως μας βρίσκει σύμφωνους γιατί οι τραπεζικές εργασίες μπορούν να ασκηθούν από τον ιδιωτικό τομέα.
Ερ.:Πρόσφατα αφήσατε αιχμές για τη διαπλοκή… Μπορείτε να γίνεται ποιο συγκεκριμένος;
Απ.: Είναι ξεκάθαρο ότι οι επενδύσεις που κατευθύνονται σε ξένες χώρες, δεν επιμετρούν τα οικονομικά δεδομένα αυτών των χωρών αλλά λαμβάνουν πολύ σοβαρά υπόψη και ποιοτικά κριτήρια για να επενδύσουν σε αυτές τις χώρες. Φαίνεται ότι ένα από αυτά τα κριτήρια είναι και τα θέματα διαφάνειας και διαπλοκής που επικρατούν σε αυτές τις χώρες. Ο διεθνής οργανισμός Transparency International, που μελετά αυτά τα θέματα σε παγκόσμιο επίπεδο, κατατάσσει της Κύπρο στην 39η θέση σε σύνολο 178 χωρών, το οποίο μας φέρνει σε χειρότερη θέση από ότι είμαστε προηγουμένως. Η χειροτέρευση μπορεί να σημαίνει μειωμένες ξένες επενδύσεις στην Κύπρο και αυτό πρέπει να μας προβληματίσει καθώς φαίνεται να υπάρχει λιγότερη διαφάνεια στη χώρα. Θα είναι κρίμα μια αξιοζήλευτη θέση που είχαμε ότι υπάρχει διαφάνεια και μη διαπλοκή αυτός ο δείκτης να μας επηρεάσει. Το θέμα αυτό πρέπει να μας απασχολήσει όλους. Δεν είναι θέμα των θεσμών, αλλά και των πολιτών.
Του Σωκράτη Ιωακείμ
Ευρώ
Ερ.: Σε λίγους μήνες επίκειται και η ένταξη της χώρας στη ζώνη του ευρώ. Πόσο έτοιμος είναι ο επιχειρηματικός κόσμος για την υιοθέτηση του νέου νομίσματος;
Απ.: O επιχειρηματικός κόσμος και κυρίως οι μεγάλες εταιρείες είναι πανέτοιμες να υποδεχτούν το ευρώ και δεν πιστεύω ότι θα υπάρξουν προβλήματα. Εμείς ως ΚΕΒΕ κάνουμε έκκληση στον επιχειρηματικό κόσμο να προεφοδιαστούν με ευρώ από το Δεκέμβριο ώστε να αποφευχθούν προβλήματα συμφόρησης με το τέλος του χρόνου. Η προσαρμογή μας με το ευρώ πιστεύω ότι θα γίνει ομαλά και δεν θα παρουσιαστούν προβλήματα.
Ερ.: To τελευταίο διάστημα παρατηρούνται μεγάλες αυξήσεις σε καταναλωτικά προϊόντα. Οι λόγοι αυτών των αυξήσεων πιστεύετε είναι μόνο εξωγενείς;
Απ.: Αυτή την περίοδο παρατηρούνται αυξήσεις διεθνώς στις τιμές των καυσίμων και των σιτηρών που δεν έχουν καμία σχέση με το ευρώ και την Κύπρο, κάτι που συνδέεται στο μυαλό κάποιων οι οποίοι κατηγορούν τον επιχειρηματικό κόσμο για αισχροκέρδεια. Είναι ξεκάθαρο για κάποιον που παρακολουθεί τις τιμές ότι διανύουμε μια περίοδο πρωτοφανών αυξήσεων στις τιμές των σιτηρών που επηρεάζουν όλη τη διατροφική αλυσίδα π.χ. ψωμί, κρέας, γάλα και τυρί. Οι λόγοι της αύξησης έγκεινται στο ότι η μεν ζήτηση παγκόσμια έχει αυξηθεί λόγω νέων αγορών όπως η Κίνα, ενώ ταυτόχρονα η παραγωγή σιτηρών έχει μειωθεί λόγω ανομβρίας ή λόγω χρησιμοποίησης δημητριακών για παραγωγή βιοκαυσίμων. Το ΚΕΒΕ ενθάρρυνε τις κυπριακές επιχειρήσεις να υπογράψουν τον Κώδικα Δίκαιης Τιμολόγησης διότι δεν έχουμε τίποτα να κρύψουμε. Χαιρόμαστε γιατί περισσότερες από 6,600 εταιρείες υπέγραψαν αυτό τον Κώδικα.
Ερ.: Εντούτοις, τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι η επιτάχυνση οφείλεται κυρίως στα εγχώρια και γεωργικά προϊόντα…
Απ.: Κοιτάξτε το ψωμί είναι εγχώριο προϊόν αλλά όταν η πρώτη ύλη έρχεται από το εξωτερικό αντιλαμβάνεστε ότι επηρεάζει την τιμή του. Το πετρέλαιο επίσης έρχεται από το εξωτερικό και επηρεάζει και εγχώρια προϊόντα.
Ερ.:Δηλαδή είστε σίγουρος ότι δεν υπάρχουν επιχειρήσεις οι οποίες αισχροκερδούν;
Απ.: Αναμφίβολα παντού υπάρχουν και οι καλοί και οι κακοί. Αυτό που εμείς διαπιστώνουμε είναι ότι η πλειονότητα των μεγάλων και σοβαρών επιχειρήσεων του τόπου αντιλαμβάνονται την υποχρέωση που έχουν για ομαλή εισαγωγή στο ευρώ ώστε να μην υπάρχουν παρατράγουδα. Αυτό που θέλω να τονίσω, που όλοι το αγνοούν, είναι ότι η εισαγωγή στο ευρώ έχει επιφέρει σημαντικό κόστος στις επιχειρήσεις, οι οποίες άλλαξαν τα λογισμικά τους συστήματα και αφιέρωσαν εργατόωρες για ενημερωθεί το προσωπικό τους για το νέο νόμισμα. Όλα αυτά είναι ένα σημαντικό κόστος το οποίο βέβαια είναι μη επαναλαμβανόμενο και έγινε χωρίς καμία βοήθεια από το κράτος.
Ερ.:Τι σημαίνει για το επιχειρηματικό περιβάλλον η εισδοχή στην ΟΝΕ με ψηλό πληθωρισμό και – όπως φαίνεται – χαμηλότερα επιτόκια;
Απ.: Σε τελευταία ανάλυση, τόσο η μείωση των επιτοκίων όσο και η αύξηση του πληθωρισμού δεν θα είναι σημαντικές. Ο πληθωρισμός π.χ. αν ήμασταν εκτός ΟΝΕ θα ήταν χαμηλότερος; Βεβαίως όχι. Ο πληθωρισμός στις χώρες της ΟΝΕ είναι χαμηλότερος από πολλές χώρες της υφηλίου. Η ένταξη στην ευρωζώνη θα απομακρύνει το συναλλαγματικό κίνδυνο, μειώνει το κόστος επιχειρήσεων και δημιουργεί ένα πιο σταθερό επιχειρηματικό περιβάλλον με ένα ισχυρό νόμισμα. Πέραν από όλα αυτά, το μεγαλύτερο όφελος θα είναι το ότι η Κύπρος θα γίνει ένας ελκυστικότερος προορισμός για ξένες επενδύσεις λόγω της σταθερότητας που σημαίνει για τους ξένους επενδυτές ένα νόμισμα όπως το ευρώ. Δεν θα παραξενευτώ καθόλου να υπάρξει αυξημένο ενδιαφέρον για εξαγορά κυπριακών επιχειρήσεων με επενδύσεις στην Κύπρο, όχι μόνο στον τομέα της κτηματαγοράς αλλά στη μεταποίηση, τον τουρισμό και σε άλλους τομείς.
Παροχές
Ερ.:Πρόσφατα μιλήσατε για περιορισμό των δαπανών… Σας ανησυχούν οι φωνές για αύξηση των παροχών;
Απ.: Εμάς μας ανησυχεί ιδιαίτερα η προεκλογική περίοδος όπου οι υποψήφιοι πρόεδροι τάζουν στο λαό κοινωνικές παροχές τις οποίες μακροπρόθεσμα δεν θα μπορεί να αντέξει το βάρος τους η κυπριακή οικονομία. Δεν αναφέρουμε στο πρόσφατο κοινωνικό πακέτο της κυβέρνησης το οποίο θεωρώ ότι ήταν στις δυνατότητες του κράτους. Αντί να δίνονται άλλες παροχές τώρα που μπορεί να μην τις αντέξει μελλοντικά η οικονομία, εμείς αντιπροτείνουμε στους υποψηφίους να διασφαλίσουν τη μεγαλύτερη κοινωνική κατάκτηση που είναι το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων, του οποίου η βιωσιμότητα βρίσκεται σε κίνδυνο.
Ερ.:Δηλαδή τι προτείνεται;
Απ.: Είναι γεγονός ότι η κυβέρνηση χρωστά ένα τεράστιο ποσό στο ΤΚΑ, το οποίο δεν μας λέγει πως θα αρχίσει να το αποπληρώνει όταν το ταμείο θα το έχει ανάγκη. Μπορεί να είναι μετά από 10 - 15 χρόνια, αλλά φανταστείτε τις ανάγκες τις τότε κυβέρνησης να αποπληρώνει εκατοντάδες εκατομμύρια σε σύντομο διάστημα. Αυτό που προτείνουμε είναι να δημιουργηθεί ένα αποθεματικό της τάξεως του 1% του ΑΕΠ το χρόνο ή περίπου £100 εκ. που θα καταθέτει η κυβέρνηση. Αντί να δίνει κοινωνικές παροχές σήμερα, θα πρέπει να διασφαλίζει το αύριο που είναι οι συντάξεις. Θα χαρούμε ιδιαίτερα αν ακούσουμε αυτή την πρόταση από κάποιο υποψήφιο πρόεδρο ο οποίος θα μας αποδείξει ότι δεν σκέφτεται τις επόμενες εκλογές, αλλά τις επόμενες γενιές.
Ερ.:Από την άλλη όμως ο ΔΗΣΥ, δηλαδή το κόμμα στο οποίο στεγάζεστε πολιτικά επιθυμεί να δοθούν περισσότερες παροχές...
Απ.: Εγώ μιλώ ως πρόεδρος του ΚΕΒΕ και δεν ασπάζομαι σε αυτά τα θέματα τις θέσεις κανενός κόμματος, ασχέτως εάν υποστηρίζω κάποιο κόμμα ή κάποιο προεδρικό υποψήφιο. Σίγουρα η καλή δημοσιονομική κατάσταση που υπάρχει σήμερα δεν πρέπει να είναι δεδομένο για κοινωνικές παροχές και αυτό πρέπει να το έχουν υπόψη όλοι οι υποψήφιοι.
Συντάξεις
Ερ.:Το ΚΕΒΕ είχε κάνει μια μελέτη που έδειχνε μεγάλη ανισοσκέλια στις συντάξεις του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα. Σας απασχολεί το θέμα;
Απ.: Η διαφορά των συντάξεων είναι πολύ μεγάλη και φοβούμαι ότι θα δημιουργήσει εκρηκτικές συνθήκες στην κυπριακή οικονομία, διότι θα υπάρχουν οι προνομιούχοι συνταξιούχοι του δημοσίου με τις υψηλές συντάξεις και οι συνταξιούχοι του ιδιωτικού με χαμηλές συντάξεις. Εάν η κυπριακή κοινωνία δεν επιλύσει αυτό το θέμα θα αντιμετωπίσει μεγάλα προβλήματα.
Ερ.:Εντούτοις, τα αιτήματα του ΚΕΒΕ στα πλαίσια του διαλόγου για το ΤΚΑ δεν αναφέρουν λέξη για το θέμα…
Απ.: Το ΤΚΑ δεν αφορά άμεσα τους κυβερνητικούς υπαλλήλους. Είναι ένα διαφορετικό θέμα, το οποίο θα πρέπει να δούμε σε μελλοντικό χρόνο, καθώς τώρα προτεραιότητα είναι η βιωσιμότητα του ΤΚΑ με βάση τα υφιστάμενα δεδομένα, βρισκόμαστε στην 7η χειρότερη θέση στην ΕΕ.
Ερ.:Το 65ο είναι αδιαπραγμάτευτο για το ΚΕΒΕ;
Απ.: Είναι θέση αρχής για μας. Εμείς δεν δεχόμαστε αύξηση του ορίου των εισφορών χωρίς αύξηση του ορίου αφυπηρέτησης. Πιστεύουμε ότι πρέπει να εφαρμοστούν και τα δύο μαζί. Εάν το συνδικαλιστικό κίνημα δεν δέχεται την αύξηση του ορίου αφυπηρέτησης και θέλει μόνο την αύξηση των εισφορών, εμείς κατηγορηματικά αρνούμαστε και λέμε ότι πρέπει να γίνουν και τα δύο, είτε τώρα, είτε μετά από κάποιο χρονικό διάστημα.
Ερ.:Οι εργοδότες καταβάλλουν ένα ποσοστό 2% στο ταμείο συνοχής. Τι γίνονται αυτά τα χρήματα;
Απ.: Αυτά τα χρήματα πηγαίνουν στα δημόσια ταμεία για να καλύπτουν τα ελλείμματα του δημόσιου προϋπολογισμού. Δεν χρησιμοποιούνται για κανένα εξειδικευμένο τρόπο όπως την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας ή των επιχειρήσεων, παρόλο που τα χρήματα αυτά καταβάλλονται από τις επιχειρήσεις.
Ερ.:Άρα ζητάτε αλλαγές;
Απ.: Θέλουμε να δούμε περισσότερη διάθεση εκ μέρους του κράτους να ενισχύει την επιχειρηματικότητα και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις του τόπου ποικιλότροπα για να μπορούν να αντιμετωπίσουν τον ανταγωνισμό.
Ερ.:Πρόσφατα ο Πρόεδρος του ΧΑΚ δήλωσε ότι θα πρέπει το κράτος να επενδύσει μέρος των αποθεματικών του ταμείου στο χρηματιστήριο. Ασπάζεστε αυτή την άποψη;
Απ.: Το θέμα αυτό πρέπει να τύχει ενδελεχούς μελέτης. Δεν έχω οποιαδήποτε στοιχεία για να μπορώ να εκφράσω άποψη. Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι από τη στιγμή που ξένοι θεσμικοί επενδυτές και ταμεία προνοίας μεγάλων οργανισμών του εξωτερικού δείχνουν εμπιστοσύνη προς κάποιες κυπριακές μετοχές, ίσως θα μπορούσε να προβληματίσει και το ΤΚΑ εάν πρέπει να κάνει βήματα προς αυτή την κατεύθυνση.
Ερ.:Δεν έχετε εμπιστοσύνη στις κυπριακές επιχειρήσεις;
Απ.: Οι εμπειρίες του παρελθόντος είναι τραυματικές για την κυπριακή κοινωνία και αντιλαμβανόμαστε τη δυσπιστία της. Από τη μία, το ενδιαφέρον που επιδεικνύουν ξένοι για τις κυπριακές εταιρείες είναι ένα νέο δεδομένο για την οικονομία μας. Από την άλλη, υπάρχουν και ξένοι που είναι καιροσκόποι και χρειάζεται προσοχή. Μακροπρόθεσμα είναι ως επί το πλείστον τα ταμεία προνοίας.
Επιχειρηματικό περιβάλλον
Ερ.:Είστε ικανοποιημένος από το ρυθμό των μεταρρυθμίσεων;
Απ.: Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η δημοσιονομική πειθαρχία των τελευταίων ετών βοήθησε στην καλυτέρευση των δεικτών της Κύπρου. Η προσήλωση στο Πρόγραμμα Σύγκλισης για μας είναι σημαντική. Εμείς αυτό που θέλουμε είναι να γίνει το κράτος πιο φιλικό προς τις επιχειρήσεις.
Ερ.:Πέστε μας τρία συγκεκριμένα μέτρα που θα τόνωναν την ανταγωνιστικότητα….
Απ.: Ζητάμε την απλοποίηση του ρυθμιστικού περιβάλλοντος με το διορισμό Επιτρόπου. Τα ΚΕΠ που δημιουργήθηκαν από την κυβέρνηση απλοποίησαν τη ζωή του πολίτη και ζητάμε να γίνει κάτι αντίστοιχο για τις επιχειρήσεις, ώστε να αποφεύγονται γραφειοκρατικές διαδικασίες. Ζητάμε επίσης να υπάρχει περισσότερη εμπλοκή στις συμπράξεις ιδιωτικού και δημόσιου τομέα. Με αυτό τον τρόπο κάποια σημαντικά έργα που βρίσκονται εδώ και καιρό στα σκαριά επιτέλους θα ολοκληρωθούν. Το τρίτο που ζητάμε είναι απεμπλοκή του κράτους από διάφορους τομείς της οικονομίας που δεν χρειάζεται να έχει μοναδικό ρόλο. Η πρόθεση για πώληση του 88% της Τράπεζας Αναπτύξεως μας βρίσκει σύμφωνους γιατί οι τραπεζικές εργασίες μπορούν να ασκηθούν από τον ιδιωτικό τομέα.
Ερ.:Πρόσφατα αφήσατε αιχμές για τη διαπλοκή… Μπορείτε να γίνεται ποιο συγκεκριμένος;
Απ.: Είναι ξεκάθαρο ότι οι επενδύσεις που κατευθύνονται σε ξένες χώρες, δεν επιμετρούν τα οικονομικά δεδομένα αυτών των χωρών αλλά λαμβάνουν πολύ σοβαρά υπόψη και ποιοτικά κριτήρια για να επενδύσουν σε αυτές τις χώρες. Φαίνεται ότι ένα από αυτά τα κριτήρια είναι και τα θέματα διαφάνειας και διαπλοκής που επικρατούν σε αυτές τις χώρες. Ο διεθνής οργανισμός Transparency International, που μελετά αυτά τα θέματα σε παγκόσμιο επίπεδο, κατατάσσει της Κύπρο στην 39η θέση σε σύνολο 178 χωρών, το οποίο μας φέρνει σε χειρότερη θέση από ότι είμαστε προηγουμένως. Η χειροτέρευση μπορεί να σημαίνει μειωμένες ξένες επενδύσεις στην Κύπρο και αυτό πρέπει να μας προβληματίσει καθώς φαίνεται να υπάρχει λιγότερη διαφάνεια στη χώρα. Θα είναι κρίμα μια αξιοζήλευτη θέση που είχαμε ότι υπάρχει διαφάνεια και μη διαπλοκή αυτός ο δείκτης να μας επηρεάσει. Το θέμα αυτό πρέπει να μας απασχολήσει όλους. Δεν είναι θέμα των θεσμών, αλλά και των πολιτών.
3287.99
1275.09
