Μ. Κληρίδης: Να δοθούν περισσότερες εξουσίες στην ΕΚ

Την ανάγκη να δοθούν επιπλέον εξουσίες στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς επισημαίνει σε συνέντευξη του στη Stockwatch ο Πρόεδρος της Μάριος Κληρίδης. Η Επιτροπή, λέει ο κ. Κληρίδης, πρέπει να βρίσκεται εις θέση να επεμβαίνει άμεσα εκεί που χρειάζεται. Αποδίδει, δε, τις πρόσφατες διαφωνίες της Επιτροπής με το ΧΑΚ για την Globalsoft σε θεσμικά κενά και κατάλοιπα.

Για το επίμαχο θέμα της Globalsoft ο κύριος Κληρίδης αποκαλύπτει ότι οι αρχές του ΧΑΚ προσανατολίζονται στην επιστροφή της Globalsoft στο πάτωμα το 2002 με ειδικό καθεστώς διαπραγμάτευσης.

Χθες Πέμπτη το Συμβούλιο του ΧΑΚ ανέστειλε μεν την διαπραγμάτευση της Globalsoft αλλά ζήτησε δε να του «δοθεί το σύνολο των ευρημάτων» του πορίσματος. Τι θα κάνετε;

Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς επικοινώνησε την Παρασκευή με το Χρηματιστήριο και είπαμε ότι το καλύτερο θα ήταν να ξαναβάλουμε την Globalsoft σε ειδικό καθεστώς διαπραγμάτευσης μετά τη λήξη της περιόδου που θα είναι εκτός πατώματος και αφού θα έχουν χωνευθεί τα στοιχεία που προέκυψαν από το πόρισμα της Επιτροπής. Στο ενδιάμεσο, είπαμε να αποφύγουμε οτιδήποτε που θα μπορούσε να επηρεάσει την εξέταση του θέματος από τον γενικό εισαγγελέα.

Πως κρίνεται τις προηγούμενες αποφάσεις του ΔΣ του ΧΑΚ να μην αναστείλει την διαπραγμάτευση της Globalsoft;

Το Συμβούλιο δεν έπρεπε να κινηθεί τόσο νομικίστικα όσο στο ότι υπάρχει παράκληση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς να σταματήσει η διαπραγμάτευση μιας μετοχής ενόψει της ανακοίνωσης του πορίσματός μας. Εκείνο είναι που τους ζητούσαμε, δεν ήταν θέμα τιμωρίας της Globalsoft ή οτιδήποτε. Εμείς ζητήσαμε να σταματήσει η διαπραγμάτευση μέχρι τουλάχιστον να ανακοινωθεί το πόρισμά μας. Νομίζω ότι το Συμβούλιο του ΧΑΚ παρανόησε την παράκληση μας.

Ώστε ο λόγος που η Κεφαλαιαγορά είχε ζητήσει την αναστολή της διαπραγμάτευσης της GLC δεν είναι κάποιο προκαταρκτικό στοιχείο που προέκυψε…

Ναι, ακριβώς λόγω του ότι εμείς είχαμε προκαταρκτικά στοιχεία και ξέραμε περίπου ποιο θα είναι το πόρισμα δεν αισθανόμασταν ότι είναι σωστό η μετοχή αυτή να διαπραγματεύεται όταν ξέρουμε ορισμένα πράγματα τα οποία σε λίγες μέρες θα είναι γνωστά και πιθανόν να επηρεάσουν την τιμή της μετοχής.

Το επιχείρημα του Συμβουλίου είναι ότι δεν ήξερε αυτά τα πράγματα…

Εδώ υπάρχει θεσμικό κενό. Πιστεύω ότι αυτή η εξουσία για αναστολή διαπραγμάτευσης τίτλων ή αναστολή άδειας λειτουργίας χρηματιστηριακού γραφείου πρέπει να έρθει στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, διότι, σκεφτείτε ότι κάνουμε έρευνες, οι έρευνές μας σε μεγάλο βαθμό είναι απόρρητες, πολλές φορές δε θέλεις να δώσεις στοιχεία έξω λόγω του ότι οι έρευνες θα συνεχίσουν από τρίτους, π.χ. τον εισαγγελέα. Ή πολλές φορές διαπιστώνεις μια παρατυπία σε ένα χρηματιστηριακό γραφείο και χρειάζεται άμεση επέμβαση, τι θα κάνεις;

Επομένως εσείς θα θέλατε αυτή η αρμοδιότητα να έρθει εξ’ ολοκλήρου στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς;

Τουλάχιστον όταν γίνεται έρευνα ή έλεγχος να μπορεί η Επιτροπή να δράσει από μόνη της.

Στο εξωτερικό τι γίνεται, κύριε Κληρίδη;

Τουλάχιστον απ’ ότι ξέρω στην υπόθεση των ΕΠΕΥ και όπως θα είναι και στην Κύπρο σε λίγο η αρμοδιότητα της άδειας λειτουργίας και η αναστολή της άδειας λειτουργίας ανήκει στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς. Τελευταίως, ας πούμε, όταν είχαμε την υπόθεση της ΑΣΤΡΑΙΑ στην Ελλάδα, η Ελληνική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς ανέστειλε την άδειά της.

Δομικά προβλήματα στη νομοθεσία

Πιστεύω ότι έχουμε ακόμα δομικά προβλήματα στη νομοθεσία μας και στις εξουσίες των εποπτικών αρχών. Μέχρι πρότινος πριν να περάσει ο νόμος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς η όλη εποπτεία του Χρηματιστηρίου ήταν στο ΧΑΚ και η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς ήταν ένα δευτεροβάθμιο σώμα. Τώρα έχει δημιουργηθεί η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, της έχουν δοθεί εποπτικές δικαιοδοσίες, αλλά δεν έχει ξεκαθαρίσει ακόμα ο ρόλος του ΧΑΚ, αν θα μείνει όντως μόνο διοικητικός οργανωτικός. Στο νόμο του ΧΑΚ υπάρχουν ακόμα και εποπτικά στοιχεία με αποτέλεσμα να υπάρχουν συνεχώς προβλήματα.

Για παράδειγμα, η έγκριση μιας δημόσιας πρόσκλησης περνά από το ΧΑΚ και έρχεται στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς για δεύτερη έγκριση. Γιατί να γίνεται αυτό; Πρέπει ο έλεγχος να γίνεται με τρόπο που να υπάρχει overlap καθηκόντων.

Όχι στα μπαλώματα

Υπάρχουν και άλλα παράξενα… Για παράδειγμα η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς δεν έχει λόγο σε θέματα εξαγορών. Άρα έχουμε ακόμα θεσμικές αδυναμίες και κατάλοιπα του παρελθόντος. Συμφωνήσαμε με το Υπουργείο Οικονομικών και τον κύριο Τσιμπανούλη να προσπαθήσουμε να ζήσουμε με αυτά τα προβλήματα, παρά να κάνουμε μπαλώματα τα οποία να καταστρέψουν το θεσμικό οικοδόμημα που προσπαθούμε να κτίσουμε.

Εντούτοις, η υλοποίηση των εισηγήσεων Τσιμπανούλη καθυστερεί…

Κατά την προσωπική μου εκτίμηση η καθυστέρηση έγκειται στο ότι αν και ο κ. Τσιμπανούλης γνωρίζει πως δουλεύουν τα θεσμικά πλαίσια, πολλές φορές η νομοθετική επεξεργασία των νομοθετημάτων γίνεται με μεθοδολογία της Ηπειρωτικής Ευρώπης που μπορεί να μην ταιριάζει εύκολα με το δικό μας Αγγλοσαξονικό δίκαιο. Είναι εδώ που μπλέκονται οι δικηγόροι και παίρνει πολύ καιρό να ξεκαθαρίσει το πράγμα.

Εποπτεία ΕΠΕΥ

Στο θέμα των ΕΠΕΥ το επιχείρημα της Κεντρικής Τράπεζας είναι ότι εάν η Κεφαλαιαγορά αποκτήσει την εποπτεία των θυγατρικών των τραπεζών θα ευνουχιστεί η ενιαία εποπτεία των τραπεζών. Ποια είναι η θέση σας;

Το πρόβλημα νομίζω που επικαλείται η Κεντρική είναι ότι θα ήθελε ρόλο στην προληπτική εποπτεία των θυγατρικών – για παράδειγμα στην εποπτεία του κανονισμού για πόσο μεγάλο συναλλαγματικό άνοιγμα δικαιούται να έχει μια ΕΠΕΥ.

Όμως αν πάρει ρόλο η Κεντρική και βάλει πρόσθετους περιορισμούς στις ΕΠΕΥ που είναι θυγατρικές τραπεζικών οργανισμών, δε θα μπορούν να αντεπεξέλθουν με το συναγωνισμό από τις μη τραπεζικές ΕΠΕΥ. Άρα εκεί θα πρέπει να πιάσει όλες τις ΕΠΕΥ και να βάλει ενιαίους κανόνες ή άλλως θα δημιουργήσει πρόβλημα στις τραπεζικές ΕΠΕΥ.

Το θέμα επίσης της ενοποιημένης εποπτείας δυστυχώς αυτή τη στιγμή είναι και μπλεγμένο, διότι η Κεντρική Τράπεζα για παράδειγμα δεν κάνει ενοποιημένη εποπτεία στις ασφαλιστικές εταιρείες που είναι θυγατρικές των τραπεζικών οργανισμών. Δε θέλει να μπει σε εκείνο το κομμάτι. Έχουμε επίσης και ανάποδες περιπτώσεις: ασφαλιστικές εταιρείες οι οποίες έχουν θυγατρικές τράπεζες.
Άρα το θέμα της εποπτείας και του κοινού εποπτικού οργάνου είναι μια ανάγκη της αγοράς, αλλά δεν είναι εύκολη λύση να αναθέσουμε την εποπτεία εξ’ ολοκλήρου στην Κεντρική ή σε κάποιον άλλο.

Είναι και θέμα πολιτειακό - δηλαδή αν θέλουμε όντως να υπάρχει ένα σώμα στην Κύπρο που να είναι τόσο ισχυρό που να ελέγξει όλες τις αγορές της Κύπρου, τράπεζες, ασφάλειες και κεφαλαιαγορά. Θέλεις να έχεις ένα τέτοιο παντοδύναμο σώμα στην Κύπρο ή θα πάμε π.χ. με μια πιο χαλαρή ομοσπονδία οργάνων.

Η αρχή της ενοποιημένης εποπτείας είναι ότι οι αγορές συγκλίνουν και δεν μπορεί να υπάρχουν διαφορετικοί κανόνες λειτουργίας σε μια αγορά. Οι τράπεζες παίζουν και το ρόλο των ΕΠΕΥ. Εάν οι κανόνες της λειτουργίας τους ως τράπεζες ΕΠΕΥ είναι πιο αυστηροί από τους κανόνες των άλλων ΕΠΕΥ, θα κλείσουν. Εάν οι κανόνες που έχουν για ένα αμοιβαίο είναι πιο αυστηροί από ένα επενδυτικό σχέδιο που έχουν unit link ασφαλιστικό, που είναι ακριβώς το ίδιο με το αμοιβαίο, δίνει το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στις ασφάλειες. Αλλά την ίδια στιγμή έχουμε και τα ταμεία συντάξεως, τα οποία δεν τα ρυθμίζει κανένας. Αν θέλουμε πραγματική ενοποιημένη αγορά πρέπει να εποπτεύουμε και τα ταμεία συντάξεως. Και πρέπει να φέρουμε και τα Συνεργατικά Πιστωτικά Ιδρύματα, διότι εάν ένα Συνεργατικό Πιστωτικό Ίδρυμα τώρα αποφασίσει να κάνει μια ΕΠΕΥ ποιος θα την ελέγχει ενοποιημένα; Είναι μεγάλο πολιτειακό θέμα. Η τάση όντως στην Ευρώπη είναι οι εποπτικές αρχές τουλάχιστον να συνεργάζονται έντονα και να βρίσκουν λύσεις είτε με το να σμίγουν οι ίδιες είτε με το να κάνουν κοινό σώμα από πάνω που να τις συντονίζει.

Που βρισκόμαστε ακόμα με τις ΕΠΕΥ;

Στις ΕΠΕΥ είμαστε ακόμα στην αρχή. Μόλις έχει κατατεθεί στη Βουλή το νομοσχέδιο και αυτή θα ζητήσει τις απόψεις όλων των εμπλεκομένων. Οι δικές μας απόψεις είναι ξεκάθαρες: κατ’ αρχήν δεν πρέπει να σμίξουμε το θέμα ενοποιημένης εποπτείας με τις ΕΠΕΥ. Αυτό θα μας καθυστερήσει αφού, όπως είπαμε, είναι μεγάλο πολιτειακό θέμα.

Σεβασμός στην Κεφαλαιαγορά

Σε προηγούμενη συνέντευξη στη Stockwatch είχατε πει ότι ο στόχος είναι η Κεφαλαιαγορά να αποκτήσει το σεβασμό που έχει η Κεντρική Τράπεζα. Μετά από πέντε μήνες πώς βλέπετε αυτή την…;

Νομίζω ότι αυτό εξακολουθεί να είναι στόχος. Δε θα ήθελα να λέει η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς κάτι και να εμφανίζονται εκατόν δικηγόροι να λένε «πού το βρήκες στα νομικά γράμματα» και να χάνουμε την ουσία από το γράμμα του νόμου. Κλασσικό παράδειγμα: Ο νόμος λέει ότι όποιος κάνει δηλώσεις που προτρέπουν το κοινό να αγοράσει ή να πωλήσει μετοχές με σκοπό προς ίδιο όφελος είναι ένοχος παραπτώματος. Κάποιος δικηγόρος εκεί μπορεί να σου πει «μα ο νόμος δε λέει αν τους πει να μην πουλήσουν υπάρχει παράπτωμα, διότι ο νόμος μιλά για αγορά και πώληση». Εγώ λέω αυτά τα πράγματα είναι αστεία. Δε θέλω αυτά τα πράγματα να τα κρίνουν οι δικηγόροι.

Μήπως όμως παράλληλα να πρέπει να χρειάζεται να γίνουν πιο σαφείς οι νόμοι ούτως ώστε να μην υπάρχουν αυτές οι αμφιβολίες;

Δεν είναι ο νόμος το θέμα. Ό,τι και να κάνουμε ο νόμος είναι πάντα ανοιχτός σε ερμηνεία. Για αυτό και υπάρχουν τα δικαστήρια! Δε θα ήθελα να καταντήσουμε την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς σώμα στο οποίο διοικούν οι νομικοί…

Η εποπτεία πάντα συγκρούεται με οικονομικά συμφέροντα. Από τον καιρό που αναλάβατε δέχεστε πιέσεις για να βλέπετε κάποια πράγματα διαφορετικά;

Μπορεί στην αρχή να συνέβαινε αυτό. Δεν είναι ακριβώς πιέσεις. Είναι για προώθηση ή όχι κάποιων υποθέσεων. Ευτυχώς δεν ιδρώνει το αυτί κανενός μέλους της Επιτροπής για τέτοια θέματα. Μπορώ να το πω αυτό και για τους πέντε μας.