ΚΕΒΕ: Συντάξεις στα 67, χωρίς ΧΑΚ
Σωρεία μέτρων για να καταστεί βιώσιμο το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων προτείνει το Κυπριακό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο (ΚΕΒΕ). Τα μέτρα περιλαμβάνουν σταδιακή αύξηση του ορίου αφυπηρέτησης μέχρι και τα 67 έτη, την ενθάρρυνση της γεννητικότητας, την αύξηση του αριθμού των κοινοτικών εργατών και τη μείωση της ετήσιας αύξησης στις συντάξεις. Όπως αναφέρει σε συνέντευξη του στη StockWatch, ο Διευθυντής Εργασιακών Σχέσεων του ΚΕΒΕ, Αιμίλιος Μιχαήλ, ένα από τα μέτρα που προτείνονται είναι οι υποχρεωτικές αποταμιεύσεις που θα διαχειρίζονται από τον ιδιωτικό τομέα. Στα πλαίσια του κοινωνικού διαλόγου που θα επαναρχίσει σύντομα, το ΚΕΒΕ προτείνει επίσης την επένδυση του 20% του αποθεματικού του ΤΚΑ, που σήμερα φθάνει τα £3 δισ., σε άλλες μορφές επένδυσης εκτός κυβερνητικών χρεογράφων. Αφήνει να νοηθεί, όμως, ότι το ΚΕΒΕ αποκλείει το ΧΑΚ από τις μελλοντικές επενδύσεις του Ταμείου. Στη συνέντευξη του ο κ. Μιχαήλ αναφέρει ότι δεν έχουν μετανιώσει που δεν επένδυσαν μέρος των χρημάτων του ΤΚΑ στο ΧΑΚ. «Τα κέρδη που σημείωσε το χρηματιστήριο το 2006 θα μπορούσαν να ήταν ζημιές. Η διαχείριση χρημάτων για συντάξεις πρέπει να εμπερικλείει το λιγότερο δυνατό ρίσκο», τονίζει.
Της Γεωργίας Χαννή
Ερ.: Ποια η σημερινή κατάσταση του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων;
Απ.: Το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων με τις σημερινές εισφορές και παροχές είναι βιώσιμο μέχρι το 2022, γεγονός που σημαίνει ότι θα πρέπει να αρχίσει από τώρα να λαμβάνει μέτρα ώστε να καταστεί μακρόχρονα βιώσιμο. Με βάση την αναλογιστική μελέτη, το 2020 τα έξοδα του Ταμείου θα είναι περισσότερα από τα έσοδα. Σύμφωνα με τα στοιχεία, το αποθεματικό του Ταμείου θα φθάσει στο μέγιστο σημείο το 2020 με πλεόνασμα £5.9 δισ. Το 2030 αυτό μειώνεται στα £235 εκ. ενώ το 2040 το αποθεματικό θα είναι ελλειμματικό κατά £22,2 δισ.
Ερ.: Τι σημαίνει αυτό;
Απ.: Ενώ το 1991 αντιστοιχούσαν 3.78 εισφορείς για κάθε συνταξιούχο, ο αριθμός αυτός αναμένεται να μειωθεί στο 2.96 το 2010, στο 2.34 το 2020 και στο 1.87 το 2030. Με άλλα λόγια ενώ σήμερα εργάζονται σχεδόν 4 άτομα για να πληρώνεται σύνταξη για ένα άτομο, το 2030 θα υπάρχουν λιγότερα από 2 άτομα για να πληρώνουν τη σύνταξη του 1 συνταξιούχου.
Μέτρα
Ερ.: Ποια μέτρα θα βοηθήσουν κατά την άποψη σας τη βιωσιμότητα του Ταμείου;
Απ.: Το ΚΕΒΕ με υπόμνημα του προς το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων εισηγείται όπως ληφθούν επειγόντως μέτρα για εξασφάλιση της μακρόχρονης βιωσιμότητας του. Ανάμεσα στα μέτρα που προτείνουμε είναι η σταδιακή αύξηση του ορίου αφυπηρέτησης από τα 60 στα 63 - 65 χρόνια, με στόχο να καταλήξουμε τελικά στα 67. Τούτο το μέτρο πρέπει να καλύψει όλους τους εργαζόμενους, υπαλλήλους του δημόσιου και ημικρατικού τομέα, υπαλλήλους του ιδιωτικού τομέα και αυτοεργοδοτούμενους.
Ερ.: Με ποιο τρόπο πιστεύετε ότι η επέκταση του ορίου αφυπηρέτησης θα βοηθήσει στη διάσωση του ΤΚΑ;
Απ.: Αναμφίβολα ένα από τα μέτρα τα οποία θα βοηθήσουν στην διάσωση του ΤΚΑ είναι και αυτό της επέκτασης του ορίου αφυπηρέτησης. Με την εφαρμογή του μέτρου αυτού σε συνδυασμό με το πρόβλημα υπογεννητικότητας, το οποίο μειώνει δραστικά τις εισφορές του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων, θα βοηθήσει προς την κατεύθυνση να έχει περισσότερα έσοδα με στόχο να πληρώνει τις υποχρεώσεις του. Όμως το μέτρο αυτό θα πρέπει να συνδυαστεί και με άλλα όπως αυτά τα οποία έχω ήδη αναφέρει.
Ερ.: Ποια άλλα μέτρα προτείνετε για να βοηθηθεί η κατάσταση στο ΤΚΑ;
Απ.: Προτείνουμε σειρά άλλων μέτρων. Χωρίς να θέλω να γίνω κουραστικός να μου επιτρέψετε να τα απαριθμήσω:
-Άρση του περιορισμού στο ποσό του μισθού πάνω στο οποίο επιβάλλεται η εισφορά.
-Έρευνα για το πως υπολογίζεται η αύξηση στις συντάξεις. Βασίζεται στο COLA, στις τιμές λιανικών πωλήσεων, ή στις αυξήσεις των μισθών. Διαφοροποίηση από τη μια μέθοδο στην άλλη μπορεί να έχει σημαντική επίπτωση στα οικονομικά του Ταμείου.
-Μέτρα για αύξηση της παραγωγικότητας. Αυξημένη παραγωγικότητα σημαίνει μεγαλύτερα εισοδήματα για τους εργαζομένους και κέρδη για τις επιχειρήσεις άρα και αυξημένες εισφορές, καθώς και μεγαλύτερα έσοδα από φορολογίες στο κράτος που θα μπορέσει έτσι πιο εύκολα να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του.
-Μέτρα για αύξηση της γεννητικότητας. Τούτο θα βοηθήσει στην αύξηση της εισδοχής νέων εργαζομένων και θα καθυστερήσει τη μείωση της αναλογίας συνταξιούχων προς εργαζόμενους. Ενδεχομένως δε, ανάλογα με την αύξηση και σε συνδυασμό με το επόμενο μέτρο 5, να την αντιστρέψει. Τα μέτρα δεν πρέπει να έχουν τη μορφή επιδομάτων τέκνου μόνο, αλλά και βοήθειας προς τις εργαζόμενες μητέρες να μπορούν να φροντίζουν τα παιδιά τους συνεχίζοντας την εργασία τους. Όπως δημιουργία βρεφοκομικών σταθμών και νηπιαγωγείων σε μεγαλύτερη κλίμακα με λογικά χαμηλά τέλη, ενδεχομένως δε και παροχή κινήτρων δημιουργίας τέτοιων σταθμών μέσα σε επιχειρήσεις που εργοδοτούν μεγάλο αριθμό γυναικείου προσωπικού.
-Να εφαρμοσθεί πολιτική προσέλκυσης εργατικού δυναμικού από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με έμφαση στις νέες ηλικίες και σε άτομα που έχουν εξειδικευμένες γνώσεις χρήσιμες για την Κυπριακή οικονομία. Τούτο είναι απαραίτητο για την αύξηση της παραγωγής και της παραγωγικότητας και τη διατήρηση της αναλογίας συνταξιούχων/ εργαζομένων σε πιο ανεκτά επίπεδα για την επιβίωση του Ταμείου. Διαφορετικά, θα πρέπει να θεωρείται βέβαιο πως ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ θα μειώνεται σταδιακά, αφού ο ένας από τους τρεις παράγοντες που συμβάλλουν στην αύξηση της παραγωγής και τη δημιουργία πλούτου, δηλαδή το εργατικό δυναμικό, θα φθίνει. Αν αυτό συμβεί, τότε η επιβράδυνση της ανάπτυξης του ΑΕΠ θα σημαίνει λιγότερα έσοδα για το κράτος και θα δημιουργήσει περαιτέρω πίεση στα δημόσια οικονομικά.
-Πάνω σε μια πιο μακροχρόνια βάση, να μελετηθεί η πιθανότητα εισαγωγής συστήματος συνταξιοδότησης μέσω υποχρεωτικής αποταμίευσης που θα το διαχειρίζεται ο ιδιωτικός τομέας. Τα λεγόμενα Privately Managed Fully Funded Mandatory Retirement Savings Plan. Το σύστημα τούτο χρηματοδοτείται από υποχρεωτικές καθολικές εισφορές που μπαίνουν σε ατομικούς λογαριασμούς τους οποίους διαχειρίζονται μη κρατικά συνταξιοδοτικά ταμεία. Τα Ταμεία είναι εγκεκριμένα από το κράτος το οποίο ασκεί λειτουργικό και διαχειριστικό έλεγχο. Το σύστημα τούτο εφαρμόζεται με καλά αποτελέσματα σε διάφορες χώρες, μεταξύ των οποίων και Ευρωπαϊκές, σχεδιάζεται δε η εισαγωγή του ευρύτερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το σύστημα τούτο θα είναι συμπληρωματικό του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων.
Το ΚΕΒΕ προωθεί τις πιο πάνω εισηγήσεις του μέσα στα πλαίσια του Κοινωνικού Διαλόγου που ήδη έχει αρχίσει για το μέλλον του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων.
Ερ.: Ανάμεσα στα μέτρα που συζητούνται είναι η αύξηση των εισφορών. Τα πρόσθετα αυτά χρήματα θα τα λάβουμε ως πρόσθετη σύνταξη, ή απλά θα διασφαλίσουν τη μη κατάρρευση του συστήματος;
Απ.: Με την αύξηση των εισφορών θα διασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του Ταμείου.
Προχωρεί ο διάλογος
Ερ.: Που βρίσκονται ο διάλογος με τους διάφορους εμπλεκόμενους φορείς;
Απ.: Το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων έχει αρχίσει διάλογο με τους κοινωνικούς εταίρους για να καταγράψει τις απόψεις και τις εισηγήσεις τους για τα μέτρα βιωσιμότητας του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Μέσα στα πλαίσια αυτά, το ΚΕΒΕ έχει συναντηθεί με το Υπουργείο Εργασίας δύο φορές στις οποίες έγιναν εποικοδομητικές συζητήσεις. Αναμένεται ότι θα υπάρξει εντός σύντομου χρονικού διαστήματος κοινή συνάντηση του Υπουργείου Εργασίας με τους κοινωνικούς εταίρους με στόχο την εξεύρεση της καλύτερης δυνατής λύσης για το ΤΚΑ. Το θέμα της βιωσιμότητας του Ταμείου είναι μέσα στις άμεσες προτεραιότητες του ΚΕΒΕ. Ανησυχούμε για το μέλλον του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων και για τις συνέπειες που θα έχει στην κοινωνική συνοχή με τυχόν κατάρρευση του.
Επενδύσεις Ταμείου
Ερ.: Ας περάσουμε τώρα στις επενδύσεις του ΤΚΑ. Το Ταμείο επενδύει σε χρεόγραφα δημοσίου και λαμβάνει τόκο γύρω στο 4%. Θεωρείτε ικανοποιητική αυτή την απόδοση;
Απ.: Όχι δεν θεωρούμε ικανοποιητική αυτή την απόδοση. Θα πρέπει να εξευρεθούν κι άλλοι τρόποι επένδυσης. Ανάμεσα σε αυτούς, είναι η εξέταση της πιθανότητας επένδυσης μέρους του αποθεματικού του Ταμείου σε ποσοστό όχι μεγαλύτερο του 20%, σε άλλους παραγωγικούς τομείς πέραν από το δανεισμό αποκλειστικά στην Κυβέρνηση. Τούτο θα μπορούσε να αποφέρει πιο ψηλές αποδόσεις στο Ταμείο και έτσι να απαμβλύνει το πρόβλημα.
Ερ.: Αυτό εισηγείται εδώ και χρόνια ο αναλογιστής του Ταμείου. Είχε γίνει εισήγηση κάποτε και για μετοχές. Διαφωνείτε με τις επισημάνσεις του;
Απ.: Ο αναλογιστής δεν λέει ότι θα πρέπει να επενδύσουμε σε μετοχές αλλά ότι θα πρέπει να εξευρεθούν άλλοι τρόποι επένδυσης. Το εάν αυτό θα είναι ακίνητα ή μετοχές, θα πρέπει να εξεταστεί στο πλαίσιο της πολιτικής για επέκταση των επενδύσεων.
Μακριά τις συντάξεις από το ΧΑΚ
Ερ.: Το ΧΑΚ κέρδισε 125% σε ένα χρόνο. Μετανιώνετε που δεν επενδύσατε μέρος των χρημάτων του ταμείου εκεί;
Απ.: Όχι, γιατί είναι πολύ ρευστή η κατάσταση στο χρηματιστήριο. Τα κέρδη 125% μπορούσαν να ήταν ζημιές 125%. Μιλούμε για διαχείριση χρημάτων που αφορούν παροχή συντάξεων στο μέλλον και θα πρέπει το ρίσκο να μην υπάρχει ή να είναι περιορισμένο.
Ερ.: Αν ένας μεγάλος fund manager, στην Κύπρο ή στο εξωτερικό, σας εγγυόταν απόδοση πάνω από αυτή που λαμβάνει το ΤΚΑ από τις επενδύσεις σε χρεόγραφα, θα σκεφτόσασταν να του ανατίθατε ένα μικρό μέρος του Ταμείου προς διαχείριση;
Απ.: Εάν υπήρχαν οι απαραίτητες εγγυήσεις κεφαλαίων και όχι απλά υποσχέσεις τότε θα μπορούσαμε να το συζητήσουμε.
Της Γεωργίας Χαννή
Ερ.: Ποια η σημερινή κατάσταση του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων;
Απ.: Το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων με τις σημερινές εισφορές και παροχές είναι βιώσιμο μέχρι το 2022, γεγονός που σημαίνει ότι θα πρέπει να αρχίσει από τώρα να λαμβάνει μέτρα ώστε να καταστεί μακρόχρονα βιώσιμο. Με βάση την αναλογιστική μελέτη, το 2020 τα έξοδα του Ταμείου θα είναι περισσότερα από τα έσοδα. Σύμφωνα με τα στοιχεία, το αποθεματικό του Ταμείου θα φθάσει στο μέγιστο σημείο το 2020 με πλεόνασμα £5.9 δισ. Το 2030 αυτό μειώνεται στα £235 εκ. ενώ το 2040 το αποθεματικό θα είναι ελλειμματικό κατά £22,2 δισ.
Ερ.: Τι σημαίνει αυτό;
Απ.: Ενώ το 1991 αντιστοιχούσαν 3.78 εισφορείς για κάθε συνταξιούχο, ο αριθμός αυτός αναμένεται να μειωθεί στο 2.96 το 2010, στο 2.34 το 2020 και στο 1.87 το 2030. Με άλλα λόγια ενώ σήμερα εργάζονται σχεδόν 4 άτομα για να πληρώνεται σύνταξη για ένα άτομο, το 2030 θα υπάρχουν λιγότερα από 2 άτομα για να πληρώνουν τη σύνταξη του 1 συνταξιούχου.
Μέτρα
Ερ.: Ποια μέτρα θα βοηθήσουν κατά την άποψη σας τη βιωσιμότητα του Ταμείου;
Απ.: Το ΚΕΒΕ με υπόμνημα του προς το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων εισηγείται όπως ληφθούν επειγόντως μέτρα για εξασφάλιση της μακρόχρονης βιωσιμότητας του. Ανάμεσα στα μέτρα που προτείνουμε είναι η σταδιακή αύξηση του ορίου αφυπηρέτησης από τα 60 στα 63 - 65 χρόνια, με στόχο να καταλήξουμε τελικά στα 67. Τούτο το μέτρο πρέπει να καλύψει όλους τους εργαζόμενους, υπαλλήλους του δημόσιου και ημικρατικού τομέα, υπαλλήλους του ιδιωτικού τομέα και αυτοεργοδοτούμενους.
Ερ.: Με ποιο τρόπο πιστεύετε ότι η επέκταση του ορίου αφυπηρέτησης θα βοηθήσει στη διάσωση του ΤΚΑ;
Απ.: Αναμφίβολα ένα από τα μέτρα τα οποία θα βοηθήσουν στην διάσωση του ΤΚΑ είναι και αυτό της επέκτασης του ορίου αφυπηρέτησης. Με την εφαρμογή του μέτρου αυτού σε συνδυασμό με το πρόβλημα υπογεννητικότητας, το οποίο μειώνει δραστικά τις εισφορές του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων, θα βοηθήσει προς την κατεύθυνση να έχει περισσότερα έσοδα με στόχο να πληρώνει τις υποχρεώσεις του. Όμως το μέτρο αυτό θα πρέπει να συνδυαστεί και με άλλα όπως αυτά τα οποία έχω ήδη αναφέρει.
Ερ.: Ποια άλλα μέτρα προτείνετε για να βοηθηθεί η κατάσταση στο ΤΚΑ;
Απ.: Προτείνουμε σειρά άλλων μέτρων. Χωρίς να θέλω να γίνω κουραστικός να μου επιτρέψετε να τα απαριθμήσω:
-Άρση του περιορισμού στο ποσό του μισθού πάνω στο οποίο επιβάλλεται η εισφορά.
-Έρευνα για το πως υπολογίζεται η αύξηση στις συντάξεις. Βασίζεται στο COLA, στις τιμές λιανικών πωλήσεων, ή στις αυξήσεις των μισθών. Διαφοροποίηση από τη μια μέθοδο στην άλλη μπορεί να έχει σημαντική επίπτωση στα οικονομικά του Ταμείου.
-Μέτρα για αύξηση της παραγωγικότητας. Αυξημένη παραγωγικότητα σημαίνει μεγαλύτερα εισοδήματα για τους εργαζομένους και κέρδη για τις επιχειρήσεις άρα και αυξημένες εισφορές, καθώς και μεγαλύτερα έσοδα από φορολογίες στο κράτος που θα μπορέσει έτσι πιο εύκολα να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του.
-Μέτρα για αύξηση της γεννητικότητας. Τούτο θα βοηθήσει στην αύξηση της εισδοχής νέων εργαζομένων και θα καθυστερήσει τη μείωση της αναλογίας συνταξιούχων προς εργαζόμενους. Ενδεχομένως δε, ανάλογα με την αύξηση και σε συνδυασμό με το επόμενο μέτρο 5, να την αντιστρέψει. Τα μέτρα δεν πρέπει να έχουν τη μορφή επιδομάτων τέκνου μόνο, αλλά και βοήθειας προς τις εργαζόμενες μητέρες να μπορούν να φροντίζουν τα παιδιά τους συνεχίζοντας την εργασία τους. Όπως δημιουργία βρεφοκομικών σταθμών και νηπιαγωγείων σε μεγαλύτερη κλίμακα με λογικά χαμηλά τέλη, ενδεχομένως δε και παροχή κινήτρων δημιουργίας τέτοιων σταθμών μέσα σε επιχειρήσεις που εργοδοτούν μεγάλο αριθμό γυναικείου προσωπικού.
-Να εφαρμοσθεί πολιτική προσέλκυσης εργατικού δυναμικού από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με έμφαση στις νέες ηλικίες και σε άτομα που έχουν εξειδικευμένες γνώσεις χρήσιμες για την Κυπριακή οικονομία. Τούτο είναι απαραίτητο για την αύξηση της παραγωγής και της παραγωγικότητας και τη διατήρηση της αναλογίας συνταξιούχων/ εργαζομένων σε πιο ανεκτά επίπεδα για την επιβίωση του Ταμείου. Διαφορετικά, θα πρέπει να θεωρείται βέβαιο πως ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ θα μειώνεται σταδιακά, αφού ο ένας από τους τρεις παράγοντες που συμβάλλουν στην αύξηση της παραγωγής και τη δημιουργία πλούτου, δηλαδή το εργατικό δυναμικό, θα φθίνει. Αν αυτό συμβεί, τότε η επιβράδυνση της ανάπτυξης του ΑΕΠ θα σημαίνει λιγότερα έσοδα για το κράτος και θα δημιουργήσει περαιτέρω πίεση στα δημόσια οικονομικά.
-Πάνω σε μια πιο μακροχρόνια βάση, να μελετηθεί η πιθανότητα εισαγωγής συστήματος συνταξιοδότησης μέσω υποχρεωτικής αποταμίευσης που θα το διαχειρίζεται ο ιδιωτικός τομέας. Τα λεγόμενα Privately Managed Fully Funded Mandatory Retirement Savings Plan. Το σύστημα τούτο χρηματοδοτείται από υποχρεωτικές καθολικές εισφορές που μπαίνουν σε ατομικούς λογαριασμούς τους οποίους διαχειρίζονται μη κρατικά συνταξιοδοτικά ταμεία. Τα Ταμεία είναι εγκεκριμένα από το κράτος το οποίο ασκεί λειτουργικό και διαχειριστικό έλεγχο. Το σύστημα τούτο εφαρμόζεται με καλά αποτελέσματα σε διάφορες χώρες, μεταξύ των οποίων και Ευρωπαϊκές, σχεδιάζεται δε η εισαγωγή του ευρύτερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το σύστημα τούτο θα είναι συμπληρωματικό του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων.
Το ΚΕΒΕ προωθεί τις πιο πάνω εισηγήσεις του μέσα στα πλαίσια του Κοινωνικού Διαλόγου που ήδη έχει αρχίσει για το μέλλον του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων.
Ερ.: Ανάμεσα στα μέτρα που συζητούνται είναι η αύξηση των εισφορών. Τα πρόσθετα αυτά χρήματα θα τα λάβουμε ως πρόσθετη σύνταξη, ή απλά θα διασφαλίσουν τη μη κατάρρευση του συστήματος;
Απ.: Με την αύξηση των εισφορών θα διασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του Ταμείου.
Προχωρεί ο διάλογος
Ερ.: Που βρίσκονται ο διάλογος με τους διάφορους εμπλεκόμενους φορείς;
Απ.: Το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων έχει αρχίσει διάλογο με τους κοινωνικούς εταίρους για να καταγράψει τις απόψεις και τις εισηγήσεις τους για τα μέτρα βιωσιμότητας του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Μέσα στα πλαίσια αυτά, το ΚΕΒΕ έχει συναντηθεί με το Υπουργείο Εργασίας δύο φορές στις οποίες έγιναν εποικοδομητικές συζητήσεις. Αναμένεται ότι θα υπάρξει εντός σύντομου χρονικού διαστήματος κοινή συνάντηση του Υπουργείου Εργασίας με τους κοινωνικούς εταίρους με στόχο την εξεύρεση της καλύτερης δυνατής λύσης για το ΤΚΑ. Το θέμα της βιωσιμότητας του Ταμείου είναι μέσα στις άμεσες προτεραιότητες του ΚΕΒΕ. Ανησυχούμε για το μέλλον του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων και για τις συνέπειες που θα έχει στην κοινωνική συνοχή με τυχόν κατάρρευση του.
Επενδύσεις Ταμείου
Ερ.: Ας περάσουμε τώρα στις επενδύσεις του ΤΚΑ. Το Ταμείο επενδύει σε χρεόγραφα δημοσίου και λαμβάνει τόκο γύρω στο 4%. Θεωρείτε ικανοποιητική αυτή την απόδοση;
Απ.: Όχι δεν θεωρούμε ικανοποιητική αυτή την απόδοση. Θα πρέπει να εξευρεθούν κι άλλοι τρόποι επένδυσης. Ανάμεσα σε αυτούς, είναι η εξέταση της πιθανότητας επένδυσης μέρους του αποθεματικού του Ταμείου σε ποσοστό όχι μεγαλύτερο του 20%, σε άλλους παραγωγικούς τομείς πέραν από το δανεισμό αποκλειστικά στην Κυβέρνηση. Τούτο θα μπορούσε να αποφέρει πιο ψηλές αποδόσεις στο Ταμείο και έτσι να απαμβλύνει το πρόβλημα.
Ερ.: Αυτό εισηγείται εδώ και χρόνια ο αναλογιστής του Ταμείου. Είχε γίνει εισήγηση κάποτε και για μετοχές. Διαφωνείτε με τις επισημάνσεις του;
Απ.: Ο αναλογιστής δεν λέει ότι θα πρέπει να επενδύσουμε σε μετοχές αλλά ότι θα πρέπει να εξευρεθούν άλλοι τρόποι επένδυσης. Το εάν αυτό θα είναι ακίνητα ή μετοχές, θα πρέπει να εξεταστεί στο πλαίσιο της πολιτικής για επέκταση των επενδύσεων.
Μακριά τις συντάξεις από το ΧΑΚ
Ερ.: Το ΧΑΚ κέρδισε 125% σε ένα χρόνο. Μετανιώνετε που δεν επενδύσατε μέρος των χρημάτων του ταμείου εκεί;
Απ.: Όχι, γιατί είναι πολύ ρευστή η κατάσταση στο χρηματιστήριο. Τα κέρδη 125% μπορούσαν να ήταν ζημιές 125%. Μιλούμε για διαχείριση χρημάτων που αφορούν παροχή συντάξεων στο μέλλον και θα πρέπει το ρίσκο να μην υπάρχει ή να είναι περιορισμένο.
Ερ.: Αν ένας μεγάλος fund manager, στην Κύπρο ή στο εξωτερικό, σας εγγυόταν απόδοση πάνω από αυτή που λαμβάνει το ΤΚΑ από τις επενδύσεις σε χρεόγραφα, θα σκεφτόσασταν να του ανατίθατε ένα μικρό μέρος του Ταμείου προς διαχείριση;
Απ.: Εάν υπήρχαν οι απαραίτητες εγγυήσεις κεφαλαίων και όχι απλά υποσχέσεις τότε θα μπορούσαμε να το συζητήσουμε.
3287.99
1275.09
