Κ. Ιακωβίδης: Ποντάρουμε στην αποπληρωμή, παρά στην εξασφάλιση δανείων
Η δυνατότητα αποπληρωμής, παρά η εξασφάλιση, είναι το βασικό στοιχείο των μεθόδων αξιολόγησης των πιστωτικών κινδύνων για τους ιδιώτες στην Τράπεζα Κύπρου. Αυτά, μεταξύ άλλων, αναφέρει σε συνέντευξή του στη StockWatch ο Ανώτατος Διευθυντής του Τομέα Ιδιωτών και Δικτύου του Συγκροτήματος Κυριάκος Ιακωβίδης. Ο κ. Ιακωβίδης εκφράζει την πεποίθηση ότι οι οδηγίες της Κεντρικής Τράπεζας για μείωση του ορίου χρηματοδότησης δεν θα επηρεάσουν το δανειστικό χαρτοφυλάκιο της τράπεζας, αλλά θα φέρουν ακόμη καλύτερα αποτελέσματα, καθώς θα αυξηθεί η χρηματοδοτική συνεισφορά των πελατών τους. Μιλά ακόμη για το ενδιαφέρον που επιδεικνύουν οι ξένοι για αγορά ακινήτων, καταθέτει στοιχεία για τα στεγαστικά δάνεια που παραχώρησε η BOCY την τελευταία τετραετία και τον έντονο ανταγωνισμό που αναπτύχθηκε, τόσο στις χορηγήσεις όσο και στις πιστωτικές κάρτες. Επιπρόσθετα, εμφανίζεται αισιόδοξος ότι η Τράπεζα Κύπρου με την επιτυχημένη στρατηγική που ακολουθεί θα αυξήσει ακόμη περισσότερο τα μερίδια που έχει στη δανειστική πίττα.
Σ.Ι.
Ερ.: Ο ρυθμός πιστωτικής επέκτασης της τράπεζας έφθασε το 27% το 2007. Γιατί;
Απ.: Αυτό το ποσοστό αύξησης αφορά ολόκληρο το Συγκρότημα σε όλες μας τις αγορές. Στην Κύπρο ειδικά, με βάση στοιχεία της ΚΤ, η αύξηση των χορηγήσεων της τράπεζας ήταν 20,9%, που είναι και η μεγαλύτερη που σημείωσε οποιοδήποτε χρηματοοικονομικό ίδρυμα την 1η εξαμηνία του 2007. Με αυτό τον τρόπο βελτιώνεται περαιτέρω το μερίδιο αγοράς που κατέχουμε στις χορηγήσεις, που όπως γνωρίζετε είναι το μεγαλύτερο της αγοράς.
Ρωτάτε γιατί. Φαντάζομαι το ερώτημα είναι πως η τράπεζα με το μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς συνεχίζει να μεγαλώνει με τέτοιους ρυθμούς. Μα αυτή η επίδοση είναι μια ακόμα ένδειξη ότι το Συγκρότημα σχεδιάζει και υλοποιεί μια επιτυχημένη στρατηγική ανάπτυξης.
Ερ.: H KT κρίνει ότι ο ρυθμός πιστωτικής επέκτασης εγκυμονεί κινδύνους για την οικονομία και για την ποιότητα του δανειστικού σας χαρτοφυλακίου. Συμφωνείτε;
Απ.: Αναφέρεστε φαντάζομαι στις πρόσφατες οδηγίες της ΚΤ που αφορούν τον τρόπο χρηματοδότησης αγοράς ακινήτων. Θα πρέπει να τονίσω εξαρχής ότι εμείς θα τηρήσουμε με απόλυτη συνέπεια τη σχετική οδηγία της ΚΤ. Η ΚΤ σαν εποπτική αρχή του χρηματοοικονομικού συστήματος του τόπου έχει την ευθύνη και τη δυνατότητα να εκτιμά τις διάφορες οικονομικές εξελίξεις, λαμβάνοντας υπόψη μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα δεδομένα, όπως και τη μακροοικονομική διάστασή των πραγμάτων. Εάν η ΚΤ κρίνει ότι μια ρύθμιση είναι προς όφελος της οικονομίας του τόπου, τότε εμείς σαν η μεγαλύτερη τράπεζα του τόπου πρέπει να υιοθετήσουμε την πολιτική σαν επωφελή για τις μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης μας.
Να πούμε βέβαια ότι η συγκεκριμένη ρύθμιση έχει μια άμεση θετική συνέπεια στο χαρτοφυλάκιο μας. Αν το ποσοστό των δανείων μας για αγορά ακινήτων με αυξημένη από μέρους του πελάτη συνεισφορά αυξηθεί, τότε η συνολική ποιότητα του χαρτοφυλακίου μας βελτιώνεται.
Ερ.: Από τη μια συμφωνείτε με την ΚΤ, από την άλλη παραχωρείτε καταναλωτικά δάνεια χωρίς να ζητάτε εγγυήσεις… Υπάρχει και μια εκστρατεία πρόσφατα…
Απ.: Πάντα παραχωρούσαμε καταναλωτικά δάνεια σε ορισμένους πελάτες, των οποίων η προηγούμενη μακρόχρονη συμπεριφορά των λογαριασμών μας πείθει για το αξιόχρεο τους, χωρίς να ζητούμε εγγυήσεις. Εσείς αναφέρεστε στην πρόσφατη εκστρατεία μας η οποία έχει πραγματικά προκαλέσει εντύπωση στην αγορά. Στη διαφημιστική μας καμπάνια λέμε ότι μελετήσαμε και σχεδιάσαμε για τον κάθε πελάτη το προσωπικό δάνειο που του ταιριάζει. Και αυτό κάναμε στην πραγματικότητα.
Μελετήσαμε το πελατολόγιο μας με τη χρήση αυτοματοποιημένων και προηγμένων συστημάτων αξιολόγησης πιστωτικού κινδύνου, που λαμβάνουν υπόψη τους τα δεδομένα και τη συμπεριφορά των λογαριασμών των πελατών μας και προκρίναμε για κάθε πελάτη μας, αν μπορούσαμε να του παραχωρήσουμε προσωπικό δάνειο και τί ποσό. Η υποδομή δηλαδή της εκστρατείας αυτής ήταν η προσεκτική αξιολόγηση του πιστωτικού κινδύνου για τον κάθε πελάτη ξεχωριστά. Όταν αποφασίζει μια τράπεζα ότι ένας πελάτης είναι αξιόχρεος για να του παραχωρεί άμεσα ένα μικρό δάνειο, η τέχνη τότε είναι να το κάνεις χωρίς να τον ταλαιπωρείς και να του ψήνεις το ψάρι στα χείλη.
Αυτό επιδιώξαμε και αυτό πετύχαμε. Να συμπληρώσω τέλος ότι όταν είσαι μια μεγάλη τράπεζα με μεγάλη πελατειακή βάση, με μακρόχρονη σχέση, τότε έχεις την «πολυτέλεια» να μελετάς και να επιλέγεις τους πελάτες σου τους οποίους, αφού αξιολογήσεις, μπορείς να τους παραχωρείς εύκολα και γρήγορα μικρά δάνεια χωρίς να λαμβάνεις αυξημένο ρίσκο.
Ερ.: Στα εξαμηνιαία υπάρχει μεγάλη μείωση στις προβλέψεις για επισφάλειες. Γιατί έχετε τόση εμπιστοσύνη στους χρεώστες σας;
Απ.: Όπως έχετε παρατηρήσει στην ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της εξαμηνίας το ποσοστό των ΜΕΔ (μη εξυπηρετούμενα δάνεια, δηλαδή με καθυστερήσεις πέρα των 90 ημερών) έχει μειωθεί στο 4.6% από 5.6% που ήταν τέλος του 2006, με συνεχή τάση για περαιτέρω μείωση. Το ποσοστό αυτό είναι χαμηλότερο από το αντίστοιχο του συνολικού τραπεζικού συστήματος της Κύπρου.
Επιπρόσθετα, το ποσοστό κάλυψης των δανείων αυτών αυξήθηκε από 68% τέλος του 2006 σε 74%. Το υπόλοιπο που δεν καλύπτεται από προβλέψεις υπερκαλύπτεται από εμπράγματες εξασφαλίσεις.
Οι επιδόσεις αυτές έχουν επιτευχθεί τα τελευταία 2 χρόνια, αφού έχουμε αναβαθμίσει τις πρακτικές και πολιτική που σχετίζονται με τον έλεγχο και διαχείριση του πιστωτικού κινδύνου. Ειδικά για τον Τομέα Ιδιωτών όταν αποφασίζει κανείς να υιοθετήσει μια επιθετική πολιτική, πρέπει να προβεί σε μια σειρά από ενέργειες. Να συμπληρώσει ένα μωσαϊκό. Να μην κάνει μισές δουλειές.
Ερ.: Tί εννοείτε ακριβώς;
Απ.: Δεν αρκεί μόνο να βελτιώσεις την πωλησιακή δυνατότητα της τράπεζας με ότι αυτό περιλαμβάνει ή να αναβαθμίσεις την προϊοντική σου πολιτική, όπως επίσης και τις διαφημιστικές και άλλες προωθητικές ενέργειες που χρησιμοποιεί. Θα πρέπει παράλληλα να αναβαθμίσεις την υποδομή σου που σχετίζεται με τη διαχείριση του ρίσκου. Και αυτό ακριβώς κάναμε και εμείς.
«Μετακινώντας» όλους τους λογαριασμούς μεσαίων επιχειρήσεων από τα καταστήματα στα Business Centers, δημιουργήσαμε τη δυνατότητα στα στελέχη του δικτύου να επικεντρωθούν στους ιδιώτες. Αυξημένη επικέντρωση σε ένα τμήμα της αγοράς σημαίνει μεταξύ άλλων και καλύτερη αξιολόγηση του πιστωτικού κινδύνου του τμήματος αυτού.
Δημιουργήσαμε την Κεντρική Υπηρεσία Εγκρίσεων Καταστημάτων, η οποία αξιολογεί και εγκρίνει ένα μεγάλο ποσοστό των δανείων ιδιωτών. Η υπηρεσία αυτή, αποστασιοποιημένη από στόχους πωλήσεων και εξειδικευμένη στην αξιολόγηση πιστωτικού κινδύνου, είναι σε θέση να προστατεύει την πρώτη γραμμή της τράπεζας από την ανάληψη λανθασμένων πιστωτικών κινδύνων.
Δημιουργήσαμε εξειδικευμένη Υπηρεσία Είσπραξης Χρεών του Τομέα Ιδιωτών, της οποίας αποστολή είναι να προλαμβάνει έγκαιρα προβλήματα χρηματοδοτήσεων. Είναι ένα πράγμα να παρεμβαίνεις να βοηθήσεις τον πελάτη να λύσει το πρόβλημα μιας καθυστερημένης δόσης και είναι άλλο όταν αυτές αυξάνονται και δεν θα είναι εύκολος πια ο χειρισμός τους.
Βασικό στοιχείο της προϊοντικής πολιτικής μας στα χορηγητικά προϊόντα είναι η ευελιξία στον τρόπο αποπληρωμής, έτσι που αυτή να συνάδει με τα προσωπικά δεδομένα του κάθε πελάτη. Αν επιβάλλεις στον πελάτη ένα τρόπο αποπληρωμής ενός δανείου που δεν ταιριάζει στα χρηματοοικονομικά του δεδομένα, του βάζεις ουσιαστικά να φορέσει ένα κοστούμι το οποίο είναι ραμμένο για άλλους. Αυτό οδηγεί φυσιολογικά σε προβλήματα.
Βασικό στοιχείο των μεθόδων αξιολόγησης του πιστωτικού κινδύνου για τους ιδιώτες, που χρησιμοποιούμε, είναι η σωστή εκτίμηση της δυνατότητας αποπληρωμής. Για μας η ικανότητα αποπληρωμής αποτελεί το βασικό κριτήριο δανεισμού στους ιδιώτες, παρά η εξασφάλιση.
Όλες αυτές οι ενέργειες μας έχουν βοηθήσει να παντρέψουμε την ανάπτυξη μαζί με την καλύτερη διαχείριση του πιστωτικού κινδύνου.
Ερ.: Ας μιλήσουμε λίγο για τα στεγαστικά ή κατασκευαστικά δάνεια που παραχωρείτε. Με βάση τα στατιστικά στοιχεία που κατέχετε, το ενδιαφέρον για αγορά ακινήτων προέρχεται από ντόπιους ή ξένους αγοραστές;
Απ.: Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι ένα αξιοσημείωτο ποσοστό των πελατών μας που χρηματοδοτήθηκαν για απόκτηση στέγης είναι μη μόνιμοι κάτοικοι.
Συγκεκριμένα, το 2006 στην επαρχία Λάρνακας και ελεύθερης Αμμοχώστου το 20% των πελατών μας που είχαν χρηματοδοτηθεί για απόκτηση στέγης ήταν ξένοι, το αντίστοιχο δε ποσοστό στην Πάφο ήταν το 33%. Στη Λευκωσία και στη Λεμεσό τα ποσοστά αυτά ήταν χαμηλά, 2% και 5% αντίστοιχα.
Συνοπτικά, το 2006 το 9% των νέων μας στεγαστικών δανείων είχε χορηγηθεί σε μη μόνιμους κάτοικους. Θα πρέπει να κατανοήσουμε ότι είμαστε στην Ευρωπαϊκή Ένωση και λειτουργούμε σε μια ενιαία αγορά και ότι ένα μέρος του πελατολογίου μας θα είναι κάτοικοι άλλων χωρών και ειδικά της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μπορεί κάποιοι απ’ αυτούς τους πελάτες να μην έχουν προϊστορία μαζί μας, αλλά είμαστε σε θέση να κάνουμε σωστή εκτίμηση των δεδομένων τους χωρίς να κάνουμε «εκπτώσεις» στην τελική αξιολόγηση του κινδύνου.
Ερ.: Ποιοί είναι οι καλύτεροι χρεώστες; Δεν σας απασχολεί ότι πολλοί από τους χρεώστες σας δεν κατοικούν μόνιμα στην Κύπρο;
Απ.: Η ιστορία των δανείων αυτών θα μπορέσει μελλοντικά να καταδείξει κάποιες ποιοτικές διαφορές. Σε αυτό το στάδιο μπορούμε μόνο να αναφερθούμε σε κάποιες ενδείξεις. Φαίνεται για παράδειγμα ότι οι Άγγλοι πελάτες μας είναι πειθαρχημένοι στο να συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις της τράπεζας, συνηθισμένοι πιθανό σε μια αγορά όπου εάν κάποιος καθυστερήσει την αποπληρωμή μερικών μηνιαίων δόσεων μπορεί να χάσει την περιουσία του.
Ερ.: Ποιός είναι ο ρυθμός αύξησης των δανείων της τράπεζας για ανέγερση ή απόκτηση ακινήτου;
Απ.: Για να αποτυπώσουμε το ρυθμό αύξησης των στεγαστικών δανείων στην τράπεζα μας αρκεί να αναφέρουμε τους ακόλουθους αριθμούς:
Το 2004 ο συνολικός αριθμός των νέων στεγαστικών δανείων ήταν 2.555. Το 2005 4.848. Το 2006 6.894, ενώ το 2007 προβλέπουμε να ξεπεράσουν τα 7.500.
Ερ.: Οι τράπεζες τροφοδοτούν τις αυξήσεις των τιμών. Έχετε κάποιες εκτιμήσεις για την αγορά ακινήτων στις οποίες στηρίζεται την πιστωτική επέκταση στον συγκεκριμένο τομέα; Βλέπετε να μπαίνουμε σε περίοδο σταθεροποίησης ή θα συνεχιστεί η άνοδος των τιμών με τους ίδιους ρυθμούς;
Απ.: Σε ότι αφορά την αγορά των ακινήτων δεν υπάρχει επαρκής πληροφόρηση για να κάνει κάποιος αξιόπιστες προβλέψεις. Σε αυτή την περίπτωση κάποιος αποφεύγει να κάνει δημόσιες τοποθετήσεις.
Ερ.: Πολλοί έχουν την εντύπωση ότι οι τράπεζες θα συνεχίσουν να έχουν επιθετική πολιτική στις χορηγήσεις. Υπάρχει και έντονος ανταγωνισμός στις πιστωτικές κάρτες. Τι απαντάται;
Απ.: Σας έχω ήδη απαντήσει. Κάνετε όμως αναφορά και στις πιστωτικές κάρτες. Η προώθηση των πιστωτικών καρτών δεν συνδυάζεται μόνο με το θέμα της πιστωτικής επέκτασης. Να πούμε καταρχήν ότι σ’ ότι αφορά τους ίδιους τους καταναλωτές η χρήση της κάρτας σημαίνει περισσότερη ασφάλεια. Φανταστείτε για παράδειγμα αυτή την εποχή στις διακοπές οι Κύπριοι να ταξιδεύουν στο εξωτερικό και να κρατάνε εκατοντάδες μετρητά σε οποιοδήποτε νόμισμα. Και βέβαια «πλαστικό», δηλαδή κάρτα, δεν σημαίνει πάντα πιστωτική διευκόλυνση. Υπάρχουν οι χρεωστικές κάρτες οι οποίες κινούν τον τρεχούμενο λογαριασμό του καθενός. Και άρα κάποιος ξοδεύει όσα έχει.
Υπάρχει όμως και μια άλλη μακροοικονομική διάσταση του θέματος. Η αντικατάσταση μετρητών και επιταγών με τη χρήση του συστήματος καρτών σημαίνει για μια οικονομία αυξημένη αποτελεσματικότητα και παραγωγικότητα. Ο ετήσιος όγκος συναλλαγών των Κυπρίων που γίνονται μέσω καρτών είναι της τάξης 850 εκ. περίπου, που θεωρώ ότι δεν έχει ακόμα φτάσει στα επίπεδα, με ανάλογες συγκρίσεις βέβαια άλλων αναπτυγμένων χωρών. Ο τομέας των καρτών είναι στρατηγικός για μας, γι’ αυτό και με μια σειρά πετυχημένων ενεργειών έχουμε ένα μερίδιο αγοράς που ξεπερνά τώρα το 40%. Το οποίο μάλιστα σημειώνει αυξητικές επιδόσεις, παρόλο που είναι το πιο μεγάλο. Ακόμα μια ένδειξη δηλαδή ότι ενώ η τράπεζα έχει τα μεγαλύτερα μεγέθη, εξακολουθεί να τα αυξάνει.
Ερ.: Το ΧΑΚ τη τελευταία διετία καταγράφει σημαντικά κέρδη. Ποιό ποσοστό από τις χορηγήσεις που δίνεται οδεύει για επενδύσεις στο χρηματιστήριο;
Απ.: Η πολιτική μας προς το παρόν είναι ότι δεν παραχωρούμε χρηματοδοτήσεις για σκοπούς επένδυσης στο ΧΑΚ. Αν η τράπεζα προχωρήσει σε αυτόν τον τομέα, αυτό θα το κάνει με μεγάλη προσοχή στηριζόμενη σε ικανοποιητικά συστήματα διαχείρισης και ελέγχου των κινδύνων και απευθυνόμενη σε άτομα με ικανοποιητική οικονομική ευρωστία (high worth individuals).
Ερ.: Πώς ξέρετε ότι τα καταναλωτικά δάνεια που δίνετε χωρίς εγγύηση δεν καταλήγουν στο ΧΑΚ;
Απ.: Σε ότι αφορά δε τα καταναλωτικά δάνεια, παρά το γεγονός ότι δεν ελέγχουμε το σκοπό χρήσης τους, ο μέσος όρος των ποσών που χορηγούνται είναι της τάξης των £3.400 και άρα δεν είναι χρηματοδοτήσεις οι οποίες έχουν οποιαδήποτε σχέση με το χρηματιστήριο. Και αν βέβαια κάποια απ’ αυτά καταλήξουν στο χρηματιστήριο, αντιλαμβάνεστε ότι θα πρόκειται για πιο μικρά ποσά.
Ερ.: Τον τελευταίο χρόνο κερδίσατε μερίδιο 1% στα δάνεια σε βάρος, κυρίως, των συνεργατικών, που δεν δανείζουν σε ευρώ. Στοχεύετε σε περαιτέρω αύξηση του μεριδίου σας στην Κύπρο;
Απ.: Σε ότι αφορά τον δανεισμό σε ευρώ και σε άλλα νομίσματα, να αναφέρουμε ενδεικτικά ότι το 2006 τα στεγαστικά μας δάνεια που είχαν χορηγηθεί σε άλλο εκτός από την Κυπριακή Λίρα νόμισμα, ήταν μόνο το 19% του συγκεκριμένου χαρτοφυλακίου. Από αυτό το 30% ήταν σε μη μόνιμους κατοίκους. Άρα το κομμάτι της αγοράς των Κυπρίων που είχε δανειστεί σε ξένο νόμισμα μέχρι τέλους του 2006 ήταν σχετικά μικρό.
Με ρωτάτε αν στοχεύουμε σε περαιτέρω αύξηση του μεριδίου μας στην Κύπρο. Η τράπεζα έχει σχεδιάσει μια φιλόδοξη και συνετή στρατηγική ανάπτυξης μας στην Κυπριακή αγορά. Στο βαθμό που θα συνεχίσουμε να εφαρμόζουμε με επιτυχία αυτή τη στρατηγική, η αγορά θα μας ανταμείψει.
Επιδίωξη μας είναι να γινόμαστε συνεχώς καλύτεροι από ότι είμαστε τα προηγούμενα χρόνια. Αυτός είναι ο πήχης για μας. Αυτό πιθανότατα να οδηγά και σε περαιτέρω αύξηση των μεριδίων μας.
Σ.Ι.
Ερ.: Ο ρυθμός πιστωτικής επέκτασης της τράπεζας έφθασε το 27% το 2007. Γιατί;
Απ.: Αυτό το ποσοστό αύξησης αφορά ολόκληρο το Συγκρότημα σε όλες μας τις αγορές. Στην Κύπρο ειδικά, με βάση στοιχεία της ΚΤ, η αύξηση των χορηγήσεων της τράπεζας ήταν 20,9%, που είναι και η μεγαλύτερη που σημείωσε οποιοδήποτε χρηματοοικονομικό ίδρυμα την 1η εξαμηνία του 2007. Με αυτό τον τρόπο βελτιώνεται περαιτέρω το μερίδιο αγοράς που κατέχουμε στις χορηγήσεις, που όπως γνωρίζετε είναι το μεγαλύτερο της αγοράς.
Ρωτάτε γιατί. Φαντάζομαι το ερώτημα είναι πως η τράπεζα με το μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς συνεχίζει να μεγαλώνει με τέτοιους ρυθμούς. Μα αυτή η επίδοση είναι μια ακόμα ένδειξη ότι το Συγκρότημα σχεδιάζει και υλοποιεί μια επιτυχημένη στρατηγική ανάπτυξης.
Ερ.: H KT κρίνει ότι ο ρυθμός πιστωτικής επέκτασης εγκυμονεί κινδύνους για την οικονομία και για την ποιότητα του δανειστικού σας χαρτοφυλακίου. Συμφωνείτε;
Απ.: Αναφέρεστε φαντάζομαι στις πρόσφατες οδηγίες της ΚΤ που αφορούν τον τρόπο χρηματοδότησης αγοράς ακινήτων. Θα πρέπει να τονίσω εξαρχής ότι εμείς θα τηρήσουμε με απόλυτη συνέπεια τη σχετική οδηγία της ΚΤ. Η ΚΤ σαν εποπτική αρχή του χρηματοοικονομικού συστήματος του τόπου έχει την ευθύνη και τη δυνατότητα να εκτιμά τις διάφορες οικονομικές εξελίξεις, λαμβάνοντας υπόψη μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα δεδομένα, όπως και τη μακροοικονομική διάστασή των πραγμάτων. Εάν η ΚΤ κρίνει ότι μια ρύθμιση είναι προς όφελος της οικονομίας του τόπου, τότε εμείς σαν η μεγαλύτερη τράπεζα του τόπου πρέπει να υιοθετήσουμε την πολιτική σαν επωφελή για τις μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης μας.
Να πούμε βέβαια ότι η συγκεκριμένη ρύθμιση έχει μια άμεση θετική συνέπεια στο χαρτοφυλάκιο μας. Αν το ποσοστό των δανείων μας για αγορά ακινήτων με αυξημένη από μέρους του πελάτη συνεισφορά αυξηθεί, τότε η συνολική ποιότητα του χαρτοφυλακίου μας βελτιώνεται.
Ερ.: Από τη μια συμφωνείτε με την ΚΤ, από την άλλη παραχωρείτε καταναλωτικά δάνεια χωρίς να ζητάτε εγγυήσεις… Υπάρχει και μια εκστρατεία πρόσφατα…
Απ.: Πάντα παραχωρούσαμε καταναλωτικά δάνεια σε ορισμένους πελάτες, των οποίων η προηγούμενη μακρόχρονη συμπεριφορά των λογαριασμών μας πείθει για το αξιόχρεο τους, χωρίς να ζητούμε εγγυήσεις. Εσείς αναφέρεστε στην πρόσφατη εκστρατεία μας η οποία έχει πραγματικά προκαλέσει εντύπωση στην αγορά. Στη διαφημιστική μας καμπάνια λέμε ότι μελετήσαμε και σχεδιάσαμε για τον κάθε πελάτη το προσωπικό δάνειο που του ταιριάζει. Και αυτό κάναμε στην πραγματικότητα.
Μελετήσαμε το πελατολόγιο μας με τη χρήση αυτοματοποιημένων και προηγμένων συστημάτων αξιολόγησης πιστωτικού κινδύνου, που λαμβάνουν υπόψη τους τα δεδομένα και τη συμπεριφορά των λογαριασμών των πελατών μας και προκρίναμε για κάθε πελάτη μας, αν μπορούσαμε να του παραχωρήσουμε προσωπικό δάνειο και τί ποσό. Η υποδομή δηλαδή της εκστρατείας αυτής ήταν η προσεκτική αξιολόγηση του πιστωτικού κινδύνου για τον κάθε πελάτη ξεχωριστά. Όταν αποφασίζει μια τράπεζα ότι ένας πελάτης είναι αξιόχρεος για να του παραχωρεί άμεσα ένα μικρό δάνειο, η τέχνη τότε είναι να το κάνεις χωρίς να τον ταλαιπωρείς και να του ψήνεις το ψάρι στα χείλη.
Αυτό επιδιώξαμε και αυτό πετύχαμε. Να συμπληρώσω τέλος ότι όταν είσαι μια μεγάλη τράπεζα με μεγάλη πελατειακή βάση, με μακρόχρονη σχέση, τότε έχεις την «πολυτέλεια» να μελετάς και να επιλέγεις τους πελάτες σου τους οποίους, αφού αξιολογήσεις, μπορείς να τους παραχωρείς εύκολα και γρήγορα μικρά δάνεια χωρίς να λαμβάνεις αυξημένο ρίσκο.
Ερ.: Στα εξαμηνιαία υπάρχει μεγάλη μείωση στις προβλέψεις για επισφάλειες. Γιατί έχετε τόση εμπιστοσύνη στους χρεώστες σας;
Απ.: Όπως έχετε παρατηρήσει στην ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της εξαμηνίας το ποσοστό των ΜΕΔ (μη εξυπηρετούμενα δάνεια, δηλαδή με καθυστερήσεις πέρα των 90 ημερών) έχει μειωθεί στο 4.6% από 5.6% που ήταν τέλος του 2006, με συνεχή τάση για περαιτέρω μείωση. Το ποσοστό αυτό είναι χαμηλότερο από το αντίστοιχο του συνολικού τραπεζικού συστήματος της Κύπρου.
Επιπρόσθετα, το ποσοστό κάλυψης των δανείων αυτών αυξήθηκε από 68% τέλος του 2006 σε 74%. Το υπόλοιπο που δεν καλύπτεται από προβλέψεις υπερκαλύπτεται από εμπράγματες εξασφαλίσεις.
Οι επιδόσεις αυτές έχουν επιτευχθεί τα τελευταία 2 χρόνια, αφού έχουμε αναβαθμίσει τις πρακτικές και πολιτική που σχετίζονται με τον έλεγχο και διαχείριση του πιστωτικού κινδύνου. Ειδικά για τον Τομέα Ιδιωτών όταν αποφασίζει κανείς να υιοθετήσει μια επιθετική πολιτική, πρέπει να προβεί σε μια σειρά από ενέργειες. Να συμπληρώσει ένα μωσαϊκό. Να μην κάνει μισές δουλειές.
Ερ.: Tί εννοείτε ακριβώς;
Απ.: Δεν αρκεί μόνο να βελτιώσεις την πωλησιακή δυνατότητα της τράπεζας με ότι αυτό περιλαμβάνει ή να αναβαθμίσεις την προϊοντική σου πολιτική, όπως επίσης και τις διαφημιστικές και άλλες προωθητικές ενέργειες που χρησιμοποιεί. Θα πρέπει παράλληλα να αναβαθμίσεις την υποδομή σου που σχετίζεται με τη διαχείριση του ρίσκου. Και αυτό ακριβώς κάναμε και εμείς.
«Μετακινώντας» όλους τους λογαριασμούς μεσαίων επιχειρήσεων από τα καταστήματα στα Business Centers, δημιουργήσαμε τη δυνατότητα στα στελέχη του δικτύου να επικεντρωθούν στους ιδιώτες. Αυξημένη επικέντρωση σε ένα τμήμα της αγοράς σημαίνει μεταξύ άλλων και καλύτερη αξιολόγηση του πιστωτικού κινδύνου του τμήματος αυτού.
Δημιουργήσαμε την Κεντρική Υπηρεσία Εγκρίσεων Καταστημάτων, η οποία αξιολογεί και εγκρίνει ένα μεγάλο ποσοστό των δανείων ιδιωτών. Η υπηρεσία αυτή, αποστασιοποιημένη από στόχους πωλήσεων και εξειδικευμένη στην αξιολόγηση πιστωτικού κινδύνου, είναι σε θέση να προστατεύει την πρώτη γραμμή της τράπεζας από την ανάληψη λανθασμένων πιστωτικών κινδύνων.
Δημιουργήσαμε εξειδικευμένη Υπηρεσία Είσπραξης Χρεών του Τομέα Ιδιωτών, της οποίας αποστολή είναι να προλαμβάνει έγκαιρα προβλήματα χρηματοδοτήσεων. Είναι ένα πράγμα να παρεμβαίνεις να βοηθήσεις τον πελάτη να λύσει το πρόβλημα μιας καθυστερημένης δόσης και είναι άλλο όταν αυτές αυξάνονται και δεν θα είναι εύκολος πια ο χειρισμός τους.
Βασικό στοιχείο της προϊοντικής πολιτικής μας στα χορηγητικά προϊόντα είναι η ευελιξία στον τρόπο αποπληρωμής, έτσι που αυτή να συνάδει με τα προσωπικά δεδομένα του κάθε πελάτη. Αν επιβάλλεις στον πελάτη ένα τρόπο αποπληρωμής ενός δανείου που δεν ταιριάζει στα χρηματοοικονομικά του δεδομένα, του βάζεις ουσιαστικά να φορέσει ένα κοστούμι το οποίο είναι ραμμένο για άλλους. Αυτό οδηγεί φυσιολογικά σε προβλήματα.
Βασικό στοιχείο των μεθόδων αξιολόγησης του πιστωτικού κινδύνου για τους ιδιώτες, που χρησιμοποιούμε, είναι η σωστή εκτίμηση της δυνατότητας αποπληρωμής. Για μας η ικανότητα αποπληρωμής αποτελεί το βασικό κριτήριο δανεισμού στους ιδιώτες, παρά η εξασφάλιση.
Όλες αυτές οι ενέργειες μας έχουν βοηθήσει να παντρέψουμε την ανάπτυξη μαζί με την καλύτερη διαχείριση του πιστωτικού κινδύνου.
Ερ.: Ας μιλήσουμε λίγο για τα στεγαστικά ή κατασκευαστικά δάνεια που παραχωρείτε. Με βάση τα στατιστικά στοιχεία που κατέχετε, το ενδιαφέρον για αγορά ακινήτων προέρχεται από ντόπιους ή ξένους αγοραστές;
Απ.: Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι ένα αξιοσημείωτο ποσοστό των πελατών μας που χρηματοδοτήθηκαν για απόκτηση στέγης είναι μη μόνιμοι κάτοικοι.
Συγκεκριμένα, το 2006 στην επαρχία Λάρνακας και ελεύθερης Αμμοχώστου το 20% των πελατών μας που είχαν χρηματοδοτηθεί για απόκτηση στέγης ήταν ξένοι, το αντίστοιχο δε ποσοστό στην Πάφο ήταν το 33%. Στη Λευκωσία και στη Λεμεσό τα ποσοστά αυτά ήταν χαμηλά, 2% και 5% αντίστοιχα.
Συνοπτικά, το 2006 το 9% των νέων μας στεγαστικών δανείων είχε χορηγηθεί σε μη μόνιμους κάτοικους. Θα πρέπει να κατανοήσουμε ότι είμαστε στην Ευρωπαϊκή Ένωση και λειτουργούμε σε μια ενιαία αγορά και ότι ένα μέρος του πελατολογίου μας θα είναι κάτοικοι άλλων χωρών και ειδικά της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μπορεί κάποιοι απ’ αυτούς τους πελάτες να μην έχουν προϊστορία μαζί μας, αλλά είμαστε σε θέση να κάνουμε σωστή εκτίμηση των δεδομένων τους χωρίς να κάνουμε «εκπτώσεις» στην τελική αξιολόγηση του κινδύνου.
Ερ.: Ποιοί είναι οι καλύτεροι χρεώστες; Δεν σας απασχολεί ότι πολλοί από τους χρεώστες σας δεν κατοικούν μόνιμα στην Κύπρο;
Απ.: Η ιστορία των δανείων αυτών θα μπορέσει μελλοντικά να καταδείξει κάποιες ποιοτικές διαφορές. Σε αυτό το στάδιο μπορούμε μόνο να αναφερθούμε σε κάποιες ενδείξεις. Φαίνεται για παράδειγμα ότι οι Άγγλοι πελάτες μας είναι πειθαρχημένοι στο να συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις της τράπεζας, συνηθισμένοι πιθανό σε μια αγορά όπου εάν κάποιος καθυστερήσει την αποπληρωμή μερικών μηνιαίων δόσεων μπορεί να χάσει την περιουσία του.
Ερ.: Ποιός είναι ο ρυθμός αύξησης των δανείων της τράπεζας για ανέγερση ή απόκτηση ακινήτου;
Απ.: Για να αποτυπώσουμε το ρυθμό αύξησης των στεγαστικών δανείων στην τράπεζα μας αρκεί να αναφέρουμε τους ακόλουθους αριθμούς:
Το 2004 ο συνολικός αριθμός των νέων στεγαστικών δανείων ήταν 2.555. Το 2005 4.848. Το 2006 6.894, ενώ το 2007 προβλέπουμε να ξεπεράσουν τα 7.500.
Ερ.: Οι τράπεζες τροφοδοτούν τις αυξήσεις των τιμών. Έχετε κάποιες εκτιμήσεις για την αγορά ακινήτων στις οποίες στηρίζεται την πιστωτική επέκταση στον συγκεκριμένο τομέα; Βλέπετε να μπαίνουμε σε περίοδο σταθεροποίησης ή θα συνεχιστεί η άνοδος των τιμών με τους ίδιους ρυθμούς;
Απ.: Σε ότι αφορά την αγορά των ακινήτων δεν υπάρχει επαρκής πληροφόρηση για να κάνει κάποιος αξιόπιστες προβλέψεις. Σε αυτή την περίπτωση κάποιος αποφεύγει να κάνει δημόσιες τοποθετήσεις.
Ερ.: Πολλοί έχουν την εντύπωση ότι οι τράπεζες θα συνεχίσουν να έχουν επιθετική πολιτική στις χορηγήσεις. Υπάρχει και έντονος ανταγωνισμός στις πιστωτικές κάρτες. Τι απαντάται;
Απ.: Σας έχω ήδη απαντήσει. Κάνετε όμως αναφορά και στις πιστωτικές κάρτες. Η προώθηση των πιστωτικών καρτών δεν συνδυάζεται μόνο με το θέμα της πιστωτικής επέκτασης. Να πούμε καταρχήν ότι σ’ ότι αφορά τους ίδιους τους καταναλωτές η χρήση της κάρτας σημαίνει περισσότερη ασφάλεια. Φανταστείτε για παράδειγμα αυτή την εποχή στις διακοπές οι Κύπριοι να ταξιδεύουν στο εξωτερικό και να κρατάνε εκατοντάδες μετρητά σε οποιοδήποτε νόμισμα. Και βέβαια «πλαστικό», δηλαδή κάρτα, δεν σημαίνει πάντα πιστωτική διευκόλυνση. Υπάρχουν οι χρεωστικές κάρτες οι οποίες κινούν τον τρεχούμενο λογαριασμό του καθενός. Και άρα κάποιος ξοδεύει όσα έχει.
Υπάρχει όμως και μια άλλη μακροοικονομική διάσταση του θέματος. Η αντικατάσταση μετρητών και επιταγών με τη χρήση του συστήματος καρτών σημαίνει για μια οικονομία αυξημένη αποτελεσματικότητα και παραγωγικότητα. Ο ετήσιος όγκος συναλλαγών των Κυπρίων που γίνονται μέσω καρτών είναι της τάξης 850 εκ. περίπου, που θεωρώ ότι δεν έχει ακόμα φτάσει στα επίπεδα, με ανάλογες συγκρίσεις βέβαια άλλων αναπτυγμένων χωρών. Ο τομέας των καρτών είναι στρατηγικός για μας, γι’ αυτό και με μια σειρά πετυχημένων ενεργειών έχουμε ένα μερίδιο αγοράς που ξεπερνά τώρα το 40%. Το οποίο μάλιστα σημειώνει αυξητικές επιδόσεις, παρόλο που είναι το πιο μεγάλο. Ακόμα μια ένδειξη δηλαδή ότι ενώ η τράπεζα έχει τα μεγαλύτερα μεγέθη, εξακολουθεί να τα αυξάνει.
Ερ.: Το ΧΑΚ τη τελευταία διετία καταγράφει σημαντικά κέρδη. Ποιό ποσοστό από τις χορηγήσεις που δίνεται οδεύει για επενδύσεις στο χρηματιστήριο;
Απ.: Η πολιτική μας προς το παρόν είναι ότι δεν παραχωρούμε χρηματοδοτήσεις για σκοπούς επένδυσης στο ΧΑΚ. Αν η τράπεζα προχωρήσει σε αυτόν τον τομέα, αυτό θα το κάνει με μεγάλη προσοχή στηριζόμενη σε ικανοποιητικά συστήματα διαχείρισης και ελέγχου των κινδύνων και απευθυνόμενη σε άτομα με ικανοποιητική οικονομική ευρωστία (high worth individuals).
Ερ.: Πώς ξέρετε ότι τα καταναλωτικά δάνεια που δίνετε χωρίς εγγύηση δεν καταλήγουν στο ΧΑΚ;
Απ.: Σε ότι αφορά δε τα καταναλωτικά δάνεια, παρά το γεγονός ότι δεν ελέγχουμε το σκοπό χρήσης τους, ο μέσος όρος των ποσών που χορηγούνται είναι της τάξης των £3.400 και άρα δεν είναι χρηματοδοτήσεις οι οποίες έχουν οποιαδήποτε σχέση με το χρηματιστήριο. Και αν βέβαια κάποια απ’ αυτά καταλήξουν στο χρηματιστήριο, αντιλαμβάνεστε ότι θα πρόκειται για πιο μικρά ποσά.
Ερ.: Τον τελευταίο χρόνο κερδίσατε μερίδιο 1% στα δάνεια σε βάρος, κυρίως, των συνεργατικών, που δεν δανείζουν σε ευρώ. Στοχεύετε σε περαιτέρω αύξηση του μεριδίου σας στην Κύπρο;
Απ.: Σε ότι αφορά τον δανεισμό σε ευρώ και σε άλλα νομίσματα, να αναφέρουμε ενδεικτικά ότι το 2006 τα στεγαστικά μας δάνεια που είχαν χορηγηθεί σε άλλο εκτός από την Κυπριακή Λίρα νόμισμα, ήταν μόνο το 19% του συγκεκριμένου χαρτοφυλακίου. Από αυτό το 30% ήταν σε μη μόνιμους κατοίκους. Άρα το κομμάτι της αγοράς των Κυπρίων που είχε δανειστεί σε ξένο νόμισμα μέχρι τέλους του 2006 ήταν σχετικά μικρό.
Με ρωτάτε αν στοχεύουμε σε περαιτέρω αύξηση του μεριδίου μας στην Κύπρο. Η τράπεζα έχει σχεδιάσει μια φιλόδοξη και συνετή στρατηγική ανάπτυξης μας στην Κυπριακή αγορά. Στο βαθμό που θα συνεχίσουμε να εφαρμόζουμε με επιτυχία αυτή τη στρατηγική, η αγορά θα μας ανταμείψει.
Επιδίωξη μας είναι να γινόμαστε συνεχώς καλύτεροι από ότι είμαστε τα προηγούμενα χρόνια. Αυτός είναι ο πήχης για μας. Αυτό πιθανότατα να οδηγά και σε περαιτέρω αύξηση των μεριδίων μας.
3287.99
1275.09
