Η. Δανός: Ελάχιστη η κάμψη στα ακίνητα
Ελάχιστη είναι η κάμψη που υπάρχει στην αγορά ακινήτων υποστηρίζει σε συνέντευξη του στη StockWatch ο βετεράνος κτηματομεσίτης, Ηλίας Δανός, διαφοροποιούμενος από την εντύπωση που έχει δημιουργήσει πρόσφατη σφυγμομέτρηση μεσιτών του κλάδου, βάσει της οποίας έχουν προκύψει μειώσεις στις τιμές μέχρι και 20%. Ο κ. Δανός παραδέχεται ότι πριν οι τιμές των ακινήτων ακολουθήσουν και πάλι την ανοδική πορεία των τεσσάρων προηγούμενων χρόνων, θα ακολουθήσει μια τριετία όπου οι τιμές θα παραμείνουν σε λογικά επίπεδα. Μιλά για τους παράγοντες που έχουν διαφοροποιήσει την κατάσταση στα ακίνητα και αναφέρεται στους τομείς που παραμένουν αλώβητοι στην κρίση.
Ερ.: Συνάδελφοι σας υποστηρίζουν ότι υπάρχει μεγάλη κάμψη στη ζήτηση για ακίνητα. Τι λέτε εσείς;
Απ.: Συμφωνώ ότι υπάρχει ελάχιστη κάμψη στην ζήτηση ακινήτων.
Ερ.: Που οφείλεται η κάμψη στη ζήτηση;
Απ.: Η κάμψη στη ζήτηση οφείλεται σε διάφορους λόγους. Ένας από αυτούς είναι η εξάντληση των μεγάλων διαφυγόντων κεφαλαίων που εισήλθαν στη Κύπρο πριν 3 χρόνια μετά από το ψήφισμά φορολογικής αμνηστίας από την Κυπριακή Δημοκρατία. Ένας άλλος είναι η αύξηση των επιτοκίων. Υπάρχει, βέβαια, και το θέμα της υπερπροσφοράς σε διάφορες περιοχές, η αδιαθεσιμότητα των επενδυτών και αλλαγή σε πιο επιλεκτικές επενδύσεις. Να μην ξεχνούμε βέβαια και τις επιπτώσεις της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης.
Ερ.: Πρόσφατη σφυγμομέτρηση 20 κτηματομεσιτών και developers δείχνει να υπάρχει σημαντική μείωση στις τιμές οικιστικών και εμπορικών ακινήτων. Τα δικά σας στοιχεία τι λένε;
Απ.: Δεν εκδηλώθηκε κάποια σημαντική μείωση στις τιμές ακινήτων. Τον τελευταίο καιρό είναι πιο φανερή η αυξανόμενη προσφορά σε λογικές τιμές. Οι αγοραστές είναι πλέον πιο επιφυλακτικοί και όχι τόσο διαθέσιμοι να ρισκάρουν στην αγορά ακινήτων.
Ερ.: Ποιοι τομείς έχουν ξεφύγει της ευρύτερης κρίσης που υπάρχει;
Απ.: Οι τομείς των εμπορικών και βιομηχανικών τεμαχίων.
Ερ.: Βλέπετε στροφή της αγοράς στην ενοικίαση, αντί αγορά ακινήτων;
Απ.: Όχι. Δεν έχουν αλλάξει οι προθέσεις των αγοραστών για αγορά ακινήτων.
Ερ.: Το κτηματολόγιο υποστηρίζει ότι από το 1975 μέχρι πέρσι η μέση αύξηση στις τιμές ακινήτων ήταν 10%. Πότε αναμένεται να επιστρέψουμε σε αυτές τις αποδόσεις;
Απ.: Μετά από 2-3 χρόνια. Εξαρτάται βέβαια από τις οικονομικές συνθήκες που θα επικρατήσουν στα επόμενα χρόνια.
Ερ.: Η κυβέρνηση λαμβάνει διάφορα μέτρα για αύξηση της προσφοράς ακινήτων, όπως τα αντικίνητρα για παρακράτηση κενών οικοπέδων σε αστικές περιοχές. Πως βλέπετε τις κινήσεις αυτές;
Απ.: Πιστεύω ότι αυτά τα αντικίνητρα για παρακράτηση κενών οικοπέδων σε αστικές περιοχές δεν είναι και η καλύτερη λύση. Μία αύξηση στους συντελεστές δόμησης θα ήταν πιο αποτελεσματικό.
Ερ.: Υπάρχουν εύκολες λύσεις για τόνωση της αγοράς;
Απ.: Εύκολες λύσεις μπορούν να δημιουργήσουν και εύκολα προβλήματα.
Ερ.: Το κράτος τι μπορεί να κάνει προς αυτή την κατεύθυνση;
Απ.: Το κράτος (πολεοδομία, κτηματολόγιο και άλλες σχετικές υπηρεσίες) πρέπει να ενεργοποιηθεί σε μεγάλο βαθμό για να σταματήσει η γραφειοκρατία. Πρέπει να εκδίδονται πολεοδομικές άδειες σε διάστημα ενός μηνός από την ημέρα υποβολής αίτησης. Σε διάστημα ενός μηνός να εκδίδεται τελική έγκριση από την ημερομηνίας υποβολής τελικής έγκρισης. Επίσης, τίτλοι ιδιοκτησίας να εκδίδονται εις διάστημα 2-3 μηνών από την ημερομηνία τελικής έγκρισης.
Ερ.: Σε ότι αφορά την αγορά και πώληση μετοχών και την παροχή επενδυτικών υπηρεσιών, υπάρχουν, πλέον, δεκάδες νόμοι και κανονισμοί. Στην μεσιτεία, ο καθένας μπορεί, στην ουσία, να κάνει -- και να λέει -- ότι θέλει. Μήπως έχει έρθει ο καιρός για ρύθμιση της μεσιτείας ακινήτων;
Απ.: Στις 08/05/1987 η Βουλή των Αντιπροσώπων ψήφισε το νόμο 66 του 1987 (περί Κτηματομεσιτών Νόμος), ο οποίος ρυθμίζει το επάγγελμα του κτηματομεσίτη. Εγγυείται στην πράξη την ορθή ενημέρωση του αγοραστή με την υποχρεωτική νομοθεσία ότι ο κτηματομεσίτης θα εξασφαλίσει ασφαλιστική κάλυψη δια ποσό €170,000 σε περίπτωση που φέρει ευθύνη προς καταβολή αποζημιώσεως στον αγοραστή. Σε γενικές γραμμές, η μεσιτεία ακινήτων έχει ρυθμιστεί βάση του Νόμου 66 του 1987.