Γ. Σουρουλλάς: Γιατί πέτυχε η Eurocypria
Δεκάδες εκατομμύρια έχει συνεισφέρει στις Κυπριακές Αερογραμμές η Eurocypria. Αυτό τονίζει στη σημερινή του συνέντευξη στη StockWatch, ο Γενικός Διευθυντής της εταιρείας, Γιώργος Σουρουλλάς. Και προσθέτει ότι «όλες τις υπηρεσίες που παίρνουμε εξ ανάγκης από το Συγκρότημα τις πληρώνουμε. Η εταιρεία ποτέ δεν χρηματοδοτήθηκε από τις ΚΑ». Αυτά για τις λανθασμένες εντυπώσεις που υπάρχουν «κυρίως μέσα στο προσωπικό του Συγκροτήματος».
Η εταιρεία, που παρουσιάζει αυξημένη κερδοφορία κατά το περασμένο (δύσκολο) έτος χρήσης, έχει ακόμα πιο σοβαρές προκλήσεις να αντιμετωπίσει. Το περιβάλλον στους αιθέρες καθίσταται ολοένα και πιο ανταγωνιστικό. «Πριν δέκα χρόνια αν έλεγες σε κάποιον ότι θα πετάς και scheduled flights και chartered flights, θα σου έλεγε «θα κλείσεις». Σήμερα θα κλείσεις εάν δεν τα κάνεις και τα δύο. Ούτε το ένα, ούτε το άλλο είναι αρκετό»: Ο κ. Σουρουλλάς αναλύει τον ανταγωνισμό που έρχεται από τις εταιρείες χαμηλών ναύλων και τις πιέσεις που ασκούν, ειδικά στις εταιρείες ναυλωμένων πτήσεων. Επεξηγεί ακόμα την επιλογή του δικτύου της εταιρείας, αλλά και το άνοιγμα στο ευρύ κοινό, πέραν του καθιερωμένου πελατολογίου των τουριστικών πρακτόρων.
Ακολουθεί η συνέντευξη:
Ερ.: Ποιο είναι το μυστικό για μια κερδοφόρα «κρατική» εταιρεία, ειδικά στις αερομεταφορές;
Απ.: «Κρατική» εταιρεία μεν, αλλά η εταιρεία λειτουργεί ωσάν να είναι ιδιωτική. Αυτό είναι το μυστικό. Αν εξετάσουμε γιατί μεγάλες κρατικές αεροπορικές εταιρείες – British Airways, Lufthansa, Swiss Air, αλλά και οι Κυπριακές Αερογραμμές – είχαν προβλήματα, θα δείτε γιατί εμείς είμαστε πετυχημένοι.
Ερ.: Γιατί;
Απ.: Γιατί η Eurocypria διατηρεί χαμηλό λειτουργικό κόστος πρωτίστως και κατά δεύτερο λόγο διατηρεί συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι ανταγωνισμού με την έννοια ότι μπορεί να λαμβάνει γρήγορα εμπορικές αποφάσεις και να είναι ευέλικτη.
Η κρίση στις ΚΑ
Ερ.: Τι υποχρέωσε όμως μεγάλες κρατικές αεροπορικές εταιρείες να περάσουν περίοδο κρίσης;
Απ.: Αυτές οι εταιρείες στα πολλά χρόνια έχασαν έλεγχο των εξόδων τους, τα οποία έφθασαν σε απαγορευτικά επίπεδα. Έγιναν δυσκίνητες λόγω μεγέθους και λόγω κράτους. Είχαν πολλές γραφειοκρατικές διαδικασίες και δεν λάμβαναν αποφάσεις 100% βάσει εμπορικών κριτηρίων και με γρήγορο τρόπο. Δεν μπορούσαν δηλαδή να αντεπεξέλθουν στον ανταγωνισμό, ο οποίος έγινε πιο έντονος. Εμφανίστηκαν νέες εταιρείες με χαμηλότερα κόστα και ναύλα και το αποτέλεσμα ήταν όλες αυτές οι εταιρείες είτε να αναγκαστούν να κλείσουν, είτε να υποχρεωθούν να περάσουν μια βαθιά κρίση και να καταλήξουν σ’ αυτό που είναι σήμερα.
Ερ.: Όπως συμβαίνει στις Κυπριακές Αερογραμμές…
Απ.: Αυτό που περνούν οι ΚΑ δεν είναι τίποτα παράξενο. Το περνούν όλες οι αεροπορικές εταιρείες, παρόμοιου τύπου. Όπως και η Air Malta το πέρασε πέρσι.
Ερ.: Δεν σας επηρεάζει όμως η κρίση στη μητρική της εταιρεία;
Απ.: Μας επηρεάζει έμμεσα. Άμεσα όχι. Δηλαδή, μεταφέρει μια ανησυχία μέσα στο προσωπικό, υπάρχουν πιέσεις όπως για παράδειγμα ακούστηκαν στο πρόσφατο παρελθόν φωνές «γιατί οι θυσίες να γίνουν μόνο από το προσωπικό των ΚΑ και όχι από το προσωπικό της Eurocypria…». Είτε βάσιμες, είτε αβάσιμες φωνές και ισχυρισμοί, μας επηρεάζουν έμμεσα. Άμεσα, επαναλαμβάνω, δεν έχουμε καμιά ανησυχία. Βέβαια δεν βοηθά καθόλου η παρατεταμένη κρίση γιατί αρχίζει να κλονίζεται η εμπιστοσύνη της αγοράς.
Οι φήμες
Ερ.: Έχει ακουστεί ότι η Eurocypria στο παρελθόν στηρίχθηκε στις ΚΑ.
Απ.: Από τον καιρό της ίδρυσης της εταιρείας υπάρχει δυστυχώς ένας μύθος που επαναλαμβάνεται από καιρό εις καιρόν. Και από ορισμένους που όταν βρεθούν σε μια δύσκολη θέση θυμούνται τη Eurocypria.
Ερ.: Τι εννοείτε;
Απ.: Τον τελευταίο καιρό είδαμε δηλώσεις ότι «αν έχει πρόβλημα να εξεύρει δουλειά η Eurocypria ας δραστηριοποιηθεί καλύτερα και ας μην πιάνει δουλειά από τις ΚΑ» ή ότι «η Eurocypria είναι κερδοφόρα επειδή παίρνει δωρεάν υπηρεσία ες από τις ΚΑ». Ουδέν αναληθέστερο. Είναι λυπηρό που υπάρχει αυτή η λανθασμένη εντύπωση κυρίως μέσα στο προσωπικό του Συγκροτήματος. Ποτέ η Eurocypria δεν έπιασε δουλειά από τις ΚΑ. Επίσης, υπάρχουν πολλά δρομολόγια στα οποία δεν μπορούμε να πετάξουμε επειδή έχουν πτήσεις οι ΚΑ και είναι φυσικό να μην ανταγωνίζεται η μια εταιρεία την άλλη. Σε κύριες αγορές που φέρνουν σημαντική τουριστική κίνηση η Eurocypria δεν μπορεί να πετάξει. Δηλαδή από τη μια έχουμε τον ανταγωνισμό από τις άλλες εταιρείες ναυλωμένες πτήσεων και από την άλλη περιορισμούς στα δρομολόγια.
Ερ.: Καλά, δεν έχει επωφεληθεί οικονομικά ποτέ η Eurocypria από τις ΚΑ;
Απ.: Οχι. Η Eurocypria είναι ένας συνεισφορέας προς τις ΚΑ. Και όλα αυτά τα χρόνια που είναι στο Συγκρότημα έχει προσφέρει δεκάδες εκατομμύρια λίρες προς τις ΚΑ είτε υπό μορφή ενοικιάσεων αεροσκαφών, είτε υπό μορφή αγοράς τροφοδοσίας και άλλων υπηρεσιών. Όλες τις υπηρεσίες που παίρνουμε εξ ανάγκης από το Συγκρότημα τις πληρώνουμε. Η εταιρεία ποτέ δεν χρηματοδοτήθηκε από τις ΚΑ. Βεβαίως αποτελεί πλεονέκτημα για τη Γιουροσύπρια το γεγονός ότι ανήκει στο Συγκρότημα των ΚΑ και κατ’ επέκταση στο κράτος. Κάτι που της προσδίδει περισσότερη φερεγγυότητα.
«Κεντροποίηση»;
Ερ.: Συζητήθηκε ποτέ το ενδεχόμενο ενοποίησης της Eurocypria με τις ΚΑ;
Απ.: Δεν μπορώ να πω εγώ αν συζητήθηκε ποτέ τέτοιο ενδεχόμενο. Οι ενοποιήσεις ή οι αυτονομήσεις πρέπει να γίνονται με γνώμονα το καλό του Συγκροτήματος. Από τη μια πλευρά μπορεί να υπάρχει ο ισχυρισμός για οικονομίες κλίμακος όταν μιλάς για κεντροποιήσεις. Από την άλλη, αν η πολιτική του Συγκροτήματος επιδέχεται να υπάρχουν εταιρείες ανεξάρτητες, τότε υπάρχουν σίγουρα άλλα πλεονεκτήματα.
Ερ.: Στη συγκεκριμένη περίπτωση…
Απ.: Στη συγκεκριμένη περίπτωση, η άποψη μου είναι ότι μπορεί να προκύπτουν κάποιες συνέργιες στο Συγκρότημα για θέματα πολιτικής, αλλά σίγουρα πολύ λίγα θα είναι τα οφέλη από εξοικονομήσεις για τον απλούστατο λόγο ότι στη Eurocypria δεν υπάρχουν περιττοί πόροι. Άρα δεν βλέπω κάποια άλλα οφέλη για τη Γιουροσύπρια. Εξάλλου υπάρχει μια κουλτούρα στην εταιρεία από το 1992 που λειτουργεί, μιας ιδιωτικής εταιρείας. Υπάρχουν πιο ευέλικτες συμβάσεις με τις συντεχνίες και ένα κλίμα cost –consciousness μεταξύ των υπαλλήλων. Αν όλα αυτά τα πράγματα χαθούν, κάθε άλλο παρά όφελος μπορεί να έχει η εταιρεία.
Βελτιωμένα Κέρδη
Ερ.: Η εταιρεία ήταν κερδοφόρα το 2003. Το 2004;
Απ.: Η εταιρεία το 2004 παρόλη την κρίση του Συγκροτήματος και την κατακόρυφη αύξηση της τιμής του πετρελαίου που οδηγεί πλείστες εταιρείες σε ζημιές, θα δείξει κέρδη. Μάλιστα η κερδοφορία της θα είναι πολύ μεγαλύτερη από την περσινή (περίπου £0,5 εκ.).
Ερ.: Τα κέρδη θα ξεπεράσουν το £1 εκ.;
Απ.: Ναι. Βέβαια. Αν οι τιμές του πετρελαίου ήταν διαφορετικές θα μιλούσαμε για ακόμα πιο ψηλή κερδοφορία. Μόνο να σας πω ότι είχαμε απώλειες από τα καύσιμα πολύ περισσότερες από £1 εκ. Αυτό δείχνει την προοπτική της εταιρείας.
Ερ.: Πώς πετύχατε αυτά τα αποτελέσματα σε μια δύσκολη περίοδο;
Απ.: Υπάρχει μια ασταμάτητη προσπάθεια από εμπορικής πλευράς για εξεύρεση νέων αγορών και νέων πελατών. Διασφαλίζουμε ότι ο βαθμός χρησιμοποίησης αεροπλάνων και πληρωμάτων είναι ο μέγιστος δυνατός. Δηλαδή το μυστικό σε μια εταιρεία ναυλωμένων πτήσεων δεν είναι η πληρότητα αλλά ποσό πολύ χρησιμοποιείς τα αεροπλάνα και τα πληρώματά σου. Το μέτρο με το οποίο μπορεί κάποιος να εκτιμήσει την επιτυχία ή την αποτυχία είναι να δει πόσες φορές πέταξες – αφού κάθε φορά που πετάς πληρώνεσαι για ολόκληρο το αεροσκάφος – όλες τις θέσεις.
Το δίκτυο και ο ανταγωνισμός
Ερ.: Ποια είναι η λογική του δικτύου της εταιρείας;
Απ.: Ως εταιρεία ναυλωμένων πτήσεων μεταφέρουμε επί το πλείστον τουριστικό ρεύμα από το εξωτερικό προς την Κύπρο. Αλλά για να δει κάποιος τη λογική του δικτύου μας, θα πρέπει να δει ποιες είναι οι χώρες απ’ όπου αντλεί τουρισμό η Κύπρος. Δηλαδή, αν υπολογίσουμε ότι η αγγλική αγορά αποτελεί περίπου το 50% του τουρισμού μας και για την Eurocypria αντιπροσωπεύει περίπου το 45% των πτήσεων της. Υπάρχουν διαφορετικά περιθώρια διείσδυσης ανάλογα με την αγορά. Δηλαδή μπορεί μια αγορά να είναι μεγάλη αλλά να μην μπορείς να διεισδύσεις λόγω της φύσης του ανταγωνισμού και μια αγορά μικρή να σου δίδει δυνατότητα να διεισδύσεις πιο εύκολα. Στην Αγγλία λόγου χάρη μέχρι το Νοέμβριο είχαμε μερίδιο αγοράς 8,5% ενώ στην Ιρλανδία 45%.
Ερ.: Έχετε σταθερά δρομολόγια;
Απ.: Παρότι το δίκτυο μας κατά κύριο λόγο έχει ένα κορμό λίγο – πολύ σταθερό, δεν έχουμε κάθε χρόνο σταθερά δρομολόγια. Το δίκτυο μας είναι κατά κύριο λόγο αντανάκλαση της επιθυμίας των πελατών μας, των τουριστικών πρακτόρων.
Ερ.: Στην Ελλάδα όμως, εκτός από τα νησιά, δεν κάνετε πτήσεις αλλού.
Απ.: Είναι θέμα στρατηγικής του Συγκροτήματος. Δεν υπάρχει κανένας λόγος για εσωτερικό ανταγωνισμό. Εμείς επικεντρωνόμαστε να εξυπηρετήσουμε κυρίως τους τουριστικούς πράκτορες. Βέβαια τα τελευταία χρόνια με την ίδρυση των low cost carriers όπως είναι η Easy Jet και με την πλήρη ελευθεροποίηση των αγορών, η διαφορά που υπάρχει μεταξύ δρομολογημένων και ναυλωμένων πτήσεων είναι ελάχιστη. Μια εταιρεία ναυλωμένων πτήσεων μπορεί να πετά όποτε θέλει, με οποιοδήποτε αεροσκάφος, οποιαδήποτε συχνότητα, να χρεώνει οποιεσδήποτε τιμές, να μεταφέρει επιβάτες από οποιοδήποτε σημείο. Δεν υπάρχουν περιορισμοί.
Ερ.: Δηλαδή θα δούμε κάτι ενδιάμεσο μεταξύ δρομολογημένης και ναυλωμένης;
Απ.: Ακριβώς. Αυτή τη στιγμή δύσκολα μπορεί να βρεις μια αμιγώς εταιρεία ναυλωμένων πτήσεων όπως ήταν πριν δέκα χρόνια. Πριν δέκα χρόνια αν έλεγες σε κάποιον ότι θα πετάς και schedule flights, chartered flights, θα σου έλεγε «θα κλείσεις». Σήμερα θα κλείσεις εάν δεν τα κάνεις και τα δύο. Ούτε το ένα, ούτε το άλλο είναι αρκετό.
Ερ.: Λόγω και του ανταγωνισμού από τις εταιρείες χαμηλών ναύλων…
Απ.: Ο επιπρόσθετος ανταγωνισμός από τα low cost carriers αναγκάζει τις εταιρείες ναυλωμένων πτήσεων να ψάξουν για νέους πόρους εισοδήματος. Διότι οι χαμηλές τιμές που βάζουν, «κλέβουν» πολύ πελατεία. Και βλέπεις τις εταιρείες ναυλωμένων πτήσεων να δημιουργούν τα ηλεκτρονικά συστήματα διανομής εισιτηρίων, που πηγαίνουν κατευθείαν στο κοινό. Και εμείς φέτος για πρώτη φορά διαθέσαμε ένα μέρος των αεροπορικών μας θέσεων στο ευρύ κοινό μέσω Ίντερνετ και τηλεφώνου με ιδιαίτερη επιτυχία. Γι’ αυτό σκοπεύουμε να το αυξήσουμε.
Ερ.: Πάντως δεν είδαμε ακόμα εταιρείες χαμηλών ναύλων στην Κύπρο.
Απ.: Κάποια στιγμή θα τις δούμε. Ήδη πληροφορούμαι ότι μια τέτοια εταιρεία στη Τσεχία προγραμματίζει να πετάξει στην Κύπρο από τον ερχόμενο Μάιο. Αυτά τα φαινόμενα θα τα δούμε. Γιατί όσο μεγαλώνουν το στόλο τους αναζητούν νέους προορισμούς. Δεν πρέπει να εθελοτυφλούμε…
Σκέψεις για ΧΑΚ
Ερ.: Όλα αυτά που μας είπατε προηγουμένως κτίζουν το προφίλ μιας καλής εισηγμένης δημόσιας εταιρείας. Δεν σας έχει απασχολήσει αυτό το ενδεχόμενο;
Απ.: Κάτι τέτοιο είναι θέμα το οποίο θα πρέπει να απασχολήσει τους μετόχους της εταιρείας. Η εταιρεία ανήκει κατά 100% στις ΚΑ, οι οποίες ανήκουν κατά 2/3 στο κράτος.
Ερ.: Μήπως θα μπορούσε η άντληση κεφαλαίων από τη Eurocypria μέσω πώλησης μετοχών από το κράτος να αποτελέσει κάποιου είδους σωσίβιο για τη μητρική εταιρεία;
Απ.: Αυτά είναι θέματα που πρέπει να απασχολήσουν τους μετόχους της εταιρείας. Δεν έχουν συζητηθεί τέτοιου είδους θέματα σε επίπεδο διεύθυνσης. Είναι και θέμα περισσότερο πολιτικής απόφασης.
Ερ.: Πάντως, υπάρχει μια «πολιτική» τάση από τις κυβερνήσεις να βλέπουν με καλό μάτι τα αποθεματικά των κρατικών οργανισμών…
Απ.: Μοναδικός μέτοχος είναι οι ΚΑ. Εάν θέλει ο μέτοχος να πάρει μέρισμα υπάρχουν οι σχετικές διαδικασίες που πρέπει να ακολουθούνται.
Των Γιώργου Αγαπίου και Αντώνη Έλληνα
Η εταιρεία, που παρουσιάζει αυξημένη κερδοφορία κατά το περασμένο (δύσκολο) έτος χρήσης, έχει ακόμα πιο σοβαρές προκλήσεις να αντιμετωπίσει. Το περιβάλλον στους αιθέρες καθίσταται ολοένα και πιο ανταγωνιστικό. «Πριν δέκα χρόνια αν έλεγες σε κάποιον ότι θα πετάς και scheduled flights και chartered flights, θα σου έλεγε «θα κλείσεις». Σήμερα θα κλείσεις εάν δεν τα κάνεις και τα δύο. Ούτε το ένα, ούτε το άλλο είναι αρκετό»: Ο κ. Σουρουλλάς αναλύει τον ανταγωνισμό που έρχεται από τις εταιρείες χαμηλών ναύλων και τις πιέσεις που ασκούν, ειδικά στις εταιρείες ναυλωμένων πτήσεων. Επεξηγεί ακόμα την επιλογή του δικτύου της εταιρείας, αλλά και το άνοιγμα στο ευρύ κοινό, πέραν του καθιερωμένου πελατολογίου των τουριστικών πρακτόρων.
Ακολουθεί η συνέντευξη:
Ερ.: Ποιο είναι το μυστικό για μια κερδοφόρα «κρατική» εταιρεία, ειδικά στις αερομεταφορές;
Απ.: «Κρατική» εταιρεία μεν, αλλά η εταιρεία λειτουργεί ωσάν να είναι ιδιωτική. Αυτό είναι το μυστικό. Αν εξετάσουμε γιατί μεγάλες κρατικές αεροπορικές εταιρείες – British Airways, Lufthansa, Swiss Air, αλλά και οι Κυπριακές Αερογραμμές – είχαν προβλήματα, θα δείτε γιατί εμείς είμαστε πετυχημένοι.
Ερ.: Γιατί;
Απ.: Γιατί η Eurocypria διατηρεί χαμηλό λειτουργικό κόστος πρωτίστως και κατά δεύτερο λόγο διατηρεί συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι ανταγωνισμού με την έννοια ότι μπορεί να λαμβάνει γρήγορα εμπορικές αποφάσεις και να είναι ευέλικτη.
Η κρίση στις ΚΑ
Ερ.: Τι υποχρέωσε όμως μεγάλες κρατικές αεροπορικές εταιρείες να περάσουν περίοδο κρίσης;
Απ.: Αυτές οι εταιρείες στα πολλά χρόνια έχασαν έλεγχο των εξόδων τους, τα οποία έφθασαν σε απαγορευτικά επίπεδα. Έγιναν δυσκίνητες λόγω μεγέθους και λόγω κράτους. Είχαν πολλές γραφειοκρατικές διαδικασίες και δεν λάμβαναν αποφάσεις 100% βάσει εμπορικών κριτηρίων και με γρήγορο τρόπο. Δεν μπορούσαν δηλαδή να αντεπεξέλθουν στον ανταγωνισμό, ο οποίος έγινε πιο έντονος. Εμφανίστηκαν νέες εταιρείες με χαμηλότερα κόστα και ναύλα και το αποτέλεσμα ήταν όλες αυτές οι εταιρείες είτε να αναγκαστούν να κλείσουν, είτε να υποχρεωθούν να περάσουν μια βαθιά κρίση και να καταλήξουν σ’ αυτό που είναι σήμερα.
Ερ.: Όπως συμβαίνει στις Κυπριακές Αερογραμμές…
Απ.: Αυτό που περνούν οι ΚΑ δεν είναι τίποτα παράξενο. Το περνούν όλες οι αεροπορικές εταιρείες, παρόμοιου τύπου. Όπως και η Air Malta το πέρασε πέρσι.
Ερ.: Δεν σας επηρεάζει όμως η κρίση στη μητρική της εταιρεία;
Απ.: Μας επηρεάζει έμμεσα. Άμεσα όχι. Δηλαδή, μεταφέρει μια ανησυχία μέσα στο προσωπικό, υπάρχουν πιέσεις όπως για παράδειγμα ακούστηκαν στο πρόσφατο παρελθόν φωνές «γιατί οι θυσίες να γίνουν μόνο από το προσωπικό των ΚΑ και όχι από το προσωπικό της Eurocypria…». Είτε βάσιμες, είτε αβάσιμες φωνές και ισχυρισμοί, μας επηρεάζουν έμμεσα. Άμεσα, επαναλαμβάνω, δεν έχουμε καμιά ανησυχία. Βέβαια δεν βοηθά καθόλου η παρατεταμένη κρίση γιατί αρχίζει να κλονίζεται η εμπιστοσύνη της αγοράς.
Οι φήμες
Ερ.: Έχει ακουστεί ότι η Eurocypria στο παρελθόν στηρίχθηκε στις ΚΑ.
Απ.: Από τον καιρό της ίδρυσης της εταιρείας υπάρχει δυστυχώς ένας μύθος που επαναλαμβάνεται από καιρό εις καιρόν. Και από ορισμένους που όταν βρεθούν σε μια δύσκολη θέση θυμούνται τη Eurocypria.
Ερ.: Τι εννοείτε;
Απ.: Τον τελευταίο καιρό είδαμε δηλώσεις ότι «αν έχει πρόβλημα να εξεύρει δουλειά η Eurocypria ας δραστηριοποιηθεί καλύτερα και ας μην πιάνει δουλειά από τις ΚΑ» ή ότι «η Eurocypria είναι κερδοφόρα επειδή παίρνει δωρεάν υπηρεσία ες από τις ΚΑ». Ουδέν αναληθέστερο. Είναι λυπηρό που υπάρχει αυτή η λανθασμένη εντύπωση κυρίως μέσα στο προσωπικό του Συγκροτήματος. Ποτέ η Eurocypria δεν έπιασε δουλειά από τις ΚΑ. Επίσης, υπάρχουν πολλά δρομολόγια στα οποία δεν μπορούμε να πετάξουμε επειδή έχουν πτήσεις οι ΚΑ και είναι φυσικό να μην ανταγωνίζεται η μια εταιρεία την άλλη. Σε κύριες αγορές που φέρνουν σημαντική τουριστική κίνηση η Eurocypria δεν μπορεί να πετάξει. Δηλαδή από τη μια έχουμε τον ανταγωνισμό από τις άλλες εταιρείες ναυλωμένες πτήσεων και από την άλλη περιορισμούς στα δρομολόγια.
Ερ.: Καλά, δεν έχει επωφεληθεί οικονομικά ποτέ η Eurocypria από τις ΚΑ;
Απ.: Οχι. Η Eurocypria είναι ένας συνεισφορέας προς τις ΚΑ. Και όλα αυτά τα χρόνια που είναι στο Συγκρότημα έχει προσφέρει δεκάδες εκατομμύρια λίρες προς τις ΚΑ είτε υπό μορφή ενοικιάσεων αεροσκαφών, είτε υπό μορφή αγοράς τροφοδοσίας και άλλων υπηρεσιών. Όλες τις υπηρεσίες που παίρνουμε εξ ανάγκης από το Συγκρότημα τις πληρώνουμε. Η εταιρεία ποτέ δεν χρηματοδοτήθηκε από τις ΚΑ. Βεβαίως αποτελεί πλεονέκτημα για τη Γιουροσύπρια το γεγονός ότι ανήκει στο Συγκρότημα των ΚΑ και κατ’ επέκταση στο κράτος. Κάτι που της προσδίδει περισσότερη φερεγγυότητα.
«Κεντροποίηση»;
Ερ.: Συζητήθηκε ποτέ το ενδεχόμενο ενοποίησης της Eurocypria με τις ΚΑ;
Απ.: Δεν μπορώ να πω εγώ αν συζητήθηκε ποτέ τέτοιο ενδεχόμενο. Οι ενοποιήσεις ή οι αυτονομήσεις πρέπει να γίνονται με γνώμονα το καλό του Συγκροτήματος. Από τη μια πλευρά μπορεί να υπάρχει ο ισχυρισμός για οικονομίες κλίμακος όταν μιλάς για κεντροποιήσεις. Από την άλλη, αν η πολιτική του Συγκροτήματος επιδέχεται να υπάρχουν εταιρείες ανεξάρτητες, τότε υπάρχουν σίγουρα άλλα πλεονεκτήματα.
Ερ.: Στη συγκεκριμένη περίπτωση…
Απ.: Στη συγκεκριμένη περίπτωση, η άποψη μου είναι ότι μπορεί να προκύπτουν κάποιες συνέργιες στο Συγκρότημα για θέματα πολιτικής, αλλά σίγουρα πολύ λίγα θα είναι τα οφέλη από εξοικονομήσεις για τον απλούστατο λόγο ότι στη Eurocypria δεν υπάρχουν περιττοί πόροι. Άρα δεν βλέπω κάποια άλλα οφέλη για τη Γιουροσύπρια. Εξάλλου υπάρχει μια κουλτούρα στην εταιρεία από το 1992 που λειτουργεί, μιας ιδιωτικής εταιρείας. Υπάρχουν πιο ευέλικτες συμβάσεις με τις συντεχνίες και ένα κλίμα cost –consciousness μεταξύ των υπαλλήλων. Αν όλα αυτά τα πράγματα χαθούν, κάθε άλλο παρά όφελος μπορεί να έχει η εταιρεία.
Βελτιωμένα Κέρδη
Ερ.: Η εταιρεία ήταν κερδοφόρα το 2003. Το 2004;
Απ.: Η εταιρεία το 2004 παρόλη την κρίση του Συγκροτήματος και την κατακόρυφη αύξηση της τιμής του πετρελαίου που οδηγεί πλείστες εταιρείες σε ζημιές, θα δείξει κέρδη. Μάλιστα η κερδοφορία της θα είναι πολύ μεγαλύτερη από την περσινή (περίπου £0,5 εκ.).
Ερ.: Τα κέρδη θα ξεπεράσουν το £1 εκ.;
Απ.: Ναι. Βέβαια. Αν οι τιμές του πετρελαίου ήταν διαφορετικές θα μιλούσαμε για ακόμα πιο ψηλή κερδοφορία. Μόνο να σας πω ότι είχαμε απώλειες από τα καύσιμα πολύ περισσότερες από £1 εκ. Αυτό δείχνει την προοπτική της εταιρείας.
Ερ.: Πώς πετύχατε αυτά τα αποτελέσματα σε μια δύσκολη περίοδο;
Απ.: Υπάρχει μια ασταμάτητη προσπάθεια από εμπορικής πλευράς για εξεύρεση νέων αγορών και νέων πελατών. Διασφαλίζουμε ότι ο βαθμός χρησιμοποίησης αεροπλάνων και πληρωμάτων είναι ο μέγιστος δυνατός. Δηλαδή το μυστικό σε μια εταιρεία ναυλωμένων πτήσεων δεν είναι η πληρότητα αλλά ποσό πολύ χρησιμοποιείς τα αεροπλάνα και τα πληρώματά σου. Το μέτρο με το οποίο μπορεί κάποιος να εκτιμήσει την επιτυχία ή την αποτυχία είναι να δει πόσες φορές πέταξες – αφού κάθε φορά που πετάς πληρώνεσαι για ολόκληρο το αεροσκάφος – όλες τις θέσεις.
Το δίκτυο και ο ανταγωνισμός
Ερ.: Ποια είναι η λογική του δικτύου της εταιρείας;
Απ.: Ως εταιρεία ναυλωμένων πτήσεων μεταφέρουμε επί το πλείστον τουριστικό ρεύμα από το εξωτερικό προς την Κύπρο. Αλλά για να δει κάποιος τη λογική του δικτύου μας, θα πρέπει να δει ποιες είναι οι χώρες απ’ όπου αντλεί τουρισμό η Κύπρος. Δηλαδή, αν υπολογίσουμε ότι η αγγλική αγορά αποτελεί περίπου το 50% του τουρισμού μας και για την Eurocypria αντιπροσωπεύει περίπου το 45% των πτήσεων της. Υπάρχουν διαφορετικά περιθώρια διείσδυσης ανάλογα με την αγορά. Δηλαδή μπορεί μια αγορά να είναι μεγάλη αλλά να μην μπορείς να διεισδύσεις λόγω της φύσης του ανταγωνισμού και μια αγορά μικρή να σου δίδει δυνατότητα να διεισδύσεις πιο εύκολα. Στην Αγγλία λόγου χάρη μέχρι το Νοέμβριο είχαμε μερίδιο αγοράς 8,5% ενώ στην Ιρλανδία 45%.
Ερ.: Έχετε σταθερά δρομολόγια;
Απ.: Παρότι το δίκτυο μας κατά κύριο λόγο έχει ένα κορμό λίγο – πολύ σταθερό, δεν έχουμε κάθε χρόνο σταθερά δρομολόγια. Το δίκτυο μας είναι κατά κύριο λόγο αντανάκλαση της επιθυμίας των πελατών μας, των τουριστικών πρακτόρων.
Ερ.: Στην Ελλάδα όμως, εκτός από τα νησιά, δεν κάνετε πτήσεις αλλού.
Απ.: Είναι θέμα στρατηγικής του Συγκροτήματος. Δεν υπάρχει κανένας λόγος για εσωτερικό ανταγωνισμό. Εμείς επικεντρωνόμαστε να εξυπηρετήσουμε κυρίως τους τουριστικούς πράκτορες. Βέβαια τα τελευταία χρόνια με την ίδρυση των low cost carriers όπως είναι η Easy Jet και με την πλήρη ελευθεροποίηση των αγορών, η διαφορά που υπάρχει μεταξύ δρομολογημένων και ναυλωμένων πτήσεων είναι ελάχιστη. Μια εταιρεία ναυλωμένων πτήσεων μπορεί να πετά όποτε θέλει, με οποιοδήποτε αεροσκάφος, οποιαδήποτε συχνότητα, να χρεώνει οποιεσδήποτε τιμές, να μεταφέρει επιβάτες από οποιοδήποτε σημείο. Δεν υπάρχουν περιορισμοί.
Ερ.: Δηλαδή θα δούμε κάτι ενδιάμεσο μεταξύ δρομολογημένης και ναυλωμένης;
Απ.: Ακριβώς. Αυτή τη στιγμή δύσκολα μπορεί να βρεις μια αμιγώς εταιρεία ναυλωμένων πτήσεων όπως ήταν πριν δέκα χρόνια. Πριν δέκα χρόνια αν έλεγες σε κάποιον ότι θα πετάς και schedule flights, chartered flights, θα σου έλεγε «θα κλείσεις». Σήμερα θα κλείσεις εάν δεν τα κάνεις και τα δύο. Ούτε το ένα, ούτε το άλλο είναι αρκετό.
Ερ.: Λόγω και του ανταγωνισμού από τις εταιρείες χαμηλών ναύλων…
Απ.: Ο επιπρόσθετος ανταγωνισμός από τα low cost carriers αναγκάζει τις εταιρείες ναυλωμένων πτήσεων να ψάξουν για νέους πόρους εισοδήματος. Διότι οι χαμηλές τιμές που βάζουν, «κλέβουν» πολύ πελατεία. Και βλέπεις τις εταιρείες ναυλωμένων πτήσεων να δημιουργούν τα ηλεκτρονικά συστήματα διανομής εισιτηρίων, που πηγαίνουν κατευθείαν στο κοινό. Και εμείς φέτος για πρώτη φορά διαθέσαμε ένα μέρος των αεροπορικών μας θέσεων στο ευρύ κοινό μέσω Ίντερνετ και τηλεφώνου με ιδιαίτερη επιτυχία. Γι’ αυτό σκοπεύουμε να το αυξήσουμε.
Ερ.: Πάντως δεν είδαμε ακόμα εταιρείες χαμηλών ναύλων στην Κύπρο.
Απ.: Κάποια στιγμή θα τις δούμε. Ήδη πληροφορούμαι ότι μια τέτοια εταιρεία στη Τσεχία προγραμματίζει να πετάξει στην Κύπρο από τον ερχόμενο Μάιο. Αυτά τα φαινόμενα θα τα δούμε. Γιατί όσο μεγαλώνουν το στόλο τους αναζητούν νέους προορισμούς. Δεν πρέπει να εθελοτυφλούμε…
Σκέψεις για ΧΑΚ
Ερ.: Όλα αυτά που μας είπατε προηγουμένως κτίζουν το προφίλ μιας καλής εισηγμένης δημόσιας εταιρείας. Δεν σας έχει απασχολήσει αυτό το ενδεχόμενο;
Απ.: Κάτι τέτοιο είναι θέμα το οποίο θα πρέπει να απασχολήσει τους μετόχους της εταιρείας. Η εταιρεία ανήκει κατά 100% στις ΚΑ, οι οποίες ανήκουν κατά 2/3 στο κράτος.
Ερ.: Μήπως θα μπορούσε η άντληση κεφαλαίων από τη Eurocypria μέσω πώλησης μετοχών από το κράτος να αποτελέσει κάποιου είδους σωσίβιο για τη μητρική εταιρεία;
Απ.: Αυτά είναι θέματα που πρέπει να απασχολήσουν τους μετόχους της εταιρείας. Δεν έχουν συζητηθεί τέτοιου είδους θέματα σε επίπεδο διεύθυνσης. Είναι και θέμα περισσότερο πολιτικής απόφασης.
Ερ.: Πάντως, υπάρχει μια «πολιτική» τάση από τις κυβερνήσεις να βλέπουν με καλό μάτι τα αποθεματικά των κρατικών οργανισμών…
Απ.: Μοναδικός μέτοχος είναι οι ΚΑ. Εάν θέλει ο μέτοχος να πάρει μέρισμα υπάρχουν οι σχετικές διαδικασίες που πρέπει να ακολουθούνται.
Των Γιώργου Αγαπίου και Αντώνη Έλληνα