Επαγγελματικά Ταμεία Προνοίας και Συντάξεως: Ένας Απαραίτητος Συμπληρωματικός Πυλώνας τη διασφάλιση επαρκούς εισοδήματος στη συνταξιοδότηση των Εργαζομένων
Τα Ταμεία Προνοίας και Συντάξεως ή Ιδρύματα Επαγγελματικών Συνταξιοδοτικών Παροχών (“ΙΕΣΠ”) εντάσσονται στον δεύτερο πυλώνα του συνταξιοδοτικού συστήματος, ο οποίος μαζί με τον πρώτο πυλώνα (Κοινωνικές Ασφαλίσεις) είναι κρίσιμος για τη διασφάλιση επαρκούς εισοδήματος στη συνταξιοδότηση. Ειδικά σήμερα, με την υποχώρηση της αγοραστικής αξίας των ωφελημάτων από το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων, και τη μειούμενη αναλογία εργαζομένων προς συνταξιούχους, η ανάγκη για μια μακροπρόθεσμη συμπληρωματική αποταμίευση είναι πιο επιτακτική από ποτέ.
Σημασία των Ταμείων
Παρά τις πληθωριστικές πιέσεις και την οικονομική κρίση του 2013, που επηρέασε σοβαρά τα Επαγγελματικά Ταμεία Προνοίας και Συντάξεων και την εμπιστοσύνη των εργαζομένων, η σημασία του δεύτερου πυλώνα δεν μπορεί να υποτιμηθεί. Στην Κύπρο, για να διατηρηθεί το βιοτικό επίπεδο στη συνταξιοδότηση, με βάση σχετικές εκτιμήσεις απαιτούνται εισοδήματα ισοδύναμα με το 70% του τελευταίου μισθού, ενώ το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων καλύπτει μόλις το 40%. Αυτή η διαφορά καθιστά τα Επαγγελματικά Ταμεία Προνοίας και Συντάξεως απαραίτητα για την κάλυψη του κενού αυτού.
Δομή και Κατηγορίες
Τα Ταμεία Προνοίας και Συντάξεων προσφέρουν φοροαπαλλαγές στους εργαζόμενους και στους εργοδότες και ενισχύουν την Εταιρική και Κοινωνική Ευθύνη των Επιχειρήσεων, αποτελώντας ταυτόχρονα έναν σημαντικό παράγοντα προσέλκυσης και διατήρησης εξειδικευμένου προσωπικού/ταλέντων.
Αξιοσημείωτη είναι η αυξητική τάση των Μόνο-Επιχειρησιακών Ταμείων Προνοίας, να προχωρούν σε μεταφορά τους σε πολύ-επιχειρησιακά ταμεία προνοίας ή Επαγγελματικά Συνταξιοδοτικά Σχέδια Κλάδου 7 των ασφαλιστικών εταιρειών. Αυτή η τάση οφείλεται κυρίως στις αυξανόμενες απαιτήσεις της νομοθεσίας και τις εντεινόμενες κανονιστικές ρυθμίσεις που επιβάλλουν πιο αυστηρά πλαίσια διαχείρισης και εποπτείας.
Τόσο τα Επαγγελματικά Συνταξιοδοτικά Σχέδια Κλάδου 7, των ασφαλιστικών εταιρειών, όσο και τα πολύ-επιχειρησιακά Ταμεία Προνοίας, προσφέρουν μεγαλύτερη ευελιξία και δυνατότητες καλύτερης ανταπόκρισης στις υποχρεώσεις έναντι της νομοθεσίας, ως επίσης και καλύτερη διοίκηση και διαχείριση των κινδύνων, ενώ παράλληλα επιτρέπουν την επίτευξη οικονομιών κλίμακας που συνεπάγεται μείωση των διοικητικών εξόδων. Έτσι, διασφαλίζεται ότι τα Ταμεία συμμορφώνονται με τις νέες νομοθετικές απαιτήσεις και εξασφαλίζουν σταθερότητα στη συμμετοχή σε αυτά από τα μέλη τους.
Στατιστικά Στοιχεία
Κατά το τέλος του 2023, το συνολικό ενεργητικό των ΙΕΣΠ ανερχόταν σε περίπου 4,04 δισεκατομμύρια ευρώ. Επίσης το συνολικό ενεργητικό των επαγγελματικών συνταξιοδοτικών σχεδίων κλάδου 7 των ασφαλιστικών εταιρειών ανερχόταν σε περίπου 215 εκατομμύρια ευρώ. Αυτά τα κεφάλαια χωρίζονται σε διάφορες κατηγορίες:
Ρόλος της Διαχείρισης και της εποπτείας
Η σωστή διαχείριση του ενεργητικού των πιο πάνω Ταμείων είναι καθοριστικής σημασίας. Σημαντική είναι επίσης η συνεισφορά του Εφόρου ΙΕΣΠ, που επιτελεί ουσιαστικό έργο αναβαθμίζοντας διαρκώς τον θεσμό. Μέσω της ορθής διαχείρισης και της αυστηρής εποπτείας μέσω της εφαρμογής των νέων κανονιστικών πλαισίων και οδηγιών, ο θεσμός ενδυναμώνεται και κερδίζει την εμπιστοσύνη των εργαζομένων.
Συμπερασματικά Σημεία
Ο Δεύτερος Πυλώνας Επαγγελματικής ασφάλισης αποτελεί ένα κρίσιμο μέσο το οποίο λειτουργεί ως συμπληρωματικό του Πρώτου Πυλώνα (Κοινωνικές Ασφαλίσεις) με βασικό στόχο και σκοπό την προστασία των εργαζομένων, βοηθώντας τους να διατηρήσουν το βιοτικό τους επίπεδο κατά τη διάρκεια της συνταξιοδότησης. Παράλληλα, εξασφαλίζει μια πιο σταθερή και ασφαλή οικονομική βάση για το μέλλον, ενισχύοντας τη συνολική οικονομική ασφάλεια στην Κύπρο.