Δήμοι: Φτωχοί συγγενείς ή φτωχή λειτουργία

Του Κυριάκου Ψαρά, ΜΒΑ Διοίκηση Επιχειρήσεων

Μόνιμο άλλοθι της ανεπάρκειας των τοπικών αρχών στην εξυπηρέτηση των δημοτών τους είναι οι ανεπαρκείς πόροι που έχουν στη διάθεσή τους για την εκπλήρωση του ρόλου και της αποστολής τους. Είναι όμως έτσι τα πράγματα; Είναι αυτή όλη η αλήθεια; Σίγουρα όχι.

Αναμφίβολα βασική αρχή της λειτουργίας κάθε οικονομίας είναι οι απεριόριστες ανάγκες και οι περιορισμένοι οικονομικοί πόροι για την ικανοποίησή τους. Το πρόβλημα με την πλειοψηφία των δημοτικών αρχών βρίσκεται και στα δύο σκέλη της εξίσωσης, τόσο στους πόρους όσο και στις δαπάνες για την ικανοποίηση αναγκών.

Οι εξουσίες τους να επιβάλλουν φορολογίες και οι τακτικές κρατικές χορηγίες αποτελούν τις μέχρι σήμερα κύριες πηγές χρηματοδότησης των δήμων. Όσο ανεπαρκής είναι η συνεισφορά του κράτους άλλο τόσο ανεπαρκής είναι και η αξιοποίηση των δημοτικών εξουσιών για επιβολή φορολογίας. Την κατάσταση επιδεινώνει και η ανικανότητα των δημοτικών μηχανισμών να εισπράξουν έγκαιρα τις οφειλόμενες από τους δημότες φορολογίες. Επίσης, φορολογίες καθαρά δημοτικής φύσης, όπως π.χ. τα τέλη πολεοδομικής άδειας κλπ, καταλήγουν στο κράτος, αφού ούτε και ‘εν τη ενώσει’, μέσα από την Ένωση Δήμων, οι δήμοι δεν πέτυχαν να θεωρούνται αυτά τα τέλη μέρος των δημοτικών εσόδων.

Το άλλο σκέλος της λειτουργίας των δήμων είναι οι δαπάνες για ικανοποίηση δημοτικών αναγκών. Κρίνοντας από τα δημοτικά έργα, οι δήμοι δεν κατάφεραν να ξεφύγουν από τις παραδοσιακές ‘αμαρτίες’ της κεντρικής κυβέρνησης, έστω και αν οι τοπικές αρχές πρέπει να είναι πιο κοντά στον πολίτη και τις ανάγκες του απ’ ότι το κράτος.

Από τη μια, παρασύρονται σε μεγαλειώδη, επιβλητικά και δαπανηρά έργα, όπως π.χ. το Δημοτικό Μέγαρο στο Στρόβολο, παρά την ανεπάρκεια των δημοτικών υπηρεσιών σε νευραλγικούς τομείς που επηρεάζουν την καθημερινότητα και την ποιότητα ζωής του κάθε δημότη. Σίγουρα ο Δήμος χρειάζεται και ένα σύγχρονο Δημοτικό Μέγαρο, όμως προτεραιότητα για τους δημότες έχουν η υγεία, η κοινωνική πρόνοια, οι συγκοινωνίες, η καθαριότητα και το περιβάλλον. Επίσης πρέπει να αναβαθμιστούν οι περιοχές των προσφυγικών συνοικισμών, για να μην καταλήξουν θύλακες φτωχών και παραμελημένων συμπολιτών μας στην τρίτη ηλικία.

Από την άλλη, λόγω της απουσίας προγραμματισμού και οράματος, οι Δήμοι καταλήγουν με θύλακες άναρχης ιδιωτικής ανάπτυξης υποβαθμίζοντας τη σημερινή ποιότητα ζωής και υποθηκεύοντας την αυριανή. Πρόσφατο παράδειγμα ανεπαρκούς δημοτικού προγραμματισμού και υποτίμησης των επιπτώσεων της ιδιωτικής ανάπτυξης στην ποιότητα ζωής των δημοτών, αποτελεί η ανέγερση μεγάλης ιδιωτικής κλινικής σε κεντρική οδική αρτηρία του Στροβόλου. Από την επομένη κιόλας μέρα μεγάλο μέρος της περιοχής είναι μόνιμα κατειλημμένο από παράνομα σταθμευμένα οχήματα προκαλώντας οχληρία στους περίοικους και κυκλοφοριακή συμφόρηση στην περιοχή.

Συμπεραίνοντας, η αποτελεσματικότητα των δήμων απαιτεί την οικονομική ενίσχυσή τους με αυξημένες κρατικές χορηγίες, ενίσχυση των δικών τους μηχανισμών και απόδοση σ’ αυτούς των εσόδων που δικαιούνται, απεξάρτηση από ιδιωτικά και μικροκομματικά συμφέροντα και προτεραιότητα στις πραγματικές ανάγκες των πολιτών καθιστώντας τους πρωταγωνιστές.

Υποψήφιος Δημοτικός Σύμβουλος Στροβόλου, ΔΗ.ΣΥ.