DBRS στη StockWatch: Κλειδί η αύξηση παραγωγικότητας Κύπρου
Η υψηλότερη παραγωγικότητα και η περαιτέρω οικονομική διαφοροποίηση θα συνεχίσουν να είναι το κλειδί για την ενίσχυση της ανάπτυξης και την ενίσχυση της οικονομικής ανθεκτικότητας, επισημαίνει ο αντιπρόεδρος, Global Sovereign Ratings, της DBRS Morningstar Javier Rouillet.
Σε συνέντευξή του στη StockWatch επισημαίνει ότι οι μεσοπρόθεσμες οικονομικές προοπτικές της Κύπρου παραμένουν ισχυρές και η χώρα θα βρίσκεται σε καλή θέση για να διαχειριστεί και να προσαρμοστεί σε αυτά τα ενδεχόμενα.
Όσον αφορά τον πληθωρισμό, εκτιμά ότι θα είναι προσωρινός αν και για φέτος αναμένεται να παραμείνει υψηλός πάνω από το 4,0%.
Ο οίκος αναμένει ότι η οικονομική ανάπτυξη θα επιβραδυνθεί σε περίπου 2,0% επωφελούμενοι από το άνοιγμα της οικονομίας, από τις συσσωρευμένες αποταμιεύσεις και από την ώθηση από τα κονδύλια της ΕΕ.
Αναφορικά με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, εκτιμά ότι θα επιφέρει σημαντική επιβράδυνση στην οικονομική ανάπτυξη της Κύπρου το 2022, δεδομένης της υψηλής έκθεσής της στη Ρωσία, ειδικά στους τομείς του τουρισμού και των επαγγελματικών υπηρεσιών.
Στη συνέντευξή του, αναφέρεται ακόμη στις επικείμενες προεδρικές εκλογές και εάν εκτιμά ότι θα υπάρξει καταιγισμός αιτημάτων για παροχές.
Ακόμη, κάνει αναφορά στις τράπεζες και τη βελτίωση που πέτυχαν για τη μείωση των ΜΕΔ αλλά και για την απόφαση της ECB να αποσυρθεί από το τραπεζικό κομμάτι.
Της Γεωργίας Χαννή
Η συνέντευξη
Ερ.: Ποιες είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η κυπριακή οικονομία;
Απ.: Κατά τη γνώμη μας, η κύρια πρόκληση για την κυπριακή οικονομία σχετίζεται με τις επιπτώσεις της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, που θα μπορούσε να οδηγήσει σε χαμηλότερες ροές ξένου τουρισμού, υψηλότερες πληθωριστικές πιέσεις και χαμηλότερη συνολική εξωτερική ζήτηση λόγω της βραδύτερης ανάπτυξης στην Ευρώπη.
Ο υψηλός πληθωρισμός εδραιώνεται και πρόσθετες διαταραχές στην παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού λόγω της πανδημίας αποτελούν επίσης πηγές κινδύνου για τις προοπτικές.
H DBRS Morningstar έχει την άποψη ότι οι μεσοπρόθεσμες οικονομικές προοπτικές της Κύπρου παραμένουν ισχυρές και ότι η χώρα θα βρίσκεται σε καλή θέση για να διαχειριστεί και να προσαρμοστεί σε αυτά τα ενδεχόμενα. Μακροπρόθεσμα, η υψηλότερη παραγωγικότητα και η περαιτέρω οικονομική διαφοροποίηση θα συνεχίσουν να είναι το κλειδί για την ενίσχυση της ανάπτυξης και την ενίσχυση της οικονομικής ανθεκτικότητας.
Ερ.: Ποιες είναι οι εκτιμώμενες επιπτώσεις της ρωσο-ουκρανικής κρίσης στην Κύπρο;
Απ.: Αναμένουμε ότι η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία θα επιφέρει σημαντική επιβράδυνση στην οικονομική ανάπτυξη της Κύπρου το 2022, δεδομένης της υψηλής έκθεσής της στη Ρωσία, ειδικά στους τομείς του τουρισμού και των επαγγελματικών υπηρεσιών.
Η Ρωσία είναι η δεύτερη μεγαλύτερη αγορά τουριστικής πηγής για την Κύπρο από το 2007 και η κύρια αγορά το 2021, με τις εξαγωγές ταξιδιωτικών υπηρεσιών στη Ρωσία να ανέρχονται κατά μέσο όρο στο 2,7% του ΑΕΠ ετησίως κατά την περίοδο 2011-2019. Ο τελικός αντίκτυπος θα εξαρτηθεί από τη διάρκεια και την ένταση της σύγκρουσης και των κυρώσεων, οι οποίες υπόκεινται σε υψηλό επίπεδο αβεβαιότητας, καθώς και από την ικανότητα της Κύπρου να ανακατευθύνει το εμπόριο, συμπεριλαμβανομένου του τουρισμού, μακριά από τη Ρωσία προς άλλες αγορές.
Ερ.: Πώς χαρακτηρίζετε τις κινήσεις της κυβέρνησης για στήριξη της οικονομίας εν μέσω πανδημίας και πολέμου;
Απ.: Θεωρούμε ότι η υποστήριξη για τον COVID-19 ήταν έγκαιρη, στοχευμένη και προσωρινή, τα οποία είναι επιθυμητά χαρακτηριστικά όταν αντιμετωπίζουμε αυτό το είδος σοκ.
Παρά την υψηλή εξάρτηση της Κύπρου από την τουριστική βιομηχανία, οι ισχυρές οικονομικές επιδόσεις το 2021, με το πραγματικό ΑΕΠ να ξεπερνά τα επίπεδα του 2019 και την ανθεκτικότητα της αγοράς εργασίας υποδηλώνουν ότι τα μέτρα ήταν αποτελεσματικά στη στήριξη της οικονομίας.
Ομοίως, αξιολογούμε θετικά τα μέτρα για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων από την εισβολή σας Ρωσίας στην Ουκρανία, βοηθώντας τον ιδιωτικό τομέα να μετριάσει τον αντίκτυπο των υψηλότερων τιμών σας ενέργειας.
Ερ.: Πιστεύετε ότι ο πληθωρισμός θα παραμείνει στην Κύπρο για πολλά χρόνια; Ποιες είναι οι εκτιμήσεις σας για την αύξηση του ΑΕΠ, τον πληθωρισμό και το δημοσιονομικό ισοζύγιο φέτος;
Απ.: Βλέπουμε την άνοδο του πληθωρισμού ως ένα σε μεγάλο βαθμό προσωρινό φαινόμενο, καθώς οι παγκόσμιες τιμές της ενέργειας και των τροφίμων δεν αναμένεται να συνεχίσουν να αυξάνονται με τόσο γρήγορο ρυθμό επ' αόριστον.
Ωστόσο, όσο περισσότερο διαρκούν αυτές οι προσωρινές πιέσεις, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος δευτερογενών επιπτώσεων και περισσότερο παγιωμένος πληθωρισμός από την αύξηση των μισθών. Αναμένουμε ότι η οικονομική ανάπτυξη θα επιβραδυνθεί σε περίπου 2,0% επωφελούμενη από το άνοιγμα της οικονομίας, από τις συσσωρευμένες αποταμιεύσεις και από την ώθηση από τα κονδύλια της ΕΕ.
Ο πληθωρισμός αναμένεται να παραμείνει υψηλός, κάπως πάνω από το 4,0% φέτος.
Όσον αφορά τα δημόσια οικονομικά, η ταχύτερη του αναμενόμενου μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος πέρσι σε συνδυασμό με το τέλος των περισσότερων μέτρων στήριξης του COVID-19 φέτος, εν μέρει αντισταθμισμένα από μέτρα για την άμβλυνση του πλήγματος των υψηλών τιμών ενέργειας, αφήνει την Κύπρο σε καλή θέση να φτάσει σε σχεδόν ισορροπημένη δημοσιονομική θέση το 2022, κατά τη γνώμη μας.
Ερ.: Ενόψει των προεδρικών εκλογών του Φεβρουαρίου αναμένεται να αυξηθούν τα αιτήματα για επιδόματα; Ποια είναι η θέση σας?
Απ.: Ο πολιτικός κύκλος θα μπορούσε να επηρεάσει οριακά τις βραχυπρόθεσμες αποφάσεις για τις δαπάνες. Ωστόσο, αναμένουμε ότι η κυβέρνηση θα συνεχίσει να επιτυγχάνει μια καλή ισορροπία μεταξύ της στήριξης της οικονομίας, ενόψει του υψηλότερου ενεργειακού κόστους και της κατάρρευσης της ρωσικής τουριστικής ζήτησης, και της προώθησης της πράσινης μετάβασής της, αφενός, με τις γενικές προσπάθειές της να από την άλλη, δημιουργεί πρωτογενή πλεονάσματα και μειώνει γρήγορα το λόγο του δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα.
Ερ.: Ποιες είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις για το κυπριακό τραπεζικό σύστημα;
Απ.: Το κυπριακό τραπεζικό σύστημα έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο στον καθαρισμό των ισολογισμών του τα τελευταία χρόνια, συμπεριλαμβανομένης της επιτάχυνσης κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Ενώ αναμένουμε από τις τράπεζες να συνεχίσουν να μειώνουν τα κληροδοτημένα ανοίγματα σε NPL, θα μπορούσαν να προκύψουν νέες ροές προβληματικών περιουσιακών στοιχείων, καθώς οι τομείς που εξακολουθούν να ανακάμπτουν από την πανδημία επηρεάζονται πλέον αρνητικά από τις κυρώσεις στη Ρωσία.
Η επαρκής κεφαλαιοποίηση και η άφθονη ρευστότητα των κυπριακών τραπεζών μετριάζουν τους κινδύνους πιθανών εκροών καταθέσεων πελατών από τη Ρωσία. Η απόφαση της RCB Bank Ltd να καταργήσει σταδιακά τις τραπεζικές της δραστηριότητες στην Κύπρο, εάν πραγματοποιηθεί με εύρυθμο τρόπο, θα μπορούσε να μειώσει οριστικά τους δεσμούς του τραπεζικού συστήματος με τη Ρωσία.
Ερ.: Από ποιους παράγοντες θα εξαρτηθούν οι μελλοντικές αξιολογήσεις;
Απ.: Θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε τους παράγοντες που καθορίζουν την οικονομική και δημόσια οικονομική απόδοση της Κύπρου με την πάροδο του χρόνου.
Από αυτή την άποψη, η DBRS Morningstar θα αξιολογήσει την ικανότητα της Κύπρου να συνεχίσει να δημοσιεύει ισχυρά στοιχεία ανάπτυξης και να ξεπεράσει τις προκλήσεις που προκύπτουν από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, τον υψηλό πληθωρισμό και την παρατεινόμενη πανδημία.
Θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε τις εξελίξεις στην ποιότητα του ενεργητικού των τραπεζών, ειδικά εάν υπάρξει ουσιαστική αντιστροφή στη μείωση των προβληματικών περιουσιακών στοιχείων.
Τέλος, η πρόοδος της κυβέρνησης στη βιώσιμη ενίσχυση της δημοσιονομικής θέσης της Κύπρου και στη μείωση του δημόσιου χρέους θα παραμείνει βασική στις μελλοντικές μας αξιολογήσεις.