Α. Χριστοδούλου: Τέλος παχέων αγελάδων στα ακίνητα
Μακρά περίοδο κάμψης εκτιμά ότι θα περάσει ο κλάδος ακινήτων ο διευθυντής του Κτηματολογίου, Ανδρέας Χριστοδούλου. Σε συνέντευξη του στη StockWatch, εξηγεί ότι την επόμενη τετραετία οι τιμές ακινήτων αναμένεται να παρουσιάσουν τάσεις σταθεροποίησης – όχι πτώσης – προτού αρχίσουν να ανακάμπτουν. Η ανάκαμψη, όμως, θα είναι ήπια, καθώς οι προηγούμενες αυξήσεις έφεραν τις τιμές σε επίπεδα που πλησιάζουν τις ευρωπαϊκές.
Ερ.: Κύριε Χριστοδούλου, υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις σε ορισμένα τμήματα του κτηματολογίου. Τι πάει λάθος;
Απ.: Είναι γεγονός ότι σε κάποιους κλάδους του κτηματολογίου υπάρχουν καθυστερήσεις, κυρίως στη χωρομετρία. Το γεγονός αυτό οφείλεται σε δύο λόγους.
Πρώτον, στο μειωμένο προσωπικό αλλά και στο ότι διορίζονται έκτακτοι οι οποίοι έρχονται και φεύγουν με αποτέλεσμα η απόδοση να μην είναι η αναμενόμενη.
Βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία πρόσληψης 80 χωρομετρών και σχεδιαστών ωστόσο παρατηρείται κάποια καθυστέρηση.
Δεύτερον, στη μεγάλη ανάπτυξη που υπάρχει κυρίως στις παραλιακές περιοχές με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατόν να προλάβουμε να ανταποκριθούμε σε όλες εκείνες τις αιτήσεις που καταφθάνουν στο τμήμα.
Ερ.: Τι γίνεται για βελτίωση της κατάστασης;
Απ.: Με βάση το νόμο περί χωρομετρίας που ψηφίστηκε πρόσφατα, παρέχεται η δυνατότητα σε ιδιώτες χωρομέτρες να αναλαμβάνουν τη διεκπεραίωση υποθέσεων από το κτηματολόγιο.
Το 2008 υπολογίζουμε πως θα αναλάβουν 2,500 περίπου υποθέσεις.
Ερ.: Το κτηματολόγιο έχει μια τεράστια βάση δεδομένων με τις τιμές πώλησης ακινήτων. Παρατηρήθηκε ποτέ μείωση των τιμών τις τελευταίες δεκαετίες;
Απ.: Από την ιστορία του κτηματολογίου το 1890 μέχρι και σήμερα υπήρξαν περίοδοι που παρατηρήθηκε ύφεση στις πωλήσεις ακινήτων. Οι τιμές όμως ουδέποτε είχαν πέσει κάτω από τα επίπεδα που επικρατούσαν τη δεδομένη περίοδο.
Ακόμη και την περίοδο που ήταν η εισβολή το 1974 δεν είχε παρατηρηθεί πτώση των τιμών των ακινήτων από τις κανονικές τιμές.
Και σήμερα που υπάρχει μείωση στις πωλήσεις μέχρι και 40%, οι τιμές διατηρούνται σταθερές. Μάλιστα σε αντίθεση με άλλες χώρες υπάρχει μια μικρή ανοδική πορεία στις τιμές της τάξης του 4-5% ανάλογα με την περιοχή.
Μεγάλες αυξήσεις
Το 2006 – 2007 είχαμε αύξηση στις τιμές των ακινήτων κατά 20-30%. Δηλαδή ένα ακίνητο που το 2006 μπορούσε να πουληθεί στις £100 χιλ., το 2007 μπορούσε να πουληθεί στις £120 χιλ. και το 2008 στις £140 χιλ.
Παρατηρείται, δηλαδή, μια σταδιακή άνοδος 20-30%. Τώρα παρά το ότι έχουν μειωθεί οι πωλήσεις παγκύπρια εντούτοις δεν έχουν μειωθεί οι τιμές.
Ερ.: Υπήρχε όμως ποτέ τόσο μεγάλη αύξηση όση αυτή των τελευταίων τριών ετών;
Απ.: Την περίοδο του 1982 με 1987 που είχαν έρθει οι Λιβανέζοι στην Κύπρο λόγω προβλημάτων στο Λίβανο. Την περίοδο εκείνη παρατηρήθηκε τεράστια ζήτηση στην αγορά με αποτέλεσμα να υπάρξει και τότε μια μεγάλη έκρηξη στις τιμές.
Ερ.: Γιατί αυξήθηκαν τόσο οι τιμές τα τελευταία χρόνια;
Απ.: Η αύξηση στις τιμές των ακινήτων την τελευταία τετραετία οφείλεται κυρίως στην ένταξη μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Και στο ότι η Κύπρος θεωρείται ασφαλές μέρος με αποτέλεσμα πληθώρα ευρωπαίων αγοραστών και επενδυτών να θέλουν να έρθουν στο νησί.
Την περίοδο επίσης της ένταξης μας, το 2004 οι τιμές των ακινήτων σε άλλες χώρες της Ευρώπης ήταν πολύ πιο ψηλές και κατά συνέπεια οι Ευρωπαίοι επέδειξαν ενδιαφέρον να επενδύσουν στην Κύπρο ως χώρα μέλος έτσι η ζήτηση και οι τιμές εκτοξεύθηκαν στα ύψη.
Σήμερα θα μπορούσα να πω ότι οι τιμές έχουν φθάσει σε ένα πιο ψηλό επίπεδο από ότι θα έπρεπε να ήταν. Παρ’ όλα αυτά υπάρχουν άλλες ευρωπαϊκές χώρες που οι τιμές τους είναι αρκετά πιο ψηλές από της Κύπρου.
Έρχεται μακρά ύφεση
Ερ.: Και που οφείλεται η σημερινή ύφεση που παρατηρείται;
Απ.: Οι πωλήσεις σε ορισμένες περιπτώσεις έχουν μειωθεί κατά 40%. Σίγουρα η διεθνής κρίση στην κτηματαγορά αλλά και το ότι έχει μειωθεί η αξία της στερλίνας με αποτέλεσμα οι Άγγλοι να περιορίσουν τις αγορές τους έχουν συμβάλει στην υφιστάμενη κατάσταση.
Για την εγχώρια αγορά θα έλεγα ότι οφείλεται στους περιορισμούς που έχει βάλει ο διοικητής της ΚΤ στο δανεισμό για αγορά ακινήτου.
Σήμερα ο αγοραστής θα πρέπει σίγουρα να διαθέτει το 30% της αξίας του ακινήτου και το υπόλοιπο να το δανειστεί. Το 2005 και 2006 που μπορούσε κάποιος να δανειστεί μέχρι και το 90-100% της αξίας του ακινήτου από την τράπεζα. Αυτοί όλοι οι περιορισμοί έχουν επηρεάσει τις πωλήσεις των ακινήτων.
Ερ.: Που παρουσιάζεται η μεγαλύτερη μείωση στις πωλήσεις ακινήτων;
Απ.: Στην περιοχή της Ελεύθερης Αμμόχωστο η μείωση των πωλήσεων κατήλθε στο 50%, στη Λάρνακα στο 35%, στη Λεμεσό στο 12%, στην Πάφο στο 32% και στη Λευκωσία γύρω στο 12 - 15%. Δηλαδή ο μέσος όρος παγκρύπρια κυμαίνεται στο 35-40%.
Ερ.: Πέραν της κάμψης στη δραστηριότητα, παράγοντες της κτηματαγοράς κάνουν λόγο και για μείωση στις τιμές. Έχετε ενδείξεις για κάτι τέτοιο;
Απ.: Αν κρίνουμε από την προϊστορία του κτηματολογίου όπως σας έχω ήδη αναφέρει, εμείς πιστεύουμε ότι δεν θα υπάρχει πτώση των τιμών.
Σταθεροποίηση μπορεί να υπάρξει κι αν ακόμη υπάρξει κάποια μείωση λόγω της κρίσης στη διεθνή αγορά θα είναι πολύ μικρή.
Αυτό που κάνουν οι developers σήμερα είναι να μειώνουν το κέρδος τους, κάνοντας διάφορες προσφορές. Για παράδειγμα όταν πουλάνε ένα διαμέρισμα ή μειώνουν κατά ένα ποσοστό το κέδρος τους ή προβαίνουν σε προσφορές οικιακού εξοπλισμού £2-3 χιλ. ή κάτι παρόμοιο, δεν έρχονται όμως να σου πουν ότι θα μειώσουν τις τιμές τους από £100 χιλ. σε £90 χιλ.
Ερ.: Η μείωση στις πωλήσεις αφορά όλα τα είδη ακινήτων;
Απ.: Στα οικόπεδα υπάρχει σταθερή ζήτηση. Εκεί που υπάρχει μείωση στις πωλήσεις είναι στα διαμερίσματα, γραφεία και μονοκατοικίες σε παραλιακές περιοχές που αγόραζαν ξένοι και κυρίως Άγγλοι.
Παρ’ όλα αυτά εμείς ως κτηματολόγιο πιστεύουμε ότι σε 3-4 χρόνια μετά από μια ανάπαυλα η αγορά θα ανακάμψει.
Αν προστρέξουμε στα στατιστικά στοιχεία του κτηματολογίου τα τελευταία 40 χρόνια θα δούμε ότι υπάρχει μια άνοδος στις τιμές των ακινήτων, 3-4 χρόνια μετά ακολουθεί σταθεροποίηση για άλλα 3-4 χρόνια. Μετά και πάλι άνοδος, σταθεροποίηση και ούτω καθεξής.
Άρα εκτιμούμε ότι και τώρα θα παρατηρηθεί μια σταθερότητα με μικρές αυξήσεις στις τιμές και στη συνέχεια ανάλογα και κατά το πως θα κινηθεί η διεθνής αγορά θα υπάρξει μια ανοδική πορεία.
Στο μέλλον, όμως, όταν θα ανακάμψει η αγορά οι αυξήσεις στις τιμές δεν θα είναι σοβαρές. Όσο περνούν τα χρόνια πλησιάζουμε τις τιμές των άλλων χωρών της Ευρώπης.
Κάναμε άλματα μέχρι και 20-30-40% τα προηγούμενα χρόνια μέχρι που φθάσαμε το επίπεδο των τιμών των άλλων χωρών της Ευρώπης.
Επομένως οι αυξήσεις όταν πλέον ανακάμψει η αγορά δεν θα είναι της τάξης του 20-30% αλλά θα είναι φυσιολογικές και θα κυμανθούν από 8-10-12%.
Τα κενά οικόπεδα
Ερ.: Το ΥΠΕΣ προτίθεται να δώσει κίνητρα για αξιοποίηση και αντικίνητρα για παρακράτηση κενών οικοπέδων στα αστικά κέντρα. Έχετε οποιεσδήποτε σκέψεις για το θέμα;
Απ.: Το θέμα αυτό το χειρίζεται το υπουργείο Εσωτερικών. Σε συνεργασία με την Πολεοδομία και το κτηματολόγιο, βέβαια, αλλά οι αποφάσεις θα ληφθούν από τον υπουργό Εσωτερικών και τους συνεργάτες του.
Ερ.: Ακούγονται διάφοροι αριθμοί. Πόσα είναι αυτά τα οικόπεδα σε κάθε πόλη;
Απ.: Τα κενά οικόπεδα δεν είναι και τόσο πολλά. Στη Λευκωσία με τα περίχωρα ανέρχονται στις 22 χιλ. περίπου. Όταν όμως αφαιρέσουμε εκείνα τα οικόπεδα τα οποία δεν θα φορολογηθούν επειδή προορίζονται για τα παιδιά κάποιας οικογένειας, αυτά που θα μείνουν για να φορολογηθούν θα είναι περίπου 3 χιλ.
Ερ.: Με την πείρα που έχετε από την αγορά, τι επιπτώσεις αναμένετε πως θα έχει η ρύθμιση αυτή στην αγορά και στις τιμές ακινήτων;
Απ.: Το ερώτημα που τίθεται είναι εάν η φορολόγηση του οικοπέδου την οποία θα πληρώνει για κάποια χρόνια ο ιδιοκτήτης, στο τέλος της ημέρας δεν την μετακυλίσει στην τιμή του ακινήτου όταν θα πρόκειται να το πουλήσει.
Άρα κατά τη δική μας άποψη το μέτρο αυτό θα οδηγήσει σε αντίθετα αποτελέσματα.
Υπάρχουν άλλα μέτρα τα οποία πιθανόν να ληφθούν για να σταθεροποιήσουν τις τιμές ή να τις χαμηλώσουν. Ως τέτοιο μέτρο είναι ο συντελεστής σε ύψους, δηλαδή μια τριώροφη πολυκατοικία να γίνει τετραώροφη δεν θα προκαλέσει κανένα πρόβλημα.
Επαναλαμβάνω ότι ως κτηματολόγιο έχουμε την άποψη ότι το μέτρο της φορολόγησης των κενών οικοπέδων δεν θα φέρει τα αναμενόμενα αποτελέσματα.
Ερ.: Κύριε Χριστοδούλου, υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις σε ορισμένα τμήματα του κτηματολογίου. Τι πάει λάθος;
Απ.: Είναι γεγονός ότι σε κάποιους κλάδους του κτηματολογίου υπάρχουν καθυστερήσεις, κυρίως στη χωρομετρία. Το γεγονός αυτό οφείλεται σε δύο λόγους.
Πρώτον, στο μειωμένο προσωπικό αλλά και στο ότι διορίζονται έκτακτοι οι οποίοι έρχονται και φεύγουν με αποτέλεσμα η απόδοση να μην είναι η αναμενόμενη.
Βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία πρόσληψης 80 χωρομετρών και σχεδιαστών ωστόσο παρατηρείται κάποια καθυστέρηση.
Δεύτερον, στη μεγάλη ανάπτυξη που υπάρχει κυρίως στις παραλιακές περιοχές με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατόν να προλάβουμε να ανταποκριθούμε σε όλες εκείνες τις αιτήσεις που καταφθάνουν στο τμήμα.
Ερ.: Τι γίνεται για βελτίωση της κατάστασης;
Απ.: Με βάση το νόμο περί χωρομετρίας που ψηφίστηκε πρόσφατα, παρέχεται η δυνατότητα σε ιδιώτες χωρομέτρες να αναλαμβάνουν τη διεκπεραίωση υποθέσεων από το κτηματολόγιο.
Το 2008 υπολογίζουμε πως θα αναλάβουν 2,500 περίπου υποθέσεις.
Ερ.: Το κτηματολόγιο έχει μια τεράστια βάση δεδομένων με τις τιμές πώλησης ακινήτων. Παρατηρήθηκε ποτέ μείωση των τιμών τις τελευταίες δεκαετίες;
Απ.: Από την ιστορία του κτηματολογίου το 1890 μέχρι και σήμερα υπήρξαν περίοδοι που παρατηρήθηκε ύφεση στις πωλήσεις ακινήτων. Οι τιμές όμως ουδέποτε είχαν πέσει κάτω από τα επίπεδα που επικρατούσαν τη δεδομένη περίοδο.
Ακόμη και την περίοδο που ήταν η εισβολή το 1974 δεν είχε παρατηρηθεί πτώση των τιμών των ακινήτων από τις κανονικές τιμές.
Και σήμερα που υπάρχει μείωση στις πωλήσεις μέχρι και 40%, οι τιμές διατηρούνται σταθερές. Μάλιστα σε αντίθεση με άλλες χώρες υπάρχει μια μικρή ανοδική πορεία στις τιμές της τάξης του 4-5% ανάλογα με την περιοχή.
Μεγάλες αυξήσεις
Το 2006 – 2007 είχαμε αύξηση στις τιμές των ακινήτων κατά 20-30%. Δηλαδή ένα ακίνητο που το 2006 μπορούσε να πουληθεί στις £100 χιλ., το 2007 μπορούσε να πουληθεί στις £120 χιλ. και το 2008 στις £140 χιλ.
Παρατηρείται, δηλαδή, μια σταδιακή άνοδος 20-30%. Τώρα παρά το ότι έχουν μειωθεί οι πωλήσεις παγκύπρια εντούτοις δεν έχουν μειωθεί οι τιμές.
Ερ.: Υπήρχε όμως ποτέ τόσο μεγάλη αύξηση όση αυτή των τελευταίων τριών ετών;
Απ.: Την περίοδο του 1982 με 1987 που είχαν έρθει οι Λιβανέζοι στην Κύπρο λόγω προβλημάτων στο Λίβανο. Την περίοδο εκείνη παρατηρήθηκε τεράστια ζήτηση στην αγορά με αποτέλεσμα να υπάρξει και τότε μια μεγάλη έκρηξη στις τιμές.
Ερ.: Γιατί αυξήθηκαν τόσο οι τιμές τα τελευταία χρόνια;
Απ.: Η αύξηση στις τιμές των ακινήτων την τελευταία τετραετία οφείλεται κυρίως στην ένταξη μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Και στο ότι η Κύπρος θεωρείται ασφαλές μέρος με αποτέλεσμα πληθώρα ευρωπαίων αγοραστών και επενδυτών να θέλουν να έρθουν στο νησί.
Την περίοδο επίσης της ένταξης μας, το 2004 οι τιμές των ακινήτων σε άλλες χώρες της Ευρώπης ήταν πολύ πιο ψηλές και κατά συνέπεια οι Ευρωπαίοι επέδειξαν ενδιαφέρον να επενδύσουν στην Κύπρο ως χώρα μέλος έτσι η ζήτηση και οι τιμές εκτοξεύθηκαν στα ύψη.
Σήμερα θα μπορούσα να πω ότι οι τιμές έχουν φθάσει σε ένα πιο ψηλό επίπεδο από ότι θα έπρεπε να ήταν. Παρ’ όλα αυτά υπάρχουν άλλες ευρωπαϊκές χώρες που οι τιμές τους είναι αρκετά πιο ψηλές από της Κύπρου.
Έρχεται μακρά ύφεση
Ερ.: Και που οφείλεται η σημερινή ύφεση που παρατηρείται;
Απ.: Οι πωλήσεις σε ορισμένες περιπτώσεις έχουν μειωθεί κατά 40%. Σίγουρα η διεθνής κρίση στην κτηματαγορά αλλά και το ότι έχει μειωθεί η αξία της στερλίνας με αποτέλεσμα οι Άγγλοι να περιορίσουν τις αγορές τους έχουν συμβάλει στην υφιστάμενη κατάσταση.
Για την εγχώρια αγορά θα έλεγα ότι οφείλεται στους περιορισμούς που έχει βάλει ο διοικητής της ΚΤ στο δανεισμό για αγορά ακινήτου.
Σήμερα ο αγοραστής θα πρέπει σίγουρα να διαθέτει το 30% της αξίας του ακινήτου και το υπόλοιπο να το δανειστεί. Το 2005 και 2006 που μπορούσε κάποιος να δανειστεί μέχρι και το 90-100% της αξίας του ακινήτου από την τράπεζα. Αυτοί όλοι οι περιορισμοί έχουν επηρεάσει τις πωλήσεις των ακινήτων.
Ερ.: Που παρουσιάζεται η μεγαλύτερη μείωση στις πωλήσεις ακινήτων;
Απ.: Στην περιοχή της Ελεύθερης Αμμόχωστο η μείωση των πωλήσεων κατήλθε στο 50%, στη Λάρνακα στο 35%, στη Λεμεσό στο 12%, στην Πάφο στο 32% και στη Λευκωσία γύρω στο 12 - 15%. Δηλαδή ο μέσος όρος παγκρύπρια κυμαίνεται στο 35-40%.
Ερ.: Πέραν της κάμψης στη δραστηριότητα, παράγοντες της κτηματαγοράς κάνουν λόγο και για μείωση στις τιμές. Έχετε ενδείξεις για κάτι τέτοιο;
Απ.: Αν κρίνουμε από την προϊστορία του κτηματολογίου όπως σας έχω ήδη αναφέρει, εμείς πιστεύουμε ότι δεν θα υπάρχει πτώση των τιμών.
Σταθεροποίηση μπορεί να υπάρξει κι αν ακόμη υπάρξει κάποια μείωση λόγω της κρίσης στη διεθνή αγορά θα είναι πολύ μικρή.
Αυτό που κάνουν οι developers σήμερα είναι να μειώνουν το κέρδος τους, κάνοντας διάφορες προσφορές. Για παράδειγμα όταν πουλάνε ένα διαμέρισμα ή μειώνουν κατά ένα ποσοστό το κέδρος τους ή προβαίνουν σε προσφορές οικιακού εξοπλισμού £2-3 χιλ. ή κάτι παρόμοιο, δεν έρχονται όμως να σου πουν ότι θα μειώσουν τις τιμές τους από £100 χιλ. σε £90 χιλ.
Ερ.: Η μείωση στις πωλήσεις αφορά όλα τα είδη ακινήτων;
Απ.: Στα οικόπεδα υπάρχει σταθερή ζήτηση. Εκεί που υπάρχει μείωση στις πωλήσεις είναι στα διαμερίσματα, γραφεία και μονοκατοικίες σε παραλιακές περιοχές που αγόραζαν ξένοι και κυρίως Άγγλοι.
Παρ’ όλα αυτά εμείς ως κτηματολόγιο πιστεύουμε ότι σε 3-4 χρόνια μετά από μια ανάπαυλα η αγορά θα ανακάμψει.
Αν προστρέξουμε στα στατιστικά στοιχεία του κτηματολογίου τα τελευταία 40 χρόνια θα δούμε ότι υπάρχει μια άνοδος στις τιμές των ακινήτων, 3-4 χρόνια μετά ακολουθεί σταθεροποίηση για άλλα 3-4 χρόνια. Μετά και πάλι άνοδος, σταθεροποίηση και ούτω καθεξής.
Άρα εκτιμούμε ότι και τώρα θα παρατηρηθεί μια σταθερότητα με μικρές αυξήσεις στις τιμές και στη συνέχεια ανάλογα και κατά το πως θα κινηθεί η διεθνής αγορά θα υπάρξει μια ανοδική πορεία.
Στο μέλλον, όμως, όταν θα ανακάμψει η αγορά οι αυξήσεις στις τιμές δεν θα είναι σοβαρές. Όσο περνούν τα χρόνια πλησιάζουμε τις τιμές των άλλων χωρών της Ευρώπης.
Κάναμε άλματα μέχρι και 20-30-40% τα προηγούμενα χρόνια μέχρι που φθάσαμε το επίπεδο των τιμών των άλλων χωρών της Ευρώπης.
Επομένως οι αυξήσεις όταν πλέον ανακάμψει η αγορά δεν θα είναι της τάξης του 20-30% αλλά θα είναι φυσιολογικές και θα κυμανθούν από 8-10-12%.
Τα κενά οικόπεδα
Ερ.: Το ΥΠΕΣ προτίθεται να δώσει κίνητρα για αξιοποίηση και αντικίνητρα για παρακράτηση κενών οικοπέδων στα αστικά κέντρα. Έχετε οποιεσδήποτε σκέψεις για το θέμα;
Απ.: Το θέμα αυτό το χειρίζεται το υπουργείο Εσωτερικών. Σε συνεργασία με την Πολεοδομία και το κτηματολόγιο, βέβαια, αλλά οι αποφάσεις θα ληφθούν από τον υπουργό Εσωτερικών και τους συνεργάτες του.
Ερ.: Ακούγονται διάφοροι αριθμοί. Πόσα είναι αυτά τα οικόπεδα σε κάθε πόλη;
Απ.: Τα κενά οικόπεδα δεν είναι και τόσο πολλά. Στη Λευκωσία με τα περίχωρα ανέρχονται στις 22 χιλ. περίπου. Όταν όμως αφαιρέσουμε εκείνα τα οικόπεδα τα οποία δεν θα φορολογηθούν επειδή προορίζονται για τα παιδιά κάποιας οικογένειας, αυτά που θα μείνουν για να φορολογηθούν θα είναι περίπου 3 χιλ.
Ερ.: Με την πείρα που έχετε από την αγορά, τι επιπτώσεις αναμένετε πως θα έχει η ρύθμιση αυτή στην αγορά και στις τιμές ακινήτων;
Απ.: Το ερώτημα που τίθεται είναι εάν η φορολόγηση του οικοπέδου την οποία θα πληρώνει για κάποια χρόνια ο ιδιοκτήτης, στο τέλος της ημέρας δεν την μετακυλίσει στην τιμή του ακινήτου όταν θα πρόκειται να το πουλήσει.
Άρα κατά τη δική μας άποψη το μέτρο αυτό θα οδηγήσει σε αντίθετα αποτελέσματα.
Υπάρχουν άλλα μέτρα τα οποία πιθανόν να ληφθούν για να σταθεροποιήσουν τις τιμές ή να τις χαμηλώσουν. Ως τέτοιο μέτρο είναι ο συντελεστής σε ύψους, δηλαδή μια τριώροφη πολυκατοικία να γίνει τετραώροφη δεν θα προκαλέσει κανένα πρόβλημα.
Επαναλαμβάνω ότι ως κτηματολόγιο έχουμε την άποψη ότι το μέτρο της φορολόγησης των κενών οικοπέδων δεν θα φέρει τα αναμενόμενα αποτελέσματα.
3287.99
1275.09
