A. Χρυσοστόμου: Χωρίς παγίδες η αμνηστία
Συνετός, σοβαρός και μετριοπαθής. Κόσμημα για το Νομοθετικό Σώμα και την κομματική ζωή του τόπου, ο Άριστος Χρυσοστόμου αποτελεί, δίχως άλλο πρότυπο έντιμου πολιτικού, ο οποίος προτιμά τα έργα και τις πράξεις μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας.
Η πολιτική του στάση υπέρ του συμβιβασμού, της συναίνεσης και της σύνθεσης διαφορετικών θέσεων για την εξεύρεση όμως αποτελεσματικών διεξόδων σε περίπλοκα προβλήματα, έβγαλε την κυβέρνηση Τάσσου Παπαδόπουλου από αρκετά αδιέξοδα.
Η ρύθμιση από τη Βουλή του καυτού θέματος της αμνήστευσης των μυστικών λογαριασμών, οφείλεται και στις προσωπικές του παρασκηνιακές προσπάθειες. Γι’ αυτό και στην συνέντευξη που ακολουθεί ο κ. Χρυσοστόμου αναλύει και εξηγεί τις διάφορες παραμέτρους της νομοθεσίας, καθησυχάζοντας αυτούς που φοβούνται πως το κράτος θα παγιδεύσει αυτούς που θα δηλώσουν τους λογαριασμούς με άλλη φορολογική νομοθεσία. Μιλά επίσης για τις έρευνες της βουλής για το ΧΑΚ, για τη δημοσιονομική πολιτική της κυβέρνησης και για τις ιδιωτικοποιήσεις.
Του Κυριάκου Κυριακίδη
Ερ.: Κύριε Χρυστοστόμου, διαδραματίσατε τον καθοριστικό ρόλο για να προωθηθεί επιτέλους, ύστερα από μήνες άκαρπων προσπαθειών, η νομοθεσία για ρύθμιση των μυστικών λογαριασμών. Είστε ικανοποιημένος από το τελικό αποτέλεσμα των προσπαθειών σας; Θα μπορούσε το αποτέλεσμα να ήταν καλύτερο και αν ναι, τι έφταιξε και αυτό δεν έγινε;
Απ.: Το αποτέλεσμα των πολύμηνων συζητήσεων για ρύθμιση των μυστικών λογαριασμών είναι πιστεύω πολύ ικανοποιητικό. Η νομοθεσία που έχει προκύψει ως αποτέλεσμα των προσπαθειών αυτών διασφαλίζει την όσο το δυνατό μεγαλύτερη εμπιστευτικότητα στο χειρισμό των δηλώσεων. Είναι αλήθεια ότι εξ αρχής είχε τεθεί ως στόχος από την Επιτροπή Οικονομικών να εψηφίζετο η νομοθεσία αυτή πριν το τέλος του 2003.
Δεν κατέστη δυνατό γιατί το θέμα είχε συνδεθεί με την ανάγκη ταυτόχρονης ψήφισης άλλης νομοθεσίας με την οποία να διασφαλίζεται ότι δε θα είναι εφεξής δυνατό να ανοίγονται μυστικοί λογαριασμοί και ότι επιπρόσθετα θα δοθεί η εξουσία στο Διευθυντή του Τμήματος Εσωτερικών Προσόδων να ελέγχει αποτελεσματικά και με ενδυναμωμένες τις εξουσίες του, τις περιπτώσεις εκείνες όπου υπάρχει υπόνοια για απόκρυψη εισοδημάτων.
Στην ερώτησή σας κατά πόσο το αποτέλεσμα θα μπορούσε να ήταν καλύτερο, θέλω να απαντήσω ότι το αποτέλεσμα είναι καλό με την έννοια ότι έχουν συγκερασθεί διισταμένες απόψεις και έχει βρεθεί η χρυσή εκείνη τομή, η οποία πιστεύουμε ότι θα δώσει πρόσθετα έσοδα στο κράτος, αδρανή κεφάλαια θα ενταχθούν στην οικονομία ενώ την ίδια στιγμή δίδεται η εξουσία στο Διευθυντή του ΤΕΠ να αναλάβει ενεργό δράση για πάταξη της φοροδιαφυγής και της φοροαποφυγής όπου υπάρχει.
Ερ.: Πάντως και ο ΥΠΟΙΚ δε φαίνεται απόλυτα ικανοποιημένος με το τελικό αποτέλεσμα. Σύμφωνα μάλιστα, με πληροφορίες, είναι δυσαρεστημένος από κάποιες αλλαγές που έγιναν την τελευταία στιγμή, παρόλο που άλλα είχαν συμφωνηθεί με τα κόμματα της συγκυβέρνησης;
Απ.: Δεν γνωρίζω κατά πόσο ο Υπουργός Οικονομικών δεν είναι απόλυτα ικανοποιημένος με το τελικό αποτέλεσμα, ούτε γνωρίζω για ποιες αλλαγές μιλάτε οι οποίες έχουν γίνει την τελευταία στιγμή. Έχω όμως να σας πω ότι η νομοθεσία για τους μυστικούς λογαριασμούς προήλθε από πρόταση νόμου που κατατέθηκε στη Βουλή από τα συγκυβερνώντα κόμματα και σίγουρα έχει ψηφιστεί με τη σύμφωνη γνώμη της εκτελεστικής εξουσίας.
Οι αλλαγές που έγιναν σε σχέση με το αρχικό κείμενο της πρότασης νόμου, στοχεύουν στη διασφάλιση του πολίτη, ο οποίος καλείται να δηλώσει το προϊόν των μυστικών του λογαριασμών και να φορολογηθεί με χαμηλό συντελεστή, ότι δηλαδή δηλώνοντας τα κρυφά αυτά εισοδήματα θα μπορεί σε κάποιο μελλοντικό στάδιο να διεκδικήσει, στην περίπτωση που διερευνώνται υποθέσεις φορολογίας εναντίον του, την απαλλαγή του για εισοδήματα τα οποία έχει διακανονίσει φορολογικά μέσω της ψηφισθείσας νομοθεσίας.
Σκοπός δεν είναι να παγιδευτεί ο πολίτης σε δαιδαλώδεις διοικητικές διαδικασίες και στο τέλος να καταλήξει να καταβάλει διπλές φορολογίες για τα ίδια εισοδήματα. Αυτό το τελευταίο αποτελεί τη βούληση της ολότητας της επιτροπής, αυτή η βούληση έχει πάρει νομοτεχνικά τη μορφή η οποία κρίθηκε σκόπιμη και αυτή την νομοθεσία καλείται να εφαρμόσει αυτή τη στιγμή η πολιτεία.
Ερ.: Θεωρείτε εφικτό ότι το ποσό των £50.000.000 θα εισπραχθεί μέχρι το τέλος του 2004 από τη ρύθμιση των μυστικών, όπως προβλέπεται στο Πρόγραμμα Σύγκλισης που το ΥΠΟΙΚ υπέβαλε στην ΕΕ, ώστε να αποφέρει κάποια εκατομμύρια λίρες, για να μειώσουμε το δημοσιονομικό μας έλλειμμα;
Απ.: Εφικτός θεωρώ ότι είναι ο στόχος να εισπραχθούν £50.000.000 μέχρι το τέλος του 2004 σύμφωνα με το πρόγραμμα σύγκλισης που ο Υπουργός Οικονομικών υπέβαλε στην Ευρωπαϊκή Ένωση, γιατί πιστεύω ότι εκείνος ο πολίτης στον οποίο θα δοθεί μόνο μία φορά η ευκαιρία να αμνηστεύσει αδήλωτα εισοδήματα με χαμηλό συντελεστή, πράγμα που έγινε και σε πολλές άλλες χώρες, δε θα χάσει την ευκαιρία αυτή, ιδιαίτερα αφού γνωρίζει ότι στο μέλλον οι μηχανισμοί θα είναι σκληρότεροι και πιο αδυσώπητοι και συνεπώς είναι καλύτερα να αποδείξει ότι θέλει να είναι νομοταγής τώρα, πράγμα που δεν έπραττε τόσα χρόνια.
Οι υπολογισμοί της κυβέρνησης που έχει υποβάλει το πρόγραμμα σύγκλισης στην Ευρωπαϊκή Ένωση έγιναν στη βάση πραγματικών δεδομένων και με τον τρόπο αυτό έχει καθοριστεί το ποσό των £50.000.000. Θα περιμένουμε και θα δούμε. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει προβλέψεις, ο Υπουργός Οικονομικών που το υπέβαλε, όπως έχει σχετικά ενημερώσει και την επιτροπή μας, το έχει καταρτίσει με μεγάλη προσοχή και κύρια στη βάση της αρχής της αξιοπιστίας που πρέπει να διέπει τις σχέσεις μας με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Συνεπώς θεωρώ εφικτό το στόχο που έχει τεθεί.
Ερ.: Πολλοί θεωρούν και ορισμένοι από αυτούς συνάδελφοι σας βουλευτές (Ρίκκος Ερωτοκρίτου-Πρόδρομος Προδρόμου) ότι τελικά ο Νόμος δε θα αποδώσει. Σύμφωνα με πληροφορίες τις ίδιες ανησυχίες και προβληματισμούς συμμερίζεται και ο ΥΠΟΙΚ Μάκης Κεραυνός. Εσείς τι λέτε;
Απ.: Η ερώτηση αυτή πιστεύω ότι έχει καλυφθεί από τις προηγούμενες απαντήσεις μου όσον αφορά τα ειδικότερα σημεία που άπτονται του θέματος, θα πρέπει να πω όμως ότι εάν ο Υπουργός Οικονομικών αμφέβαλλε για το αποτέλεσμα δε θα συμπεριλάμβανε στο πρόγραμμα σύγκλισης που κατέθεσε στην Ευρωπαϊκή Ένωση το ποσό των £50.000.000 που αναμένεται ότι θα αποφέρει η νομοθεσία αυτή. Πέραν όμως αυτού για να αποδώσει τα μέγιστα η νομοθεσία που έχει ψηφιστεί, θα πρέπει να εμπεδωθεί κλίμα ασφάλειας, εμπιστοσύνης και της εδραίωσης της πεποίθησης ότι ο χειρισμός όλων των υποθέσεων θα γίνει με απόλυτη εμπιστευτικότητα και ότι σε καμία περίπτωση δεν υπάρχει το ενδεχόμενο ή θα επιτραπεί να παρέμβει με οποιοδήποτε άμεσο ή έμμεσο τρόπο στην όλη διαδικασία το Τμήμα Εσωτερικών Προσόδων.
Αντίθετα θα πρέπει να γνωρίζουν όλοι ότι έγινε κάθε προσπάθεια να διασφαλιστεί ότι οι διαδικασίες που προνοούνται στη σχετική νομοθεσία δεν επηρεάζουν και δεν επηρεάζονται από τις διαδικασίες που ακολουθεί και τις εξουσίες που έχει ο Διευθυντής του ΤΕΠ.
Ερ.: Σε πρόσφατη συνέντευξή του ο Πρόεδρος Τάσσος Παπαδόπουλος εξέφρασε τον προβληματισμό του και ανησυχίες από τις επιπτώσεις που θα έχει η Κύπρος από τη μη υλοποίηση του Προγράμματος Σύγκλισης, του οποίου τα βασικά μέτρα για εισροή χρημάτων στα κρατικά ταμεία είναι η αμνήστευση των μυστικών και η νομιμοποίηση αυθαιρέτων.
Απ.: Συμμερίζομαι τους προβληματισμούς του Προέδρου της Δημοκρατίας γιατί σε περίπτωση που δε θα υλοποιηθεί το πρόγραμμα σύγκλισης που υποβλήθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση με τα ειδικότερα του μέτρα που κι εσείς αναφέρετε, τότε η Κυπριακή Δημοκρατία θα τεθεί υπό επιτήρηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση με μία σειρά δυσμενών αποτελεσμάτων σε σχέση με τη χρηματοδότηση της Κύπρου από τα διάφορα Ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και σίγουρα το τελευταίο θα επηρεάσει ποικιλοτρόπως την Κύπρο που ως μικρή χώρα δεν έχει λόγω του μεγέθους της αλλά και της ιδιότητας της ως νέου μέλους, την ίδια δυναμική στο χώρο, σε σχέση για παράδειγμα με τη Γερμανία η οποία αντιμετώπιζε και αντιμετωπίζει προβλήματα σε σχέση με το δημοσιονομικό της έλλειμμα και η οποία όμως έχει καταφέρει με διάφορους τρόπους να αποφύγει τα μέτρα εναντίον της.
Ερ.: Το μεν πρώτο μέτρο που θα αρχίσει να εφαρμόζεται στα τέλη Αυγούστου παρουσιάζει ήδη προβλήματα κυρίως στο να πείσει τους κατόχους αυτών των λογαριασμών, τόσο για την εμπιστευτικότητα και εχεμύθεια των στοιχείων τους, όσο και με το αίτημά τους για αμνήστευση και από την καταβολή του ΦΠΑ. Η νομιμοποίηση των αυθαιρέτων με το πιο αισιόδοξο σενάριο θα ψηφισθεί μάλλον τον Οκτώβριο. Τα σχόλια σας.
Απ. Όσον αφορά το πρώτο μέτρο έχω ήδη απαντήσει αναφορικά με τις ειδικότερες πτυχές του ζητήματος που αφορούν την εμπιστευτικότητα και εχεμύθεια. Για το αίτημα που αφορά την αμνήστευση από την καταβολή ΦΠΑ, είμαι γνώστης γιατί το ειδικό αυτό σημείο έχει τεθεί από διάφορες πλευρές κατά τη διάρκεια της συζήτησης της πρότασης νόμου από την επιτροπή όσο και σε κατ' ιδίαν επαφές μου με διάφορους επηρεαζόμενους.
Όμως θα απαντήσω ότι η πρόταση νόμου που αφορά τους μυστικούς λογαριασμούς απαλλάσσει τους φορολογούμενους που θα αμνηστεύσουν εισοδήματα από τις υποχρεώσεις τους που γεννώνται με βάση μια σειρά φορολογικών νομοθεσιών που χειρίζεται ο Διευθυντής του Τμήματος Εσωτερικών Προσόδων. Οι υποθέσεις που αφορούν την καταβολή ΦΠΑ ρυθμίζονται από μία εντελώς ξεχωριστή νομοθεσία που βασίζεται στη φιλοσοφία που διέπει τους έμμεσους φόρους, διότι οι υπόλοιπες νομοθεσίες αφορούν πάντα άμεσους φόρους.
Ξεκινώ από τη θέση ότι δεν μπορεί η πολιτεία, η οποία έχει αποδεχθεί την ειδική αυτή ρύθμιση αδήλωτων εισοδημάτων και έχει παραχωρήσει με τη σύμφωνη γνώμη δύο εξουσιών δηλαδή της κυβέρνησης και της Βουλής τη δυνατότητα αυτή για λίγο χρονικό διάστημα στον πολίτη, να τον παγιδεύσει κατόπιν μέσω μίας άλλης νομοθεσίας όπως είναι η νομοθεσία για το ΦΠΑ.
Εξ άλλου και πρακτικά αυτό δε θα είναι δυνατό γιατί, όπως γνωρίζετε, δεν υπάρχει θεσμοθετημένη διαδικασία διασταύρωσης πληροφοριών μεταξύ μητρώων που τηρούνται από τον Έφορο ΦΠΑ και του Διευθυντή του Τμήματος Εσωτερικών Προσόδων. Στην απίθανη περίπτωση, οποιαδήποτε συνεργασία των δύο θα μπορούσε να προκύψει μόνο μετά από το κλείσιμο υποθέσεων φορολογουμένων που βρίσκονται υπό διερεύνηση και αφού ο πολίτης ο οποίος αμνήστευσε εισοδήματα υποβάλει στο διευθυντή του ΤΕΠ για να απαλλαγεί, πιστοποιητικό αμνήστευσης.
Ε λοιπόν, θεωρώ πολύ παρατραβηγμένο και ανεπίτρεπτο ο Διευθυντής του ΤΕΠ να καταδώσει το συγκεκριμένο φορολογούμενο στον Έφορο ΦΠΑ για να αρχίσει υπόθεση εναντίον του μέσω των μηχανισμών του νόμου για το Φόρο Προστιθέμενης Αξίας. Αυτό κατά τη γνώμη μου συνιστά σενάριο επιστημονικής φαντασίας και να μου επιτρέψετε να σας υποβάλω ότι στις σύγχρονες κοινωνίες δε λειτουργούν με αυτό τον τρόπο τα πράγματα.
Όσον αφορά τη νομιμοποίηση των αυθαιρέτων, στην οποία αναφέρεστε, απλώς να σας πληροφορήσω ότι η σχετική νομοθεσία που παρέχει το δικαίωμα για εξασφάλιση άδειας οικοδομής για κτίσματα που δεν έχουν ακόμη νομιμοποιηθεί, έχει ήδη ψηφιστεί πριν από το τέλος της παρούσας βουλευτικής συνόδου.
Ερ.: Σας ερωτώ ευθέως. Θα μπουν νέοι φόροι, σε περίπτωση που το κράτος δεν εισπράξει τα ποσά από μυστικούς - αυθαίρετα που προβλέπονται στο Πρόγραμμα Σύγκλισης; Οι περισσότεροι το θεωρούν αναπόφευκτο και επιβαλλόμενο.
Απ.: Εάν δεν εισπραχθούν τα λεφτά που το κράτος αναμένει από τη νομοθεσία που ρυθμίζει τους μυστικούς λογαριασμούς και από τη νομοθεσία που ρυθμίζει τις άδειες οικοδομής για παράνομα κτίσματα, ο οποίος θα αποδώσει εντός του 2005 τότε, αφού μελετηθούν πρώτα διάφοροι άλλοι τρόποι εξασφάλισης εσόδων τους οποίους γνωρίζω, αλλά δεν πρόκειται να αποκαλύψω αυτή τη στιγμή και αφού κριθεί ότι ούτε και αυτοί οι τρόποι μπορούν να ρυθμίσουν το θέμα, τότε ναι δε θα υπάρξει άλλη διέξοδος πιστεύω από την επιβολή νέων φόρων.
Γι' αυτό και όλοι πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση και όλοι πρέπει να πράξουμε από την πλευρά μας ο καθένας αυτό που πρέπει για να επιτύχει στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό το πρόγραμμα σύγκλισης.
Ερ.: Πάντως, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας τόνισε στην ίδια συνέντευξη ότι η Κύπρος είναι πολύ μικρή για να μείνει έξω από το δίκτυο ασφάλειας που προσφέρει ο Μηχανισμός Συναλλαγματικών Ισοτιμιών 2, τονίζοντας παράλληλα και τη σημασία της νομισματικής σταθερότητας για την ανάπτυξη.
Απ.: Συμμερίζομαι τη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας, θα πρέπει το ταχύτερο δυνατό να ενταχθούμε στο Μηχανισμό Συναλλαγματικών Ισοτιμιών ΙΙ για να προετοιμαστούμε με τη νομισματική σταθερότητα για την ένταξή μας στην ευρωζώνη μέσα στα σωστά χρονοδιαγράμματα. Συνεπώς επιβάλλεται με κάθε τρόπο να επιτευχθούν οι στόχοι του προγράμματος σύγκλισης με τα κριτήρια του Μάαστριχτ για να μπορέσουμε να επιτύχουμε το στόχο για ένταξή μας στην ΟΝΕ.
Απόρρητο
Ερ.: Από την άλλη, η νομοθεσία για την άρση του τραπεζικού απορρήτου ξεκίνησε με άλλους στόχους και τελικά κατέληξε να είναι η ίδια ακριβώς όπως και η προηγούμενη. Γιατί;
Απ.: Ξεκίνησε η νομοθεσία για την άρση του τραπεζικού απορρήτου, και αν μου επιτρέπετε να σας πω κατέληξε με τους ίδιους ακριβώς στόχους. Ο στόχος ήταν και παραμένει η ενδυνάμωση των εξουσιών του Διευθυντή του Τμήματος Εσωτερικών Προσόδων ώστε μέσα από διάφορους μηχανισμούς θεσμοθετημένους να συνεργάζεται εποικοδομητικά με τις τράπεζες για διακρίβωση και επιβεβαίωση διαφόρων πληροφοριών που αφορούν φορολογούμενους, των οποίων διερευνάται η κεφαλαιουχική τους κατάσταση.
Πιστεύω ότι το τελικό αποτέλεσμα είναι ισοζυγισμένο, έχει δώσει στο Διευθυντή του ΤΕΠ μία ευελιξία να κινείται πιο γρήγορα και να επιτυγχάνει την άρση του τραπεζικού απορρήτου δικαστικά με μεγαλύτερη ευκολία και ιδιαίτερα θέλω να σταθώ στο γεγονός ότι πλέον η διαδικασία ακολουθεί διαδοχικά βήματα και ότι το διάταγμα θα μπορεί να εξασφαλίζεται αυτή τη στιγμή δικονομικά πιο εύκολα απ’ ότι στο παρελθόν μέσω της Ποινικής Δικονομίας.
Ερ.: Υποστηρίζεται, ότι η Βουλή και οι βουλευτές, υπέκυψαν στις πιέσεις των τραπεζών και τελικά εξυπηρέτησαν τα συμφέροντά τους. Γιατί έλειψε η πολιτική βούληση και κυρίως η πολιτική τόλμη από τη Βουλή και χάθηκε μια χρυσή ευκαιρία να προωθηθεί μια ριζοσπαστική νομοθεσία για το απόρρητο;
Απ.: Σε καμία περίπτωση δε δέχομαι ότι η Βουλή υπέκυψε στις πιέσεις των τραπεζών και ότι εξυπηρέτησε τα συμφέροντά τους. Η Βουλή νομοθέτησε ισοζυγισμένα αφού άκουσε και αφού έλαβε υπόψη της όλες τις πλευρές και όλους όσους κατέθεσαν τις απόψεις τους. Η συνεργασία όμως για επίτευξη του καλύτερου δυνατού αποτελέσματος δε θα μπορούσε, κατά τη γνώμη μου, να επιτευχθεί καλύτερα, παρά μόνο μέσω μιας νομοθεσίας που να διασφαλίζει τα καλώς νοούμενα συμφέροντα όλων των πλευρών.
Άλλωστε η Βουλή πριν να νομοθετεί πρέπει να ακούει και πρέπει να δέχεται τους κραδασμούς και πρέπει να διαμορφώνει εκείνα τα ισοζύγια που πιστεύεται ότι θα δώσουν τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα. Τέλος να πω ότι η επιτροπή ουδέποτε είχε πρόθεση να καταργήσει πλήρως το τραπεζικό απόρρητο. Μιλούσαμε πάντοτε για μερική άρση.
Δημοσιονομική πολιτική
Ερ.: Συμφωνείτε ότι οι πρόνοιες για περιορισμό του δημοσιονομικού ελλείμματος κάτω από το 3% του ΑΕΠ είναι «θηλιά στο λαιμό» που δεν επιτρέπει την ελεύθερη άσκηση οικονομικής πολιτικής. Πώς βλέπετε εσείς την αναγκαστική συμμόρφωση προς τους δείκτες του Μάαστριχτ, ώστε να ενταχθεί και η Κύπρος στην ευρωζώνη.
Απ.: Συμφωνώ με τη θέση ότι ο περιορισμός του δημοσιονομικού ελλείμματος δεν επιτρέπει αυτή τη στιγμή την ελεύθερη άσκηση οικονομικής πολιτικής. Άλλωστε πώς είναι δυνατό μία χώρα μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία έχει αγωνιστεί να ενταχθεί στην ένωση, να παραγνωρίζει την ανάγκη σύγκλισης με τους δείκτες του Μάαστριχτ ενεργώντας κατά τρόπο αντίθετο προς τους κανόνες της. Η δημοσιονομική εξυγίανση όμως από την άλλη δεν αποτελεί μόνο κοινοτική υποχρέωση.
Αντίθετα ο περιορισμός του δημοσιονομικού ελλείμματος κάτω από το 3% και η διατήρηση του ελλείμματος στα ποσοστά αυτά πρέπει να χαρακτηρίζουν κάθε σύγχρονη υγιή οικονομία. Εάν μία κυβέρνηση ενεργεί άσκεφτα και ασκεί οικονομική πολιτική ασυλλόγιστη, θα κληθεί σε κάποια στιγμή να πληρώσει τα σπασμένα.
Σίγουρα αυτή τη στιγμή δεν μπορεί να ασκηθεί ελεύθερα μία οικονομική πολιτική π.χ. διευρυμένων κοινωνικών παροχών, αντίθετα η σταθερότητα η ένταξη στην ευρωζώνη και μακροπρόθεσμα η διαμόρφωση βάσεων για υγιή προγραμματισμό των οικονομικών δαπανών είναι αυτή που ανταποδίδει στις οικονομίες τα μέγιστα και είναι αυτή που επιτρέπει την ανταπόδοση στους πολίτες ωφελημάτων και τον καλύτερο κοινωνικό καταμερισμό των κρατικών εσόδων.
Μετοχοποιήσεις-Ιδιωτικοποιήσεις
Ερ.: Συμφωνείτε με την εκτίμηση ότι είναι πλήρως επιτυχημένο το μοντέλο κράτους-επιχειρηματία;
Απ.: Δε γνωρίζω για ποιου την εκτίμηση μιλάτε και σίγουρα δεν είναι σωστό να μιλούμε για τέτοια θέματα με ακρότητες, όπως σχετικά είναι η εκτίμηση που παραθέτετε. Σίγουρα το μοντέλο κράτους-επιχειρηματία δεν είναι σύγχρονο μοντέλο, σίγουρα δεν μπορεί μία κυβέρνηση να ασκεί επιχειρηματικές δραστηριότητες και δε ζούμε στην Κύπρο σε καθεστώς πλήρους κρατικοποίησης όπως ήταν τα καθεστώτα της πρώην Σοβιετικής Ενώσεως.
Ερ.: Είναι γνωστή η θέση της κυβέρνησης και των κομμάτων που τη στηρίζουν κατά της ιδιωτικοποίησης των ημικρατικών οργανισμών, βασικά της ΑΤΗΚ και της ΑΗΚ. Ανεξαρτήτως της κυβερνητικής πολιτικής, που εδράζεται σε συμφωνημένο προεκλογικά πρόγραμμα με το ΑΚΕΛ, το ΔΗΚΟ ιδεολογικά και ως θέμα αρχής, τάσσεται και εναντίον της μετοχοποίησής τους, με κύριο ή μοναδικό μέτοχο το κράτος;
Απ.: Όταν γίνεται αναφορά σε ιδιωτικοποιήσεις εννοούμε κυρίως τους δύο μεγάλους κερδοφόρους οργανισμούς δηλαδή την ΑΗΚ και ΑΤΗΚ. Σύμφωνα με τη φιλελευθεροποίηση οι οργανισμοί αυτοί πρέπει να καταστούν ανταγωνιστικοί μέσα στο νέο ελευθεροποιημένο περιβάλλον της αγοράς. Μέσα στα πλαίσια αυτά το ΔΗΚΟ υποστηρίζει τη θέση της κυβέρνησης για μετεξέλιξή τους σε πιο ευέλικτους οργανισμούς και είμαστε σε αναμονή των σχετικών νομοσχεδίων που θα κατατεθούν στη Βουλή με το στόχο αυτό.
Αν οι οργανισμοί αυτοί ιδιωτικοποιούνταν, οι επιχειρηματίες που θα επένδυαν τα κεφάλαιά τους θα ανέμεναν το αντίστοιχο μέρισμα. Κάτω από αυτό το πρίσμα η κυβέρνηση πιστεύω ότι δικαιούται ως ο μοναδικός ιδιοκτήτης να παίρνει πίσω μέρος από τα κέρδη των οργανισμών αυτών, τα οποία θα χρησιμοποιεί εκεί όπου κρίνει σκόπιμο.
Έρευνες Βουλής για σκάνδαλο ΧΑΚ
Ερ.: Κύριε Χρυσοστόμου μήπως ήταν λάθος η δεύτερη έρευνα της Βουλής για το σκάνδαλο του Χρηματιστηρίου; Κατά τη διεξαγωγή της έγιναν λάθη και ποια;
Απ.: Οι απόψεις μου είναι γνωστές, έχουν δημοσιοποιηθεί και δεν κρίνω σκόπιμο να τις επαναλάβω. Λανθασμένα και ίσως όχι αδικαιολόγητα δημιουργήθηκε η εντύπωση ότι η Βουλή θα προσαγάγει ενόχους ενώπιον της δικαιοσύνης, γι’ αυτό γίνονται δυσμενή σχόλια εις βάρος της Βουλής ότι έμεινε στα λόγια. Όπως έχω επανειλημμένα δηλώσει ότι η Βουλή δεν είναι διωκτική ούτε δικαστική αρχή. Όμως σημασία έχει ότι αυτή τη στιγμή η έρευνα αυτή έχει ολοκληρωθεί, υπάρχει συγκεκριμένο και καταγραμμένο πόρισμα, το οποίο βασίζεται στα όσα στοιχεία τέθηκαν ενώπιον των δύο αρμόδιων επιτροπών και που κυρίως περιστρέφεται γύρω από τις διαδικασίες που ακολουθούνται από συντεταγμένα και άλλα όργανα για τη διερεύνηση του χρηματιστηριακού σκανδάλου.
Η διαδικασία της Βουλής συντήρησε τη συζήτηση γύρω από το μέγα αυτό σκάνδαλο και σε συνδυασμό με άλλες διαδικασίες που ακολουθούνται από άλλα όργανα, αναμένω ότι μέχρι τέλος του τρέχοντος έτους θα δώσει αποτελέσματα στον κυπριακό λαό για εκείνους τους υπαιτίους που καταδολίευσαν το επενδυτικό κοινό.
Έγιναν σίγουρα λάθη, όπως λάθη γίνονται όταν επιχειρούνται διαδικασίες για πρώτη φορά, αλλά αυτό δεν έχει πλέον καμία σημασία. Σημασία έχει να αχθούν το γρηγορότερο συγκεκριμένες στοιχειοθετημένες υποθέσεις ενώπιον της δικαιοσύνης.
Ερ.: Κύριε Χρυσοστόμου, με την έναρξη της νέας βουλευτικής συνόδου ποιες είναι οι προτεραιότητές ως Προέδρου της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών;
Απ.: Προέχει ο σωστός προγραμματισμός με την έναρξη της νέας συνόδου σε σχέση με τη συζήτηση του νέου κρατικού προϋπολογισμού για το 2005, καθώς και για τους προϋπολογισμούς των ημικρατικών οργανισμών. Όπως γνωρίζετε με τον έγκαιρο προγραμματισμό και την εύρυθμη λειτουργία της Επιτροπής Οικονομικών, η Βουλή πέρσι για πρώτη φορά ψήφισε έγκαιρα τον κρατικό προϋπολογισμό του 2004 μέσα στο Δεκέμβριο του 2003. Αυτός είναι ο στόχος μου και για φέτος, γιατί όπως αντιλαμβάνεστε η έγκαιρη ψήφιση των προϋπολογισμών δείχνει ότι οι συνταγματικές λειτουργίες γίνονται άψογα και ότι κυβέρνηση και Βουλή βρίσκονται σε απόλυτη σύμπνοια. Για μένα η ψήφιση δωδεκατημορίων θα πρέπει να γίνεται μόνο σε πολύ σπάνιες και έκτατες περιπτώσεις και όχι να αποτελεί κάθε χρονική ρουτίνα.
Εξάλλου η ψήφιση διαδοχικών δωδεκατημορίων και η μη έγκαιρη συνεπακόλουθα ψήφιση των προϋπολογισμών συνεπάγεται παρακώλυση της υλοποίησης των προϋπολογισμών με όλες τις επιπτώσεις, δηλαδή χαμηλό βαθμό υλοποίησης.
Η πολιτική του στάση υπέρ του συμβιβασμού, της συναίνεσης και της σύνθεσης διαφορετικών θέσεων για την εξεύρεση όμως αποτελεσματικών διεξόδων σε περίπλοκα προβλήματα, έβγαλε την κυβέρνηση Τάσσου Παπαδόπουλου από αρκετά αδιέξοδα.
Η ρύθμιση από τη Βουλή του καυτού θέματος της αμνήστευσης των μυστικών λογαριασμών, οφείλεται και στις προσωπικές του παρασκηνιακές προσπάθειες. Γι’ αυτό και στην συνέντευξη που ακολουθεί ο κ. Χρυσοστόμου αναλύει και εξηγεί τις διάφορες παραμέτρους της νομοθεσίας, καθησυχάζοντας αυτούς που φοβούνται πως το κράτος θα παγιδεύσει αυτούς που θα δηλώσουν τους λογαριασμούς με άλλη φορολογική νομοθεσία. Μιλά επίσης για τις έρευνες της βουλής για το ΧΑΚ, για τη δημοσιονομική πολιτική της κυβέρνησης και για τις ιδιωτικοποιήσεις.
Του Κυριάκου Κυριακίδη
Ερ.: Κύριε Χρυστοστόμου, διαδραματίσατε τον καθοριστικό ρόλο για να προωθηθεί επιτέλους, ύστερα από μήνες άκαρπων προσπαθειών, η νομοθεσία για ρύθμιση των μυστικών λογαριασμών. Είστε ικανοποιημένος από το τελικό αποτέλεσμα των προσπαθειών σας; Θα μπορούσε το αποτέλεσμα να ήταν καλύτερο και αν ναι, τι έφταιξε και αυτό δεν έγινε;
Απ.: Το αποτέλεσμα των πολύμηνων συζητήσεων για ρύθμιση των μυστικών λογαριασμών είναι πιστεύω πολύ ικανοποιητικό. Η νομοθεσία που έχει προκύψει ως αποτέλεσμα των προσπαθειών αυτών διασφαλίζει την όσο το δυνατό μεγαλύτερη εμπιστευτικότητα στο χειρισμό των δηλώσεων. Είναι αλήθεια ότι εξ αρχής είχε τεθεί ως στόχος από την Επιτροπή Οικονομικών να εψηφίζετο η νομοθεσία αυτή πριν το τέλος του 2003.
Δεν κατέστη δυνατό γιατί το θέμα είχε συνδεθεί με την ανάγκη ταυτόχρονης ψήφισης άλλης νομοθεσίας με την οποία να διασφαλίζεται ότι δε θα είναι εφεξής δυνατό να ανοίγονται μυστικοί λογαριασμοί και ότι επιπρόσθετα θα δοθεί η εξουσία στο Διευθυντή του Τμήματος Εσωτερικών Προσόδων να ελέγχει αποτελεσματικά και με ενδυναμωμένες τις εξουσίες του, τις περιπτώσεις εκείνες όπου υπάρχει υπόνοια για απόκρυψη εισοδημάτων.
Στην ερώτησή σας κατά πόσο το αποτέλεσμα θα μπορούσε να ήταν καλύτερο, θέλω να απαντήσω ότι το αποτέλεσμα είναι καλό με την έννοια ότι έχουν συγκερασθεί διισταμένες απόψεις και έχει βρεθεί η χρυσή εκείνη τομή, η οποία πιστεύουμε ότι θα δώσει πρόσθετα έσοδα στο κράτος, αδρανή κεφάλαια θα ενταχθούν στην οικονομία ενώ την ίδια στιγμή δίδεται η εξουσία στο Διευθυντή του ΤΕΠ να αναλάβει ενεργό δράση για πάταξη της φοροδιαφυγής και της φοροαποφυγής όπου υπάρχει.
Ερ.: Πάντως και ο ΥΠΟΙΚ δε φαίνεται απόλυτα ικανοποιημένος με το τελικό αποτέλεσμα. Σύμφωνα μάλιστα, με πληροφορίες, είναι δυσαρεστημένος από κάποιες αλλαγές που έγιναν την τελευταία στιγμή, παρόλο που άλλα είχαν συμφωνηθεί με τα κόμματα της συγκυβέρνησης;
Απ.: Δεν γνωρίζω κατά πόσο ο Υπουργός Οικονομικών δεν είναι απόλυτα ικανοποιημένος με το τελικό αποτέλεσμα, ούτε γνωρίζω για ποιες αλλαγές μιλάτε οι οποίες έχουν γίνει την τελευταία στιγμή. Έχω όμως να σας πω ότι η νομοθεσία για τους μυστικούς λογαριασμούς προήλθε από πρόταση νόμου που κατατέθηκε στη Βουλή από τα συγκυβερνώντα κόμματα και σίγουρα έχει ψηφιστεί με τη σύμφωνη γνώμη της εκτελεστικής εξουσίας.
Οι αλλαγές που έγιναν σε σχέση με το αρχικό κείμενο της πρότασης νόμου, στοχεύουν στη διασφάλιση του πολίτη, ο οποίος καλείται να δηλώσει το προϊόν των μυστικών του λογαριασμών και να φορολογηθεί με χαμηλό συντελεστή, ότι δηλαδή δηλώνοντας τα κρυφά αυτά εισοδήματα θα μπορεί σε κάποιο μελλοντικό στάδιο να διεκδικήσει, στην περίπτωση που διερευνώνται υποθέσεις φορολογίας εναντίον του, την απαλλαγή του για εισοδήματα τα οποία έχει διακανονίσει φορολογικά μέσω της ψηφισθείσας νομοθεσίας.
Σκοπός δεν είναι να παγιδευτεί ο πολίτης σε δαιδαλώδεις διοικητικές διαδικασίες και στο τέλος να καταλήξει να καταβάλει διπλές φορολογίες για τα ίδια εισοδήματα. Αυτό το τελευταίο αποτελεί τη βούληση της ολότητας της επιτροπής, αυτή η βούληση έχει πάρει νομοτεχνικά τη μορφή η οποία κρίθηκε σκόπιμη και αυτή την νομοθεσία καλείται να εφαρμόσει αυτή τη στιγμή η πολιτεία.
Ερ.: Θεωρείτε εφικτό ότι το ποσό των £50.000.000 θα εισπραχθεί μέχρι το τέλος του 2004 από τη ρύθμιση των μυστικών, όπως προβλέπεται στο Πρόγραμμα Σύγκλισης που το ΥΠΟΙΚ υπέβαλε στην ΕΕ, ώστε να αποφέρει κάποια εκατομμύρια λίρες, για να μειώσουμε το δημοσιονομικό μας έλλειμμα;
Απ.: Εφικτός θεωρώ ότι είναι ο στόχος να εισπραχθούν £50.000.000 μέχρι το τέλος του 2004 σύμφωνα με το πρόγραμμα σύγκλισης που ο Υπουργός Οικονομικών υπέβαλε στην Ευρωπαϊκή Ένωση, γιατί πιστεύω ότι εκείνος ο πολίτης στον οποίο θα δοθεί μόνο μία φορά η ευκαιρία να αμνηστεύσει αδήλωτα εισοδήματα με χαμηλό συντελεστή, πράγμα που έγινε και σε πολλές άλλες χώρες, δε θα χάσει την ευκαιρία αυτή, ιδιαίτερα αφού γνωρίζει ότι στο μέλλον οι μηχανισμοί θα είναι σκληρότεροι και πιο αδυσώπητοι και συνεπώς είναι καλύτερα να αποδείξει ότι θέλει να είναι νομοταγής τώρα, πράγμα που δεν έπραττε τόσα χρόνια.
Οι υπολογισμοί της κυβέρνησης που έχει υποβάλει το πρόγραμμα σύγκλισης στην Ευρωπαϊκή Ένωση έγιναν στη βάση πραγματικών δεδομένων και με τον τρόπο αυτό έχει καθοριστεί το ποσό των £50.000.000. Θα περιμένουμε και θα δούμε. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει προβλέψεις, ο Υπουργός Οικονομικών που το υπέβαλε, όπως έχει σχετικά ενημερώσει και την επιτροπή μας, το έχει καταρτίσει με μεγάλη προσοχή και κύρια στη βάση της αρχής της αξιοπιστίας που πρέπει να διέπει τις σχέσεις μας με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Συνεπώς θεωρώ εφικτό το στόχο που έχει τεθεί.
Ερ.: Πολλοί θεωρούν και ορισμένοι από αυτούς συνάδελφοι σας βουλευτές (Ρίκκος Ερωτοκρίτου-Πρόδρομος Προδρόμου) ότι τελικά ο Νόμος δε θα αποδώσει. Σύμφωνα με πληροφορίες τις ίδιες ανησυχίες και προβληματισμούς συμμερίζεται και ο ΥΠΟΙΚ Μάκης Κεραυνός. Εσείς τι λέτε;
Απ.: Η ερώτηση αυτή πιστεύω ότι έχει καλυφθεί από τις προηγούμενες απαντήσεις μου όσον αφορά τα ειδικότερα σημεία που άπτονται του θέματος, θα πρέπει να πω όμως ότι εάν ο Υπουργός Οικονομικών αμφέβαλλε για το αποτέλεσμα δε θα συμπεριλάμβανε στο πρόγραμμα σύγκλισης που κατέθεσε στην Ευρωπαϊκή Ένωση το ποσό των £50.000.000 που αναμένεται ότι θα αποφέρει η νομοθεσία αυτή. Πέραν όμως αυτού για να αποδώσει τα μέγιστα η νομοθεσία που έχει ψηφιστεί, θα πρέπει να εμπεδωθεί κλίμα ασφάλειας, εμπιστοσύνης και της εδραίωσης της πεποίθησης ότι ο χειρισμός όλων των υποθέσεων θα γίνει με απόλυτη εμπιστευτικότητα και ότι σε καμία περίπτωση δεν υπάρχει το ενδεχόμενο ή θα επιτραπεί να παρέμβει με οποιοδήποτε άμεσο ή έμμεσο τρόπο στην όλη διαδικασία το Τμήμα Εσωτερικών Προσόδων.
Αντίθετα θα πρέπει να γνωρίζουν όλοι ότι έγινε κάθε προσπάθεια να διασφαλιστεί ότι οι διαδικασίες που προνοούνται στη σχετική νομοθεσία δεν επηρεάζουν και δεν επηρεάζονται από τις διαδικασίες που ακολουθεί και τις εξουσίες που έχει ο Διευθυντής του ΤΕΠ.
Ερ.: Σε πρόσφατη συνέντευξή του ο Πρόεδρος Τάσσος Παπαδόπουλος εξέφρασε τον προβληματισμό του και ανησυχίες από τις επιπτώσεις που θα έχει η Κύπρος από τη μη υλοποίηση του Προγράμματος Σύγκλισης, του οποίου τα βασικά μέτρα για εισροή χρημάτων στα κρατικά ταμεία είναι η αμνήστευση των μυστικών και η νομιμοποίηση αυθαιρέτων.
Απ.: Συμμερίζομαι τους προβληματισμούς του Προέδρου της Δημοκρατίας γιατί σε περίπτωση που δε θα υλοποιηθεί το πρόγραμμα σύγκλισης που υποβλήθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση με τα ειδικότερα του μέτρα που κι εσείς αναφέρετε, τότε η Κυπριακή Δημοκρατία θα τεθεί υπό επιτήρηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση με μία σειρά δυσμενών αποτελεσμάτων σε σχέση με τη χρηματοδότηση της Κύπρου από τα διάφορα Ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και σίγουρα το τελευταίο θα επηρεάσει ποικιλοτρόπως την Κύπρο που ως μικρή χώρα δεν έχει λόγω του μεγέθους της αλλά και της ιδιότητας της ως νέου μέλους, την ίδια δυναμική στο χώρο, σε σχέση για παράδειγμα με τη Γερμανία η οποία αντιμετώπιζε και αντιμετωπίζει προβλήματα σε σχέση με το δημοσιονομικό της έλλειμμα και η οποία όμως έχει καταφέρει με διάφορους τρόπους να αποφύγει τα μέτρα εναντίον της.
Ερ.: Το μεν πρώτο μέτρο που θα αρχίσει να εφαρμόζεται στα τέλη Αυγούστου παρουσιάζει ήδη προβλήματα κυρίως στο να πείσει τους κατόχους αυτών των λογαριασμών, τόσο για την εμπιστευτικότητα και εχεμύθεια των στοιχείων τους, όσο και με το αίτημά τους για αμνήστευση και από την καταβολή του ΦΠΑ. Η νομιμοποίηση των αυθαιρέτων με το πιο αισιόδοξο σενάριο θα ψηφισθεί μάλλον τον Οκτώβριο. Τα σχόλια σας.
Απ. Όσον αφορά το πρώτο μέτρο έχω ήδη απαντήσει αναφορικά με τις ειδικότερες πτυχές του ζητήματος που αφορούν την εμπιστευτικότητα και εχεμύθεια. Για το αίτημα που αφορά την αμνήστευση από την καταβολή ΦΠΑ, είμαι γνώστης γιατί το ειδικό αυτό σημείο έχει τεθεί από διάφορες πλευρές κατά τη διάρκεια της συζήτησης της πρότασης νόμου από την επιτροπή όσο και σε κατ' ιδίαν επαφές μου με διάφορους επηρεαζόμενους.
Όμως θα απαντήσω ότι η πρόταση νόμου που αφορά τους μυστικούς λογαριασμούς απαλλάσσει τους φορολογούμενους που θα αμνηστεύσουν εισοδήματα από τις υποχρεώσεις τους που γεννώνται με βάση μια σειρά φορολογικών νομοθεσιών που χειρίζεται ο Διευθυντής του Τμήματος Εσωτερικών Προσόδων. Οι υποθέσεις που αφορούν την καταβολή ΦΠΑ ρυθμίζονται από μία εντελώς ξεχωριστή νομοθεσία που βασίζεται στη φιλοσοφία που διέπει τους έμμεσους φόρους, διότι οι υπόλοιπες νομοθεσίες αφορούν πάντα άμεσους φόρους.
Ξεκινώ από τη θέση ότι δεν μπορεί η πολιτεία, η οποία έχει αποδεχθεί την ειδική αυτή ρύθμιση αδήλωτων εισοδημάτων και έχει παραχωρήσει με τη σύμφωνη γνώμη δύο εξουσιών δηλαδή της κυβέρνησης και της Βουλής τη δυνατότητα αυτή για λίγο χρονικό διάστημα στον πολίτη, να τον παγιδεύσει κατόπιν μέσω μίας άλλης νομοθεσίας όπως είναι η νομοθεσία για το ΦΠΑ.
Εξ άλλου και πρακτικά αυτό δε θα είναι δυνατό γιατί, όπως γνωρίζετε, δεν υπάρχει θεσμοθετημένη διαδικασία διασταύρωσης πληροφοριών μεταξύ μητρώων που τηρούνται από τον Έφορο ΦΠΑ και του Διευθυντή του Τμήματος Εσωτερικών Προσόδων. Στην απίθανη περίπτωση, οποιαδήποτε συνεργασία των δύο θα μπορούσε να προκύψει μόνο μετά από το κλείσιμο υποθέσεων φορολογουμένων που βρίσκονται υπό διερεύνηση και αφού ο πολίτης ο οποίος αμνήστευσε εισοδήματα υποβάλει στο διευθυντή του ΤΕΠ για να απαλλαγεί, πιστοποιητικό αμνήστευσης.
Ε λοιπόν, θεωρώ πολύ παρατραβηγμένο και ανεπίτρεπτο ο Διευθυντής του ΤΕΠ να καταδώσει το συγκεκριμένο φορολογούμενο στον Έφορο ΦΠΑ για να αρχίσει υπόθεση εναντίον του μέσω των μηχανισμών του νόμου για το Φόρο Προστιθέμενης Αξίας. Αυτό κατά τη γνώμη μου συνιστά σενάριο επιστημονικής φαντασίας και να μου επιτρέψετε να σας υποβάλω ότι στις σύγχρονες κοινωνίες δε λειτουργούν με αυτό τον τρόπο τα πράγματα.
Όσον αφορά τη νομιμοποίηση των αυθαιρέτων, στην οποία αναφέρεστε, απλώς να σας πληροφορήσω ότι η σχετική νομοθεσία που παρέχει το δικαίωμα για εξασφάλιση άδειας οικοδομής για κτίσματα που δεν έχουν ακόμη νομιμοποιηθεί, έχει ήδη ψηφιστεί πριν από το τέλος της παρούσας βουλευτικής συνόδου.
Ερ.: Σας ερωτώ ευθέως. Θα μπουν νέοι φόροι, σε περίπτωση που το κράτος δεν εισπράξει τα ποσά από μυστικούς - αυθαίρετα που προβλέπονται στο Πρόγραμμα Σύγκλισης; Οι περισσότεροι το θεωρούν αναπόφευκτο και επιβαλλόμενο.
Απ.: Εάν δεν εισπραχθούν τα λεφτά που το κράτος αναμένει από τη νομοθεσία που ρυθμίζει τους μυστικούς λογαριασμούς και από τη νομοθεσία που ρυθμίζει τις άδειες οικοδομής για παράνομα κτίσματα, ο οποίος θα αποδώσει εντός του 2005 τότε, αφού μελετηθούν πρώτα διάφοροι άλλοι τρόποι εξασφάλισης εσόδων τους οποίους γνωρίζω, αλλά δεν πρόκειται να αποκαλύψω αυτή τη στιγμή και αφού κριθεί ότι ούτε και αυτοί οι τρόποι μπορούν να ρυθμίσουν το θέμα, τότε ναι δε θα υπάρξει άλλη διέξοδος πιστεύω από την επιβολή νέων φόρων.
Γι' αυτό και όλοι πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση και όλοι πρέπει να πράξουμε από την πλευρά μας ο καθένας αυτό που πρέπει για να επιτύχει στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό το πρόγραμμα σύγκλισης.
Ερ.: Πάντως, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας τόνισε στην ίδια συνέντευξη ότι η Κύπρος είναι πολύ μικρή για να μείνει έξω από το δίκτυο ασφάλειας που προσφέρει ο Μηχανισμός Συναλλαγματικών Ισοτιμιών 2, τονίζοντας παράλληλα και τη σημασία της νομισματικής σταθερότητας για την ανάπτυξη.
Απ.: Συμμερίζομαι τη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας, θα πρέπει το ταχύτερο δυνατό να ενταχθούμε στο Μηχανισμό Συναλλαγματικών Ισοτιμιών ΙΙ για να προετοιμαστούμε με τη νομισματική σταθερότητα για την ένταξή μας στην ευρωζώνη μέσα στα σωστά χρονοδιαγράμματα. Συνεπώς επιβάλλεται με κάθε τρόπο να επιτευχθούν οι στόχοι του προγράμματος σύγκλισης με τα κριτήρια του Μάαστριχτ για να μπορέσουμε να επιτύχουμε το στόχο για ένταξή μας στην ΟΝΕ.
Απόρρητο
Ερ.: Από την άλλη, η νομοθεσία για την άρση του τραπεζικού απορρήτου ξεκίνησε με άλλους στόχους και τελικά κατέληξε να είναι η ίδια ακριβώς όπως και η προηγούμενη. Γιατί;
Απ.: Ξεκίνησε η νομοθεσία για την άρση του τραπεζικού απορρήτου, και αν μου επιτρέπετε να σας πω κατέληξε με τους ίδιους ακριβώς στόχους. Ο στόχος ήταν και παραμένει η ενδυνάμωση των εξουσιών του Διευθυντή του Τμήματος Εσωτερικών Προσόδων ώστε μέσα από διάφορους μηχανισμούς θεσμοθετημένους να συνεργάζεται εποικοδομητικά με τις τράπεζες για διακρίβωση και επιβεβαίωση διαφόρων πληροφοριών που αφορούν φορολογούμενους, των οποίων διερευνάται η κεφαλαιουχική τους κατάσταση.
Πιστεύω ότι το τελικό αποτέλεσμα είναι ισοζυγισμένο, έχει δώσει στο Διευθυντή του ΤΕΠ μία ευελιξία να κινείται πιο γρήγορα και να επιτυγχάνει την άρση του τραπεζικού απορρήτου δικαστικά με μεγαλύτερη ευκολία και ιδιαίτερα θέλω να σταθώ στο γεγονός ότι πλέον η διαδικασία ακολουθεί διαδοχικά βήματα και ότι το διάταγμα θα μπορεί να εξασφαλίζεται αυτή τη στιγμή δικονομικά πιο εύκολα απ’ ότι στο παρελθόν μέσω της Ποινικής Δικονομίας.
Ερ.: Υποστηρίζεται, ότι η Βουλή και οι βουλευτές, υπέκυψαν στις πιέσεις των τραπεζών και τελικά εξυπηρέτησαν τα συμφέροντά τους. Γιατί έλειψε η πολιτική βούληση και κυρίως η πολιτική τόλμη από τη Βουλή και χάθηκε μια χρυσή ευκαιρία να προωθηθεί μια ριζοσπαστική νομοθεσία για το απόρρητο;
Απ.: Σε καμία περίπτωση δε δέχομαι ότι η Βουλή υπέκυψε στις πιέσεις των τραπεζών και ότι εξυπηρέτησε τα συμφέροντά τους. Η Βουλή νομοθέτησε ισοζυγισμένα αφού άκουσε και αφού έλαβε υπόψη της όλες τις πλευρές και όλους όσους κατέθεσαν τις απόψεις τους. Η συνεργασία όμως για επίτευξη του καλύτερου δυνατού αποτελέσματος δε θα μπορούσε, κατά τη γνώμη μου, να επιτευχθεί καλύτερα, παρά μόνο μέσω μιας νομοθεσίας που να διασφαλίζει τα καλώς νοούμενα συμφέροντα όλων των πλευρών.
Άλλωστε η Βουλή πριν να νομοθετεί πρέπει να ακούει και πρέπει να δέχεται τους κραδασμούς και πρέπει να διαμορφώνει εκείνα τα ισοζύγια που πιστεύεται ότι θα δώσουν τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα. Τέλος να πω ότι η επιτροπή ουδέποτε είχε πρόθεση να καταργήσει πλήρως το τραπεζικό απόρρητο. Μιλούσαμε πάντοτε για μερική άρση.
Δημοσιονομική πολιτική
Ερ.: Συμφωνείτε ότι οι πρόνοιες για περιορισμό του δημοσιονομικού ελλείμματος κάτω από το 3% του ΑΕΠ είναι «θηλιά στο λαιμό» που δεν επιτρέπει την ελεύθερη άσκηση οικονομικής πολιτικής. Πώς βλέπετε εσείς την αναγκαστική συμμόρφωση προς τους δείκτες του Μάαστριχτ, ώστε να ενταχθεί και η Κύπρος στην ευρωζώνη.
Απ.: Συμφωνώ με τη θέση ότι ο περιορισμός του δημοσιονομικού ελλείμματος δεν επιτρέπει αυτή τη στιγμή την ελεύθερη άσκηση οικονομικής πολιτικής. Άλλωστε πώς είναι δυνατό μία χώρα μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία έχει αγωνιστεί να ενταχθεί στην ένωση, να παραγνωρίζει την ανάγκη σύγκλισης με τους δείκτες του Μάαστριχτ ενεργώντας κατά τρόπο αντίθετο προς τους κανόνες της. Η δημοσιονομική εξυγίανση όμως από την άλλη δεν αποτελεί μόνο κοινοτική υποχρέωση.
Αντίθετα ο περιορισμός του δημοσιονομικού ελλείμματος κάτω από το 3% και η διατήρηση του ελλείμματος στα ποσοστά αυτά πρέπει να χαρακτηρίζουν κάθε σύγχρονη υγιή οικονομία. Εάν μία κυβέρνηση ενεργεί άσκεφτα και ασκεί οικονομική πολιτική ασυλλόγιστη, θα κληθεί σε κάποια στιγμή να πληρώσει τα σπασμένα.
Σίγουρα αυτή τη στιγμή δεν μπορεί να ασκηθεί ελεύθερα μία οικονομική πολιτική π.χ. διευρυμένων κοινωνικών παροχών, αντίθετα η σταθερότητα η ένταξη στην ευρωζώνη και μακροπρόθεσμα η διαμόρφωση βάσεων για υγιή προγραμματισμό των οικονομικών δαπανών είναι αυτή που ανταποδίδει στις οικονομίες τα μέγιστα και είναι αυτή που επιτρέπει την ανταπόδοση στους πολίτες ωφελημάτων και τον καλύτερο κοινωνικό καταμερισμό των κρατικών εσόδων.
Μετοχοποιήσεις-Ιδιωτικοποιήσεις
Ερ.: Συμφωνείτε με την εκτίμηση ότι είναι πλήρως επιτυχημένο το μοντέλο κράτους-επιχειρηματία;
Απ.: Δε γνωρίζω για ποιου την εκτίμηση μιλάτε και σίγουρα δεν είναι σωστό να μιλούμε για τέτοια θέματα με ακρότητες, όπως σχετικά είναι η εκτίμηση που παραθέτετε. Σίγουρα το μοντέλο κράτους-επιχειρηματία δεν είναι σύγχρονο μοντέλο, σίγουρα δεν μπορεί μία κυβέρνηση να ασκεί επιχειρηματικές δραστηριότητες και δε ζούμε στην Κύπρο σε καθεστώς πλήρους κρατικοποίησης όπως ήταν τα καθεστώτα της πρώην Σοβιετικής Ενώσεως.
Ερ.: Είναι γνωστή η θέση της κυβέρνησης και των κομμάτων που τη στηρίζουν κατά της ιδιωτικοποίησης των ημικρατικών οργανισμών, βασικά της ΑΤΗΚ και της ΑΗΚ. Ανεξαρτήτως της κυβερνητικής πολιτικής, που εδράζεται σε συμφωνημένο προεκλογικά πρόγραμμα με το ΑΚΕΛ, το ΔΗΚΟ ιδεολογικά και ως θέμα αρχής, τάσσεται και εναντίον της μετοχοποίησής τους, με κύριο ή μοναδικό μέτοχο το κράτος;
Απ.: Όταν γίνεται αναφορά σε ιδιωτικοποιήσεις εννοούμε κυρίως τους δύο μεγάλους κερδοφόρους οργανισμούς δηλαδή την ΑΗΚ και ΑΤΗΚ. Σύμφωνα με τη φιλελευθεροποίηση οι οργανισμοί αυτοί πρέπει να καταστούν ανταγωνιστικοί μέσα στο νέο ελευθεροποιημένο περιβάλλον της αγοράς. Μέσα στα πλαίσια αυτά το ΔΗΚΟ υποστηρίζει τη θέση της κυβέρνησης για μετεξέλιξή τους σε πιο ευέλικτους οργανισμούς και είμαστε σε αναμονή των σχετικών νομοσχεδίων που θα κατατεθούν στη Βουλή με το στόχο αυτό.
Αν οι οργανισμοί αυτοί ιδιωτικοποιούνταν, οι επιχειρηματίες που θα επένδυαν τα κεφάλαιά τους θα ανέμεναν το αντίστοιχο μέρισμα. Κάτω από αυτό το πρίσμα η κυβέρνηση πιστεύω ότι δικαιούται ως ο μοναδικός ιδιοκτήτης να παίρνει πίσω μέρος από τα κέρδη των οργανισμών αυτών, τα οποία θα χρησιμοποιεί εκεί όπου κρίνει σκόπιμο.
Έρευνες Βουλής για σκάνδαλο ΧΑΚ
Ερ.: Κύριε Χρυσοστόμου μήπως ήταν λάθος η δεύτερη έρευνα της Βουλής για το σκάνδαλο του Χρηματιστηρίου; Κατά τη διεξαγωγή της έγιναν λάθη και ποια;
Απ.: Οι απόψεις μου είναι γνωστές, έχουν δημοσιοποιηθεί και δεν κρίνω σκόπιμο να τις επαναλάβω. Λανθασμένα και ίσως όχι αδικαιολόγητα δημιουργήθηκε η εντύπωση ότι η Βουλή θα προσαγάγει ενόχους ενώπιον της δικαιοσύνης, γι’ αυτό γίνονται δυσμενή σχόλια εις βάρος της Βουλής ότι έμεινε στα λόγια. Όπως έχω επανειλημμένα δηλώσει ότι η Βουλή δεν είναι διωκτική ούτε δικαστική αρχή. Όμως σημασία έχει ότι αυτή τη στιγμή η έρευνα αυτή έχει ολοκληρωθεί, υπάρχει συγκεκριμένο και καταγραμμένο πόρισμα, το οποίο βασίζεται στα όσα στοιχεία τέθηκαν ενώπιον των δύο αρμόδιων επιτροπών και που κυρίως περιστρέφεται γύρω από τις διαδικασίες που ακολουθούνται από συντεταγμένα και άλλα όργανα για τη διερεύνηση του χρηματιστηριακού σκανδάλου.
Η διαδικασία της Βουλής συντήρησε τη συζήτηση γύρω από το μέγα αυτό σκάνδαλο και σε συνδυασμό με άλλες διαδικασίες που ακολουθούνται από άλλα όργανα, αναμένω ότι μέχρι τέλος του τρέχοντος έτους θα δώσει αποτελέσματα στον κυπριακό λαό για εκείνους τους υπαιτίους που καταδολίευσαν το επενδυτικό κοινό.
Έγιναν σίγουρα λάθη, όπως λάθη γίνονται όταν επιχειρούνται διαδικασίες για πρώτη φορά, αλλά αυτό δεν έχει πλέον καμία σημασία. Σημασία έχει να αχθούν το γρηγορότερο συγκεκριμένες στοιχειοθετημένες υποθέσεις ενώπιον της δικαιοσύνης.
Ερ.: Κύριε Χρυσοστόμου, με την έναρξη της νέας βουλευτικής συνόδου ποιες είναι οι προτεραιότητές ως Προέδρου της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών;
Απ.: Προέχει ο σωστός προγραμματισμός με την έναρξη της νέας συνόδου σε σχέση με τη συζήτηση του νέου κρατικού προϋπολογισμού για το 2005, καθώς και για τους προϋπολογισμούς των ημικρατικών οργανισμών. Όπως γνωρίζετε με τον έγκαιρο προγραμματισμό και την εύρυθμη λειτουργία της Επιτροπής Οικονομικών, η Βουλή πέρσι για πρώτη φορά ψήφισε έγκαιρα τον κρατικό προϋπολογισμό του 2004 μέσα στο Δεκέμβριο του 2003. Αυτός είναι ο στόχος μου και για φέτος, γιατί όπως αντιλαμβάνεστε η έγκαιρη ψήφιση των προϋπολογισμών δείχνει ότι οι συνταγματικές λειτουργίες γίνονται άψογα και ότι κυβέρνηση και Βουλή βρίσκονται σε απόλυτη σύμπνοια. Για μένα η ψήφιση δωδεκατημορίων θα πρέπει να γίνεται μόνο σε πολύ σπάνιες και έκτατες περιπτώσεις και όχι να αποτελεί κάθε χρονική ρουτίνα.
Εξάλλου η ψήφιση διαδοχικών δωδεκατημορίων και η μη έγκαιρη συνεπακόλουθα ψήφιση των προϋπολογισμών συνεπάγεται παρακώλυση της υλοποίησης των προϋπολογισμών με όλες τις επιπτώσεις, δηλαδή χαμηλό βαθμό υλοποίησης.
3287.99
1275.09
